Архитектура Аудит Военная наука Иностранные языки Медицина Металлургия Метрология Образование Политология Производство Психология Стандартизация Технологии |
Pened notik slopanefe diala obsik.
O reidans lestümik! o flens digik! Belifobs timädi vo bisariki! Stad bolitik e stad konömik ed i stad kulivik vola obsik votikons aldeliko. Atos jenon ye ko spid so vifik, das bedotob, va men ko lanäl igo mu blegülovik, kanonöv fölön oni. De del bal lü del votik mutoy dönu lüodükön küpäli okik ed ad jäfüd bolita ed ad jäfüd konöma ä kuliva. Betikob is fütüri Volapüka. Kisi spetobs-li? Kisi spelobs-li? Ab büo: kisi dunobs-li? Ibä at binon ledin. If no lütenükoy ode nami, if no kevoboy nämöfiko, ladöfiko, nenzediko — noe is in Nedän, ni igo in läns retik Yuropa, abi vo valöpo in vol: uto, kö slopans obsik lifons -, lio ga daloyöv-li spetön bosi frutik, kuradüköl ä födöli pro din dialik obas: “Menefe bal püki bal”? Vätälob pato vali, keli söl ä flen obik: ‘Dr. Arie de Jong’ (ko lifayels pu 91!) eledunom, jüä saunastad omik noplu emögükon ome ad laidälön duinodi gretik at. Spelom ä spetom vo gideto, das flens omik fövons vobodi sublimik oma. Klu yufidob slopanis valik in Deutän, Fransän, Grikän, Linglän, Litaliyän, Spanyän, Svedän, ud alöpo in vol, dat stütonsös obis! Atos kanon jenön, if peloy moni leboneda u limanama oka timo; if nüsedoy yegedis, tradutodis u penedis, dat dakipobs somo kosami e kosädi bevü obs. Ed üf no kanols-la lautön yegedis u tradutön bosi se literat länas olsik ini Vp, täno dalols potön, o flens digik!, dinis veütik, nitedik in lomänapük, dat dispenan getomös somo pöti ad tradutön u bevobön onis! Nedos-li nog dönuön begi redakanas: “Propagidoyös e slopükoyös pro Volapük!”? Pötü yelacen lofobs reidanes lestüumik obsik vipis gudikün obas. Valans plöponsös ad jenöfükön desinis gudik okas! Ibä zesüdos dranikumo ka föro, das valöpo in vol stads flenikum dareigons. Nulayel blinonös Volapüke benoseki! Flanaü Redak: F. J. KRÜGER, kadäman Vpa. Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pad: 1. JIPULIL KO SULFINALÜMÄTS Mär fa ‘H. C. Andersen’ (Petradutöl se Danänapük fa ‘F. J. Krüger’.) Äbinos so lenaudodiko koldik; änifos; e soar dagik äprimon; äbinos i soar lätik yela: soar bü nulayel. In kold at ed in dag at jipulil pöfik ägolof su süt nüdakapo e nüdafuto. Ilenof dido pantufis, ven ägolof domao, ab fruti kinik atos kanon-li labön nu? Äbinons pantufs vemo gretiks, kelis mot ofik igebof lätiko: äbinons so gretiks, das smalanil äperof onis, ven äspidof ad travärön süti, bi vabs tel äbeivabons lenaudodiko vifiko; pantuf bal noplu äbinon tuvovik e ko votik hipul iderönom; äsagom, ökanomöv gebön oni, ven om itögetom seimna ün fütür cilis. Nu jipulil ägolof us su futils nüdik, kels äbinons rediks e blöviks dub kold. In lebavet vorik älabof mödoti sulfinalümätas e tufi bal atas äpolof in nam. Dü del lölik nek iremon bosi de of, nek no ilegivon igo ofe könädili smalikün bal; faemiko e flodöfiko ägolof us ed älogotof as pösodil in dredäl pedugälöl, jipöfilan smalik et. Nifaflogs äfalons ini herem lunik blonik ofa, kel äkrugülikon so jöniko zü särvig, ab jöni at no äbetikof dü timül bal. Lit kandelas ästralon se fenäts valik ed in süt äsmelos so beniko äs ganaloet; äbinos ga soar bü nulayel; si! atosi äbetikof. Ini gul vü doms tel, bal kelas äseädon boso plu ini süt ka votik, äscidof oki ed äkropikof ad blotükön oki mögiko smaliki. Lögilis smalik ilötirof dis ok, ab ävedof ai koldikum e no äriskof ad golön domio. No iselof ibo sulfinalümäti bal, igo no igetof könädili bal; fat ofik öflapom ofi ed in dom i äkoldos; löpü oks älabons te nufi, e vien älebladon da on ninio, do isteigädoy stoli e rägis ini slitods gretikün. Namils smalik ofa tio äbinons deadiks dub kold. He! sulfinalümätil te bal oplitonöv. Riskoföv-li ad tirön bali se tuf, ad filidön oni ed ad vamükön doatis dub on? Äsetirof bali... ‘rits’! Kio äspagon! kio äfilon! Ägivon flami vamik, milagik! Äjions lü jipulil smalik, äsva äseadof-la fo fön ferik gretik labü lögäds lätenik e lölod lätenik niedik; fil äfilon so gloriko, ävamükon so gudiko! Kis ga at äbinon-li? Jipulil ya ätenükof futis ad vamükon i onis; täno flam äkvänikon, fön änepubon — äseadof ko retäd smalik sulfinalümäta efifilöl in nam. Äfilidof lümäti telid; äfilon, äliton, ed uto, kö lunid äfalon sui mön, at ävedon dulogamovik äsä veot; ebo änülogof ini cem, kö tab pistofedon me stofed nidiko vietik, ko bösin feinik. E kiogloriko ganaloet me plöms e pods pifulüköl äfogülon, ed utos kelos äbinon nog glorikum, gan äbunon de bov ed ämufülon love glun ko neif e fok in bäk, stediko lü jipulil pöfik. Täno sufinalümät äkvänikon, e te mön bigik, koldik äbinon logamovik. Äfilidof nuliki. Nu äseadof dis kritidabim mu magifik. At äbinon nog gretikum e dekikum ka ut, keli ilogof da glätayan lomü tedan liegik ün kritid lätik. Milats litas äflamülon su tuigs grünik, e kritidamagodils vielik jönik äsä uts, kels älagons fo selidöpavitürs, älogons sui of. Jismalikan ätenükof namis bofik löpio — täno lümät äkvänikon; kritidalits mödik älöpikons ai löpikumo; nu älogof, das äbinons stels kleilik len sil: bal onas ädofalon ed ävedükon filastripi lunik len sil. “Nu ek deadon!” smalikan äsagof, ibä lemot bäldik ofa, balikan, kel ibinof gudik kol of ab kel nu äbinof deadik, isagof: “Ven stel falon, lan löpikon lü God.” Äluröbof dönu sulfinalümäti ta mön; äzüliton, ed in nid lemot bäldik ästanof so kleiliko, so nidiko, so löfidiko. “O lemot!” smalikan ävokof. “O! kesumolös obi! Sevob, das i ol mogolol, ven sulfinalümät ukvänikon; leigoäsä fön vamik, ganaloet benosmekik e kritidabim gretik benedik!” — e mu spido äluröbof reti lölik sulfinalümätas, kels äbinons in tuf; ävilof dakipön lemoti mögiküno lunüpo. E sulfinalümäts älitons ko nid somik, das äbinons litikum ka dü del litik. Lemot ibinof neföro so gretik, so jönik; ätovof jipulili sui brad okik ed äflitofs löpio in nid e fred. Ed us kold nonik, faem nonik, e dredäl nonik ädabinons, — äbinofs lä God. Ab in gul lä dom, ün lulit göda koldik, jipulil äseadof ko cügs redik, ko mud smililöl — ideiflodof ün soar lätik yela pasetik. Nulayelagöd äprimon love funil, kel äseadof us ko sulfinalümäts, de kels tuf bal tio ififilon. “Evilof vamükön oki,” äsagoy; nek äsevon, dinis kiojönik mödik ilogof, ini nid kinik inügolof ko lemot bäldik lü fred nulayela. Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pads: 2-3. ZIGAN E LIETUVAN (Mär Lietuvik) Seimna zigan ätevom ko Lietuvan. Bofans äfaemoms. Lietuvan älabom svinüli e zigan goküli. Zigan äsagom Lietuvane: “Nu fidobsös svinüli olik, täno ofidobs goküli obik.” “Gudö!” Lietuvan äsagom. Äfefidoms svinüli ed älaitevoms. Dönu äprimikoms ad faemikön ed ästopoms ad takädön. Zigan äsuemom, das gokül bal binon tu smalik ad satükön omis bofik, ed äsagom Lietuvane: “Kini ofidobs-li is? o söl! Goküli: din benosmekik, ab no saidon ad satükön pösodis tel. Seitobsös obis ad takädön ed utan, kel odrimom sapikumo, odagetom goküli!” “Gudö!” Lietuvan äsagom. Zigan äseitom oki ed äslipikom. Lietuvan no älabom sufädi ed äfefidom goküli zigana. Igalikölo, zigan äprimom ad konön drimi okik: “Ekö! o sölil! sunädo, ven islipikob, mödot silananas änexänons, äsumons ed ämopolons obi lü sül. Us Siör äbegom obe ad seidön obi flanü om, äsäkom obe, va plöpob-la gudiko... Leläd Saludik älüpolof zibis distik: dökamit, ganamit e lemödot zibas votik!... Benö! sagolös utosi, keli edrimol!” “Ed ob,” Lietuvan äsagom, “älogob, das pro ol äbinos vemo gudik in sül ed äcedob, das no öbinol stupan e das no ögekömol lü drenafälid at... klu äsumob ed äfefidob goküli lölik ola!” Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 1. Pad: 3. BUB E BIV Fab fa ‘Johann Heinrich Pestalozzi’. Bub äsagon bive: “Lifi somik dis vat, äsä ol labol, plitonöv obe leno.” Biv äseilon e no ägespikon. Ab bub äfövon ed äprimon ad pleidülön dö lif gudikum e läbikum oka. “Lecek oba,” äsagon, “tio binon leigo kovenik äsä lödöp menik, ed igo no neodob ad bumön oni pro ob.” Biv äsagon: “Sevob gudiko, das leceks dabinons, kels logodons gudikumo e kels ün nifüp binons mödo vamikums, ka milats ludomas pöfikanas, e suemob gudiko, das binol vemo kotenik, if sigayeb in lecek olik binon gudakalietik. Ab ob buükob lödöpi ut, keli ob it ebumob ed in kel binob libik. Pro nos in vol viloböv labön domi, keli votikan bumonöv pro ob ed in kel binoböv, äsä ol, slafan ai blümik ad pafimädön foi plaud u vab.” Utan, kel no löfon libi e gitodis mödikumo ka koven, binon alo stupan pidabik. Neai elogob fanäbi, kel älecedon leziöbi okik koveniki. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 1. Pad: 4. Tikod Tsyinänik. Ven säb ruilon, plaud nidülon; ven fanäböps vagons, grenabaraks fulons; ven tridems julas vorikons e yeb glofon su tridems cödöpas; ven sanans golons futo e bakans monitons, täno tat pareigon gudiko. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 1. Pad: 4. MAN MINILUDÄLIK (Mär Tsyinänik) Man iperom cüdi okik ed äminiludom soni nilädana oka dö atos. Kläno äküpedom hipuli ed in duns valk atana äküpom tifi: in logodajäst, in spik, in kondöt omik, brefo: in val. Nos äjonon, das hipul no itifom cüdi. Ab pos dels anik, man änügolom ini kav okik ed ätüvom us — cüdi. Poso älogom hipuli dönu ed äcedom, das nos in duns omik jonon, das itifom cüdi. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 1. Pad: 4. KONOTILS E COGEDS Nims riskädik. Musak äspaton len nufed julacema ed älelilon kisi tidan äbespikom ko cils. “Nims kinik binons-li riskädikün?” tidan äsäkom. Cils ägespikons sapiko: “Leons, tigrids, bers.” Ab musak äbrumon ko stun gretik: “Lio kanoy-li sagön, das leons, tigrids e bers binons-la nims riskädik? Lenö! Nims riskädik, vo vemo riskädiks, svals e raänids binons.” Bien e pijun. Bien neläbik äfalon ini bluk. Pijun älogon atosi ed äjedon bimülabledi ini vat. Bien äsvimon lü bled ed äsavon lifi okik. Äjenos pos dels anik, das pijun obsik äseadon püdiko e takädiko su bimül. Yagan ädesinom ad jütodeidon oni. Bien äküpon atosi, älüfliton ed ästegülon doati omik. “Puf! Pa!” Jüt änedrefon. Nu bien isavon lifi pijuna. Se Volapükagased pro Nedänapükans 1957, Nüm: 1, Pad: 4. KODEDÜ YUBID 25-YELIK ELA “Volapükagased pro Nedänapükans” Fa ‘JOHANN SCHMIDT’: Cifal pl. d. Finü mäzul yela 1957 yels 25 epasetikons sis püb nüma balid ela “Volapükagased pro Nedänapükans”. Fe Vpagaseds obas stadon pas ün yelod 22id oka, bi püb ona piproibon dü yels kuratiko fols (de mayul yela: 1942 jüi mayul yela: 1946), sevabo jüi fin volakriga telid fa koupacifod Deutänik ettimik, e latikumo kodü papüradef. Krig e rop puba dub proib at äkodons Vpagasede dämi vemik, ibä pos dönupub gaseda stads miik ämütons redakanis, ad smalükumön vemo gasedi, e no nog äkanoy votükön mesülis tefik at dub jer valemik in bükafebäd. Nu, ün dels yubida, spelobs ä vipobs ye, das Vpagased obas suno dönu getonös züoti kösömik oka! Dü yels kuratiko teldegluls Vpans tel ädunodoms as redakans ela “V.p.N.”, kelas nems neföro poglömons in jenotem Vpa: söl: ‘Dr. Arie de Jong’ e söl: ‘J. G. M. Reynders’. Mutoy stunön dö vobäl nenfenik manas bofik, pato nog dö vobanäm omas to bäld vemik. Ibä noe redak gaseda abi noganükam e guv Vpamufa nulik äsekidons de vob manas bofik. Läbiko nemu bevob Vpa ebo pifinükon fa söl: ‘Dr. Arie de Jong’, ven nüm balid ela “V.p.N.” äpubon. Ko lanäl pro Vp, ko skil e lezil mans bofik ädedietoms okis vobe nulik. Ünü yels 25 et Vpans bofik at äjafädoms Vpe (se glöm tio lölik ettimik ona) dönu sevädi valemik; mans bofik at äsvo äkuloms Vpe dönu vegi se xil ini vol lölik. Betikoyöd stadi lügik Vpa bü yels 25! Vp idalabon flenis e züpanis te nemödikis, vödastoki nesaidik e literati nonik. Betikoyöd töbis bevoba pos bruls yelas nebenikama, töbis pro reidans, e töbis vemo mödikumis pro redakans! Vö! progeds gretik ekömons, ifi stad Vpa löfik obas no nog dalon kotenükön obis. Ab nu dalabon flenis fiedik in taladils valik, ed utan, kel estudon staböfiko Vpi, neai dönu olüvon oni. Mutoy fomälön oke riski redakanas balid Vpagaseda, ven bü yels 25 äpüboms gasedi pro sogod smalik Vpanas fiedik. Pos brul in vödastok Vpik (dub dun e bit säslopanas ün yeltum 19id) reidans at dönu ämutons pakösömükön ad bevob glorik söla ‘Dr. Arie de Jong’, ad vödastok tikavik, löliko bai flags datuvana Vpa. Bo söl: ‘Dr. Arie de Jong’ ipübom vödabuki gretik labü vödastok mö vöds zao 25.000; num vödas at ye no äsaidon pro vödem gaseda, e so ünü yels 25 söl: ‘Dr. Arie de Jong’ ämödükumom stoki at, ätelom oni. Primo redakans ästeifoms ad sevädükön reidanes vödis nulik at medü vödaliseds in gased. Fino mod gudikum pägebädon; äpladoms vödis nulik at dis finot lautota alik, in kel vöds at äkomädons. Pianiko ünu yels 25 Vpagased obas äglofon ad toum bigik labü pads tio 800. Pö dem dinädas miik valik duinot redakanas bofik flagon stunidi gretik. Ibä söl: ‘J. G. M. Reynders’ äjäfom nog me guv klubas e finenas. Söl: ‘Dr. Arie de Jong’ ätradutom lautotis mödik plä uts pro gased pineodölis, ed äxamom äd äkoräkom lautotis mödik lautanas nulik. Vö! gianavobod peduinon fa Vpans bofik at. In yelod fovik alik Vpagaseda obas äkanoy dasevön in vödem glofi ninedik Vpa, mödükumami vödastoka, e pöti ai gudikumi oka ad loveükam tikodas komplitikün lautanas nolavik. In yelods balid Vpagaseds reidan otuvon, das pads tio valiks pegebons pro noganükam Vpa e pro leod siämik dinädas Vpik. Täno lautots muadik äpubons in pads gaseda, balido te fa redakans gaseda. Pianiko cifal ettimik, söl: ‘Prof. Dr. Albert Sleumer’ älofom reidanes lautotis nolavik e Vpajenotemikis. Fa ob lautots se Vpajenotem e se jenotem valemapükas äsökons, e täno äkanobs fredo reidön balidnaedo nemi lautana nulik, nemi söla: ‘F. J. Krüger’. Sis prim yeloda 19id söl: ‘Brian R. Bishop’ ämödükumom dönu numi kevobanas. Tumats mödik lautotas lönik oba pexamons kälöfiko fa söl: ‘Dr. Arie de Jong’; kevobans votik jäfons leziliko, sodas Vpaliterat no pülik ya binon bükablümik. Obs: reidans Vpagaseda ai ädredälikobs demü cen baik in redak dub bäld vemik redakanas balid. Si! cen at ejenon ün yanul 1956; ko pid äreidobs klemi redakanas löfik, ye leigoso äkotenikobs, ven söl: ‘F. J. Krüger’ e söl: ‘P. H. Uittenbogaard’ äfövoms redaki gaseda. Kud gretikün obas binonös, ad gretükumön gasedi! On dabinon as propagidamed gudikün, jüs odalabobs mögis nog gudikumis. Pianiko pads zuik omutons pajafön pro literat nulik Vpa, pro lautots gretik. Sakrifäl limanas e slopanas, löf dialik pro Vp. davedonsös, ad moükön kudis at! Täno i benosek osökon duni. Lifö Volapük! E lifö Volapükagased pro Nedänapükans! Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 2. Pads: 5, 6. SURINÄN fa ‘Ch. H. Eersel’. Ebejäfoy mödo läni at ün tim lätik: disin di ‘Blommestein’, disin di ‘Nickerie’, di ‘Lelydorp’ e r. Pro mödans ye Vesüda-Lindän, Surinän, binon no plu ka kvad smalik läna len jol nolüdik Sulüda-Meropa. Kvad smalik, keli memons se julakaedem oksik, e kel binon smalik leigodü kaeds gretik Nedäna e Belgäna. Kisi mafäd 1 mü tummildils somödik sinifon-li pro pul bäldotü yels 10-12? Poso Surinän äbinon län, dub kel Nedän änespälon moni. Kikodo üfo no eseloy-li oni? Somo trip jerabik — o flons digik! — pämojedon vaniko! E nu, süpo, Surinän evedon län ko mögs nenmiedik; glunadivs liegöfik stebedons feilidi. Feilav lofon lemödote nütevanas kosidi fütürik: 40% volaproda ela ‘bauxiet’ kömon se Surinän…, e disins dabinons: degyeladisin, disin di ‘Blommestein’, di ‘Nickerie’, di ‘Lelydorp’, di ‘Citrus’, … Tim edabinon, ün kel Surinän äbinon liegik: lieg, kel klülädon in doms patritanik, doms len el ‘Keizersgracht’ ed el ‘Herengracht’ i zif: ‘Amsterdam’. In ‘Paramaribo’, cifazif Surinäna, degats nafas äseatons su nakamöp ko jueg, tabak, kaf e planaprods votik pro tedans liegik di ‘Amsterdam’. Ab su tumats leplanänas slafans äblegükons bäkis oksik dis bataflaps e slafan ömik, yoki kruälik no plu ävilöl sufön, äpelon voluti okik me dead. Slafans et äbinons stonakolat blägik nejerik, filamastöf menik, nämet glatik. Ven slafans no plu ädabinons, ven lib äkömon, lüxüöd änepubon, lieg äfugon e te luyals e lecems stiliks patritanadomas vönädik sevons, kiöpio lüxüöd et eflumon. Surinän äbinon pöfik, pipoblibon, piglömon: no äsevon ad dunön kisi ko slafans pilelivüköl oka… Love leplanänas fot äglofon, fot igegaenon gluni okik. Stil ädareigon len jols flumedas, ed igo mem topas et enosikon, kö seimna taädam ädabinon vü dajäf bundanöfik mu lifik leplanänanas e dünöf lobediälik, sufodik slafanas. In fots stil rufota dredälükon oli; rons e fotaflors smelons vemiko sekü leigöf bisarik rufota dredäl süikon pö ol. Ab seimna fot at äbinon teat sasena e komipa; is hetäd lutaetik äsplodülon me dun liba vutik. Slafan ävälon libi. Bims gianagretik fota bobotons okis love klän at, e bimüls gretik fäiplifons florabledis oksik e no trätons oni. Lians fimükons okis e krugikons de tuig lü tuig, tail luimik gluna seilon dö blud, kel ädrienon oni. Seilastil dareigon in fot. Sevol-li nu jenotemi läna at? Kis Surinän binon-li? Vü flumeds vidik tel, len nolüdajol Sulüda-Meropa, län kvadik topon labü sürfat kvadamilmetas 160.000. Kvadamilmets 160.000 läna ko lieg okas stebedons dafrutidi. II. Bos dö pöpagrups e püks läna. “‘Fa-j tan? Mi de bun’.” Pük kisotik at binon-li? Binon bal pükas paspiköl in Surinän. Voiko binon pük Surinänik, bi plödü Surinän paspikon neseimo. Edavedon in Surinän e duton lü püks kreolik, äsä el ‘Papiamento’, kel paspikon in Küraseän. Pük calöfik ye binon Nedänapük e jü tim brefobüik, Surinänapük piproibon ed in jul ed in dakosäd calöfik. Sis volakrig telid atos ye primon ad votikön. Ceds netik, kels ekevobädons ad dagetön toonomi nilänik, steifons i ad löpükön nivodi püka e kuliva läna. Do pükakrig nog no dabinon, palets pro e ta el ‘Sranan Tongo’ (= pük Surinäna) ya primons ad lelogädön in pöp. Ven livät pudageton fütüro, säkäd püka calöfik obinon bal fikulotas me balidas, keli reiganef e pöp omutons tuvedön. Plä Nedänapük ed el ‘Sranan Tongo’, nog num pükas votik anik us paspikon. Mu balido nemobs hindiyi ü lurduvi: pük licinanas setevanas Lindäna. Ven, pos säkib slafa ün 1863, slafans ämofugons de leplanäns, dö kels älabons memotis so ledolikis, leplanänavobans votik ämutons plaädön onis. Els ‘kuli’ balädik at ekömons se Siyop: Hindostänans, Yafeänans e Tsyinänans. Grup Siyopanas gretikün ä flunilabikün nu Hindostänans binons, ma num täno Yafeänans sökons e fino Tsyinänans. Te pük Hindostänanas ed ut Yafeänans fomons fikuli in pükasäkäd Surinäna, mu pato utos, kel tefon kosädapüki in jul. Tsyinänans eleigulükons okis tio lölöfiko e spikons e Nedäna- e Surinänapükis. Pöp rigik: lindiyans, kels no, u töbo, pedasumons ini prodamajenäd, spikons pükis lönik okas, b.v.: karaibi, eli ‘Warrauws’ ed eli ‘Arowaks’. Ab num lindiyanas enemödikon so vemo ün gol tima, das püks onas no okanons kodön säkädi, leigo so nemödiko, äsä uts nepluamanumas votik läna, äs Süriyänans, Portugänans e r. III “The ‘Creole’ languages show fundamental identities, which is not surprising, when we consider that every one of them is essentially some European language grafted on a stock of African dialects, and then left to develop in the direction the lowest class of the population and outcasts of the Caribbean society were able to lead it”. (L.L.E. Rens, The historical and social background of Surinam’s Negro-English, [thesis] Amsterdam, 1953, p. 3). “Püks kreolik jonons dientifis stabik: bos, kelos no binon süpädik, ven betikobs, das al onas binon pük Yuropik pegriföl sui stok dialegas Frikopik, e täno peposleatöl ad daglofön in lüod, ini kel klad donik pöpa e deimäbs sogäda Karaibinik äfägons ad dugön oni”. (L. L. E. Rens, The historical and social background of Surinam’s Negro-English, [dokanablufapenäd] ‘Amsterdam’, 1953, pad: 3). Ad kanön suemön davedajenavi ela ‘Sranantongo’, sötoy sevön bü val jenavi slafa e slafanateda. Me at kanoy suimön ze kuratiko jenavi sonemiko plödadinik ela ‘Sranantongo’: pük Surinäna. Ab jenav voik, pükadaglof voik, no drefon küpedi obsik. Igo if sevoyöv, kinik stok dialegas Frikopik ebinon e pespikon ün tumyel 17id e poso ün tim jü säkib slafanateda (calöfiko atos äjenon zao ün yel: 1810) fa Frikopans pinüveigöl, ed igo if sevoyöv, vio foms Yuropapükas ebinons-la, kels pegrifons dü tumyels et sui pük Frikopik rigik, ga blebos nog neplänovik, sekü kis pük nulik labü binod löliko lönik ekanon davedön, kel diston leigiko mödiko de pük Yuropik äsä de pük Frikopik. Do binos-la ga töbo nedunovik pro püks Yuropik ad dagetön magi verätik de foms onsik ün tumyels 17id e 18id, pro dialegs Frikopik atos binon vero nemögik, demü kod vemo balugik, das doküms pepenöl tio no retons, kels kanonsöv givön obes — ifi fibiko — magi pükas et. Zuö ! sevoy-li bo kuratiko, se topäds kinik Frikopa slafans pesumons, kels penüveigons ini Surinän? Se jenöfot, das peramenons se vesüdajol Frikopa, nog no sekos, das i äbinons rigiks de topäds at ! E telido, binos-li bo fümik, das pö tiv grup püki ot spikölanas päkipon kobiko? Tim nog no ekömon, das kanoy lautön Pükajenavi ela ‘Sranantongo’. Fümiko atos no binon mögik dü tim, das bepenam legudik püka attimik no nog gebidon. Ün atim el ‘Sranantongo’ no plu paspikon te fa klad donikün pöpa e deimäbs; pük pakulivükon sevediko e lifädon pluuneplu timädi ot, keli hebrey lifädons in Palästinän ed el ‘bahasa Indonesia’ in Lindonesiyän. Grups dabinons, kels löfons vilöfiko ad vedükön eli ‘Sranantongo’ püki calöfik läna. Plägoy in on lekanaprosadi; bü brefüp igo poedotem no nemeritabik epubon ko tiäd mödapromöl: ‘Trotji’ (Büakanitan). Odunoy gudiko, nemu demü pükav, ad finidön büfiko vestigi dilodas Yuropapükas e Frikopapükas in migädapük sonemik at, ad küpälön plu registarami mögiko lölöfiki püka attimik. Plü atos zesüdik, bi stadäd at binon stad daglofa vifik, in kel pük at jäfon ad vedön de el ‘lingua franca’ pödo bleböl ad netapük Surinäna, e demü kod at pavedükon müdik ä blegülovik ad kanön dünön as kosädamedöm in sogäd nutimik. Bo küped kuratik utosa, kelos jenon nu in Lindonesiyän, Palästinän e Surinän, oninälükon no nemödo dasevi dö davedajenav kulivapükas Yuropik, kelas pükabolit sevedik ya epasetikon sis tumyels mödik. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pads: 7, 13—14, 21—22. SEVÄDAN VÖNÄDIK Kiovamik äbinos, e kiofagik. Brekot kapita se ‘Camera Obscura’ fa ‘Hildebrand’ Petradutöl se Nedänapük fa ‘Dr. Arie de Jong’ Äbinos poszedel filamahitik fridela in zif Nedänik semik; äbinos so hitik e so filik, das spärs su nuf äcavons: bos, kelos nämätü spikamamod Nedänik äbinon hit gretikün, keli kanoy fomälon. Sol äsvieton nenmiseriko ini süts ed älokon nidülölo su pavastons sekü säg pipuinädöls. In süts ut, kels äzugons äl sulüd, e kels kludo no älabons jadaflani, ädäsperükon jenöfo beigolanis. Lumans, kels äzispatoms ko smalaplöms e vinabüns, ädekluinoms tü pülatimils valik flomis oka me lebavets linumik oksik. Lodotipolans, kels voto kösömoms ad lägön ön säjäfälikam vatiälik limedis okas love stutöms ponas — jästäd, kele deboms is ed us in Nedän dani kodü nem stimöl: “baliekluivers” (= stutömituetans) — äseatoms len söpajol foloveiko etenikölo su kubits okas ko skal labü böridamilig pla gein näi oks. Masonans pö vobod eseadöls futü bumaskaf su bem ko kubits oksik su kiens e ko nams tel oksik bovüli gretik ezügleipöls, äbladoms love tied oksik ga telna so lunüpiko, äsä äkösömoms, e kludo küpädiküno ä stunükölo lunüpiko. Jidünans ädunetöl äkanofs töbo föfiotränön love süt cilis, kels ikegolons ön spel ad getön zuo plömi u figi lä pitatedülan, ed änotodofs beigolölo keliedi vemik ä zadiki kol jiklinükans, kels ko logods flamädik e ko bonäts dis cün pilivüköls äklinükofs süti. Nek äbinon takedik, pläs is ed us bäldan balik, kel ko neitabonät blövik suik, ko pantufs blägik lenik, e ko lögs su pärunülabamil okik petenüköls, äseadom äd äsmökom pipi, komü matiol e balsamin, fredöl dö “del stoma vönädatimik”. Pö stomastad somik laboy vo keliedi tu nemödiki kol mens bigik. Binos veratik, das suvo süükons pö ol senäli vama e teafa, ebo ven ol me tak e taked ekanol ze sufidön hiti, dub kömön bladölo ed ai dönu bladölo lä ol, e dub jonülön klieni nedamütovik ad livükön kravati okas, du lülogons oli me loga esvolöl; ab binos i veratik, das jafäbs at sufons vemiko. O mans bigik e voms bigik talaglöpa at! va ols ün yels lätik nog ekanols logön klienis e futis olsikis, u va emutols yilädön ya lunüpiko lelogami läbüköl yegas at; igo if alseiman volanefa kofonöv-la bigi olas, pinädi olas, veti olas: in blöt ela ‘Hildebrand’ lad keliedöl ai pebon pro ols. Bevü pösods pinädik timas lätik söl: ‘Mr. Hendrik Johannes Bruis’ ädigädom ad labön, do no pladi balid, ga i pladi. Äbinom balan privilegäbas et, tefü kelans neföro dalos jenön, das koskömons sevädani vemo vönädiki, nendas vöd balid atana lü ons binon: “Kio evedol bigik!” du alan, kel dü vigs tel no elabon läbi ad lelogön logodis onsik, temunon ones, das dönu evedons bigikums. Äbinom balan läbikanas et, kels dub vinegs mil röletanas oksik, küpons das, ma nilud vemik atanas, odeadons sekü paopläg, e kels too pastigädons fa natäl okas, ad dunön, ad fidön ed ad drinön utosi valik, kelos vero binon dämik, kelos bigükumon, kelos kodon gästioni, e kelos pö mods mögik valik vemükon bludasirkülami. Äbinom balan läbikanas, kels, ven labons dub pinäd oksik hitüpo senäli vama, i labons ed ün nifüp ed ün hitüp senäli vama dub zun, fäkädäl e fäkädikam. Söl: ‘Mr. Hendrik Johannes Bruis’ ämufom іn poszedel fridelik filamahitik löpo pebepenöl ze tü düp lulid vegü bal sütas zifa, keli no enemob, ed atosi ädunom, ädemölo hiti dela e magedi oka, mödo tu vifiko. Äkipom in bal namas häti oka, ed in votik pokasärvätüli sadinik yelovik oka sa bambudastaf okik labü gnob viorik glöpöfik, gnobi kelik äjoikom pö naeds mödik dub jästam neskilik ta kap oka, ven ävilom gebön pokasärvätüli. Pödü om äbunülom sütahipul smalik, kel äpolom plöguni mana love brad e sakädi oma in nam, nen hät u luhät su kap, piklotöl me yäk blövik labü flab blägik in kubitatop bala slivas e flab gedik in votik, e kela knop balid (binü bom blägik) päfimükon medü knopahog folid, du knop telid (binü läten), kel binon su plad folida, pädamüton fa knopahog mälid. Älabom läbi ad no labön stogis len ok ün hitüpatim vamik et, soäsä äbinos küpovik nilü nügolöp boatajukas oka e zuo nog is ed us. “Benö”! kitopo dom täno binon-li? O hipul! kitopo täno binon-li?” söl: ‘Mr. Hendrik Johannes Bruis’ äsäkom nesufädiko. “Dom balid et labü pärunül platik et”, hipul ägespikom, “yan telid de selidöp svinibecöpana; näi dom, kö spionalokils et föfobinons.” “Gudö! gudö! gudö!” söl: ‘Mr. H. J. Bruis’ äsagom. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pads: 8, 9. KONOTILS E COGEDS Kat e spär. Seimna ün göd spär äseadon su dönakum farmayada. Kat äfanon bödi ed ädesinon ad fidön oni. Spär äsagon: “Siör vo gretik no fidon, büä elavom mudi okik.” “Snurr!” kat äsagon. Ed ädesinon ad jonön, das i on äbinon siör vo gretik. Äpladon späri sui ston ed äprimon ad klinükon mudi me futil oka. “Hujjj!” — spär ya imofliton. Kat äzunon vemiko ed äsagon: “Dü lif lölik obik vilob ai fidön büo e pas täno klinükön mudi obik!” So kat dunon jü adel. Dead svina. “O motül! konolös dönu, vio svin bäldik obsik ädeadon, du imogolob lü maket!” feilan äbegom jimatane okik. “O fatül! Ya ekonob osi kilna!” vom ägesagof stuniko. “Seilobsös dö din fäkik. Kodon, das drenob.” “Ebo demü atos desirob ad lilön oli. In log obik püf dabinon, ba miotil omoflumon me drens!” Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 9. Stork e frogs. Stork ästanon nilü lulak. Fits mödik e frogs pinädik äsvimons in vat. Ab vat äbinon dibik e stork no äriskon ad nügolön. Äseiton oki sui jol ed äbiton äsva äbinon deadik. Frog älogon atosi ed äkvakon: “Logolsöd! neflen obas binon deadik!” Sunädo frogs mödik äkömons sui jol ad logön storki. Ab kiojekik! At ädönulifikon ed äfanon frogi bal pos votik ed äslugon valikis. Nemödiks äsavons lifi. Stork no plu äfaemon. Ab sis timül et frogs no plu kömons sui jol, if küpons storki. Stebedons seilölo len jol in vat, ibä dredons dönu träti. Cuk. Äbelodoy cuki me sal. Äkömon lä flumedi, ätifalon ed äfalon ini vat. Ven älöädon, äküpon, das lodot onik ivedon mödo leitikum. Atosi ästäpodon fredo meme okik. Seimna cuk dönu äkömon lä flumedil, ab nu ibelodoy oni me spogs. Desino äseiton oki ini vat, ab — liedö! spogs ivedons vemo vetiks dub vat, e cuk no äfägon plu ad löädön ed änoyon nenyufiko. Jenot Skotänik. In ‘Edinburgh’ inepluükoy trämatarifi de pänids deg ad pänids lul. Nepluükam leno äkotenükon lödanefi. “Büo,” elans di ‘Edinburgh’ äsagons, “spatölo äspälobs pänidis deg, e nu te pänidis lul!” Men sapon-li? Jü lifayel foldegid men binon fopik; pas täno primon ad suemön, das binon fopik; ab büä sapon, lif onik ya paseton. Dog e lievs tel. Dog ädesinon ad fanön lievi yunik. Liev äfugon mu vifiko, ab dog gretik äsökon oni nog vifikumo. Tio dog irivonöv lievüli neläbik. Ab süpiko liev bäldik, gretik äbunon se fotil. Dog älogon ati ed ätikon: “Oyagob gretiki, plü gretik fanot obinon.” Ed äpöjuton lievi gretik. Ab at ärönon vifikumo ka dog ed äfugon ini fot. Vüo i lievül äsavon lifi oka, e dog ledesirik äfanon nosi. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 10. NUNS. Volapükaklub valemik Nedänik. Ladet nulik: söl: ‘A. N. De Jong’ ladetü söl: ‘Cecil C. Ikenberry’, ‘Bridgwater’, ‘Virginia’ (‘U.S.A.’-Lamerikän.) Diläd valemik feda Volapükaklubas. Evedom liman: söl: ‘Reinhold Schmidt’, ‘Bahnhofstrasze’: 20, ‘Weiszkirchen a. T.’ (Deutän). Ünü foldil 4id yela 1956 Vpamäks 100 peselons. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 10. LITERAT VOLAPÜKIK. Literat Vpik binon liedo nog pülik, plä in gased obsik literat komädon te speariko ä nemödiko in tidabuks anik. Pro Vpan zilik, pro studölan zilik Vpa, stad at binon pidabik. Ibä te dub literat saidik grups bofik otuvons äsvo mesedi zila pö reid leigoso muadik äsä zesüdik. Vö! stad at binon neletian gretik ta mög, ad kanön gebädön plago Vpi, ad kanön dasevön ä dalabükön oke fomi, binäli e jöni püka obas. Stadi at okanobs votükön, if cedü ob bitobsöv bai mob sököl: Mutobs jafön bukemi smalik literata Vpik, kelas bukils obinons sivoviks loeniko tä yelaboned pülik (samo tä flon bal a yel). Sevabo tä pel suäma at bonedan somik alik odageton loeniko bukilis nemu folis a yel (kelis okanon kopiedön), kelis ye omuton gepotön ünü tim brefik. Bukilis leitik bonedan dagetonös kobü gasedanüm balidsökik ela ‘Volapükagased pro Nedänapükans’! So flänükam zuik kanonöv paspälön. Kopiedam bukilas labü pads 10 jüesa 16 jenonöv as med gudik ad lärnön staböfiko Vpi. Ab lio ojafobs-li bukemi at? Prim duna at vo obinon boso töbik pro Vpans ut, kels dub dalab lautotas (pexamöl fa ‘Dr. Arie de Jong’ u fa xaman votik) mutons primön me davedükam bukilas balid. Te dub daved bukilas pabü vödem pexamöl reidan olabon gareni, ad reidön (e kopiedön) Vpaliterati nenpökik. Zuo omutobs demön lautanis se tumyel 19id, üfo no dalabobs däli patik lautana nutimik. Nonik lautotas odalon paninükön ini el ‘Volapükagased pro Nedänapükans’. Ob ito dalabob lautotis pötik somik, kels fulükonsöv bukilis zao 20. Medü penamacin kanobsöv jafön samedis anik bukila alik; bukili bal omutoyöv potön redakane ut ela ‘Vpagased pro Nedänapükans’, kelan kudom pro lüsed gaseda bonedanes. Tiäd bukila loenablümik alik opubon in rubrig: ‘Nuns Vpik’ gaseda obsik. Bonedasuäms dünonsös ad mödükumön padanumis ela ‘V.p.N.’, ad jafön padis nulik anik pro literat Vpik! Spelob, das mob at podisputon neprolidiko fa reidans gaseda, e das mobs e tikets nog gudikums pomäniotons in disput at. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 11. STONICÖPAN YAPÄNIK. Se el ‘Max Havelaar’ fa ‘Multatuli’. Petradutöl se Nedänapük fa ‘Dr. Arie De Jong’. Man ädabinom, kel äcöpom stonis se klif. Vob omik äbinon vemo fikulik, ed ävobom mödiko, ab mesed omik äbinon pülik, e kotenik no äbinom. Äseifom, bi vob omik äbinon so fikulik. Ed avokädom: “Ag! binobös liegik, ad takädön su takädabam ko körtens binü sadin redik!” E silanan äkömon se sül, kel äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed äbinom liegik. Ed ätakädom su takädabam, e körtens äbinons binü sadin redik. E hireg läna äbeigolädom, ko monitans fo vab okik. Ed i po vab monitans ädabinoms, ed äkipoy solajelömi goldik sus kap hirega. E ven man liegik älogom atosi, äfavükos omi, das solajelöm goldik no päkipon sus kap omik. E kotenik no äbinom. Äseifom, ed ävokädom: “Binobös hireg!” E silanan äkömon se sül, ed äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed äbinom hireg. E fo vab omik monitans mödik ämonitoms, ed i po vab omik monitans äbinoms, e sus kap omik äkipoy solajelömi goldik. E sol ästralon me strals hitik, ed äfilädon taledi, sodas yebasprotian äsigikon. E hireg äplonom, das sol äfilädon logodi omik, ed älabon nämädi mödikum ka om. E kotenik no äbinom. Äseifom, ed ävokädom: “Binobös sol!” E silanan äkömon se sül, kel äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed äbinom sol. Ed äsedom stralis okik löpio e donio, detio e nedetio, valöpio. Ed äfilädom yebasprotiani su taled, e logodi plinas, kels ädabinoms su tal. E lefog äpladon oki vü tal ed om, e strals sola ägejokons ta at. Ed äzunikom, bi nämäd omik pätadunon, ed äplonom, das lefog et äbinon nämädikum ka om. E kotenik no äbinom. Ävilom binön lefog, kel äbinon so nämädik. E silanan äkömon se sül ed äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed ävedom lefog, ed äpladom oki vü sol e tal, ed äfanädom stralis, sodas yeb ävedon grünik. E lefog äkoedom reinön me tofs gretik sui taled, ed äkoedom svolikön flumedis, e tuvats ämodugons jepis. Ed ädistukom dub vat mödik feiläni. E rein ädofalom sui klif, ab klif no äyilidon. Ed äzunikom, bi klif no ävilon yilidön, e bi näm flumas okik äbinon nensekik. E kotenik no äbinom. Ävokädom: “Klife et nämäd mödikum pegivon ka obe. Binobös klif et!” E silanan äkömon se sül, kel äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed ävedom klif, e no ämufom, ven sol älitastralon, e no ven äreinos. E man äkömom ko tipotacop, e ko cid tipik, e ko fög vetik, kel äcöpom stonis se klif. E klif äsagom: “Kis atos binon-li? das man et labom nämädi mödikum ka ob, e cöpom stonis se vüm obik?” E kotenik no äbinom. Ävokädom: “Binob fibikum ka atan, binobös man et!” E silanan äkömon se sül, kel äsagon: “Obinos, äsä esagol.” Ed äbinom stonicöpan. Ed äcöpom stonis se klif ön vob fikulik, ed ävobom vemo töbiko pro mesed nemödik, ed äbinom kotenik. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 12, 13. COGEDS Stork e renar. Renar äkolkömon storki. Stork äfaemon. Renar äsagon: “Komolös lomü ob ad fidedön!” Stork ägolon lü renar. Su glun boveds labü sup binü frogs ädabinons. Renar äprimon ad fidön, ab stork älabon honedi lunik, me kel no äkanon fidön se boved platik. Pos fided stork ävüdon renari. Renar ädasumon vüdi ed ägolon lü stork ad fidedön. Su glun no äbinons boveds, ab vasods geilik. Stork ko honed lunik äkanon fidön, ab renar no äkanon fidön, ibä labon mudi vidik ä gretiki. Ägeton nosi. Nu stork äsmilon e renar ämogolon ko stomäg vagik. Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Pad: 14. Kis fog binon-li? Jipul folyelik äsäkof mote oka, kis rein binon. Mot äplänof ofe: “Ven reinos, God drenom, e ven sol svieton, God smilom.” Ün del seimik, ven äfogos, jipul äsagof mote okik: “O motül! Logolös! Adelo God — smökom!” Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 3. Pad: 14. NUN. Volapükaklub valemik Nedänik. Ladet nulik: söl: Dr Arie De Jong, Kadämal Vpa, Vicifal Vpanefa, ‘Kelnarijstraat’: 30, ‘Putten’ (Nedän). Se Volapükagased pro Nedänapükans. 1957. Nüm: 3. Pad: 14. SE VOLAPÜKAJUL I. Tidal bäldik obas: ‘Dokan Viet’ nügolom ini kladacem ad xamön tidäbis okik dö fabs e märs. Sagom: “Deli gudik! o siörs! Lio stadols-li?” e seidom oki sui stul po püpit geilik okik. Täno, logölo lü balan vomülas, fovom ad spikön: “Benö! adelo mutob xamülön olis dö dins ze mödiks. O ‘frøken Jensen’! ol kömol de Danän, e sevol niludo lautani famik märas de län olik.” El ‘frøken Jensen’: “Klüliko, söl! Binos ‘Hans Christian Andersen’: son jukela pöfik, kel älifom ün tumyel 19id. Märs omik sevädons in vol lölik, a.s.: “Dokül nejönik” — “Reitak” — Jigaledan e cimikluinan” — “Klots nulik rega” — “Svans natädik” — “Bufod” — “Pab” — “Vatatof” — “Jipul smalik ko sulfinalümäts” — “Smaladöman ko velliölabuts” — “Ledaut su pisäl” — …” Tidal: “Gudö! Logob, das sevol saido dö el ‘Andersen’. Ed ol, o ‘monsieur Durand’! sevol-li Fransänani famik, kel elautom fabis vemo mödikis?” El ‘monsieur Durand’: “Si! o söl! Fransän labon fabilautani vemo veütiki me el ‘Jean De Lafontaine’, kel älifom ün tumyel 17id. Elilol-li neföro dö “Rab e renar”, u dö “Frog e hobub”, u dö “Krik e furmid”?” Tidal: “Go verätö! danö! O ‘Herr Müller’! ol kanol konön obes fümiko bosi dö…” El ‘Herr Müller’: “Dö els ‘Grimm’ diseinol-li? Jenöfö! Noe äbinoms lautans gretik märas, abi pükavans veütik. Sevädoms valöpo. Binoms lautans samo de “Jinifavietanil e näns vel” — “Lup e kaparüls tel” — “Reg frogas (üd: “El ‘Heinrich’ feranämik”) — “Hiel ‘Hänsel’ e jiel ‘Gretel’ ” — “Päskaran e jimatan omik” — “Jizenanil” — “O tabil stofedolöd oli!” — “Blods kil” — …” Tidal: “Süperö! o ‘Herr Müller’ ! Danö! Ab i in Spanyän fabs mödik dabinons. Kanolöv-li nemön obes anis? o ‘señor Marcilla’ !” El ‘señor Marcilla’: “Vilöfö! o söl! As sams: “Leon e kvil” — “Dök e snek” — “Furmid e flib” — “Bien e kukuk” — “Dogs e rägikonletan” — “Yat e jevod” — “Rab e dindun” — “Jonul e jirenar” — “Jidünan e svip” — “Vipär e gib” — …” Tidal: “Se yunüp obik memob nog, das mot oba äkonof obe suvo dö “Jiredakapütülanil e lup”, ed i dö konäd: “Ratifanan de ‘Hameln’ ”. Nendoto sevols, vio äfanom balido ratis, e täno ämodugom cilis niniü bels. Ed in mär: “Zifamusigans di ‘Bremen’ ” cuk, dog, kat e higok pledons roulis okas, du in mär: “Jizenanil” pakonos, das pijuns äkömons ad yufön ludauti pö sesuk lantiyas. Kin vilon-li nu konön obes bosi nitedik, sevidigädik?” (El ‘signorina ‘Muzio’ älötovof doati oka.) Tidal: “O ‘signorina ‘Muzio’ se Litaliyän! Ol vilolöv-li osi? Begö! konolös, o lädül !” El ‘signorina Muzio’: “Utos, kelos benen binon pro vütropläns, daet binon pro däsärtans (= belödans däsärtas) Siyopa e Frikopa. Sekü kod at daets panemons suvo “bod däsärta”. — E nu bosi dö tims mu vönädikün. In fots timäda karbonik älifons nenkoansnels e kogleadasnels, tumlögafs e millögafs, carads e lokustids, gianagretiks libeluls, blatads, skorpions e raänids. Ün fin timäda braunakolatik ed ün prim gladatimäda, a.b. (=atos binon) (sevabo) bü yels 600.000 (mältummil) etuvoy retis balid lifa in jüds talavik. Primo men at älifon in lekevs; pianiko älärnon ad mekön oke vafis (stömis), me kels äkanon yagön nimis; ätüvon gebi fila; ämekon gefis se taim e dekadinis se boms, koans e honematuits; äprimon ad konletön sidis ed ad befeilön läni; ävivon klotis se lain e faibs planik, e so ävedon mastan nimas valik dub süper okik.” Tidal: “Atos saidon pro adel. Logob, das ols valik binols tidäbs skilik ä küpäliks. Deli gudik !” Tidäbs (valik): “Deli gudik! o söl!” |
Последнее изменение этой страницы: 2019-06-20; Просмотров: 178; Нарушение авторского права страницы