I этап Республиканской олимпиады школьников

Сынып

1 айналым.                                            Жазбаша жұ мыс - 120 минут

(Максимальды бағ а – 30 ұ пай. Берілген нақ ты сұ рақ 10 ұ паймен бағ аланады)

Тақ ырып: XV-XVII Ғ АСЫРЛАРДАҒ Ы Қ АЗАҚ ХАНДЫҒ Ы

1. Қ азақ хандығ ының қ ұ рылуының алғ ышарттары. Қ азақ хандығ ының алғ ашқ ы билеушілері – Керей жә не Жә нібек.

2. Қ азақ хандығ ының Сырдария ө ң ірі ү шін кү ресі. Бұ рындық хан.

3. Қ азақ хандығ ының Қ асымның тұ сында ө рлеуі. «Қ асым ханның қ асқ а жолы».

 

Жауаптарды с ұ ра қ ты ң негізгі м ә ні бойынша бер.

 

8 сынып.

2 айналым. Тест тапсырмалары.

 

1. Қ азіргі Қ азақ стан территориясы орта ғ асырлар соң ында Шың ғ ыс ханның ү ш баласы билік еткен ү ш монғ ол ұ лысына кірді. Осы кө лемді территорияның қ ай бө лігі Жошының ү лесінде болғ ан?

А) Монғ олияның ө зі.

Б) Оң тү стік Алтайдан Амударияғ а дейін, Шығ ыс Тү ркістан, Жетісу мен Мауереннахрдың кө п бө лігі.

В) Ертістен батысқ а қ арай, Жетісудың солтү стік бө лігі жә не Волганың тө менгі жағ ына дейінгі бү кіл шығ ыс Дешті Қ ыпшақ.

 

2. Шығ ыс Дешті Қ ыпшақ территориясында монғ олдардан кейінгі кезең де (ХІІІ ғ. ортасы мен ХV ғ. басы) жергілікті ұ лттық негізде қ ұ рылғ ан алғ ашқ ы ірі мемлекеттік қ ұ рылым қ алай аталды. Оның қ ұ рамына Орал ө зенінен шығ ысқ а қ арай жә не Арал тең ізі мен Сырдария ө зенінен солтү стікке қ арай қ азіргі Қ азақ станның кө лемді бө лігін алып жатқ ан Жошы ұ лысының шығ ыс бө лігі енді.

А) Ақ Орда.

Б) Моғ олстан.

В) Мауереннахр.

 

3. Алтын Ордадағ ы салық тө леушілер мен алым берушілердің нақ ты санын білу ү шін не істеген?

А) Мемлекет ішінде жә не оғ ан қ арасты территорияларда халық санағ ын ө ткізген.

Б) Қ алаларда мемлекеттегі ә р қ ала тұ рғ ынын тіркеу ү шін арнайы мекемелер қ ұ рылғ ан.

В) Хан жә не сұ лтан ордаларының жанынан ә р шаң ырақ ты тіркеуден ө ткізетін арнаулы орындар қ ұ ралғ ан.

4. Жошы Ұ лысының билеушісі Берке ханның астанасы Сарай Берке қ азіргі қ ай қ аланың маң ында орналасқ ан?

А) Орал.

Б) Волгоград.

В) Астрахань.

5. Рузбихан Исфаханидің ойынша дешті қ ыпшақ жә не моғ ол тайпаларында «бай» деген сө з нені білдірген?

А) ық палыжоғ ары, кө п мал мен қ озғ алмалы мү ліктің иесі болып табылатын кез-келген адам.

Б) ық палы бар батырлық, ерлік жә не жорық тар мен соғ ыстар кезінде батылдық танытқ ан кез-келген батыр.

В) сот билігін жү зеге асыратын ық палы бар кез-келген адам.

6. Қ азақ тар ү шін кім барлық қ ү т-берекені, байлық ты сыйлаушы болып саналды?

А) Мұ хамед пайғ амбар.

Б) Қ ыдыр баба.

В) Тә ң ірі.

 

7. Монғ ол аң ыздары бойынша Темучин қ ият-боржігін руындағ ы Есугей батырдың отбасында дү ниеге келген. Оның анасы қ ай рудан шық қ ан?

А) Керейт.

Б) Барлас.

В) Қ оң ырат.

8. ХІІІ –XIV ғ ғ. Алтын Орда мен мамлюктердің Египетінде кө ркем ә дебиеттің басым кө пшілігі қ ай тілде шық ты?

А) араб тілінде.

Б) қ ыпшақ тілінде.

В) монғ ол тілінде.

 

9. Темір ә скерлерінің 1389, 1390-1391 жә не 1395 жылдардағ ы ү ш ү лкен жорығ ының нә тижесінде қ ай ел талқ андалды?

А) Алтын Орда.

Б) Ү ндістан.

В) Моғ олстан.

 

10. Моғ олстанның билеушілер ә улетінің негізін салғ ан кім?

А) Шайбан тұ қ ымынан шық қ ан Ә білқ аыр.

Б) Жошы тұ қ ымынан шық қ ан Орда Ежен.

В) Шағ атай тұ қ ымынан шық қ ан Тоғ лұ қ Темір.

 

11. Араб жылнамашысы Аль Омари монғ олдар турлы: “Олар Дешті Қ апшақ қ а келіп, қ ыпшақ тармен араласып, туысып кетті, ө здері де қ ыпшақ тардай болып кетті” деп жазды. Ғ ылыми ә дебиетте бір халық тың екінші халық қ а оның тілін, мә дениетін мең геру арқ ылы сің ісіп кету процесі қ алай аталады?

А) Ассимиляция.

Б) Диссимиляция.

В) Мимикрия.

 

12. Тө мендегі логикалық қ атарда билік жү ргізген кезде ислам дінінің кең тарауына ү лкен ү лес қ осқ ан Дешті-Қ ыпшақ билеушілері берілген. Тізімнен исламды уағ ыздамағ ан ханды кө рсетің із.

А) Берке хан.

Б) Бату хан.

В) Ө збек хан.

 

13. Кімнің жеке нұ сқ ауы бойынша ХІV-ХV ғ асырлар аралығ ында Тү ркістан қ аласында Қ ожа Ахмет Яссауиге арналғ ан “Хазірет сұ лтан” кесенесі салынды?

А) Ә мір Ұ лық бек.

Б) Ә мір Темір.

В) Мұ хаммед Шайбани.

 

14. Бастапқ ыда бұ л мемлекеттік бірлестіктің аты “Маң ғ ыт жұ рты” деп аталды, кейін – Ноғ ай ордасы. Бұ л ө згеріс қ ашан болды?

А) ХV ғ. басында.

Б) ХV ғ. аяғ ында.

В) ХVІ ғ. басында.

 

15. Шоқ ан Уә лиханов қ ай ақ ын-жырауды “Даланың ұ лы философы” деп атағ ан?

А) Сыпыра жырау.

Б) Асан қ айғ ы.

В) Қ азтуғ ан жырау.

 

16. Монғ олдар қ иратқ аннан кейін қ алпына келтірілген қ ай қ ала Ақ орданың астанасы болды?

А) Сауран.

Б) Сайрам.

В) Сығ анақ.

 

17. Крестшілер мен парсы монғ олдарын жең ген бұ л бірегей тұ лғ а 17 жыл бойына Египетті билеген. Бұ л кім?

А) Бейбарыс сұ лтан.

Б) Жалаң тө с сұ лтан.

В) Захариддин Мухаммед Бабыр.

 

18. Кө шпелілердің дә стү рлі аң ызы бойынша қ азақ тө релерінің шығ у тегі Шың ғ ыс хан ұ рпағ ының қ ай ү лкен тармағ ынан тарағ ан?

А) Жошылық тар.

Б) Шағ атайлық тар.

В) Тұ лылық тар.

 

19. Ноғ ай ордасының қ ұ рамында болғ ан қ азақ рулары қ ай жү здің негізін қ ұ рады?

А) Орта жү здің.

Б) Кіші жү здің.

В) Кіші, Орта, Ұ лы жү здің.

 

20. Тархан - ә скери, азаматтық жә не діни тұ лғ аларғ а ерекше қ ызметтері ү шін берілетін атақ білдіретін кө не тү рік-монғ ол термині. Ә йелдер де, ерлер де, жекелеген тұ лғ алар да, белгілі елді-мекендердің, тайпалардың, рулардың тұ рғ ындары немесе халық тың белгілі бір топтары тархан бола алғ ан. Тө мендегі тархандарғ а берілген артық шылық тардың ішінен дұ рыс емес жауапты кө рсетің із.

А) Тархандар мемлекеттің пайдасына тү сетін салық тардан босатылғ ан.

Б) Тархандар хан сарайына кедергісіз кіруге қ ұ қ ылы болғ ан.

В) Тү рік-монғ ол тайпаларында тархандар ешқ ашан аманат ретінде тұ тқ ынғ а алынбағ ан.

 

 

Учебного  года

                                                   

                                           ИСТОРИЯ КАЗАХСТАНА

8 класс

Ответы дать по существу вопроса.

Класс

2 тур. Тестовые задания.

 

1. Территория современного Казахстана в эпоху позднего средневековья входила в состав трех монгольских улусов, владетелями которых Чингиз-хан назначил своих старших сыновей. Какие регионы этой значительной территории принадлежали к уделу Джучи?

А) Собственно Монголия.

Б) От Южного Алтая до Амударьи, Восточный Туркестан, большая часть Жетысу и Мавераннахра.

В) Земли к западу от Иртыша, Северная часть Семиречья и весь Восточный Дешт-и Кыпчак до Нижнего Поволжья.

 

2. Как называлось первое крупное государственное образование (сер. XIII в. – нач. XV в.) на территории Восточного Дешт-и Кыпчака, возникшее в послемонгольский период на местной этнической основе? В его состав входила восточная часть улуса Джучи, охватывавшая обширную площадь современного Казахстана (без Семиречья) к востоку от р. Урал и к северу от Аральского моря и р. Сырдарьи.

А) Ак-Орда

Б) Могулистан.

В) Мавераннарх.

 

3. Для того, чтобы знать реальное число налогоплательщиков и плательщиков дани в Золотой Орде:

А) Проводили перепись населения в самом государстве и в подвластных ему территориях.

Б) В городах создавались специальные пункты, где проводилась регистрация каждого городского жителя государства

В) При ханских и султанских ставках создавались специализированные пункты, где проводилась регистрация каждой кибитки.

 

4. Столица Сарай-Берке правителя Улуса Джучи Берке-хана находилась вблизи современного города:

А) Уральска.

Б) Волгограда.

В) Астрахани.

 

5. По мнению Рузбихан Исфахани термин «бай» обозначал у дештикыпчакских и могульских племен:

А) всякого влиятельного человека, владельца большого количества скота и движимого имущества.

Б) всякого влиятельного храбреца, проявившего героизм, доблесть и отвагу во время войн и походов.

В) всякого влиятельного человека, осуществлявшего функции судебной власти.

6. Дарителем всевозможных благ, изобилия, богатства, счастья у казахов считался:

А) пророк Мухаммед.

Б) пророк Кыдыр-баба.

В) Тенгри.

 

7. Согласно монгольским преданиям Темучин родился в семье Есугей-бахадура из рода кият-борджигин, мать его была из племени:

А) Кереит.

Б) Барлас.

В) Конграт.

 

8. В XIII-XIV вв. в Золотой Орде и мамлюкском Египте художественная литература создавалась преимущественно на:

А) арабском языке.

Б) кыпчакском языке.

В) монгольском языке.

 

9. В результате трех больших походов войск Тимура в 1389, 1390-1391 и 1395 годах была разгромлена:

А) Золотая Орда.

Б) Индия.

В) Могулистан.

10. Основателем династии правителей Могулистана был:

А) Шайбанид Абулхайр.

Б) Джучид Орда-Еджен.

В) Чагатаид Тоглук-Тимур.

11. Арабский летописец Ал-Омари писал, что монголы, придя в Дешт-и Кыпчак, “смешались и породнились с кыпчаками, и все они стали точно кыпчаками”. Как в научной литературе называется явление слияния одного народа с другим путем усвоения его языка, культуры.

 

А) Ассимиляция.

Б) Диссимиляция.

В) Мимикрия.

 

12. В логическом ряду находятся имена тех правителей Дешт-и Кыпчака, при правлении которых ислам получил широкое распространение. Исключите из перечня хана, не проповедовавшего ислам.

А) Берке-хан

Б) Бату-хан.

В) Узбек-хан.

 

13. По чьему личному указанию на рубеже XIV-XV вв. был построен в честь Ходжи Ахмета Ясауи Мавзолей “Хазрет султан” в Туркестане?

А) Эмира Улугбека.

Б) Эмира Тимура.

В) Мухаммада Шайбани

 

14. Первоначально это государственное объединение носило название “Мангытский юрт”, затем - Ногайская Орда. Когда произошло это изменение?

А) в нач. XV в.

Б) в кон. XV в.

В) в нач. XVI в.

 

15. Какого поэта-жырау, одного из влиятельных сановников  хана Золотой Орды Улуг-Мухаммеда, впоследствии сторонника ханов Гирея и Джанибека, Чокан Валиханов называл “Великим степным философом”?

А) Сыпыр-жырау.

Б) Асан Кайгы.

В) Казтуган-жырау.

 

16. Возрожденный после его разрушения монголами город стал в XIV в. столицей Ак Орды:

А) Сауран.

Б) Сайрам.

В) Сыгнак.

 

17. Победитель крестоносцев и персидских монголов - эта неординарная личность из рода кыпчак в течение 17 лет правила Египтом. Кто это?

А) Султан Бейбарс.

Б) Султан Жалантос.

В) Захариддин Мухаммад Бабур.

 

18. Казахские торе (султаны) вели свое происхождение, согласно традиционным представлениям кочевников, от старшей линии потомков Чингиз-хана:

А) Джучидов.

Б) Чагатаидов.

В) Тулуидов.

 

19. Казахские племена, находившиеся в составе Ногайской Орды, составили ядро:

А) Среднего жуза.

Б) Младшего жуза.

В) Младшего, Среднего и Старшего жузов.

 

20. Тархан - древний термин тюрко-монгольского происхождения, означает титул, который жаловали военным, гражданским и духовным лицам за особые отличия. Тарханом могли быть и мужчины и женщины, отдельные лица, жители определенной местности, племени, рода или известная группа населения. Среди привилегий, которыми наделялись тарханы, найдите неверный ответ.

А) Тарханы освобождались от налогов в пользу государства.

Б) Тарханы имели право беспрепятственного доступа в ханский дворец.

В) Тарханы у тюрко-монгольских племен никогда не брались в плен в качестве аманатов

 

 

Сынып

1 айналым. Жазбаша жұ мыс - 120 минут

(Максимальды бағ а – 30 ұ пай. Берілген нақ ты сұ рақ 10 ұ паймен бағ аланады)

Тақ ырып: Қ азақ стандағ ы 1916-жылғ ы Ұ лт-азаттық кө теріліс

1. Ұ лт-азаттық кө терілістің алғ ы шарттары мен басталуы, оның жалпыұ лттық сипаты.

2. Қ озғ алыстың негізгі орталық тары.Қ озғ алыстың жетекшілері - А. Жанбосынов, А. Иманов, Кейкі батыр, Б. Ә шекеев, Т. Бокин, т.б.

3. Қ озғ алыстың сипаты, жең ілу себептері жә не тарихи маң ызы.

 

Жауаптарды сұ рақ тың негізгі мә ні бойынша бер.

9 сынып.

2 айналым. Тест тапсырмалары.

1. 1841 ж. қ ай оқ иғ а Кенесары Қ асымұ лының хан болып сайлануына жағ дай жасады?

А) Ташкентке жасалғ ан сә тті жорық жә не Ақ моланы алуы.

Б) Қ оқ ан қ амалдарын алуы.

В) Қ ырғ ыздарғ а жасалғ ан сә тті жорық.

 

2. Қ азақ тар арасынан бірінші рет Орыс жағ рафия қ оғ амының мү шесі болып сайланғ ан Мұ хаммед-Қ анафия –

А) Уә лиханов.

Б) Жантө рин.

В) Кенесарыұ лы.

 

3. Қ азақ даласына ортаазиялық мемлекеттерден ә келінетін ең басты тауарлар?

А) Жеміс-жидектер, кілемдер, қ ару-жарақ тар (қ ылыш, пышақ ).

Б) Мал, маталар.

В) Сә йгү ліктер.

 

4. Қ азақ халқ ы ү шін Транссібір темір жолын салудың тиімді де, тиімсіз де жақ тары болды. Тө мендегі нұ сқ алардан дұ рыс емес жауапты кө рсетің із.

А) темір жолдарда қ осымша ең бекақ ы табу мү мкіндігі пайда болып, осы жерлерде кейіннен қ азақ жұ мысшы табы қ алыптасты.

Б) Еуропалық Ресейден темір жол бойымен қ оныс аударушылардың ү лкен легі қ азақ тарды жерлерінен айырды, соның нә тижесінде кө шпелі мал шаруашылығ ы қ ұ лдырап, Далалық ө лкедегі қ азақ халқ ы кедейленіп, жоқ шылық қ а ұ шырады.

В) «Сібір темір жолының айрық ша комитеті» қ азақ тарды болашақ та темір жолғ а жұ мысқ а жалдау мақ сатында жоғ ары инженерлік іске оқ ытуғ а мү дделі болды.

 

5. Қ азақ халқ ының санының азаюы қ оныс аударушылардың санының ө суіне тікелей байланысты. Егер 1897 ж. Қ азақ стандық тардың жалпы санындағ ы қ азақ тардың ү лес салмағ ы 81, 7% болса, 1911 ж. қ андай болды?

А) 75, 5%.

Б) 60%.

В) 58, 5%.

 

6. Тарихшылар Жоң ғ ариядағ ы 1745 ж. саяси дағ дарысты кімнің ө лімімен байланыстырады

А) Цеван Доржи.

Б) Қ алдан Царен.

В) Цеван Рабдан.

 

7. Тө лең гіт деген –

А) Шың ғ ыс ханның ұ лы Тө леудің ұ рпағ ы.

Б) ә скери, азаматтық немесе рухани тұ лғ ағ а ерекше ең бегі мен ү здік жетістіктері ү шін берілетін дә реже.

В) хандар мен сұ лтандардың жасақ шысы, тә ртіп бойынша тұ қ тындар мен қ ұ лдық тан босағ андардың қ атарынан іріктеліп алынады, кейбір жағ дайларда ө з руынан бө лініп қ алғ ан қ азақ тардан алынады.

 

8. Ә білқ айыр мен оның басты қ арсыластары Барақ пен Батыр арасындағ ы алауыздық 40 ж. соң ында шегіне жетті. Бұ л алауыздық неге ұ ласты?

А) Екі қ арсыласушы жақ тың билігіндегі қ азақ руларының қ арулы қ ақ тығ ысына.

Б) Кіші жү з ханының ө лтірілуіне.

В) Ә білқ айырдың билігіндегі ауылдарғ а жазалау шараларын қ олдануына.

 

9. Жоң ғ ар шапқ ыншылығ ына қ арсы ү ш жү здің басын біріктіру мақ сатында ұ йымдастырылғ ан 1710 жылғ ы қ азақ тардың бірінші қ ұ рылтайы қ ай ауданда ө тті?

А) Арал бойындағ ы Қ арақ ұ м.

Б) Мойынқ ұ м.

В) Іле ө зені.

 

10. Генеологиялық деректердегі халық дә стү рі қ азақ тың ү ш жү зінің – Ү йсін - Ұ лы жү здің, Арғ ын - Орта жү здің, Алшын – Кіші жү здің негізін салушы деп кө рсектен. Олар кімнің ұ лдары болғ ан?

А) Алаштың.

Б) Тә ң ірдің.

В) Қ орқ ыттың.

 

11. Исатай Таймановтың Тастө бедегі жең ілісінің салдары қ андай болды?

А) кө теріліс талқ андалды.

Б) кө теріліс ә лсіреп, кейіннен жең іліс тапты.

В) халық батыры қ аза болды.

 

12. Қ азақ станды отарлаудың басқ а Батыс Еуропа елдерін отарлау саясатынан айырмашылығ ы қ андай?

А) Қ азақ станда отаршылдық қ а қ арсы кең ауқ ымды қ озғ алыс байқ алды.

Б) Қ азақ стан метрополиядан қ ол ү зген жоқ, сауда-экономикалық - ә скери-саяси жә не мә дени байланыста болды.

В) Жергілікті халық жаппай жойылып, босағ ан жерлерге метрополияның тұ рғ ындары қ оныстанды

 

13. 1726 ж. атақ ты Ордабасы кең есінде жалпық азақ ә скерінің ә скери қ олбасшысы болып кім сайланды?

А) Қ анжығ алы Бө генбай.

Б) Тә уке хан.

В) Ә былқ айыр хан.

 

14. XIX ғ. 30-50-ші жылдарындағ ы Қ азақ станда болғ ан кө терілістің себебі неде?

А) Патша ө кіметінің отарлық саясатының кү шеюі.

Б) Ру кө семдерінің ү гіттеуімен қ азақ тар арасында Ресейге қ арсы кө зқ арастардың кү шеюінен.

В) Бұ л жылдары бұ ғ ан дейінгі кезең ге қ арағ анда кө терілістер аз болды.

 

15. «Зар заманның » аса белгілі ақ ыны –

А) Шортанбай Қ анайұ лы.

Б) Махамбет Ө темісұ лы.

В) Сү йінбай Аронұ лы.

 

16. Кіші жү зге «дистанциялық жү йе» қ ашан енгізілді?

А) 1824 ж.

Б) 1831 ж.

В) 1948 ж.

 

17. Араб негізіндегі қ азақ алфавитінің бірінші реформаторы, «Жаң а алфавиттің » авторы кім?

А) Ж. Ақ паев.

Б) М. Дулатов.

В) А. Байтұ рсынов.

 

18. 19-20 ғ ғ. Тоғ ысында Қ азақ станның қ андай ө ндіріс салаларында акционерлік қ оғ амдар қ ұ рып, оларды қ аржыландыру немесе банкроттық шегінде тұ рғ ан тұ рақ ты қ аржысы жоқ кә сіпорындарды сатып алып. ө айта қ йымдастыру жолымен шетелдік капиталдарды қ ұ ю жузеге асырылды?

А) Женіл жә не ағ аш ө ндеу саласы.

Б) Тау-кен жә не мұ най саласы.

В) Мұ най, тау-кен жыне химия саласы.

 

19. 19 ғ. қ азақ аулында «сауындық қ атынастар» деген ату кең таралды. Сауын деген не?

А) Жерді жалғ а беру.

Б) Кедейді бай шаруашылық қ а жалдау.

В) Малды бағ у ү шін беру.

 

20. 1841 ж. Бө кей ордасындағ ы алғ ашқ ы қ азақ мектебі кімнің қ олдауымен ашылды?

А) Болат ханның.

Б) Бө кей ханның.

В) Жә нгір ханның.

 

 

Класс

Ответы дать по существу вопроса.

 

 

Класс

2 тур. Тестовые задания.

1. Какие события 1841 г. способствовали избранию Кенесары Касымов ханом?

А) Успешный поход в Ташкент и взятие Акмолы.

Б) Взятие кокандских крепостей.

В) Успешный поход в Кыргызстан.

 

2. Среди казахов первым действительным членом Русского географического общества был избран - Мухаммед-Ханафия:

А) Валиханов.

Б) Жанторин.

В) Кенесарин.

 

3. Главная статья ввоза в казахскую степь из среднеазиатских государств?

А) Фрукты, ковры, оружие (сабли, кинжалы).

Б) Скот, ткани.

В) Элитные лошади.

 

4. Для казахского населения строительство Транссибирской железной дороги имело как положительные, так и отрицательные последствия. Отметьте среди перечисленных вариантов неверный ответ.

А) появлялась возможность дополнительных заработков на железной дороге, здесь в дальнейшем формировался казахский рабочий класс;

Б) огромный поток переселенцев, хлынувший из Европейской России по железной дороге, окончательно лишил казахов земельных пространств, что привёло к упадку кочевого скотоводства, ещё большему обнищанию и разорению казахского населения Степного края.

В) «Особый комитет Сибирской железной дороги» был крайне заинтересован в обучении казахов высшему инженерному делу с целью их последующего найма для работы на железной дороге.  

 

5. Причины уменьшения численности казахского населения напрямую связано с увеличением числа переселенцев. Если в 1897 г. удельный вес казахов в общей численности населения Казахстана составил 81, 7%, то к 1911 г.:

А) 75, 5%.

Б) 60%.

В) 58, 5%.

 

6. Начало политического кризиса в 1745 г. в Джунгарии историки связывают со смертью правителя:

А) Цеван Доржи.

Б) Галдан Царена.

В) Цеван Рабдан.

 

7. Туленгут – это:

А) Потомок Тулуя (Тулы), сына Чингиз-хана.

Б) Титул, жалованный военному, гражданскому или духовному лицу за особые заслуги и отличия.

В) дружинник (лицо из свиты) при ханам и султанах, как правило, набиралась из пленных и из числа освобожденных рабов, в некоторых случаях – из числа казахов, отбившихся от своей родовой ячейки.

 

8. Противоречия Абулхаира с его основными соперниками Бараком и Батыром достигли в конце 40-х гг. наибольшей остроты и вылились:

А) В вооруженные столкновения казахских родов, подвластных обоим противоборствующим сторонам.

Б)  В убийство хана Младшего жуза.

В) В карательных мерах против подвластных Абулхаиру аулов. 

 

9. Первый курултай казахов, имевший целью организацию объединенного сопротивления трех жузов джунгарскому нашествию, состоялся в 1710 г. в районе:

А) приаральских Каракумов.

Б) Мойынкума.

В) р. Или.

 

10. Народная традиция в генеалогических преданиях называет основателями трех казахских жузов: Уйсуна – основателя Улы жуза, Аргына – Орта жуза, Алшина – Киши жуза. Все они были сыновьями легендарного:

А) Алаша.

Б) Тенгри.

В) Коркыта.

 

11. Поражение Исатая Тайманова в местности Тастобе привело к:

А) разгрому восстания.

Б) ослаблению восстания и его дальнейшему поражению.

В) смерти народного героя.

 

12. Чем отличалась колонизация Казахстана от колонизации, проводимой западноевропейскими странами?

А) В Казахстане наблюдалось более масштабное антиколониальное движение.

Б) Казахстан не был оторван от метрополии, а связан с ней торгово-экономическими, военно-политическими и культурными связями

В) Шло поголовное истребление автохтонного населения и занятие освобождаемых земель жителями метрополии.

 

13. В 1726 г. на знаменитом совете в Ордабасы военачальником общеказахского войска был избран:

А) Кенжыгалы Богембай.

Б) Тауке хан.

В) Абулхаир-хан.

 

14. В чем общая причина участившихся восстаний в Казахстане в 30-50-е гг. 19 вв.?

А) В усиление колониального прессинга царизма.

Б) В усилении антироссийских настроений среди казахов, подогреваемых родовыми старейшинами.

В) В эти годы восстания случались значительно реже, чем в предшествующие годы. 

 

15. Наиболее известным поэтом «Эпохи скорби» («Зар-замана») является:

А) Шортанбай Канайулы.

Б) Махамбет Утемисов.

В) Суюнбай Аронулы.

 

16. «Дистанционная система» была введена в Младшем жузе в:

А) 1824 г.

Б) 1831 г.

В) 1948 г.

 

17. Первым реформатором казахского алфавита на основе арабской графики, автором «Нового алфавита» был:

А) Ж. Акпаев.

Б) М. Дулатов.

В) А. Байтурсынов.

 

18. На рубеже 19-20 вв. вложения иностранного капитала в Казахстане осуществлялись путем создания и финансирования акционерных обществ либо скупки и реорганизации предприятий с нестабильным финансовым положением, находящимся на грани банкротства, главным образом, в следующие отрасли промышленности:

А) Легкую и деревообрабатывающую.

Б) Горную и нефтяную.

В) Нефтяную, горную и химическую.

 

19. В 19 веке в казахском ауле широкое распространение получили так называемые «саунные отношения». Саун – это:

А) Сдача земли в аренду.

Б) Найм бедняка в богатое хозяйство.

В) Сдача скота в аренду на выпас.

 

20. Первая казахская светская школа в Букеевской орде стала функционировать в 1841 г. по инициативе:

А) Хана Болата.

Б) Хана Букея.

В) Хана Жангира.

 

 

Сынып

1 айналым. Жазбаша жұ мыс- 120 минут.

(Максимальды бағ а – 30 ұ пай. Берілген нақ ты сұ рақ 10 ұ паймен бағ аланады)

Тақ ырып: Қ азақ Кең естік мемлекетінің қ ұ рылуы

1. Қ азақ ө лкесін басқ ару жө ніндегі революциялық комитеттің қ ұ рылуы жә не оның қ ызметі.

2.  Тү ркістан істері бойынша БОАК пен ХКК комиссияларының қ ызметі.

3. Қ азАКСР – ның қ ұ рылуы туралы декреті. Қ азАКСР – нің кең есінің қ ұ рылтай съезі.

Жауаптарды сұ рақ тың негізгі мә ні бойынша бер.

 

10 сынып.

2 айналым. Тест тапсырмалары.

 

1. 1925 ж. Парижде дү ниежү зілік музыка аспаптарының кө рмесінде ө зінің талантымен жә не орындаушылық шеберлігімен тың дармандарды таң қ алдырғ ан атақ ты қ азақ ә ншісі кім?

А) Дина Нұ рпейісова.

Б) Иса Байзақ ов.

В) Ә міре Қ ашаубаев

 

2. 1926 жылғ ы санақ бойынша қ азақ тар Қ азақ стан халқ ының қ анша процентін қ ұ рады?

А) 43, 8 %.

Б) 58, 9 %.

В) 61, 3 %.

 

3. 1919 ж. 4 сә уірде ВЦИК қ аулысында Азамат соғ ысы жылдарында Кең ес ө кіметіне қ арсы кү рескен қ азақ тарғ а, казактарғ а, сондай-ақ «Алаш Орда» ү кіметінің мү шелері мен қ ызметкерлеріне байланысты не айтылды?

А) Қ уғ ындалып, сот арқ ылы жазалау.

Б) Кешірім.

В) Сотсыз, тергеусіз ең бекпен тү зеу мекемелерінде ұ стау.

 

4. 1922 ж. Ең бек туралы Заң кодексі жалпығ а бірдей ең бек міндеткерлігін алып тастап, ЖЭС (НЭП) кезең інде қ ажетті баб енгізді. Ол қ андай баб?

А) Жұ мыс кү шін жалғ а алу туралы.

Б) Шетелдік инвестиция туралы.

В) Аштық қ а қ арсы кү ресті ұ йымдастыру туралы.

 

5. Қ азақ стандағ ы ұ жымдастырудың ә леуметтiк-экономикалық жә не саяси салдарлары қ андай болды. Тө мендегі жауаптардан қ ате жауапты табың дар.

А) Тө тенше шаралармен қ ұ рылғ ан колхоздар мен совхоздар кооперациялардың ө згерісті тү рі болды, ал басқ а тү рлер ескерілмеді.

Б) Ауыл мен деревняларды орташаландыру жү ргізілді.

В) Қ азақ қ оғ амының дә стү рлі қ ұ рылымы кү йреді.

 

6. Қ азақ АКСР-і Кең естерінің Қ ұ рылтай съезінде Халық Комиссарлар Кең есінің тө рағ асы болып кім сайланды?

А) В.А. Радус-Зенкович.

Б) С.М. Мең дешов.

В) С.С. Пестковский

 

. Қ азақ станда шабындық жә не егістік жерлерді қ айта бө лу қ ашан жү ргізілді?

А) 1925-1926 жж.

Б) 1926-1927 жж.

В) 1927-1928 жж.

 

8. 1937 ж. Қ азақ станғ а алғ ашқ ылардың бірі ретінде жаппай кү штеп кө шірілген қ ай халық? (КСРО ХКК мен ВКП(б) ОК № 1428-326сс қ аулысы).

А) Кең естік кә рістер.

Б) Кең естік немістер.

В) Кең естік поляктар.

 

9. Қ азақ станды шикізат кө зіне жә не ө нім ө ткізу рыногына айналдыру қ андай қ ұ рылыс салудан кө рініс тапты?

А) рі тау-кен кә сіпорындары мен металлургия ө неркә сібін салудан.

Б) Жергілікті халық ты отырық шылық қ а кө шіру мақ сатымен.

В) Темір жолдар мен су транспортын салудан.

 

10. Кең ес Одағ ының Батыры атағ ын алғ ан 11 мың 695 жауынгердің нешеуі қ азақ стандық болды?

А) 215-і.

Б) 497-і.

В) 625-і.

 

 

11. Заң ды тү рде бірінші Қ азақ операсы болып –

А) «Айман-Шолпан» есептеледі.

Б) «Қ ыз Жібек» есептеледі.

В) «Жалбыр» есептеледі.

 

12. ХХ ғ. басындағ ы апталық «Қ азақ » газетінің редакторы кім болды?

А) А. Байтұ рсынов.

Б) М. Дулатов.

В) М. Жұ мабаев.

 

 

13. 1916 ж. кө терілістің алғ ашқ ы ошағ ы –

А) Торғ ай даласы болды.

Б) Ақ мола даласы болды.

В) Жетісу.

 

14. Кедейлер комитеті:

А) Кедейлердің пайдасына алынатын азық -тү лік салығ ын жинауды бақ ылаушылар.

Б) Астық ты, бірінші кезекте тұ тынатын заттарды жә не ауыл шаруашылығ ы қ ұ рал-саймандарын кедейлерге бө ліп беруді іске асырушылар.

В) Колхоз қ ұ рылысын белсендіруге тиіс ұ йым.

 

15. «Алаш-Орда» ү кіметі 1917 ж. Желтоқ санында қ андай жиында қ ұ рылды?

А) Орынбордағ ы 2- Бү кілқ азақ съезінде.

Б) Омдағ ы 2- Бү кілқ азақ съезінде.

В) Орынбордағ ы 2 Қ ұ рылтай жиналысында.

 

16. «Бұ ратана халық тарды» тыл жұ мыстарына алу туралы мә селе 1916 ж. неге кү н тә ртібіне қ ойылды?

А) Патша ү кіметі қ азақ тар мен басқ а да аз ұ лттар ресейдің қ ол астында болғ андық тан орыс армиясының женісіне ө з ү лестерін қ осулары керек деп ойлады.

Б) Қ азақ стар ә скери қ ызмет ө теуге міндетті болды.

В) «Бұ ратана халық тардан» тылғ а жұ мысшылар жинау қ орғ аныс жұ мыстарын орындап жү рген тө менгі шендегі орыстардың кө пшілік бө лігін тұ рақ ты армияны жабдық тау ү шін босатар еді.

 

17. Мұ стафа Шоқ ай Орынбордағ ы II жалпық азақ съезінде Алаш пен Тү ркістан автономияларын біріктіру туралы ұ сыныс жасады, бірақ бұ л мә селе шешілмей қ алды:

А) Тү ркістан қ азақ тарының алашордалық тармен бірігуге деген ниеті болмағ андық тан.

Б) Большевиктер Қ оқ ан автономиясын талқ андап, Қ ұ рылтай жиналысын таратып жібергендіктен.

В) «Алаш» партиясы басшыларының Тү ркістан автономиясының жетекшілерімен билікті бө ліскісі келмегендігінен.

 

18. Ел экономикасының отарлық қ ұ рылымын қ айта қ арау, тек ө ндіруші ғ ана емес ө ң деуші ө неркә сіпті де дамыту идеясын ұ станғ ан оппозиция лидерлерінің бірі –

А) С. Садуақ асов.

Б) И. Қ ұ рамысов.

В) Н. Нұ рмақ ов.

 

19. Қ ай жылы азық -тү лік салығ ы тек ақ шалай тү рдегі бірың ғ ай ауылшаруашылық салығ ымен ауыстырылды?

А) 1922 ж.

Б) 1924 ж.

В) 1925 ж.

 

20. 1917 ж. Ақ пан тө ң керісінің басты сипаты Қ ос ө кіметтілік, яғ ни биліктің ресми либералды-буржуазиялық жә не нақ ты революциялық -демократиялық тармақ тарының қ осарлануы болды. Қ азақ станда бұ л процесс қ андай кө рініс тапты? (дұ рыс емес жауапты кө рсетің із).

А) Қ оғ амдық қ ауіпсіздік комитеттері мен Уақ ытша ө кіметтің атқ ару комитеттері қ ұ рылды.

Б) Қ азақ ұ лттық комитеттері қ ұ рылды.

В) Жұ мысшылар мен шаруалардың ө зара кө мек комитеттері қ ұ рылды.

 

Класс

Тема: Образование Казахской Советской государственности

1. Образование революционного комитета по управлению казахским краем и его деятельность.

2. Деятельность Комиссии ВЦИК и СНК РСФСР по делам Туркестана.

3. Декрет об образовании КАССР. Учредительный съезд Советов КАССР.

 

Ответы дать по существу вопроса.

 

 

Класс

2 тур. Тестовые задания.

 

1. Этот выдающийся казахский музыкант и певец своим талантом и виртуозным мастерством покорил парижскую публику в 1925 г. на Всемирной музыкальной выставке декоративных искусств. Его имя:

А) Дина Нурпеисова.

Б) Иса Байзаков.

В) Амре Кашаубаев.

 

2. Согласно данным переписи 1926 г. казахи составили:

А) 43, 8% всего населения Казахстана.

Б) 58, 9% всего населения Казахстана.

В) 61, 3% всего населения Казахстана.

 

3. В постановлении ВЦИК от 4 апреля 1919 г. относительно казахов и казаков, принимавших участие в гражданской войне против Советской власти, а также членов и сотрудников правительства «Алаш-Орды», говорилось, что они подлежат:

А) Преследованию и наказанию через суд.

Б) Амнистии.

В) Содержанию без суда и следствия в исправительно-трудовых учреждениях.

 

4. В 1922 г. Кодекс законов о труде (КЗОТ) отменил всеобщую трудовую повинность и ввел нужную в период НЭПа статью:

А) О свободном найме рабочей силы.

Б) Об иностранных инвестициях.

В) Об организации борьбы с последствиями голода.

 

5. Каковы социально-экономические и политические последствия коллективизации в Казахстане? Найдите ниже неверный ответ.

А) Созданные чрезвычайными мерами колхозы и совхозы представляли собой производственные формы кооперации, а более низшие формы были игнорированы.

Б) Прошло осереднячивание  аула и деревни

В) Разрушена традиционная структура жизнеобеспечения казахского общества

 

 

6. На Учредительном съезде Советов Казахской АССР Председателем Совета Народных Комиссаров республики был назначен:

А) В.А. Радус-Зенькович.

Б) С.М. Мендешев.

В) С.С. Пестковский.

 

 

7. Передел сенокосных и пахотных угодий в Казахстане проходил в

А) 1925-1926 гг.

Б) 1926-1927 гг.

В) 1927-1928 гг.

 

8. Одними из первых массовой депортации в Казахстан (постановление № 1428-326сс СНК СССР и ЦК ВКП(б)) подверглись в 1937 г.

А) Советские корейцы.

Б) Советские немцы.

В) Советские поляки.

 

9. Одна из тенденций превращения Казахстана в источник сырья и рынок сбыта проявлялась в строительстве:

А) крупных предприятий горной и металлургической промышленности.

Б) жилья в крупных городах Казахстана для коренного населения с целью их оседания и роста рабочих кадров.

В) железных дорог и водного транспорта.

 

10. Среди 11 тыс. 695 советских воинов, удостоенных звания Героя Советского Союза, нашу республику представляли:

А) 215 человек.

Б) 497 человек.

В) 625 человек.

 

11. Первой Казахской оперой по праву считается:

А) «Айман-Шолпан».

Б) «Кыз Жибек».

В) «Жалбыр».

 

12. Кто был редактором–издателем еженедельной газеты «Казах» в начале ХХ в.?

А) А. Байтурсынов.

Б) М. Дулатов.

В) М. Жумабаев.

 

13. Первоначальным центром (очагом) национально-освободительного движения 1916 г. было:

А) Тургайская степь.

Б) Акмолинская степь.

В) Семиречье

 

14. Комитета бедноты – организации:

А) контролирующие взимание продовольственного налога в пользу бедноты.

Б) осуществляющие перераспределение хлеба, предметов первой необходимости и сельхозорудий в пользу бедноты.

В) призванные активизировать колхозное движение.

 

15. Правительство «Алаш-Орды» было образовано в декабре 1917 г. на:

А) 2-ом общеказахском съезде в Оренбурге.

Б) 2-ем общеказахском съезде в Омске.

В) 2-ом Учредительном собрании в Оренбурге.

 

16. Почему в 1916 г. на повестку дня был поставлен вопрос о реквизиции «инородцев» на тыловые работы?

А) Царское правительство полагало, что раз казахи и другие национальные меньшинства являются российскими подданными, то и они должны внести свою лепту в победу русской армии.

Б) казахи являлись военнообязанными, и потому должны были выполнить свой воинский долг.

В) набор рабочих из «инородцев» на тыловые работы высвободил бы значительную часть русских низших чинов, выполняющих оборонные работы, для укомплектования действующей армии.

 

17. Мустафа Шокай на II-ом общеказахском съезде в Оренбурге выдвинул предложение об объединении Алашской и Туркестанской автономии, однако, этот вопрос так и не был решен из-за:

А) Нежелания туркестанских казахов объединиться с алашордынцами.

Б) Разгрома большевиками Кокандской автономии и разгона Учредительного собрания.

В) Нежелания лидеров партии «Алаш» делить власть с руководителями Туркестанской автономии.

 

18. Идею пересмотра колониальной структуры экономики края, развития промышленных предприятий не только добывающей, но и обрабатывающей промышленности отстаивал один из лидеров оппозиции:

А) С. Садвакасов.

Б) И. Курамысов.

В) Н. Нурмаков.

 

19. Продовольственный налог был заменен единым сельскохозяйственным налогом, взимаемым преимущественно в денежной форме:

А) В 1922 г.

Б) В 1924 г.

В) В 1925 г.

 

20. Характерной чертой Февральской революции 1917 г. стало двоевластие, т.е. переплетение официальной либерально-буржуазной и реальной революционно-демократической ветвей власти. В Казахстане этот процесс выразился в создании (найдите неверный ответ):

А) Комитетов общественной безопасности и исполнительных комитетов Временного правительства.

Б) Казахских национальных комитетов.

В) Комитеты рабочей и крестьянской взаимопомощи.

 

Сынып

1 айналым. Жазбаша жұ мыс- 120 минут.

(Максимальды бағ а – 30 ұ пай. Берілген нақ ты сұ рақ 10 ұ паймен бағ аланады)

 

Тақ ырып: Қ азақ стан халық шаруаылығ ын қ алпына келтіру жә не дамыту кезең інде (1946 – 1950 жж.)

1. Соғ ыстан кейінгі ө неркә сіпті қ алпына келтіру мен дамыту.

2. Соғ ыстан кейінгі ауылшаруашылығ ы жағ дайы мен оны қ алпына келтіру шаралары

3. Соғ ыстан кейінгі республиканың қ оғ амдық – саяси ө мірі.

 

 

Жауаптарды сұ рақ тың негізгі мә ні бойынша бер.

 

 

11 сынып.

2 айналым. Тест тапсырмалары.

1. Жаң а жерлерді игерудің нә тижесіне Қ азақ станда бірінші миллиард пұ т астық қ ай жылы алынды?

А) 1954 ж.

Б) 1956 ж.

В) 1958 ж.

 

2. Қ азақ стан территориясында Неміс автономиялық облысын қ ұ ру туралы шешім қ ай қ аладағ ы бас кө терулерге ә кеп соқ ты?

А) Жаң а ө зен.

Б) Целиноград.

В) Теміртау.

 

3. 1961 жылы 1 қ аң тарда Кең ес Одағ ында ақ ша реформасы жү ргізілді. Жаң а шық қ ан ақ ша белгілерін айырбастау мынадай ә діспен іске асырылды: еліміздің кез-келген азаматы ескі ү лгідегі 100 рубль ү шін

А) жаң а ү лгідегі 10 рубль алды

Б) жаң а ү лгідегі 1 рубль алды

В) жаң а ү гідегі 100 рубль алды

 

4. Қ азақ стан Республикасы Мемлекеттік Гимнің авторлары ішінде ақ ын-ә йел кім?

А) Жадыра Дә рібаева.

Б) Тұ рсынхан Ә бдірахманова.

В) Ақ ұ штап Бақ тыгереева.

 

5. Қ азақ тың кә сіби музыкалық ө нерінің негізін салушы, 9 операның, «Қ озы Кө рпеш Баян сұ лу» музыкалық балетінің жә не қ азіргі Қ Р ә нұ ранының , т.б. туындылардың авторы кім?

А) М.Тө лебаев.

Б) Н. Тілендиев

В) Е.Брусиловский.

 

6. Соғ ыстан кейінгі (1946-1950 жж.) кезенде Халық шаруашылығ ын қ алпына келтіруге бағ ытталғ ан бесжылдық жоспар нешінші бесжылдық болып есептеледі?

А) Екінші бесжылдық.

Б) Тө ртінші бесжылдық.

В) Жетінші бесжылдық.

 

7. 1987 ж. шілдеде КОКП ОК «Қ азақ стан республикалық партия ұ йымының ең бекшілерге интернационалдық жә не патриоттық тә рбие беру жө ніндегі жұ мысы туралы» қ аулы қ абылдады. Онда 1986 жылғ ы жастар қ озғ алысына қ андай бағ а берілді?

А) ұ лтшыл.

Б) экстремистік.

В) патриоттық.

 

8. Қ Р Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Евразиялық одақ идеясы алғ аш рет қ ай жиында айтылды?

А) Ресейдің жетекші газеттерінің бас редакторлары мен телекомпаниялардың басшыларымен кездесуінде.

Б) ТМД елдерінің басшыларымен кездесуінде.

В) Мә скеу Университетінің профессор-оқ ытушылар қ ұ рамы мен студенттерімен кездесуінде.

 

9. Хрущетік «жылымдық » кезінде қ андастарымыздың шетелден елге оралуына мү мкіндік туды. 1963 ж. дейін Қ азақ станғ а қ анша қ андасымыз оралды?

А) 350 мың нан аса.

Б) 100 мың нан аса.

В) 200 мың нан аса.

 

10. Жең iл, тамақ, жергiлiктi ө неркә сiп салалары қ ай топқ а жатады?

А) «А» тобына.

Б) «Б» тобына.

В) «В» тобына.

 

11. Қ Р Президенті Н.Назарбаевтың «Қ азақ стан – 2030. Барлық қ азақ стандық тардың гү лдену, қ ауіпсіздігі жә не ә л-ауқ атының жақ саруы» атты Жолдауының екінші ұ зақ мерзімді басымдығ ы –

А) қ оғ амның ішкі саяси тұ рақ тылығ ын нығ айту.

Б) Қ Р ұ лттық қ ауіпсіздігін нығ айту.

В) нарық тық экономика негізінде жә не жоғ ары дә режедегі инвестиция арқ ылы экономикалық ө суді кү шейту.

 

12. Негізгі мақ саты «экономиканың салаларын жан-жақ ты дамыту арқ ылы ел экономикасының тұ рақ ты дамуына қ ол жеткізу жә не сервистік-технологиялық экономикағ а ұ зақ мерзімде кө шуге жағ дай жасау» болып табылатын елдің индустриалдық -инновациялық даму стратегиясына Қ Р Президенті қ ашан қ ол қ ойды?

А) 2001 ж.

Б) 2003 ж.

В) 2005 ж.

 

13. ХҮ І ғ асырда белгілі тарихшы жә не ә дебиетшінің ең бектері ХІҮ -ХҮ І ғ.ғ Мағ олыстан мен оғ ан кө ршілес жатқ ан аймақ тарғ а арналғ ан, алайда оны бірінші қ азақ мемелекетінің ең алғ ашқ ы тарихшысы санау да ү рдіске айналғ ан. Оның аты:

А) Мирза Мухаммад Хайдар Дуглат

Б) Фазлаллах Рашид ад-Дин.

В) Кадыр Али-бек (Кадыргали) Жалаири.

 

14. Бірінші қ азақ ғ арышкері Тоқ тар Ә убә кіров Совет Одағ ының Батыры атағ ын

А) «Союз ТМ-3» кемесінде ғ арышқ а бірінші рет ұ шқ аны.

Б) МИГ-29 ұ шағ ын “Тбилиси” авиатасушы крейсердің ү стіне бірінші рет қ ондырғ аны.

В) “Мир” халық аралық станциясынан ашық ғ арышқ а бірінші рет шық қ аны ү шін алды.

 

15. Қ азақ Кең естік Социалистік Республикасының ө мір сү рген жылдары:

А) 1920-1990 жж.

Б) 1922-1991 жж.

В) 1936-1991 жж.

 

16. Ұ лттық монументтік ө нердің негізін қ алаушылардың бірі, қ азақ тың бірінші кә сіби мү сіншісі, Алматыдағ Абай Қ ұ нанбаев пен Шоқ ан Уә лиханов ескерткіштерінің авторы –

А) Хакімжан Наурызбаев.

Б) Еркін Мергенов.

В) Ескен Сергебаев.

 

17. Арал мен Балқ аш мә селелеріне байланысты комитетті қ ұ рғ ан белгілі қ оғ ам қ айраткері кім?

А) Шерхан Мұ ртаза.

Б) Ә біш Кекілбаев.

В) Мұ хтар Шаханов.

 

18. Қ азақ КСР Жоғ арғ ы Кең есі Президиумының 1963 жылғ ы 29 қ аң тардағ ы «Оң тү стік Қ азақ стан ө лкесінің бір бө лігін Ө збек КСР-ның қ ұ рамына беру туралы» Жарлығ ына байланысты біздің республикамыз ө з территориясының қ анша жерінен айырылды?

А) 1, 5 млн. га.

Б) 2, 5 млн. га.

В) 3, 5 млн. га.

 

19. 1985 ж. кө кек пленумынан кейін КСРО-да кең таралғ ан жаң а концептуальдық мемлекттік идеология қ алай аталды?

А) «Жаң аша саяси ойлау».

Б) «Қ айта қ ұ ру жә не жаң аша ойлау».

В) «Кө бірек социализм, кө бірек демократия».

 

20. Ө неркә сіптегі «Косыгин реформасының » негізгі бағ ыттары қ андай? (дұ рыс емес жауапты кө рсетің із).

А) кә сіпорындарғ а табыстың бір бө лігін жұ мысшыларды ынталандыруғ а арналғ ан қ ор қ ұ ру ү шін беру.

Б) кең ес халық шаруаашылығ ы жү йесінен бас тартып, ө неркә сіпті басқ арудың салалық принципін қ алпына келтіру.

В) шет елдерден жеке капиталды тарту арқ ылы біріккен кә сіпорындар қ ұ ру мү мкіндігі.

 

 

Класс

Ответы дать по существу вопроса.

Класс

2 тур. Тестовые задания.

 

1. В результате освоения новых земель в Казахстане первый миллиард пудов зерна был получен в:

А) 1954 г.

Б) 1956 г.

В) 1958 г.

 

2. Решение о создании Немецкой автономной области на территории Казахстана привело к демонстрациям протеста в:

А) г. Новый Узень.

Б) г. Целинограде.

В) г. Темиртау.

 

3. В Советском Союзе 1 января 1961 г. была осуществлена денежная реформа. Соотношение обмена вновь выпущенных дензнаков на старые было осуществлено таким образом, что любой гражданин страны, обменявший 100 рублей старого образца, получал:

А) 10 рублей нового образца.

Б) 1 рубль нового образца.

В) 100 рублей нового образца.

 

4. Среди авторов текста Государственного Гимна Республики Казахстан есть казахская поэтесса:

А) Жадыра Дарибаева.

Б) Турсынхан Абдрахманова.

В) Акштап Бактыгереева.

 

 

5. Одним из основоположников казахского профессионального музыкального искусства, автором 9 опер («Кыз-Жибек», «Ер Таргын», «Дударай» и др.), музыки балета «Козы-Корпеш – Баян-сулу» и мелодии современного гимна РК, а также др. произведений, является:

А) Мукан Тулебаев.

Б) Нургиса Тлендиев.

В) Е. Брусиловский.

 

6. Пятилетний план по восстановлению народного хозяйства после войны (1946-1950 гг.) являлся по счету:

А) Второй пятилеткой.

Б) Четвертой пятилеткой.

В) Седьмой пятилеткой.

 

7. В июле 1987 г. ЦК КПСС принял постановление «О работе Казахской республиканской партийной организации по интернациональному и патриотическому воспитанию трудящихся», в котором выступление молодежи в декабре 1986 года было расценено как:

А) националистическое.

Б) экстремистское.

В) патриотическое.

 

8. Идея Евразийского союза Президентом Республики Казахстан Н.А. Назарбаевым впервые была высказана на:

А) Встрече с главными редакторами ведущих газет и руководителями российских телекомпаний.

Б) Встрече руководителей стран СНГ.

В) Встрече с профессорско-преподавательским составом и студенчеством Московского университета.

 

9. Благодаря хрущевской «оттепели» стало возможным возвращение бывших соотечественников из-за границы в СССР, в том числе и в Казахстан. До 1963 г. в республику вернулось:

А) более 350 тыс. репатриантов.

Б) более 100 тыс. репатриантов.

В) более 200 тыс. репатриантов.

 

10. Такие отрасли промышленности, как легкая, пищевая, местная относятся к:

А) группе «А».

Б) группе «Б».

В) группе «В».

 

11. В Послании Президента РК Н. Назарбаева «Казахстан-2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев» второй долгосрочный приоритет связан:

А) с укреплением внутриполитической стабильности и консолидации общества.

Б) с укреплением национальной безопасности РК.

В) с усилением экономического роста на базе рыночной экономики и высоким уровнем инвестиций.

 

12. Стратегия индустриально-инновационного развития страны (доктрина многовекторной экономики), основной целью которой является «достижение устойчивого развития страны путем диверсификации отраслей экономики и тем самым отхода от сырьевой направленности, подготовка условий для перехода в долгосрочном плане к сервисно-технологической экономике», подписана Президентом РК в:

А) 2001 г.

Б) 2003 г.

В) 2005 г.

 

13. Сочинение этого известного историка и литератора XVI в. специально посвящено истории Могулистана и соседних с ним территорий в XIV – нач. XVI вв., однако его принято считать и первым историком первого казахского государства. Его имя:

А) Мирза Мухаммад Хайдар Дуглат

Б) Фазлаллах Рашид ад-Дин.

В) Кадыр Али-бек (Кадыргали) Жалаири.

 

14. Звание Героя Советского Союза первый казахский космонавт Тохтар Аубакиров получил за:

А) первый полет в космос на борту корабля «Союз ТМ-3».

Б) первую посадку на палубу авианесущего крейсера «Тбилиси» самолета МИГ-29.

В) первый выход в открытый космос с борта международной станции «Мир».

 

15. Хронологические рамки существования Казахской Советской Социалистической республики:

А) 1920 - 1990 гг.

Б) 1922 - 1991 гг.

В) 1936 - 1991 гг.

 

16. Одним из первых основателей национального монументального искусства в республике, первым профессиональным казахским скульптором является автор памятников Абаю Кунанбаеву (1959/60 г.), Чокану Валиханову (1969 г.) в г. Алматы:

А) Хакимжан Наурызбаев.

Б) Еркин Мергенов.

В) Ескен Сергебаев.

 

17. Комитет по проблемам Балхаша и Арала был организован по инициативе известного общественного деятеля республики:

А) Шерхана Муртазы.

Б) Абиша Кекильбаева.

В) Мухтара Шаханова.

 

18. Согласно Указу Президиума Верховного Совета Казахской ССР от 29 января 1963 года «О передаче части территории Южно-Казахстанского края в состав Узбекской ССР» наша республика лишилась территории, площадью более:

А) 1, 5 млн. га.

Б) 2, 5 млн. га.

В) 3, 5 млн. га.

 

19. После апреля 1985 г. в СССР получает распространение концептуально новая государственная идеология, получившая название:

А) «Новое политическое мышление

Б) «Перестройка и новое мышление».

В) «Больше социализма, больше демократии».

 

20. Основными направлениями «Косыгинской реформы» в промышленности были (исключите неверный ответ):

А) предоставление предприятиям части прибыли для создания поощрительных фондов стимулирования его работников.

Б) отказ от системы совнархозов и восстановление отраслевого принципа управления промышленностью.

В) возможность создания совместных предприятий с привлечением частного капитала из-за границы.

 

Сынып

1 айналым.                                            Жазбаша жұ мыс - 120 минут

(Максимальды бағ а – 30 ұ пай. Берілген нақ ты сұ рақ 10 ұ паймен бағ аланады)

Тақ ырып: XV-XVII Ғ АСЫРЛАРДАҒ Ы Қ АЗАҚ ХАНДЫҒ Ы

1. Қ азақ хандығ ының қ ұ рылуының алғ ышарттары. Қ азақ хандығ ының алғ ашқ ы билеушілері – Керей жә не Жә нібек.

2. Қ азақ хандығ ының Сырдария ө ң ірі ү шін кү ресі. Бұ рындық хан.

3. Қ азақ хандығ ының Қ асымның тұ сында ө рлеуі. «Қ асым ханның қ асқ а жолы».

 

Жауаптарды с ұ ра қ ты ң негізгі м ә ні бойынша бер.

 

8 сынып.

2 айналым. Тест тапсырмалары.

 

1. Қ азіргі Қ азақ стан территориясы орта ғ асырлар соң ында Шың ғ ыс ханның ү ш баласы билік еткен ү ш монғ ол ұ лысына кірді. Осы кө лемді территорияның қ ай бө лігі Жошының ү лесінде болғ ан?

А) Монғ олияның ө зі.

Б) Оң тү стік Алтайдан Амударияғ а дейін, Шығ ыс Тү ркістан, Жетісу мен Мауереннахрдың кө п бө лігі.

В) Ертістен батысқ а қ арай, Жетісудың солтү стік бө лігі жә не Волганың тө менгі жағ ына дейінгі бү кіл шығ ыс Дешті Қ ыпшақ.

 

2. Шығ ыс Дешті Қ ыпшақ территориясында монғ олдардан кейінгі кезең де (ХІІІ ғ. ортасы мен ХV ғ. басы) жергілікті ұ лттық негізде қ ұ рылғ ан алғ ашқ ы ірі мемлекеттік қ ұ рылым қ алай аталды. Оның қ ұ рамына Орал ө зенінен шығ ысқ а қ арай жә не Арал тең ізі мен Сырдария ө зенінен солтү стікке қ арай қ азіргі Қ азақ станның кө лемді бө лігін алып жатқ ан Жошы ұ лысының шығ ыс бө лігі енді.

А) Ақ Орда.

Б) Моғ олстан.

В) Мауереннахр.

 

3. Алтын Ордадағ ы салық тө леушілер мен алым берушілердің нақ ты санын білу ү шін не істеген?

А) Мемлекет ішінде жә не оғ ан қ арасты территорияларда халық санағ ын ө ткізген.

Б) Қ алаларда мемлекеттегі ә р қ ала тұ рғ ынын тіркеу ү шін арнайы мекемелер қ ұ рылғ ан.

В) Хан жә не сұ лтан ордаларының жанынан ә р шаң ырақ ты тіркеуден ө ткізетін арнаулы орындар қ ұ ралғ ан.

4. Жошы Ұ лысының билеушісі Берке ханның астанасы Сарай Берке қ азіргі қ ай қ аланың маң ында орналасқ ан?

А) Орал.

Б) Волгоград.

В) Астрахань.

5. Рузбихан Исфаханидің ойынша дешті қ ыпшақ жә не моғ ол тайпаларында «бай» деген сө з нені білдірген?

А) ық палыжоғ ары, кө п мал мен қ озғ алмалы мү ліктің иесі болып табылатын кез-келген адам.

Б) ық палы бар батырлық, ерлік жә не жорық тар мен соғ ыстар кезінде батылдық танытқ ан кез-келген батыр.

В) сот билігін жү зеге асыратын ық палы бар кез-келген адам.

6. Қ азақ тар ү шін кім барлық қ ү т-берекені, байлық ты сыйлаушы болып саналды?

А) Мұ хамед пайғ амбар.

Б) Қ ыдыр баба.

В) Тә ң ірі.

 

7. Монғ ол аң ыздары бойынша Темучин қ ият-боржігін руындағ ы Есугей батырдың отбасында дү ниеге келген. Оның анасы қ ай рудан шық қ ан?

А) Керейт.

Б) Барлас.

В) Қ оң ырат.

8. ХІІІ –XIV ғ ғ. Алтын Орда мен мамлюктердің Египетінде кө ркем ә дебиеттің басым кө пшілігі қ ай тілде шық ты?

А) араб тілінде.

Б) қ ыпшақ тілінде.

В) монғ ол тілінде.

 

9. Темір ә скерлерінің 1389, 1390-1391 жә не 1395 жылдардағ ы ү ш ү лкен жорығ ының нә тижесінде қ ай ел талқ андалды?

А) Алтын Орда.

Б) Ү ндістан.

В) Моғ олстан.

 

10. Моғ олстанның билеушілер ә улетінің негізін салғ ан кім?

А) Шайбан тұ қ ымынан шық қ ан Ә білқ аыр.

Б) Жошы тұ қ ымынан шық қ ан Орда Ежен.

В) Шағ атай тұ қ ымынан шық қ ан Тоғ лұ қ Темір.

 

11. Араб жылнамашысы Аль Омари монғ олдар турлы: “Олар Дешті Қ апшақ қ а келіп, қ ыпшақ тармен араласып, туысып кетті, ө здері де қ ыпшақ тардай болып кетті” деп жазды. Ғ ылыми ә дебиетте бір халық тың екінші халық қ а оның тілін, мә дениетін мең геру арқ ылы сің ісіп кету процесі қ алай аталады?

А) Ассимиляция.

Б) Диссимиляция.

В) Мимикрия.

 

12. Тө мендегі логикалық қ атарда билік жү ргізген кезде ислам дінінің кең тарауына ү лкен ү лес қ осқ ан Дешті-Қ ыпшақ билеушілері берілген. Тізімнен исламды уағ ыздамағ ан ханды кө рсетің із.

А) Берке хан.

Б) Бату хан.

В) Ө збек хан.

 

13. Кімнің жеке нұ сқ ауы бойынша ХІV-ХV ғ асырлар аралығ ында Тү ркістан қ аласында Қ ожа Ахмет Яссауиге арналғ ан “Хазірет сұ лтан” кесенесі салынды?

А) Ә мір Ұ лық бек.

Б) Ә мір Темір.

В) Мұ хаммед Шайбани.

 

14. Бастапқ ыда бұ л мемлекеттік бірлестіктің аты “Маң ғ ыт жұ рты” деп аталды, кейін – Ноғ ай ордасы. Бұ л ө згеріс қ ашан болды?

А) ХV ғ. басында.

Б) ХV ғ. аяғ ында.

В) ХVІ ғ. басында.

 

15. Шоқ ан Уә лиханов қ ай ақ ын-жырауды “Даланың ұ лы философы” деп атағ ан?

А) Сыпыра жырау.

Б) Асан қ айғ ы.

В) Қ азтуғ ан жырау.

 

16. Монғ олдар қ иратқ аннан кейін қ алпына келтірілген қ ай қ ала Ақ орданың астанасы болды?

А) Сауран.

Б) Сайрам.

В) Сығ анақ.

 

17. Крестшілер мен парсы монғ олдарын жең ген бұ л бірегей тұ лғ а 17 жыл бойына Египетті билеген. Бұ л кім?

А) Бейбарыс сұ лтан.

Б) Жалаң тө с сұ лтан.

В) Захариддин Мухаммед Бабыр.

 

18. Кө шпелілердің дә стү рлі аң ызы бойынша қ азақ тө релерінің шығ у тегі Шың ғ ыс хан ұ рпағ ының қ ай ү лкен тармағ ынан тарағ ан?

А) Жошылық тар.

Б) Шағ атайлық тар.

В) Тұ лылық тар.

 

19. Ноғ ай ордасының қ ұ рамында болғ ан қ азақ рулары қ ай жү здің негізін қ ұ рады?

А) Орта жү здің.

Б) Кіші жү здің.

В) Кіші, Орта, Ұ лы жү здің.

 

20. Тархан - ә скери, азаматтық жә не діни тұ лғ аларғ а ерекше қ ызметтері ү шін берілетін атақ білдіретін кө не тү рік-монғ ол термині. Ә йелдер де, ерлер де, жекелеген тұ лғ алар да, белгілі елді-мекендердің, тайпалардың, рулардың тұ рғ ындары немесе халық тың белгілі бір топтары тархан бола алғ ан. Тө мендегі тархандарғ а берілген артық шылық тардың ішінен дұ рыс емес жауапты кө рсетің із.

А) Тархандар мемлекеттің пайдасына тү сетін салық тардан босатылғ ан.

Б) Тархандар хан сарайына кедергісіз кіруге қ ұ қ ылы болғ ан.

В) Тү рік-монғ ол тайпаларында тархандар ешқ ашан аманат ретінде тұ тқ ынғ а алынбағ ан.

 

 

I этап Республиканской олимпиады школьников

Учебного  года

                                                   

                                           ИСТОРИЯ КАЗАХСТАНА

8 класс

12345Следующая ⇒

Поделиться: