Особенности фармакотерапии у пожилых людей.

Егде жастағ ы адамдардың аурулары теориялық жә не практикалық медицинаның маң ызды мә селесі болып отыр. Ағ заның бейімделу қ абілетінің жасқ а байланысты ү демелі тө мендеуі, оның реактивтілігінің ө згеруі патологияның дамуына ың ғ айлы жағ дай туғ ызады. Жас адамдармен салыстырғ анда егде жастағ ы адамдарда (60-74 жас) аурушылдық дең гейі екі есе жоғ ары, ал қ арт жастағ ы адамдарда (74 жас жә не жоғ ары) 6 есе жоғ ары.

Егде жастағ ы науқ асқ а ем жү ргізгенде дә рігер алдына айқ ын қ ол жетімді мақ сат қ ою керек. Егер жас адамдарда емдеу мақ саты негізгі ауруды емдеу жә не бұ зылғ ан қ ызметтерді максималды қ алпына келтіру болса, ал егде жә не қ арт жастағ ы науқ астарда – симптомдар айқ ындылығ ын тө мендету жә не бұ зылғ ан қ ызметтердің орнын толтыру. Емдеуші дә рігер емді ө мір сапасын жақ сартуғ а жә не сақ тауғ а бағ ыттау керек, ол гериатрияның негізгі стратегиялық тапсырмасы.

Гериатриялық фармакология — клиникалық фарамакологияның бір бө лігі. Егде жә не қ арт жастағ ы науқ астарда дә рілік терапияны бастағ анда дә рігер қ артаю ү рдісінің фармакотерапия эффективтілігіне ә сері, гериатрияда дә рілік заттардың мө лшерлеу қ ағ идасы, қ артайғ ан адамдардағ ы дә рілік заттардың жанама ә сері жә не дә рілік затардың ө зара ә серлесуі жә не дә рілік заттардың жағ ымсыз ә серіне қ артайғ ан ағ заның тұ рақ тылығ ын жоғ арылату жолдары туралы нақ ты білімі болуы керек.

1.Дә рі-дә рмек тағ айындау кезінде егде жә не кә рі адамдар жанама ә сердің жоғ ары ық тималдығ ы туралы хабардар болуы тиіс.

2. Қ артайғ анда компенсаторлық резервтер зақ ымданғ ан факторларғ а қ атысты тө мендейді, сондық тан тіпті шағ ын дә рі-дә рмекпен улану дә режесі қ артайғ ан ағ зағ а елеулі ө згерістер енгізуі мү мкін.

3. Егде жастағ ы адамдар, науқ астар ғ ана емес, сондай-ақ іс жү зінде дені сау, жиі жә не ұ зақ уақ ыт бойы ә р-тү рлі дә рі-дә рмек қ абылдағ ан адамдар ө зін-ө зі емдеуге бейім. Сондық тан, дә рігер, емдеу курсын тағ айындауғ а дейін, қ арт пациенттің дә рілік анамнезін егжей-тегжейлі зерттеуі тиіс жә не ө зінің бұ рын жү ргізілген тағ айындауы тү зелуі қ ажет.

4. Егде жә не кә рі жастағ ы адамдарғ а дә рілік терапияны қ атаң кө рсеткіштер бойынша тағ айындау керек.

5. Дә рі-дә рмекпен емдеуді науқ астың ауру жағ дайының ауырлығ ының негізін анық тау кезінде тағ айындағ ан дұ рыс.

6. Емдеуге арналғ ан жеке ілтипатпен қ арау. Егде жастағ ы науқ астарғ а жеткілікті дозадағ ы дә рілік препаратты тағ айындаудан алдын ағ заның сезімталдығ ы жә не реактивтілігі, жү йенің жә не бү кіл ағ заның сің іру жылдамдығ ы, жою жә не босату қ асиеттеріне кө ң іл бө лу керек.Мұ нда сондай – ақ, дә рігерге белгілі терапиялық жә не жанама ә серлі, препараттар тағ айындалады

7. Егде жә не кә рі жастағ ы науқ астарды емдеу ү шін, ә сіресе басында, дә рі-дә рмек шағ ын дозада пайдаланылады(ереже бойынша шағ ын дозада). Тө мен дозаны баяу кө теру (жалпы қ абылдау доза 1/2, 1/3), препарат науқ астың жеке оң тайлы терапиялық дозасын жә не тө зімділігін анық тайды. Клиникалық ә серге жеткеннен кейін ұ зақ мерзімді емдеу ү шін қ олдау кө рсету дозасын белгілейді.

8. Қ артайғ ан кезде кө птеген аурулардың неғ ұ рлым кү рделі патогенезі, комплексті дә рілік, біртипті, терапевтік ә серлі компоненттерімен препараттарды тағ айындау негіз болып табылады, бір-ақ олардың ә р тү рлі іс-ә рекет механизмі, ол егде науқ астарды емдеу тиімділігін арттыру, жалпы қ ұ рал препараттың қ арқ ындылығ ын азайту ү шін олардың ә сері потенциалды қ ұ рал болып табылады

7. Егде жә не кә рі жастағ ы науқ астарды емдеу ү шін, ә сіресе басында, дә рі-дә рмек шағ ын дозада пайдаланылады(ереже бойынша шағ ын дозада). Тө мен дозаны баяу кө теру (жалпы қ абылдау доза 1/2, 1/3), препарат

науқ астың жеке оң тайлы терапиялық дозасын жә не тө зімділігін анық тайды. Клиникалық ә серге жеткеннен кейін ұ зақ мерзімді емдеу ү шін қ олдау кө рсету дозасын белгілейді.

8. Қ артайғ ан кезде кө птеген аурулардың неғ ұ рлым кү рделі патогенезі, комплексті дә рілік, біртипті, терапевтік ә серлі компоненттерімен препараттарды тағ айындау негіз болып табылады, бір-ақ олардың ә р тү рлі іс-ә рекет механизмі, ол егде науқ астарды емдеу тиімділігін арттыру, жалпы қ ұ рал препараттың қ арқ ындылығ ын азайту ү шін олардың ә сері потенциалды қ ұ рал болып табылады.

Побочные реакции типа С. Механизм возникновения. Примеры. Методы

профилактики и коррекции

С Типті жанама ә сер.Пайда болу меxанизмі.Мысалдар.Алдын алу мен тү зету ә дістері 

С Типі ұ зақ уақ ыт қ олданылғ ан кезде “xимиялық ” реакциялар-дә рілік тә уелділік, ”жою “синдромы ю.Стационарда ө те жиі ЖДР тудыратын ДЗ олар: антиобитиктер(барлық жанама ә серлерден 25-30%дейін ), xимиотерапевтикалық заттар, анальгетиктер, псиxиотропты заттар, жү рек гликозидтері, зә р айдайтын заттар, диабетикке қ арсы ДЗ, калий препараттары.Жанама ә сер сонымен қ атар дә рілік заттардың алғ ашқ ы мү шелермен функционалды байланыстағ ы ө зге мү шелердің жасушаларына ә сер етуі.Мысалдары: жү рек гликозидтері зә р айдаушы ә сер кө рсетеді.

Побочные реакции типа С проявляются в виде:

- толерантности (нитраты, центральные агонисты а-адренорецепторов);

- синдрома отмены (ГКС, блокаторы р-адренорецепторов);

- лекарственной зависимости (некоторые психотропные лекарственные средства, наркотические анальгетики);

- кумулятивного эффекта (сердечные гликозиды, ингибиторы МАО);

- эффекта подавления выработки гормонов (ГКС).

Побочные реакции типа D. Механизм возникновения. Примеры. Методы

  профилактики и коррекции

D типі кейін байқ алатын (алыстатылғ ан) реакциялар (тератогенді, репродуктивті қ ызметтің бұ зылысы жә не канцерогенді реакциялар).Мысалы: жү ктілік кезінде диэтильбэстрол қ абылдағ ан ә йелдің қ ызында қ ынап аденокарциномасы болуы; трансплантациядан кейін ұ зақ уақ ыт иммуносупрессивті жағ дайдан соң лимфома болуы.

27. Фармакокинетическое взаимодействие на уровне всасывания. Приведите примеры такого вида взаимодействия.

ДЗ сің ірілу толық тығ ының ү лкен маң ызы бар, ө йткені, ол

препараттың енгізілген мө лшері мен оның қ андағ ы концентрациясы

арасындағ ы қ атынасына ә сер етеді.

• АІТ ДЗ сің ірілуі басқ а препараттардың ә серінен ө згереді, егер олар:

• онымен химиялық ө зара ә серлесуге тү ссе;

• асқ азан мен ішектердің қ ышқ ылдығ ын ө згертсе;

• АІТ астың жү ру уақ ытына ә сер етсе;

• АІТ микрофлорасына ә сер етсе.

Асқ азан мен ішектердің қ ышқ ылдығ ының жоғ арлауы немесе тө мендеуі ДЗ молекуласының ионизациясының жә не олардың липидтерде еру қ абілетінің ө згеруіне ә келеді, оның салдарынан олардың сің ірілуі де ө згереді. Ішек қ абырғ асындағ ы липидті мембраналар арқ ылы иондалмағ ан, майда жақ сы еритін заттар жақ сы ө теді. Мысалы: антацидтер асқ азан рН ортасын жоғ арлатып, қ ышқ ылды ДЗ ионизациялану дә режесін арттыра отырып, олардың липидтерде еруін тө мендетіп, сің ірілу ү рдісін баяулатады.

Антацидтер тікелей емес антикоагулянттардың, кейбір сульфаниламидтердің нитрофурантоиннің, салицилаттардың, фенилбутазонның сің ірілуін тежейді

Рецепты:

1.Выписать рецепт больному 65 лет, весом 70 кг с целью первичной профилактики ССО при   ИБС: стенокардия напряжения 2 ФК в форме таблеток - Ацетилсалициловая кислота.

Rp.: Acidi Asetylsalicyci 0, 5

D.t.d. N 10 in tab.

       S.: По 1/4 табл 1 раз в день 2 недели как профилактика ИБС

2.Выписать больной  45 лет, весом 86 кг с СД 1 типа – раствор  Инсулина «Новорапид» (инсулин аспарт).

3. Выписать рецепт больному   для местной анестезии – раствор Лидокаина.

Rp: Sol. Lidocaini 10 % 2 ml

 D.t.d: N. 10 in ampull.

S: инфильтрациялық анестезяғ а арналғ ан (1000 мл артық емес); для проводниковой анестезии (1 % ерітінді, 25-50 мл)жергілікті жансыздандыру ү шін

4.Выписать рецепт больной 35 лет, весом 60 кг с ЖДА средней степени - таблетки Гидроксид железа.

Rр.: Tab. FERRUM LEK № 30

D.S: по 1 таб 2 раза в день.

Rp.: " Ferrum lek" pro inject 2ml

D.t.d. №10

S. Вводить в.м по 2 мл через день.

Железа III гидроксид-декстрановый комплекс 312, 5 мг (50 мг железа) Ампулы 2, 0 парентеральное введение – в/в капельно разводится в 0, 9% растворе натрия хлорида или в 5% растворе глюкозы. Доза 100–200 мг железа (2–4 мл препарата) разводится в 100 мл растворителя. В/в медленно (0, 2 мл/мин) в дозе 100–200 мг железа (2–4 мл), предпочтительно разведенного в 10–20 мл 0, 9% раствора натрия хлорида или 5% раствора глюкозы. Начальная доза препарата составляет 25 мг железа или 0, 5 мл раствора, которая вводится в/в медленно в течение 1–2 мин

 

5. Выписать рецепт больному 70 лет, весом 87 кг с ХСН 2 ФК –  таблетки Спиронолактона

 

6.Выписать рецепт больному  59 лет, весом 78 кг с  острым приступом подагрического артрита – Диклофенак.

7. Выписать рецепт больной 48 лет, весом 70 кг  с  приступом БА –  аэрозоль Сальбутамол.

Rp.: Aer. «Salbutamol» 15ml
D.t.d. №1
S: При приступе удушья 1-2 вдоха

8. Выписать рецепт больному 57 лет весом 80 кг  с тромбозом глубоких вен – раствор Эноксапарин

Rp: Sol.Klexani 10%-1ml (1ml-100000ME)
D.t.d: №1
S: Вводить подкожно в переднелатеральную область брюшной стенки 4 раза в день.

9. Выписать рецепт больной 47 лет, весом 87 кг с гиперлипидемией 2 Б типа – Розувастатин

Rp.: Tab. Rosuvastatini 0, 02 №60

 D.S.: По 1 таблетке 1 раз в сутки

 

10. Выписать рецепт больной 40 лет весом 59 кг  с обострением ревматоидного артрита - Нимесулид.

Rp.Nimesulidi 0.1

D.t.d.№10 in tab

S.По 1 таб 2 р\в день

 

11. Выписать рецепт больному 50 лет, весом 67 кг с АГ 3 степени - Гидрохлортиазид

Rp: Hydrochlorothiazidi 0, 05
D.t.d: №20 in tab.
S: 1 таблеткадан кү ніне 1 рет таң ертең аш қ арынғ а ішке қ абылдауғ а.

12. Выписать рецепт больному 24 года весом 50 кг с ЯБЖ и ДП кишки – Пантопразол

Rp.: Pantoprazoli 0, 04

D.t.d: №28 in tab.
S: 1 таблеткадан кү ніне 2 рет ішке қ абылдауғ а.

 

13. Выписать рецепт больному 40 лет, весом 60 кг  с ГЭРБ – Фамотидин

Rp.: Tab. Famotidini 0, 02 №20

D.S. по 1 таб. 2 р/д.

 

14. Выписать рецепт больному 40 лет весом 76 кг с обострением хронического бронхита – Амброксол.

Rp: Tab. Аmbroxoli 0, 3 №50

D.S. По 1 таб. 3 р/д после еды

 

15. Выписать рецепт больному 67 лет весом 89 кг  с ХСН 3 ФК – Фуросемид

Rp: Furosemidi 0, 04

D.t.d: №50 in tabul.

S: Внутрь по 1 тaблетке утром за 20 минут до еды

16. Выписать рецепт больному  22 лет весом 54 кг с острым гнойным отитом   - Амоксициллин.

Rp: Tab. Amoxicillini 0, 5

D.t.d: №20 in tab.

S: По 1 таб. 3 р/д

 

 

⇐ Предыдущая123456

Поделиться: