Сура 27. ан-Намль (Цеквер)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. ТIа́, си́ н. Им я – аятар Къуръандин ва ачух (ва гьакь ачухарзавай) Ктабдин,

2. Муъминриз регьбервал ва шад хабар яз,

3. Чпи, капI кьиле тухузвай, ва закат (садакьа) гузвай ва гьа чеб Ахиратдихъ якъиндиз инанмиш тир.

4. Гьакъикъатда, чпи Ахиратдихъ инанмишвал тийизвайбур – Чна абуруз абурун (пис) амалар хъсан яз къалурнава (чIагурнава) ва абур рехъ алатна ава (шаклудаказ).

5. Гьабур я – чпиз лап пис азаб жедайбур, ва Ахиратда абур – гьабур жеда виридалайни гзаф зиян хьайибур.

6. Ва гьакъикъатда, вал гуьруьшмиш ийизва (вав агакьарзава) Къуръан – Лап Камаллудан, Вири Чидайдан патай.

7. Ингье Мусади (Мадйандай Мисрдиз хкведай рекьевайла) вичин хзандиз лагьана: «Гьакъикъатда, за цIай гьисснава (акунва), (мукьвара) за квез анай хабар хкида, я за квез ялав алай цIукI – (цIун) ккуьз (жуьгьен) гъида куьне (адалди квез) чими ийидайвал».

8. Ва ам адан (цIун) патав атайла, адаз эверна: «Бес берекатлу авунва (Аллагьди) «цIа авайди» (а нурди элкъвена кьунвайди яни Муса) ва адан къваларив гвайбур (малаикрикай). Ва Лап Пак я Аллагь – алемрин Рабби!

9. Я Муса! Гьакъикъатда, Зун – Аллагь я, (Лап) Къудратлу, (Гзаф) Камаллу.

10. Ва гадара жуван аса! » Ва адаз ам юзаз акурла на лугьуди ам (зиринг) илан (фад юзадай эркек мурдар) я – ам кьулухъ хьана элкъвена катна ва ам мад кьулухъ элхкъвенач. (Аллагьди лагьана) «Я Муса! КичIе жемир, гьакъикъатда, Зи вилик (ракъурнавай) Векилриз кичIе жедай туш.

11. Анжах ни зулум авуна, ахпа (туба авуна) дегиш авуртIа хъсанвилелди писвилелай гуьгъуьниз, бес гьакъикъатда, Зун – Гъил Къачудайди, Регьимлуди я!

12. Ва ттур жуван гъил парталдинни хурун арадай (хъуьчIуьк кутур) – ам анай (лап) лацудаказ са зиянни (азарни) квачиз ахкъатда – кIуьд аламатдикай яз фиръавандин ва адан халкьдин патав. Гьакъикъатда, абур фасикь (муьтIуьгъсуз) ксар я».

13. Ва абурув Чи аламатар (килигзавайбуруз абуру къалурзавай кардин гьакъикъат аквадайвал) ачухдиз агакьайла, абуру лагьана: «Им – ачух суьгьуьр я! »

14. Ва абуру зулумвилелди ва чеб вине кьуна абур (а аламатар) инкарна – чпин чанара (рикIера) абур (гьахъ тирди) якъиндиз чизвайтIани. Бес килиг вун, гьихьтинди хьанатIа чIурувилер авурбурун эхир!

15. Ва гьакъикъатда Чна Давудаз ва Сулейманаз илим (арифдарвал) багъишна, ва абуру (кьведани) лагьана: «Гьамд хьуй Аллагьдиз, Вичин муъмин лукIарикай чаз гзафбурун винел артухвал (кьетIенвал) гайи! »

16. Ва Давудалай (пачагьвилин, пайгъамбарвилин) ирс Сулейманал атана, ва ада (вичин халкьдиз) лагьана: «Эй, инсанар! Чаз къушарин чIал чирнава, ва чаз гьар са шей ганва. Гьакъикъатда, гьа им – ачух артухвал (винизвал) я! »

17. Ва кIватI авуна Сулейманаз джинрикай, ва инсанрикай, ва къушарикай тир адан кьушунар – (вични) абур къайдада (низамда) ттунваз.

18. Та абур (Сулейман ва кьушунар) цекверин-дередив агакьайла, са цеквре лагьана: «Эй, цеквер! Гьахь куьн куь «мескенриз» («кIвалериз»), къуй Сулеймана ва адан кьушунри чпи гьич гьиссни тийиз куьн (кIур гана) «хана кукIвар тавурай»* (инал ишлемишнава гаф «яѓ ьтIиманнакум»- яни кIеви шеъ хун, ва чаз аквазва цекв кIевиз чуькьвейла шеъ хадай хьиз ван къвезва – илимда а кардиз гила фикир ганва! )

19. Ва ам (Сулейман) адан гафарикай хъвер акатна милиз хъуьрена, ва ада (Сулеймана) лагьана: «Рабби! Вуна заз ва зи диде-бубадиз гайи Ви няметриз шукур гъиз (мадни) гьевеслу (ашкъилу) ая зун, ва (гьакIни мадни гьевеслу ая зун) за Вун рази жедай диндар амал авунал. Ва зун – Ви регьимдалди – Вуна Ви диндар лукIарик кутур (зун гьабурукай жедайвал ая)! »

20. Ва ада къушар (ин гьалар) ахтармиш авуна, ва лагьана: «Заз вуч хьанва жал заз маллакутIкутI аквазвач хьи, я тахьайтIа ам чкадал алачирбурукай яни?

21. За дугъриданни адаз къати азаб гуда ва я за ам дугъриданни тукIвада, ва я ам зи патав ачух себеб (делил) гваз къведа».

22. Ва ам яргъал тушир (вахтунда) амукьна (чкадал алачиз, ахпа хтана) ва ада лагьана: «Заз чир хьанва ваз чир тахьанвай кар (вуна чирвилелди элкъуьрна кьун тавунвай кар). Ва зун ви патав Сабаъдай (Йемендай) якъин тир хабар гваз хтанва.

23. Гьакъикъатда заз дишегьлиди абурун винел пачагьвализ жагъана, ва адаз гьар са шей ганва, ва адахъ зурба тахтни ава.

24. Заз, ада (дишегьлиди) ва адан халкьди Аллагьдин ериндал ракъиниз сажда ийиз жагъана. Ва шейтIанди абуруз чпин амалар (чIуру крар) хъсан яз къалурнава ва абур рекьелай алуднава, ва абур дуьз рекьел къвезвач,

25. (Абуруз шейтIанди гуьрчегарнава чIуру крар) Абуру Аллагьдиз сажда тавун патал – Вичи цаварани ва чилелни чуьнуьх тирди (марф, набататар… винел) акъудзавай ва (Вичиз) куьне чуьнуьх (чинеба) ийизвайдини ва ачухдиз ийизвайди чизвай.

26. Аллагь – авач гъуц (ибадат авуниз лайихлу тир) – Вич чIехи Аршдин* Рабби тир Адалай гъейри! »

27. Ада (Сулеймана) лагьана: «Килигда чун, вуна дуьз хабар ганани я тахьайтIа вун тапархъанрикай тирни!

28. Алад и зи къагъаз гваз ва ам абуруз вегь ахпа кьулухъ хьухь абурукай ва абуру вуч (жаваб) элкъуьр хъийидатIа килиг».

29. Ада (пачагь дишегьлиди) лагьана: «Эй, чIехи (вилик-кьилик квай) ксар! Гьакъикъатда, заз (багьа, муьгьуьр алай) гьуьрметлу кагъаз вегьенва.

30. Гьакъикъатда ам Сулейманан патай я, ва гьакъикъатда ам башламиш жезва: «Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди»,

31. Бес «Вине кьамир куьне куьн зи вилик (за лагьай кар кьилиз акъудуникай), ва куьн (Аллагьдиз) муьтIуьгъбур яз зи патав ша».

32. Ада (пачагь дишегьлиди) лагьана: «Эй, чIехи ксар! Заз зи карда меслят къалура, (бес) за са карни атIай (къетIъ авур) туш та куьне заз (а карда) шагьидвал ийидалди (мешвера, меслят къалурдалди)».

33. Абуру лагьана: «Чун къуватдин (кьушунрин ва яракьрин) сагьибар я ва зурба гужлувилин (четин женгера игитвилин ва жуьрэтлувилин) сагьибарни, ва къарар ви гъиле ава – бес (вуна чаз) вуч эмир гудатIа жув килиг (чун муьтIуьгъ жеда)».

34. Ада (пачагь дишегьлиди) лагьана: «Гьакъикъатда, пачагьар (чпин кьушунар гваз маса) хуьруьз гьахьайла, абуру анаг чIур (харапI) ийида, ва (абуру) анин гьуьрметлу (лайихлу) агьалияр агъузвилевайбуруз элкъуьрзава – ва гьа икI абуру ийизва.

35. Ва гьакъикъатда за абуруз пишкеш ракъурда, ва гуьзетда (килигда) ракъурнавай векилар вуч гваз хкведатIа».

36. Ва (ам – векилрин десте пишкешар гваз) Сулейманан патав атайла, ада лагьана: «Куьне заз мал-девлетдалди паяр гузвани (зун рази ийиз)? Бес Аллагьди заз ганвайди (пайгъамбарвал, пачагьвал, еке девлетар) Ада квез ганвайдалай гзаф хийирлу я эхир. Аксина, (ам) куьн я куь пишкешрал шадвал ийизвайбур».

37. Ахлад абурун патав, ва гьакъикъатда чун абурун патав кьушунар гваз къведа чпиз абурун гьакъиндай такьат тежедай (хура акъвазиз), ва чна абур анай чеб агъузвилевайбур яз, чебни алчахарнавайбур яз чукурда (эгер абуру Аллагьдиз муьтIуьгъвал тавуртIа)».

38. Ада (Сулеймана) лагьана: «Эй, вилик-кьилик квайбур! Ни квекай, абур зи патав муьтIуьгъбур яз къведалди заз адан (пачагь дишегьлидин а зурба) тахт гъида? »

39. Джинрикай «ифритди» (гзаф къуватлу, зурба джин вичин писвиляй вичикай амайбур мукъаят жедай) лагьана: «Вун ви авай чкадай (инсанрин арада дуван атIуз ацукьнавай мажлисдай) къарагъдалди за ваз ам гъида. Гьакъикъатда, зун а кар патал къуватлуди ва ихтибарлуди я».

40. Вичиз Ктабдай чирвилер авайда лагьана: «За ам гъида ваз «ви килигун вал хкведалди» (яни са легьзеда патал вегьей вил – вилин нини – чкадал хкведалди)». Ва адаз ам (тахт) вичин патав акурла чкадал алаз, ада лагьана: «Им – зи Раббидин чIехи регьимдикай я, заз имтигьан авун (зун ахтармишун) патал – за шукур ийидани я тахьайтIа за (шукур тийиз) инкардани. Ва ни (Аллагьдиз) шукур ийизватIа, ада шукур вич патал ийизва, ва ни инкарвал авуртIа, бес гьакъикъатда зи Рабби девлетлуди, мердди я».

41. Ада (Сулеймана) лагьана: «Куьне дегишвал ттур адаз адан тахтда (чир тежедайвал ая); чун килигин, ам дуьз рекьел къведани, я тахьайтIа ам дуьз рекьел текъведайбурукай жедани».

42. Ва ам (пачагь дишегьли) атайла, адаз лагьана: «Гьа ихьтинди яни ви тахт? » Ада (дишегьлиди) лагьана: «Им гьам хьтинди я». (Сулеймана лагьана): «Ва чаз чирвилер адалай (а дишегьлидилай) вилик ганвай, ва чун (абурулай вилик Аллагьдиз) муьтIуьгъбурни (яни мусурманарни) тир».

43. Ва къакъудна (яргъа авуна) ам (а дишегьли са Аллагьдиз ибадат авуникай) – ада Аллагьдилай гъейри ибадат авур шейини (яни а кар себеб хьана, ва а халкьди ракъиниз икрамзавай), гьакъикъатда ам кафир халкьдикай тир.

44. Адаз (а дишегьлидиз) лагьана: «Гьахь (вун пачагьдин кIвалерин) гьаятдиз»! » Ва адаз анаг акурла ада ам (гьаятдин чил лепе гузвай) яд (вир) хьиз гьисабна ва ада вичин кьве занг (ценер хкажна) кьецIиларна. Ада (Сулеймана) лагьана: «Гьакъикъатда ам – цIалцIамарнавай, шуьшедикай туькIуьрнавай (пачагьдин кIвалерин) гьаят я». Ада (дишегьлиди) лагьана: «Рабби! Гьакъикъатда за (ширк авуналди) жуваз зулум авуна ва зун муьтIуьгъ хьанва Сулейманахъ галаз Аллагьдиз – алемрин Раббидиз».

45. Ва гьакъикъатда Чна с́ амуд -(халкь)дин патав абурун стха Са́ лиѓ ь ракъурна: «Бес куьне Аллагьдиз ибадат ая» – ингье абур гьуьжетарзавай кьве кIапIал хьана.

46. Ада лагьана: «Эй, зи халкь! Вучиз куьне писвилик (азаб атуник) тади кутазва хъсанвилелай (регьимдилай) вилик (ва я: вучиз куьне тади ийизва писвилихъ (квез азаб гъидай куфр ва гунагь авунихъ) хъсанвилелай (квез саваб гъидай иман ва диндар крарилай)) вилик? АвунайтIа куьне Аллагьдиз астагъфир*- белки квез (Ада) регьим ийин! »

47. Абуру лагьана: «Чаз вуна ва вахъ галайбуру писвал лишанламишзава». Ада лагьана: «Куь писвал лишанламишун – Аллагьдив гва (Ам Адан патай тир кьисмет-кьадар я ва Ада квез эвезни гуда). Аксина, куьн – (жуьреба-жуьре краралди) синемишзавай ксар я».

48. Ва а (Гь́ ижр) шегьерда кIуьд кас авай, а чилел чIурувилер ийизвай ва (гьич) дуьзар тийизвай.

49. Абуру лагьана (чпин арада): «Кьин яхъ куьне сада-садаз Аллагьдалди – бес чна дугъриданни адал (Са́ лигьал) ва адан хзандал бейхабардиз йифиз гьужумда лагьана, ахпа чна дугъриданни, адан мукьва – иесидиз лугьуда: «Адан хзан гьалак жедайла чун алай тушир, ва гьакъикъатда, чун дуьз лугьузвайбур я».

50. Ва абуру (зурба) гьилле (чинебан чIуру къаст) авуна, Чнани зурба гьилле (амалдарвал) авуна – абуру гьич гьиссни тавуна (а кар).

51. Бес килиг (вун) гьихьтинди хьанатIа абурун гьилледин (чинебан чIуру къастунин) эхир – бес, гьакъикъатда Чна абур дарбадагъна (кукIварна) ва абурун халкьни – вирибур!

52. Ва ангье абурун кIвалер баябан яз (инсанар амачиз ичIи хьанваз), абуру зулум авуниз килигна. -Гьакъикъатда, а карда аламат (делил) ава чирвал авай ксар патал! -

53. Ва къутармишна Чна (азабдикай) – чпи инанмишвал авуна ва (Аллагьдикай) кичIевал авурбур (Адан эмирар кьилиз акъудиз ва къадагъайрикай яргъаз жез).

54. Ва (рикIел гъваш) ЛутI – ингье ада вичин халкьдиз лагьана: «Бес куьне «мурдар (ява) кар» ийидани квез акваз -акваз?!

55. Бес куьне дишегьлияр туна, гьашервилиз (къизмиш гьевесдиз) табий хьана итимрихъ галаз жинсвилин алакъаяр ийидани кьван?! Амма хьи, куьн авам ксар я! »

56. Ва адан халкьдин жаваб хьана анжах (абуру) лугьун: «Акъуда (чукура куьне) ЛутIан хзан куь хуьряй. Гьакъикъатда, абур (куьне ийизвай крарикай) михьивалзавай ксар я».

57. Ва Чна амни адан хзан къутармишна адан папалай гъейри, адаз (папаз) Чна кьулухъди амукьайбурукай хьун (азабда) кьисмет-кьадар авуна.

58. Ва Чна абурал (къванерин) «марф» къурна. Ва гьикьван заваллуди (писди) я – чпиз (чпин пайгъамбарри) игьтиятлувал авунин хабар ганвайбурун марф!

59. Лагь: «(Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз, ва салам (ва саламатвал Адан патай) хьуй Адан лукIариз чеб Ада хкянавай. (Ва хабар яхъ мушрикривай): «Бес Аллагь хъсан яни ва я абуру (Адаз) шерикар яз кьунвайбур (гъуцар)? »

60. Я тахьайтIа Ни цаварни чил халкь авунва ва цавай квез яд авуднава – ва Чна адалди (ципицIрин ва хумраврин, жугъундалди элкъуьрна кIевнавай) лап гуьзел бустанар экъечIдайвал авунва?! Ва гьич алакьдачир квевай экъечIдайвал ийиз анрин тарар (куь ихтиярда авач а кар)! Бес, авани Аллагьдихъ галаз (маса) гъуц (цавар ва чил халкь авунин, ризкьи гунин карда иштирак авур та куьне ам шерик яз кьаз Адаз ибадатда)?! Амма хьи абур – (масадбур Адахъ галаз) барамбарзавай (ва я: гьахъдикай къерехдиз къекъечIзавай) ксар я.

61. Я тахьайтIа Ни чил (галтад тежез) мягькемди яз авунва, ва адан арайрай вацIар тухванва, ва адаз «мягькембур» (яни дагълар) туькIуьрнава, ва кьве гьуьлуьн арада «манийвал» авунва? Авани бес Аллагьдихъ галаз (маса) гъуц (Адахъ галаз а крара иштирак авур та куьне ам Адаз шерик яз кьаз Адаз ибадатда)?! Амма хьи, абурун чIехи паюниз чизвач (Аллагьдин садвал ва чIехивал).

62. Я тахьайтIа Ни жаваб гузва чара атIай гьалда (кIеве) авайдаз, ада Адаз эверайла (ялвариз) ва (Ада адалай) писвал (бала) алудзава, ва квекай чилел «(алатайбурун) чка кьазвайбур» ийизвайди? Авани бес Аллагьдихъ галаз (маса) гъуц (Адахъ галаз квез а няметар гузвай ва вич ибадат авуниз лайихлу тир)?! Лап тIимилди я куьне рикIел гъизвайди (ибрет къачузвайди)!

63. Я тахьайтIа Ни квез къураматдинни гьуьлуьн зулуматра (мичIивилера дуьз) рехъ къалурзава, ва Ни гарар ракъурзава Адан регьимдин (марфадин) вилик шад хабар яз? Авани бес Аллагьдихъ галаз (маса) гъуц (куьн патал а крарикай са шеъ кьванни ийизвайди)?! Вине (Пак) я Аллагь абуру Адаз (масад) шерик яз гъуникай!

64. Я тахьайтIа Ни (махлукьатар) сифте яз халкьзава, ахпа абур мад цIийиз яратмиш хъийизва, ва Ни квез цавай ва чиляй ризкьи (рузи) гузва? Авани бес Аллагьдихъ галаз (маса) гъуц (а крар ийизвай)?! Лагь: «Гъваш (кван) куьне куь делил, эгер куьн гьахъбур (дуьзбур) ятIа! »

65. Лагь: «Цавара авайбуруз ва чилел алайбуруз (садазни) гъайб*(чинебанди, чуьнуьх тир крар) чизвач – са Аллагьдилай гъейри! Ва абуру гьич гьиссни ийизвач (гьич чизвач абуруз Къиямат Йикъан вахт ва) чпел чан мус хкидатIа! »

66. Аксина, абурун чирвилер Ахиратдин гьакъиндай тамамди жеда (Ахират гьахъ тирди абуруз якъиндиз чир жеда а Югъ алукьна чпиз акурла). Аксина, абур адан патахъай шаклувиле ава, аксина (алава яз) абур адакай (лап) буьркьуь я».

67. Ва кафирвал авурбуру лагьана: «Бес чун ва чи бубаяр руквадиз элкъвейдалай кьулухъ, чун (чан хкана сурарай) ахкъуддани?

68. Дугъриданни хиве кьунай а кар чаз ва адалай вилик чи бубайризни, им – анжах эвелимжибурун кьисаяр (хкетар) я».

69. Лагь: «Къекъуьгъ (куьн) чилел (сиягьат ая) ва килиг тахсиркаррин (ам таб яз кьурбурун) эхир гьихьтинди хьанайтIа! »

70. Ва пашман жемир (вун) абурал, ва абуру ийизвай гьиллейриз (чIуру къастариз) килигна жув дарвиле твамир.

71. Ва абуру лугьузва: «Мус алукьда и хиве кьунвай кар (азаб), – эгер куьн гьахъбур ятIа? »

72. Лагь: «Мумкин я квев мукьув хьанва (куь гуьгъуьнава) куьне тади кутазвайдан бязиди».

73. Ва гьакъикъатда ви Рабби – еке мергьяметдин Сагьиб я инсанар патал, амма абурун чIехи паюни шукур ийизвач.

74. Ва гьакъикъатда ви Раббидиз абурун хурари чуьнуьхзавайдини ва абуру ачухдал акъудзавайди хъсан чизва.

75. Ва авач я цава я чилел са чинебан шейни (инсанрин чирвилерикай, вилеркай чуьнуьх тир крар) вич ачух Ктабда* (Лавѓ ь- уль-Маѓ ьфу́ зда) авачир.

76. Гьакъикъатда, и Къуръанди Исраилан рухвайриз (гьакь) ахъайзава чIехи пай шейэрин патахъай чпин арада чаравилер хьанвай.

77. Ва гьакъикъатда ам (Къуръан) – (дуьз рекьин) регьбервал ва регьим я муъминар патал.

78. Гьакъикъатда, ви Раббиди абурун арада дуван ийида Вичин гьукумдалди (адалатлувилелди, камаллувилелди). Ва Ам я – Гзаф Гужлуди (Къудратлуди), Вири Чидайди!

79. Ва таваккул* ая (вуна) Аллагьдал, гьакъикъатда вун ачух гьакьдал (гьакъикъатдал) ала!

80. Гьакъикъатда, вавай «кьенвайбуруз» ван къведайвал ийиз жедач ва жедач вавай (гьахъдикай) бишибуруз (Исламдихъ эверзавай ви) эвердин ван къведайвал ийиз (вични адакай) абур элкъвена къулухъ катзавайла! »

81. Ва туш вун буьркьуьбуруз чпин ягъалмишвиляй рехъ (лагьана) къалуриз жедайди, вавай ван къведайвал ийиз жеда анжах – вичи Чи аятрихъ инанмишвалзавайдаз, чебни муьтIуьгъбур яз.

82. Ва (Къияматдин Йикъан вилик) абурал Гаф «алукьайла» (а азабдин вахт алукьна важиблу хьайила), Чна абуруз чиляй (са) гьайван («чилел къекъведай чан алай са затI») акъудда абурухъ галаз рахадай; бес инсанри Чи аятрин гьакъиндай якъинвал (кIеви инандирмишвал) авуначир.

83. Ва (рикIел гъваш) а югъ Чна гьар са уьмметдай Чи аятар таб яз кьунвайбурукай десте кIватI ийидай чебни (къайдада туна) гьалзаваз (чIехи ксар кьилеваз азабдиз).

84. Та абур атай чIавуз, (Ада) лугьуда: «Куьне Зи аламатар (делилар, аятар) таб яз кьунани (вични) абур куьне чирвилелди (элкъуьрна) кьун тавунваз, я тахьайтIа вуч амал куьне авуна? »

85. Ва «алукьна» абурал Гаф (важиблу хьана азаб) абуру зулум авурвиляй, ва абур рахунни ийизвач. -

86. Бес абуруз акунвачни, Чна йиф авунвайди – адан къене чеб секин хьун патал, ва югъ – (экуьди, виче квез) аквадайди яз? Гьакъикъатда, а карда инанмишвал ийизвай ксариз делилар ава.-

87. Ва (рикIел гъваш) а югъ – (Исрафил малаикди) Карчуниз* уф гудай, ва гзаф пис кичIе жеда цавара авайбуруз ва чилел алайбуруз, анжах Аллагьдиз кIан хьайибуруз квачиз. Ва вири Адан патав умунбур (муьтIуьгъбур) яз къведа.

88. Ва (а юкъуз) ваз аквада дагълар, вуна гьисабда абур (акъвазнавай) секинбур яз (амма) гьакъикъатда абур циферин фин хьиз (са патахъай маса патахъ) физ жеда. (Ам я) Аллагьдин (устадвилелди) яратмишун – Вичи гьар са шей лап тамамвилихъ агакьарнавай. Гьакъикъатда, Адаз куьне ийизвай амалрикай (вири) хабар ава!

89. Ва вуж (а юкъуз) хъсан амал гваз атайтIа, адаз адалай мадни хъсанди жеда – ва абур а юкъуз пис кичIевиликай саламатвиле жеда.

90. Ва вуж пис амал гваз атайтIа, абурун чинар кIаникда* ЦIуз (абур чинихъди ЦIуз гадарда ва абуруз лугьуда): «Бес квез гузвайди анжах куьне авур амалдин эвез (жаза) тушни? »

91. (Лагь вуна инсанриз): «Заз эмирнава анжах ибадат авун и уьлкведин (Меккадин) Раббидиз, Вичи ам «гьарам» (къадагъа алайди) яз авунвай (Меккада гъуьрч ийидай, тарар атIудай, векьер акъуддай, масадан квахьнавай шеъ чилелай къахчудай, зулум ийидай, дяве тухудай… ихтияр авач, гьарам я) ва вири шейэрни Вичиз талукь тир! Ва заз эмирнава зун мусурманрикай (Адаз муьтIуьгъбурукай) хьун,

92. Ва (за инсанриз) Къуръан кIелун». Ва вуж дуьз рекьел атайтIа, ам дуьз рекьиз вич патал къвезва, ва вуж ягъалмишвиле хьайитIа, (бес) лагь: «Гьакъикъатда зун анжах – игьтиятлувал авунин хабар гудайбурукай (Расулрикай) сад я».

93. Ва лагь: «Гьамд (шукур) хьуй Аллагьдиз, ва къалурда Ада квез (мукьвара) Вичин аламатар (делилар) ва квез абур чир жеда». Ва ви Рабби, куьне ийизвай амалрикай (гьич) гъафил туш!

Сура 28. аль-Къасас (Кьиса)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. ТIа́, си́ н, ми́ м.

2. Ибур – ачух (ва вичи гьахъ ачухарзавай) Ктабдин аятар я.

3. Чна ваз кIелзава Мусадин ва фиръвандин (зурба) хабардикай гьакь яз – инанмишвалзавай ксар патал.

4. Гьакъикъатда, фиръаванди такабурлувална (вич вине кьуна, Мисрдин) чилел ва (ада) адан агьалияр кIапIал-кIапIал авуна, зайифариз абурукай са десте; абурун рухваяр (ягъиз) рекьизвай ва абурун дишегьлияр чан алаз тазвай. Гьакъикъатда ам чIурувилер ийизвайбурукай тир.

5. Ва Чаз кIанзавай нямет гуз чеб (фиръаванди) зайифвиле ттунвайбуруз ва (Чна) абурукай башчияр (хийир карда кьиле жедайбур) ийиз, ва (Чна) абурукай (гьакимвилин) варисар ийиз,

6. Ва (Чна) абуруз чилел мумкинвилер (такьатар) гуз (абурун гьакимвал мягькемариз), ва (Чна) фиръавандиз ва Гьа́ ма́ наз ва абурун (кьведан) кьушунризни къалуриз – чпи абурукай игьтиятвалзавай (кичI авай) кар.

7. Ва Чна Мусадин дидедиз инандирмишна (адан рикIе ттуна)*: «Бес хур це вуна адаз (са кьадар вахтунда), ва ваз адан патахъай кичIе хьайитIа, (вуна) ам вегь (кIарасдин сундухда туна Нил) вацIуз ва кичIе жемир (ваз) ва пашманни жемир (вун), гьакъикъатда Чна ам ви патав (элкъуьрна) хкида ва (Чна) ам (ракъурнавай) Векилрикай ийида».

8. Ва ам фиръавандин (нуькерриз жагъана) хзанди къахчуна, чпиз адакай душман ва пашманвал жедайвал. Гьакъикъатда фиръаван ва Гьа́ ма́ н ва абурун (кьведан) кьушунарни – гунагькарар тир.

9. Ва фиръавандин папа лагьана: «(Им) – зазни ваз вилерин шадвал я. Куьне ам рекьимир! Белки чаз ада менфят гун, ва я чна ам хвавиле къачун». Ва абуруз (а кардикай) хабар авачир.

10. Ва Мусадин дидедин рикI ичIи хьана. (Гьакъикъатда) ам а кар (а аял вичин хва тирди) ашкара ийиз (винел акъудиз лап) мукьвал тир эгер Чна адан рикI мягькемарначиртIа, ам (Чи Гафунихъ) инанмишбурукай хьун патал.

11. Ада (дидеди, сундухдаваз вацIуз вегьедайла) адан (Мусадин) вахаз лагьана: «Адан геле къекъуьгъ! » Ам яргъалай килигиз хьана адаз, ва абуруз хабарни авачир (ам адан вах тирдакай).

12. Ва адалай вилик Чна адаз маса хур гузвайбур къадагъа авунай. Та ада (Мусадин ваха) лагьана: «Къалурдани за квез (са) кIвалин хзан адахъ гелкъведай квез – чебни адаз хъсанвалдайбур яз? »

13. Ва (гьа икI) Чна ам вичин дидедин патав хкана, адан (дидедин) вилиз хуш (секинвал) хьун патал ва ам перишан тахьун патал, ва (адаз) чир хьун патал гьакъикъатда Аллагьдин гайи Гаф – гьакь тирди, амма абурун (мушрикрин) чIехи паюниз чизвач (а кар)!

14. Ва ам (Муса, къуватдин) тамамвилихъ агакьайла ва адаз (акьулдин) камилвал хьайила, Чна адаз камаллувал ва илим (чирвилер) гана. Ва гьа икI – Чна хъсанвилер ийизвайбурув эвез агакьарзава.

15. Ва гьахьна ам шегьердиз адан агьалийрин патай гъафилвал хьанвай чIавуз, ва ана адаз кьве итим кикIиз (къалда аваз) жагъана: им – вичин «(терефдарин) кIапIалдикай» (бану-Исраилрин жемятдикай) тир, ва им – адан душманрикай (къибтIий-рикай). Ва адан «(терефдарин) кIапIалдикай» тирда адавай душманрикай тирдан аксина куьмек тIалабна. Ва Мусади ам яна гъутув, ва адан чан хкудна (кьена). Ада (Мусади) лагьана: «Им – шейтIандин амалдикай я, гьакъикъатда ам – (инсандиз) рекьяй акъуддай, ачух душман я».

16. Ада лагьана: «Рабби! Гьакъикъатда за жуваз зулум авунва, бес багъишламиша (Вуна) заз! » – ва Ада багъишламишна адаз. Гьакъикъатда Ам я – Багъишламишдайди, Регьимлуди!

17. Ада лагьана: «Рабби! Вуна заз (и) няметар гайивиляй, зун гьич садрани тахсиркарриз (гунагькарриз) куьмекчи жедач! »

18. Ва (пакамахъ) ам шегьерда кичI аваз хьана, вилив хуьз (хабар), ва ингье, накь куьмек тIалабайда адаз мад (куьмекдиз) гьарайзава. Мусади адаз лагьана: «Гьакъикъатда вун ачух ягъалмиш кас я».

19. Ва адаз (Мусадиз) чпиз кьведаз душман тирдаз гуж ийиз (ягъиз) кIан хьайила, ада (куьмек тIалабай чувудди, кичIе хьана Мусади вич ядай хьиз) лагьана: «Я Муса! Ваз зунни рекьиз кIанзавани, вуна накь кас кьейивал? Ваз анжах зулумкар (яни гужардай) кас жез кIанзавайди я чилел, ва ваз (кьведан арада) меслят ийидайбурукай жез кIанзавайди туш».

20. Ва шегьердин виридалайни яргъал патай (къерехдай) тади кваз са итим атана ва ада лагьана: «Я Муса! Гьакъикъатда, вилик-кьилик ксари меслятарзава ви патахъай, вун яна рекьин патал, бес экъечI(вун шегьердай), гьакъикъатда зун ваз хъсан несигьатчийрикай (хъсан меслят къалурзайбурукай) я! »

21. Ва ам кичI кваз, вилив хуьз (мукъаятвализ) – экъечIна анай. Ада лагьана: «Рабби! Зун зулумкар ксарикай къутармиша! »

22. Ва (ам) Мадйан гьалтдай патахъ рекье гьатайла ада лагьана: «Белки, зи Раббиди заз дуьз рехъ къалурин».

23. Ва ам Мадйандин йицел (къуйдал) атайла, адаз анал инсанрин (чIехи) жемят алаз жагъана (мал-къарадиз) яд гузвай, ва жагъана адаз абурукай са тIимил яргъал хьиз кьве дишегьли (кьведани чпин гьайванар йицел атуникай) чукуриз (акъвазариз). Ада лагьана: « Вуч кар я куьди? » Абуру (кьведа) лагьана: «Чна (чи гьайванриз) яд гузвай туш та чубанри (чпин гьайванар) йицелай элкъуьрна хутахдалди, ва чи буба еке яш хьанвай кьуьзек я».

24. Ва ада (Мусади гьайванриз) яд гана абур (кьвед) патал, ахпа (ам элкъвена тарцин) хъендик хъфена, ва лагьана: «Рабби! Гьакъикъатда зун Вуна заз авудай (хьтин) хийиррихъ (гзаф) муьгьтеж я».

25. Ва адан патав а кьве дишегьлидикай сад, регъуьвилелди къекъвез, атана лагьана: «Гьакъикъатда зи бубади вуна чун патал (гьайванриз) яд гунин гьакъи хгун патал ваз, эверзава ваз». Ва ам (Муса) адан (абурун бубадин) патав атана адаз (вичин) кьиса ахъайала, ада лагьана: «КичIе жемир, вун зулумкар ксарикай къутармиш хьана! »

26. А кьведакай сада лагьана: «Зи буба! Вуна ам ижарада (гьакъидихъ) кIвалахиз яхъ, гьакъикъатда вуна ижарада (кирида) кьадай виридалайни хъсанди – къуватлуди, ихтибарлуди я эхир».

27. Ада (абурун бубади) лагьана: «Гьакъикъатда, заз вун и зи кьве рушарикай садал эвленмишиз кIанзава, вуна заз гьакъидихъ муьжуьд йисуз кIвалах ийида лагьай шартIуналди. Ва эгер вуна цIуд йис тамамарайтIа, ам ви патай (хъсанвал) я, ва заз ваз четинариз кIанзавач, ва ваз зун «ин ша Аллагь» (эгер Аллагьдиз кIан хьайитIа) дугърибурукай яз жагъида».

28. Ада (Мусади) лагьана: «Ам (а кар) – зини ви арада (икьрар) я; а кьве вахтуникай (муддатдикай: муьжуьд ва я цIуд йис) гьим за тамамарайтIани, заз зулум жедайвал (ахпа мад артухрун) тахьурай. Ва Аллагь – чна лугьузвай кардиз къаюм (шагьид) я.

29. Ва Мусади а вахт (цIуд йис) кьилиз акъудна куьтягьайла ва (ам) вичин хзанни галаз (Мадйандай Мисрдиз) рекье гьатайла, адаз ТIур (дагъ) галай патахъай цIай гьиссна (акуна). Ада вичин хзандиз лагьана: «Куьн (инал) акъваз, гьакъикъатда за цIай гьисснава (акунва), белки за квез анай са хабар хкин ва я цIун са цIукI (цIай квай кIарас), куьне (адалди) чими ийидайвал».

30. Ва ам адан (цIун) патав атайла, адаз дередин эрчIи патай (къерехдай) берекатлу чкадал алай тарарин патахъай, эверна: «Я Муса! Гьакъикъатда, Зун – Аллагь я, алемрин Рабби!

31. Ва гадара жуван аса! » Ва адаз ам юзаз акурла на лугьуди ам (зиринг) илан (фад юзадай эркек мурдар) я – ам кьулухъ хьана элкъвена катна ва ам (мад) кьулухъ элхкъвенач. (Аллагьди лагьана): «Я Муса! Элхкъуьгъ (сифте чкадал хъша), ва кичIе жемир, гьакъикъатда вун саламатвиле авайбурукай я!

32. Ттур (вуна) жуван гъил парталдинни хурун арадай (хъуьчIуьк кутур) – ам анай (лап) лацудаказ са зиянни (азарни) квачиз ахкъатда, ва «агуда вуна ви лув* (гъил) жував – кичIевиликай» (ам алудун патал). Абур кьведни – фиръавандиз ва адан вилик-кьилик квай ксариз ви Раббидин патай кьве ачух делил я. Гьакъикъатда, абур фасикь (муьтIуьгъсуз) ксар я».

33. Ада лагьана: «Рабби! Гьакъикъатда за абурукай са нефес (кас) кьенва ва заз абуру зун рекьиз кичIезва.

34. Ва зи стха Гьарун, ам залай фасагьатлу я мециз, бес (Вуна) ам захъ галаз рекье тур куьмекчи яз, зун тестикьариз (зи гьахъ кардиз баян гуз). Гьакъикъатда, заз абуру зун табдай кьаз кичIезва».

35. Ада лагьана: «Чна «мягькемарда ви гъил»* (*къуьнелай кьуьнтелди чка – яни къуватлу ийида вун) ви стхадалди, ва Чна квез (кьведаз) делил (аламат) ийида (фиръавандин ва адан халкьдин вилик) ва абурувай квев агакьариз жедач (писвал ийиз). Чи аламатралди (делилралди) куьн (кьведни) ва квез (кьведаз) табий хьайибурни – гъалиб жеда».

36. Ва абурун патав Муса Чи ачух тир аламатар (делилар) гваз атайла, абуру лагьана: «Им – анжах къундармишнавай суьгьуьр я. Ва (вуна эверзавай) и кардикай чаз чи эвелимжи бубайрин арадани (девирдани) ван хьайиди туш».

37. Ва Мусади лагьана: «Зи Раббидиз лап хъсан чизва Адан патай (дуьз рекьин) регьбервал гваз вуж атанватIа, ва низ (Ахиратдин) Мескенда хъсан эхир жедатIа. Гьакъикъатда, зулумкарриз агалкьунар (гьич) жедач! »

38. Ва фиръаванди лагьана: «Эй, вилик-кьилик квай ксар! Заз квез залай гъейри маса гъуц аваз чидач. КуькIуьра кван заз (цIай), я Гьа́ ма́ н, палчухдин винел (акъугъарна кирпич атIудайвал) ва эцига заз кьакьан минара (лап кьакьан дарамат) белки зун (хкаж хьана) Мусадин Гъуцдиз килигин. Ва гьакъикъатда за ам тапархъанрикай я лагьана гиманзава (фикирзава)».

39. Ва лап еке такабурлувална ада ва адан кьушунри чилел са гьакьни авачиз, ва фикирна абуру чеб Чи патав элкъуьрна хкин тийидай хьиз.

40. Ва Чна ам ва адан кьушун (жазадалди) кьуна ва Чна абур гьуьлуьз гадарна (батмишарна). Бес килиг (вун), зулумкаррин гуьгъуьнин гьал (эхир) гьихьтинди хьанатIа!

41. Ва Чна абурукай башчияр авуна (кьиле акъвазнавай ксар авуна чпин чIуру амалралди масадбуруз) ЦIуз эвер гузвай, ва Къияматдин Юкъуз абуруз са куьмекни гудач.

42. Ва и дуьньяда Чна абурун гуьгъуьна лянет ттунва, ва Къияматдин Юкъуз абур пислемишнавайбурукай (русвагьна алчахарнавайбурукай) жеда.

43. Ва гьакъикъатда Чна Мусадиз Ктаб багъишна (вични) Чна эвелимжи уьмметар терг авунвайдалай кьулухъ, инсанриз «чпелди дуьз рехъ (гьакь) аквадай (кьатIудай) ачух делилар» яз, ва (дуьз рекьин) регьбервал ва регьим яз, – абуру рикIел гъун патал.

44. Ва вун Чна Мусадин хиве а кар (пайгъамбарвал) эцигдайла (а дагъдикай) рагъакIидай патал алачир, ва вун (а кардиз) шагьидрикайни тушир.

45. Ва бес Чна (маса) уьмметар арадал гъана (Муса пайгъамбардилай кьулухъ)- ва абуруз уьмуьр (девир) яргъал фена (ва абуру рикIелай алудна Аллагьдин эмирар). Ва вун Мадйандин агьалийрин арада (яшамиш) хьаначир абуруз Чи аятар (Ктабдай) кIелиз, амма Чун я (вун расул яз) ракъурайбур (яни Чун я ваз вагьй*- ракъурна хабар гайиди а крарикай).

46. Ва гвачир вун ТIур – (дагъ) дин къвалав Чна (Мусадиз кьвед лагьай сефер – яхцIур йикъан кардиз) эвер гайила, – амма хьи – (Чна вун ракъурна расул яз) регьимлувал яз ви Раббидин патай, вуна чпин патав валай вилик игьтиятлувал авунин хабар гудайди татанвай халкьдиз игьтиятлувал авунин хабар гун патал, белки абуру рикIел гъин (несигьат ва дуьз рекьел къвен)!

47. Ва эгер тахьанайтIа, абурун кьилел чпин гъилери къазанмишайдаз (авур ширкдиз) килигна мусибат (азаб) атун ахпани абуру лугьун: «Рабби! РакъурнайтIа Вуна чи патав Расул чун Ви аятриз табий жедайвал ва чун муъминрикай жедайвал» (ракъурни ийидачир Чна вун Расул яз абурун патав, амма хьи – ракъурна абуруз уьзуьр амукь тийидайвал).

48. Ва абурун патав гьакь (Пайгъамбар Къуръан гваз) атайла Чи патай, абуру лагьана: «ГанайтIа адазни, Мусадиз гайи хьтинди! » Бес абуру Мусадиз гайидахъ кафирвалначирни виликдай? Абуру лагьана: «Им сада-садаз куьмекзавай кьве суьгьуьр я» (яни Къуръан ва Таврат) ва лагьана абуру: «гьакъикъатда чна гьар садахъ (абурукай) кафирвалзава».

49. Лагь: «Гъваш куьне (маса) ктаб Аллагьдин патай вич и кьведалай (Къуръандилайни Тавратдилай, дуьз рекьин) регьбервилиз мадни дуьзди – ва зун адаз табий жеда, эгер куьн гьахъбур ятIа! »

50. Ва эгер абуру ваз жаваб тагайтIа (яни ахьтин ктаб тагъайтIа), бес чир хьухь ваз, абур анжах чпин гьевесриз табий хьанвайди. Ва вуж я мадни гзаф ягъалмишвилевайди (вичихъ) Аллагьдин патай са регьбервални авачиз вичин гьевесриз табий хьанвайдалай?! Гьакъикъатда, Аллагьди зулумзавай ксар дуьз рекьел гъидач!

51. Ва гьакъикъатда Чна абуруз (баян гана) ачухарнава (ва я: сад-садахъ гилигна сад авунва) Гаф (Къуръан) абуру рикIел гъун (ибрет къачун) патал.

52. Чна чпиз адалай (Къуръандилай) вилик Ктаб багъишайбуру (яни дуьз рехъ тухузвай Ктаб- эгьлийри), – абуру адахъ инанмишвал ийизва.

53. Ва абуруз ам кIелайла, абуру лугьузва: «Чун адахъ инанмиш хьанва! Гьакъикъатда, ам чи Раббидин патай тир гьахъ я, гьакъикъатда Чун адалай виликни мусурманар (Аллагь сад тирди тестикьариз расулриз муьтIуьгъбур) тир».

54. Ахьтинбуруз чпин саваб кьве сефер (артух) гуда абуру сабур авурвиляй, ва абуру хъсан кардалди пис кар алудзава, ва абуру Чна чпиз ганвай пайдикай (хийирлу рекьера) харжни ийизва.

55. Ва чпиз лагълагъдин ван хьайила, абур адакай (патахъ) элкъвезва ва лугьузва: «Чаз чи – амалар (крар) жеда, квез – куь амалар. Саламатвал квез (чна куь писвилиз жаваб гудач), ва кIанзавач чаз авамбур (-ун рехъ)».

56. Гьакъикъатда, вавай ваз кIан хьайиди дуьз рекьел гъиз жедач, амма Аллагьди Вичиз кIан хьайиди дуьз рекьел гъида. Ва Адаз виридалайни хъсан чизва дуьз рекьиз виже къведайбур (ярамишбур).

57. Ва абуру (Меккадавай мушрикри) лагьана: «Эгер чун вахъ галаз (санал) дуьз рекьиз табий хьайитIа (амай мушрик – арабар чаз аксиз экъечIда ва) чун чи чилелай «вегьена кьуна хутахда (есирда кьуна)». Бес Чна абуруз «Къадагъа алай» саламат (уьлкведа – Меккада) мумкинвилер (къуватар) ганвачни, вичизни гьар са шейинин емишар кIватIиз гъизвай, Чи патай тир ризкьи яз? Амма абурун чIехи паюниз чизвач (а кардин гьакъикъат).

58. Ва гьикьван (гзаф) хуьрер Чна тергнай чпин (хъсан гьалдин) яшайиш патахъай такабурлувал авур (няметриз инкарвализ шукур тигъиз кафирвал авур)! Бес ингье – абурун мескенар (кIвалер) чпе абурулай гуьгъуьниз (яшамиш жез) садни ацукь тавунвай (несилар гьич амачиз), са тIимилдалай гъейри. Ва Чун хьана (а хуьрерин) варисар.

59. Ва (гьич) туш ви Рабби хуьрер тергдайди, та (Ада) абурун виридалай кьилинда (кьилин хуьре) Чи аятар кIелдай Расул рекье твадалди. Ва Чна хуьрер терг авур туш, – анжах абурун агьалияр зулумкарар тирла (квачиз)!

60. Ва вуч шей квез ганватIани ам дуьньядин уьмуьрдин «алатна фидай (фана) нямет» ва адан гуьрчегвилер я, ва Аллагьдин патав гвайди (Ада Ахиратда гьазурнавайди) лапни хъсанди ва лапни яргъалди (гьамишалугъ) амукьдайди я. Бес кьатIузвачни куь акьулди?!

61. Бес вичиз Чна хъсан хиве кьун хиве кьунвайди (Чна вичиз Женнет гуда лагьана гаф ганвай муъмин кас) – ва ам адал (дугъриданни) гьалтни ийида – Чна вичиз дуьньядин уьмуьрдин «алатна фидай (фана) няметар» гайидахъ ахпани вич Къияматдин Юкъуз (гьисабдиз) хканвайбурукайни жедайдахъ галаз сад хьиз жедани?!

62. Ва а Юкъуз Ада абуруз эверда ва лугьуда: «Гьинава Зи шерикар куьне (гьакI я лугьуз) тестикьарай (гиман авур)? »

63. Чпел (азабдин) Гаф тестикь хьайибуру лугьуда: «Чи Рабби! Ингье абур, чна (чеб дуьз рекьикай) ягъалмишвиле турбур. Чна абур ягъалмишвиле ттуна чун (чебни) ягъалмишвиле хьайивал. Ви патав чун (абурукай) элкъвезва (яргъа жезва); абуру чаз ибадат авур тушир (чун шерикар тушир)».

64. Ва лугьуда (мушрикриз): «Эвера (куьмекдиз) куь шерикриз! » Абуру абуруз эверда, амма абуруз жаваб гудач (абуру), ва (а чIавуз) абуруз (Ахиратдин) азаб аквада. Эгер абур дуьз рекьеваз фенайтIа (жедачир абуруз а азаб)!

65. Ва а Юкъуз Ада абуруз эверда ва лугьуда: «Вуч жаваб гана куьне (Чна ракъурай) Векилриз? »

66. Ва чуьнуьх жеда абурукай хабарар а юкъуз, ва абуру сада-садавай (жавабар) жузунни ийидач.

67. Ва ни (ширкдикай) туба авуна, инанмишвал авуна, диндар амал авуртIа – (бес) мумкин* я ам агалкьунар хьайибурукай хьун (и дуьньядани ва Ахиратдани, ва мумкинвал*- Аллагьдин патай дугъриданни жеда лагьай манада я).

68. Ва ви Раббиди Вичиз кIан хьайи шей халкьзава ва хкязава (пайгъамбарвилиз ва я маса кардиз Вичиз кIан хьайиди Вичин лукIарикай). Абурун ихтиярда авач хкягъун. – Пак я Аллагь ва лап вине я (Ам) – абуру (Адаз) шерикар гъуникай (абурун ширкдикай). -

69. Ва ви Раббидиз чизва абурун хурари вуч чуьнуьхзаватIани ва абуру ачухдал акъудзавайдини.

70. Ва Ам я – Аллагь, Вичелай гъейри маса гъуц (ила́ гьи) авачир (ибадатдиз лайихлу тир). Адаз талукь я гьамд эвелимжидани (и дуьньядани) Ахиратдани, ва Адаз талукь я гьукум (къарар), ва Адан патав куьн хкинни ийида.

71. Лагь: «Квез гьикI аквазва (хабар це заз куь фикир вуч я), эгер Аллагьди квел йиф Къияматдин Йикъалди даимди авуртIа, гьи гъуцди, Аллагьдилай гъейри, квез нур (ишигъ) гъида? Бес квез ван къвезвачни (гьахъдин гафарин – фагьумна кьабулдайвал)? »

72. Лагь: «Квез гьикI аквазва (хабар це заз куь фикир вуч я), эгер Аллагьди квез Къияматдин Йикъалди югъ мидаимди авуртIа, Аллагьдилай гъейри, гьи гъуцди квез йиф гъида, куьн ана (ял яна) секин жедайвал? Бес квез аквазвачни (Аллагьдин зурба яратмишунар – йиф югъ дегиш хьун)?

73. Ва Адан регьимдикай я – Ада квез, виче куьн секин хьун патал, ва куьне Адан няметрикай (юкъуз) тIалаб авун (къазанмишун) патал – йиф ва югъ халкь авун, ва белки куьне шукур ийин! »

74. Ва а Юкъуз Ада абуруз эверда ва лугьуда: «Гьинава Зи шерикар куьне (гьакI я лугьуз) тестикьарай (гиман авур)? »

75. Ва Чна гьар са уьмметдикай шагьид хкудда (абуруз ракъурнавай пайгъамбар абурал шагьидвалдай), ва лугьуда Чна (а уьмметриз, чпи пайгъамбарар таб яз кьуна ширк авур): «Гъваш куь делил! » Ва чир жеда абуруз гьакъикъатда гьахъ Аллагьдив гвайди, ва абурувай чпи къундармиш авурди квахьда.

76. Гьакъикъатда Къа́ ру́ н Мусадин халкьдикай тир, ва ада абуруз (еке) зулум (такабурлувал) авуна. Ва Чна адаз акьван мал-девлет багъишнавай, абур хуьзвай хазинайрин куьлегар (абурун кIватIал ялиз) къуватлубурун дестедиз залан тир. Ингье адаз вичин халкьди лагьана: «Дамахмир (лавгъавализ артух шадвалмир) вуна, гьакъикъатда Аллагьдиз дамахдайбур кIандач!

77. Ва ваз Аллагьди ганвайдал Эхиримжи Мескен (Ахират) тIалаба, ва и дуьньядикайни жуван пай рикIелай алудмир. Ва хъсанвал ая вуна (адалди) Аллагьди ваз хъсанвал авурвал (ам гуналди), ва чалишмиш жемир вун чилел чIурувилихъ. Гьакъикъатда Аллагьдиз чIурувилерзавайбур кIандач! »

78. Ада (Къа́ ру́ на) лагьана: «Ам (а девлетар) заз анжах захъ авай чирвилериз килигна ганвайди я». Бес адаз чизвачирни гьакъикъатда Аллагьди терг авурди адалай вилик уьмметрикайни вичелай къуватдиз мадни зурба тирбур ва мадни гзаф (мал-девлет) кIватI авурбур? Ва тахсиркарривай (и дуьньяда) абурун гунагьрикай хабар хкьадач (Ада абуруз бейхабардиз азаб гуда)!

79. Ва ам (Къа́ ру́ н) вичин зинетралди (безекралди) безетмиш яз вичин халкьдин вилик экъечIна. И дуьньядин уьмуьр кIанзавайбуру лагьана: «Агь, чазни хьанайтIа Къаруназ ганвай хьтинди, гьакъикъатда ам – чIехи пайдин (гзаф няметрин) сагьиб я! »

80. Ва чпиз (Аллагьдикай, Адан къанунрикай Ада) чирвилер ганвайбуру лагьана: «(Игьтиятлу хьухь) Еке мусибат (лап писвал, гьалаквал) жеда квез! Аллагьдин саваб (Женнет) лапни хийирлу я вичи инанмишвал авуна диндар амал авурдаз; ва (садазни) гудач адахъ (а къилихдихъ) галаз гуьруьшмиш хьун, анжах сабур авурбурулай гъейри (яни а кар Аллагьди – анжах сабурлубуруз гуда)».

81. Ва Чна ам ва адан кIвалер – къар чилив туькьуьниз туна, ва хьанач адахъ жемят вичиз куьмек гудай – Аллагьдилай гъейри, ва хьанач ам (вичикай вичиз) куьмек хьайибурукайни.

82. Ва накь (чеб) адан чкадал хьана кIан хьайибур (гила) лугьуз хьана: «Агь, ажеб я – гьикI Аллагьди гегьеншарзаватIа (гзафдиз гузватIа) паяр Вичиз кIанидаз Вичин лукIарикай, ва дарзаватIа(тIимилдиз гузватIа Вичиз кIанидаз)! Эгер Аллагьди чаз регьим авуначиртIа Ада чунни (чилив) туькьуьниз тадай. Ажеб я, гьакъикъатда кафирриз агалкьунар жедач! »

83. А Эхиримжи Мескен (Ахират – анин няметар) – Чна ам чпиз чилел винизвал (такабурлувал) ва чIурувилер кIан тийизвайбуруз гьазурнава. Ва хъсан эхир (гуьгъуьнин хъсан гьал Аллагьдикай) кичIебуруз жеда!

84. Вуж хъсан амал гваз атайтIа (Къияматдин Юкъуз) адаз адалай хъсанди (саваб) жеда. Ва вуж пис амал гваз атайтIа – бес, пис крар авурбуруз эвез гуда анжах чпи авур амалдиз килигна.

85. Гьакъикъатда, Вичи вал Къуръан авудна (вуна ам агакьарун ва кьиле тухун) ферз (важиблу) авурда – дугъриданни вун «элкъвена хкведай чкадиз» (элкъуьрна) хкида (Меккадиз, ва я Къияматдин Юкъуз-Женнетдиз). Лагь (вуна а мушрикриз): «Зи Раббидиз, вуж (дуьз рекьин) регьбервал гваз атанватIа, ва вуж ачух ягъалмишвиле аватIа, лап хъсан чизва! »

86. Ва умудни ийизвай тушир вуна вал Ктаб (Къуръан) ракъурда лагьана, амма ви Раббидин патай регьим яз (ваз Ктаб авудна), гьавиляй гьич жемир вун кафирриз куьмекчи!

87. Ва къуй къакъуд тавурай абуру (мушрикри) вун Аллагьдин аятрикай (абур агакьаруникай абур) вал авуднавайдалай кьулухъ, ва эвера (вуна инсанриз) ви Раббидихъ, ва (вун) мушрикрикай гьич жемир!

88. Ва эвермир (тIалабунариз вуна – ибадатмир) Аллагьдихъ галаз маса гъуцдиз! Авач гъуц (ила́ гьи) (ибадатдиз лайихлу тир) Адалай гъейри! Гьар са шей телеф (фана) жеда са Адан Чинлай*(Асул Зат-дилай) гъейри. Гьукум Адаз талукь я, ва Адан патав куьн элкъвена хкида!

Сура 29. аль-ГIанкабу́ т (Хуьшрекан)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Алиф, ля́ м, ми́ м (мана – Аллагьдиз хъсан чида).

2. Инсанри гьисабзаватIа (чпи) чна инанмишвалзава лагьайла – чеб гьакI тадай хьиз чпиз имтигьанар тавуна (кафиррин патай эзиятар, фитнеяр, дарвилер тахьана, чеб синемиш тавуна)?!

3. Ва гьакъикъатда Чна абурулай вилик хьайибурузни имтигьанар авуна, ва Аллагьди гьелбетда (гьар гьикI хьайитIани) чирда дуьз лугьузвайбур (дугърибур чпин иманда) ва дугъриданни чирда тапархъанарни (а карда)!

4. Я тахьайтIа пис амал ийизвайбуру чпи Чалай вилик элядай (чпи Чун ажуз авуна чпивай Чи азабдикай хкечIиз жедай) хьиз гьисабзавани?! Лап писди я абуру кьабулзавай (ахьтин) къарарар (ийизвай фикирар).

5. Ни Аллагьдихъ галаз гуьруьшмиш жез умудзаватIа гьакъикъатда Аллагьдин (Ада гьахъ – гьисабдиз тайинарнавай) вахт (дугъриданни мукьвара) къведа. Ва Ам я – Вири Ванер Къведайди, Вири Чидайди!

6. Ни женг тухвайтIа (Аллагьдин рекье вичин нефсинихъ галаз ва я диндин душмандихъ галаз) ада анжах вич патал женг чIугвазва. Гьакъикъатда, Аллагь (садазни муьгьтеж тушиз вири) алемрикай девлетлу я!

7. Ва чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур – гьакъикъатда Чна абурулай абурун пис крар (гунагьар) алудда (багъишламишда), ва дугъриданни Чна абуруз абуру авур виридалайни хъсан амалрин эвез (саваб) гуда (ва я: абуру авур хъсан амалрилайни мадни иер эвез гуда).

8. Ва Чна эмирнава (веси авунва) инсандиз вичин диде-бубадиз хъсанвал авун. Ва эгер абур (кьведни гзаф) чалишмиш хьайитIа вал вуна Заз шерик гъун патал – вичин гьакъиндай ваз чирвални авачир, – вун абуруз (кьведаз) муьтIуьгъ жемир. Куь элкъвена хтун Зи патав я – ва За квез куьне авур амалрикай хабар гуда (ва гьар садаз вичин эвез хгуда).

9. Ва чпи инанмишвална диндар амал авурбур, гьакъикъатда Чна абур диндарбурун арада твада.

10. Ва ава инсанрин арада лугьузвайбур: «Чун Аллагьдихъ агъунва», амма абуруз Аллагь патахъай (Адан рекьиз табий хьанвайвиляй мушрикри) азият гайила, абуру инсанрин (патай тир) имтигьан (эзиятар, фитнеяр, дарвилер) Аллагьдин азабдихъ галаз сад хьиз кьазва (эхи тавуна – имандикай муртадвалзава ва мунафикьар жезва). Ва дугъриданни нагагь ви Раббидин патай гъалибвал атайтIа, абуру дугъриданни лугьузва: «Гьакъикъатда, чунни квехъ галай тир». Бес Аллагьдиз алемрин хурара авайди виридалайни хъсан чизвачни?!

11. Ва гьакъикъатда Аллагьди (гьар гьикI хьайитIани) чирда инанмишвал авунвайбур, ва гьакъикъатда (гьар гьикI хьайитIани) чирда мунафикьарни!

12. Ва кафирвал авурбуру инанмишвал авурбуруз лагьана: «Куьн чи рекьиз табий хьухь, ва къуй чна къачурай куь хатIаяр (гунагьар)». Амма къачудач абуру чпел абурун хатIайрикай (гунагьрикай) гьич са шейни, гьакъикъатда абур тапархъанар я!

13. Ва гьакъикъатда тухуда (ялда) абуру чпин (гунагьрин) «залан парар» ва чпин (гунагьрин) «залан парарихъ» галаз (маса гунагьрин) «залан парарни» (чпи рекьелай алудурбурун). Ва Къияматдин Юкъуз абурувай чпи авур къундармишунрикай (туькIуьрай тапаррикай) дугъриданни хабарни кьада.

14. Ва гьакъикъатда Чна Нугь вичин халкьдин патав ракъурна (пайгъамбар яз) ва ам абурун арада амукьна яхцIурни цIуд йис квачиз агъзур йис (амма абуру ам таб кьуна) ва абур тIурфанди кьуна батмиш хьана чеб зулумкарар яз.

15. Ва къутармишна Чна ам (Нугь) ва «гимидин сагьибарни» (адахъ галаз гимидавай муъминарни), ва ам (гими) Чна алемриз аламат (ишара, ибрет) яз авуна.

16. Ва (рикIел гъваш вуна) Ибрагьим ада вичин халкьдиз лагьай береда (чIавуз): «Ибадат ая куьне Аллагьдиз ва Адакай кичIе хьухь (квез)! А кар – квез хийирлу я, эгер квез чиз хьанайтIа!

17. Куьне ибадатзава Аллагьдилай гъейри анжах бутариз, ва (куьне) таб къундармишзава (абуруз гъуцар лугьуналди). Гьакъикъатда, куьне Аллагьдилай гъейри ибадатзавайбур – абурун ихтиярда авач квез ризкьи. Куьне Аллагьдин патай (Гьадавай) тIалаба (гьар) ризкьи, ва Адаз куьне ибадата, ва Адаз куьне шукур гъваш. Адан патав я куьн элкъуьрна хкидайди! » –

18. Ва эгер куьне (эй мушрикар) таб яз кьуртIа (Мугьаммад пайгъамбарди эверзавай кар), бес квелай виликни уьмметри таб яз кьунай (чпин пайгъамбарар); ва Расулдал алай кар (везифа) – анжах ачух агакьарун я (Чна ракъурнавай вагьй*).

19. Бес абуруз акунвачни – гьикI Аллагьди махлукьатар сифтедай халкьзаватIа (авачирди арадал гъизватIа), ахпа ам Ада мад цIийиз яратмиш хъийизва (мад сефер арадал хкизва). Гьакъикъатда а кар Аллагьдиз регьят я!

20. Лагь: «Къекъуьгъ куьн чилел (сеферриз экъечI) ва килиг гьикI Ада (виликдай авачир) махлукьатар арадал гъанватIа. Ахпа Аллагьди арадал хкида эхиримжи арадал хкуналди (Къияматдин Юкъуз). Гьакъикъатда Аллагь гьар са шейинал къудратлу я!

21. Ада Вичиз кIан хьайидаз азаб гузва (адан гунагьриз килигна), ва Вичиз кIан хьайидаз Ада регьим ийизва (диндар крариз килигна), ва Адан патав куьн (элкъуьр хъувуна) хкида.

22. Ва жедач квевай (садавайни Ам) ажиз ийиз я чилел я цавани (Адан азабдикай хкечIиз жедач), ва авач квез Аллагьдилай гъейри я арха, я куьмекчи! »

23. Ва чпи Аллагьдин аятрихъ (делилрихъ) ва Адахъ галаз гуьруьшмиш хьунихъ кафирвал авурбур – абурун умуд атIуда Зи регьимдикай (Ахиратда, азаб акурла), ва ахьтинбур – гьабуруз жеда азиятлу азаб. -

24. Ва адан (Ибрагьиман) халкьдин жаваб хьана анжах (садбуру муькуьбуруз) лугьун: «Ам яна йикь куьне ва я ам цIа куг! » Ва (абуру ам еке цIуз гадарна амма) Аллагьди ам цIаюнай къутармишна. Гьакъикъатда а карда аламатар (делилар) ава инанмишвалзавай ксариз!

25. Ва ада (Ибрагьима) лагьана: «Куьне Аллагьдилай гъейри бутар кьунва анжах куь арада кIанивал авайвиляй и дуьньядин уьмуьрда. Ахпа Къияматдин Юкъуз куьне садбуру-муькуьбур инкар ийида (гадарда), ва куь садбуру – муькуьбуруз лянет гуда. Ва куь «хтана акъваздай чка» ЦIай жеда, ва квез куьмекчиярни жедач! » –

26. Ва (бес) инанмишвална адахъ (Ибрагьимахъ анжах – вичин стхадин гадади) ЛутIа. – Ва ада (Ибрагьима) лагьана: «Гьакъикъатда зун (зи халкь яшамиш жезвай чкаяр туна) куьч жезва зи Раббидин патав (Ада эмирнавай чкадиз- Шамдиз). Гьакъикъатда Ам я – Къудратлуди (Гзаф Гужлуди), Камаллуди! » -

27. Ва Чна адаз Исѓ ьакь ва Йакъуб багъишна, ва адан несилда авуна Чна пайгъамбарвал ва Ктаб, ва Чна адаз адан гьакъи (саваб) и дуьньядани гана, ва Ахиратдани гьакъикъатда ам диндарбурун («са́ лиѓ ь ксарин») арада жеда.

28. Ва (рикIел гъваш вуна) ЛутI ада вичин халкьдиз лагьай береда (чIавуз): «Гьакъикъатда куьне ийизва мурдар кар, (вични) квелай вилик алемрикай (гьич) садани тавур!

29. Бес куьне итимрихъ галаз жинсвилин алакъаяр, рекьер атIун (гьужумиз рекьевайбурал, угъривализ), ва куь (юкъуз меслятар, рахунар ийиз) кIватI жезвай чкайра (кимерал) негь (айиб) крар ийидани кьван?! » Ва адан халкьдин жаваб хьана анжах абуру лугьун: «Гъваш чал Аллагьдин азаб, эгер вун дуьз лугьузвайбурукай ятIа».

30. Ада лагьана: «Рабби! Куьмек це заз чIурувилерзавай ксарин винел! »

31. Ва Чи векилар (малаикар) Ибрагьиман патав атайла (адаз хва Исѓ ьакь ва хтул Йакъуб жеда лагьай) шад хабар гваз, абуру лагьана: «Гьакъикъатда чна и хуьруьн агьалияр тергдайвал я. Гьакъикъатда адан агьалияр зулумкарар я! »

32. Ада лагьана: «Бес ана ЛутI ава эхир! » Абуру лагьана: «Ана вуж аватIа чаз лап хъсан чизва! Дугъриданни чна ам ва адан хзан къутармишда, адан папалай гъейри; ам кьулухъ (азабда) амукьдайбурукай (терг жедайбурукай) жеда».

33. Ва (бес) Чи векилар (малаикар) ЛутIан патав атайла, адаз абурун патахъай пис (дерт) хьана (адаз абур малаикар тирди чизвачир ва кичIезвай халкьди абуруз писвал ийиз), ва абурун гьакъиндай (адан) «гъил куьруь хьана» (килиг сура – 11 аят -77). Ва абуру лагьана: «КичIе жемир ваз, ва пашманни жемир! Гьакъикъатда чна вунни ви хзан къутармишда (са) ви папалай гъейри, ам кьулухъ (азабда) амукьдайбурукай жеда».

34. Гьакъикъатда чна и хуьруьн агьалийрал, абуру фасикьвилер авуниз килигна, цавай (азиятлу) азаб авуддайвал я».

35. Ва дугъриданни, Чна адакай (а хуьруькай) ачух лишан (делил) тунва (къенин къалди бязи харапIаяр ва маса затIарни амукьдайвал авунва), акьулди кьатIузвай (ибрет къачудай) ксариз.

36. Ва (ракъурна Чна) мадйанвийрин (Мадйандин агьалийрин) патав абурун стха Шуайб ва ада лагьана: «Эй, зи халкь! Аллагьдиз ибадат ая (куьне), ва умуд ктур куьне Эхиримжи Йикъак (ва я: вили хуьх куьне Эхиримжи Югъ -яни кичIе хьухь ва мукъаятвал ая а Йикъакай) ва чIурувилер ийиз писвилер чукIурмир (куьне) чилел».

37. Ва абуру ам таб яз кьуна, ва (бес) абур (кIеви ван галай) къати залзалади кьуна (пучна), ва абур чеб яшамиш жезвай чкада (пелер чилиз яна метIерал алаз) мейитриз элкъвена.

38. Ва (гьакIни тергна Чна) «гIад» ва «с́ аму́ д», ва дугъриданни квез ашкара (ачух) хьанва (а кар) абурун яшамиш хьайи чкайрай (харапIайриз элкъвенвай буш кIвалер- къарай), ва хъсан (гуьзел) яз къалурна абуруз шейтIанди чпин амалар, ва къакъудна (ада) абур дуьз рекьивай, ва абур гзаф къанажагълубур тир.

39. Ва (тергна Чна) Къа́ ру́ н, фиръаван ва Гьа́ ма̜ ́ н! Ва дугъриданни абурун патав ачух аламатар (делилар) гваз Муса атанай, амма абуру еке такабурлувална а чилел, ва хьанач абур вилик элячIайбур (Чи азабдикай хкечIиз хьайибур).

40. Ва гьар сад Чна (абурукай) жазадалди кьуна адан гунагьдиз килигна: бес ава абурукай – вичел Чна (къванер квай) къати гар ракъурайди (гIад), ва ава абурукай – вич кIеви ванци кьурди (с́ аму́ д), ва ава абурукай – Чна вич чилив туькьуьниз турди (Къа́ ру́ н), ва ава абурукай – вич Чна батмишарайдини (фиръаван). Ва туш Аллагь абуруз зулум ийидайди, амма абуру чпи-чпиз я зулум авурди!

41. Чпи Аллагьдилай гъейри (масадбур- бутар, гъуцар) архаяр ва куьмекчияр яз кьунвайбурун (кардин) мисал хуьшрекандин (кардин) мисал хьиз я, (вичиз) кIвал (муг) хранвай (яни гьикI хуьшрекандиз вичин кIваликай куьмек авачтIа мекьивиликай, чимивиликай, марфадикай хуьникай – гьакI мушрикризни чпин гъуцарикай са куьмекни жедач). Ва гьакъикъатда, виридалайни усал (зайиф) кIвал – хуьшрекандин кIвал я, эгер абуруз чиз хьанайтIа (ам чпин гьалдикай гъанвай мисал тирди ва чпиз чпин гъуцарикай са куьмекни тежедайди)!

42. Гьакъикъатда Аллагьдиз чизва, абуру Адалай гъейри (тIалабунариз) эверзавай (ибадатзавай) гьар шей (ва ва абур гьакъикъи са шейни туширди). Ва Ам я – Гзаф Гужлуди (кафирвал авурбуруз жаза гуз), Камаллуди (вири крара)!

43. Ва ахьтин (а) мисалар – Чна абур инсанриз гъизва ва кьатIузва абур анжах чирвал авайбуру.

44. Аллагьди цавар ва чил халкьнава гьакъикъат патал (яни виче гьахъ аваз, камаллу себеб аваз, гьакI гьаваянда тушиз). Гьакъикъатда, а карда аламат (делил) ава муъмин ксариз (инанмишвалзавайбуруз).

45. КIела (вуна) ваз вагьй*-далди инандирмишнавайди и Ктабдай (Къуръандай) ва капI кьиле твах, гьакъикъатда капIуни алчах крарикай (мурдарвилерикай) ва нагьакьан крарикай (пислемишуниз лайих тир крар авуникай) хуьда. Ва Аллагьдин Зикр* авун (Аллагь рикIел ва мецел гъун) лап чIехи я (амай вири крарилай). Ва Аллагьдиз куьне вуч ийизватIани чизва!

46. Ва Ктаб-эгьлийрихъ* (чувуд-дин гвайбурухъ ва наса́ райрихъ) галаз гьуьжетар куьне анжах лап хъсан жуьреда ая, абурукай зулумзавайбур квачиз. Ва лагь куьне: «Чна инанмишвалнава (вич) чаз авуднавайдахъ (Къуръандихъ) ва квез авуднавайдахъни (Тавратдихъни Инжилдихъ). Ва чи Гъуц ва куь Гъуц – (гьа) сад я, ва чун (анжах) Адаз муьтIуьгъбур я».

47. Ва гьа акI (валай вилик хьайи расулриз авудурвал) – Чна вазни Ктаб (авудна) ракъурна. Ва чпиз Чна Ктаб ракъурайбуру адахъ (Къуръандихъ) инанмишвалзава. Ва гьа ибурукайни (Меккадин агьалийрикай) адахъ инанмишвалзавайбур ава. Ва анжах кафирри Чи аятар (делилар, аламатар) инкарзава!

48. Ва кIелай тушир вуна адалай вилик (Къуръан авуддалди виликни гьич) са ктабни, ва кхьинни авур туш вуна ам (са ктабни) ви эрчIи гъилелди; акI тахьанайтIа (яни эгер ваз кIелиз кхьиз чизваз хьанайтIа) – шаклу жедай (таб яз кьуниз себеб авачиз) таб яз кьунвайбур (ва лугьудай вуна виликдай кIел авур ктабрай къачунвай кар я)!

49. Аксина, ам (Къуръан) – ачух аятар я (Чна) чпиз чирвилер ганвайбурун хурара авай (хуралай чирна хуьзвай), ва анжах зулумкарри Чи аятар инкарзава!

50. Ва абуру лугьузва: «АвуднайтIа адаз вичин Раббидин патай аламатар (делилар)! » Лагь: «Гьакъикъатда, аламатар Аллагьдив гва, ва (гьакъикъатда) зун – анжах (баян гана) ачухардай игьтиятлувал авунин хабар гудайди я».

51. Бес абуруз бес тушни (вун гьахъ пайгъамбар тирди къалурзавай делил яз) Чна ваз Ктаб (Къуръан) авудун (вични) чпиз кIелзаваз? Гьакъикъатда ада (Къуръанда) регьим ва рикIел гъун ава- инанмишвалзавай ксариз.

52. Лагь: «Бес я Аллагь Шагьид яз зини куь арада, Адаз цавара авайди ва чилел алайди (вири) чизва. Ва чпи (гьахъ тушир) таб тир кардихъ (бутар гъуцар яз кьуна абурухъ) инанмишвал авуна ва Аллагьдихъ кафирвал авурбур (а бутар шерикар яз кьуна) – гьабур я зиянвиле жедайбур».

53. Ва абуру (мушрикри, ягьанат яз кьуна) вак азабдин патахъай тади кутазва. Ва эгер (Аллагьди абурун азабдиз) тайинарнавай вахт авачиртIа (вични я вилик я кьулухъ тийидай), абуруз азаб дугъриданни къведай (тадиз). Ва дугъриданни ам (азаб) абуруз къведа бейхабардиз, чпи гьич гьиссни тавуна.

54. Абуру вак (эй Пайгъамбар) азабдин патахъай тади кутазва (и дуьньяда гъваш лугьуз-ва ам гьар гьикI хьайитIани къведа), ва гьакъикъатда Жегьеннемди элкъуьрна кьада кафирар (азабдалди ва садавайни хкечIиз жедач),

55. А Юкъуз – абур азабди кIевдай абурун винелайни ва абурун кIвачерин кIаникайни, ва (Ада абуруз) лугьуда: «Дадмиша (гила куьне жаза) куьне авур амалрин! »

56. Эй, инанмишвал авунвай Зи лукIар! (Эгер куьн дарвиле аватIа ибадат авунин патахъай) – Гьакъикъатда Зи чил гегьенш я, ва са Заз куьне ибадат ая!

57. Гьар са чанди (нефсини) кьиникь дадмишда, ахпа куьн Чи патав элкъвена хкида (гьахъ- гьисабдиз).

58. Ва чпи инанмишвал авуна ва диндар амал авурбур -Чна абур Женнетда чпин кIаникай (цин, некIедин, виртIедин, чехирдин) вацIар авахьзавай кьакьан кIвалера (мертебайрин зурба тавханайра) яшамиш жез ацукьарда абур ана даим яз амукьдай. Ва гьикьван хъсанди я саваб амал (Аллагьдиз тIеат) ийизвайбурун!

59. (Абурни я) – чпи сабурлувал авуна ва чпин Раббидал таваккул* ийизвайбур!

60. Ва гьикьван (гзаф) ава «чан алай затIар» (гьайванар) чпин ризкьи (рузи) жувахъ галаз тухун тийизвай (гележег патал жуваз ризкьи, суьрсет гьазур тийизвай) – Аллагьди гузва ризкьи (рузи) абурузни ва квезни! Ва Ам – (гьар са) Ван Къведайди, Вири Чидайди я!

61. Ва эгер вуна абурувай (мушрикривай) хабар кьуртIа: «Ни халкьнава цавар ва чил, ва муьтIуьгъарнава рагъни варз? » – абуру (гьелбетда) лугьуда: «Аллагьди». Бес гьиниз абур (гьакьдикай, имандикай) элкъуьрзава?!

62. Аллагьди гегьеншарзава (артухарзава ризкьи) паяр Вичиз кIанидаз Вичин лукIарикай ва тIимиларни (дарни) ийизва адаз (ам патал). Гьакъикъатда Аллагь -гьар са шей чизвайди я!

63. Ва эгер вуна абурувай хабар кьуртIа: «Ни авуднава цавай яд ва адалди чилел чан хканва ам «кьенвайдалай» (чансуз хьанвайдалай) кьулухъ? » – абуру (гьелбетда) лугьуда: «Аллагьди». Лагь: «Гьамд хьуй Аллагьдиз! » Аксина, абурун чIехи паюни(н акьулди) кьатIузвач (кар)!

64. Ва и дуьньядин уьмуьр – анжах машгъулат ва къугъун я, ва гьакъикъатда Эхиримжи Мескен (Ахират – анин уьмуьр) – гьам я (гьакъикъи, халисан) уьмуьр. Эгер абуруз чиз хьанайтIа (а кар абур фана дуьньядихъ галтугдачир Ахират туна)!

65. Ва (бес) абур (мушрикар) гимидиз акьахайла (гьуьле ва батмиш хьуникай къурху хьайила) – абуру тек са Аллагьдиз эверзава (куьмекдиз), са Адаз михьиз (ихласдиз, рикIин сидкьидай) дин (дуьа) талукьарна. Ва Ада абур кьураматдал хкана къутармишайла, ингье абуру (Адаз мад) шерикар гъизва,

66. Абуру, Чна чпиз багъишнавайди (няметар) инкар авун патал, ва ишлемишна менфят къахчуз са тIимил вахтунда, ва гележегда абуруз чир жеда (а кардин эхир – чпиз жедай азаб)!

67. Бес абуруз (Меккадавай мушрикриз) акунвачни Чна (Мекка) къадагъа алайди, саламатди авунвайди – (вични) чпин вири патарихъай инсанар «вегьез кьаз тухузвайла» (къалмакъал аваз хатавиле авайла)? Бес абуру (гьахъ тушир) таб тир кардихъ (ширкдихъ) инанмишвалзавани ва Аллагьдин (а) нямет абуру инкарзавани?

68. Ва вуж я мадни зулумкарди Аллагьдикай тапарар къундармиш авурдалай ва я (вичи) гьакь таб яз кьурдалай ам вичин патав атайла (Аллагьди ам Вичин расулдив Мугьаммадав гваз ракъурайла)?! Бес Жегьеннемда тушни кафирриз «акъваздай чка»?!

69. Ва чпи, Чун патал (Аллагьдин рекье вичин нефсинихъ галаз ва я диндин душмандихъ галаз) женг тухвайбур – Чна абур дугъриданни Чи рекьерал гъида (Чи разивал жедай, хийирдин крарин – рекьера твада). Гьакъикъатда Аллагь – хъсан крар ийизвайбурухъ гала (куьмек гуз, хуьз, дуьз рехъ къалуриз)!

Сура 30. ар-Ру́ м (Румвияр [византIиядин, грециядин халкьар])

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Алиф, ля́ м, ми́ м.

2. Румвияр магълуб хьана (дяведа кIаник акатна),

3. Виридалайни мукьвал чилел (арабриз, румвийрин чилерикай). Ва абуру, (фарсияр) чпел гъалиб хьайидалай гуьгъуьниз, гъалибвал къахчуда.

4. Са кьадар йисарин къене (пудалай – кIуьдалди). Аллагьдиз талукь я (къадар – кьисмет авунин) кар виликдайни ва (адалай) кьулухъни. Ва а юкъуз муъминри шадвал ийида,

5. Аллагьдин куьмекдал. Ада куьмек гузва Вичиз кIанидаз. Ва Ам я – Къудратлуди (Гзаф Гужлуди) Регьимлуди!

6. Аллагьдин ганвай гаф яз, ва чIурдач Аллагьди Вичин ганвай гаф, амма чIехи пай инсанриз чизвач (а кар).

7. Абуруз чизва дуьньядин уьмуьрдикай ашкара тир крар, ва Ахиратдикай абур гъафил (къайгъусуз) я.

8. Бес абуру чпин гьакъиндай (чеб гьикI халкьнаватIа) фикирнавачни,

Аллагьди халкьнава цавар ва чил ва абурун арада авай затIарни анжах гьакь себеб яз ва тайин тир вахтуналди. Ва гьакъикъатда инсанрикай гзафбуру чпин Раббидихъ галаз гуьруьшмиш хьунихъ кафирвалзава!

9. Бес абуру сиягьатнавачни чилел, ва килигнавачни абур гьихьтинди хьанатIа, чпелай вилик хьайибурун эхир? Абур чпелай къуватдизни зурба тир, ва абуру чил къарагъарна ва кардик кутуна ишлемишна ам – чпи (Меккадин мушрикри) ам кардик кутуна ишлемишайдалай гзаф. Ва абурун патав чпин Расулар ачух аламатар гваз атанай (амма абуру ам таб яз кьунай). Аллагьди абуруз зулум авур туш, амма хьи абуру чпи-чпиз зулум авунай.

10. Ахпа писвилер авурбурун эхир лап писвал (Жегьеннемдин азаб) хьана, абуру Аллагьдин аятар таб яз кьурвиляй ва абурукай ягьанатар авурвиляй.

11. Аллагьди халкьзава махлукьат сифте яз, ахпа Ада ам мад (яратмиш) хъийизва, ахпа Адан патав куьн элкъвена хкида.

12. Ва (Къияматдин) Сят алукьай юкъуз, тахсиркаррин чара атIуда.

13. Ва жедач абуруз чпин шерикрикай шафаат ийидайбур садни, ва абуру чпин шерикрихъ кафирвал ийида.

14. Ва (Къияматдин) Сят алукьай юкъуз, а юкъуз абур чара жеда.

15. Ва чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур, абур (Женнетдин) багъда еке шадвилера жеда.

16. Ва амма чпи кафирвал авуна ва Чи аятар ва Ахиратда гуьруьшмиш хьун таб яз кьурбур, абур гъана азабда аваз жеда.

17. Бес (гьавиляй эй муъминар куьне) пак я Аллагь, квез нянин вахт алукьдайлани ва квез экуьнин (пакаман) вахт алукьдайлани!

18. Ва Адаз талукь я гьамд цаварални, чилелни – ва йикъан эхирдани ва квез нисинин вахт алукьдайлани!

19. Ада акъудзава чан алайди чан алачирдай, ва чан алачирди акъудзава чан алайдай (набататар акъудзава тум цана ва аксина, инсан – стIалдикай). Ада чилел чан хкизва ам кьенвайдалай кьулухъ, ва гьа икI куьнни ахкъудда (чан хкана сурарай).

20. Ва Адан аламатрикай (делилрикай, лишанрикай) сад ам я хьи, Ада куьн (куь буба Адам) накьвадикай халкь авун, ахпа ингье квекай инсанар хьанваз, куьн чкIизва (чилел).

21. Ва Адан аламатрикай (делилрикай) я, Ада куьн патал квекай чпикай (куь жинсдикай) жуьтер (яни папар) халкь авун, квез (абурухъ майилвал хьана) абурукай секинвал жедайвал, ва авуна Ада куь арада кIанивал ва регьимлувал. Гьакъикъатда а карда аламатар (делилар, ишараяр) ава фикирзавай ксариз!

22. Ва Адан аламатрикай (делилрикай) я цаварни чил халкь авун, ва куь чIаларин ва рангарин тафаватлувал. Гьакъикъатда а крара аламатар (делилар) ава чирвилер авай (арифдар) ксариз!

23. Ва Адан аламатрикай (делилрикай) я – куь ахвар йифиз ва йикъуз, ва куь тIалаб авун (ризкьи къазанмишун) Адан регьимдикай. Гьакъикъатда а крара аламатар (делилар) ава ван (несигьатдин) къвезвай ксариз!

24. Ва Адан аламатрикай (делилрикай) я – Ада квез цIайлапан аквадайвал авун, кичI ва умуд кутаз, ва Ада цавай яд авудун ва адалди Ада чилел ам «кьенвайдалай» кьулухъ чан хкизва. Гьакъикъатда а крара аламатар (делилар, ишараяр) ава акьулди кьатIузвай ксариз.

25. Ва Адан аламатрикай я – цав ва чил кардик хьун Адан эмирдалди (Адан къудратлувал къалурзавай делилрикай я Ада цавуз ва чилиз эцигнавай зурба низам хуьн). Ахпа, Ада квез эвер гайила – са эвер гуникди (Къияматдин Юкъуз), ингье (тадиз) куьн чиляй (сурарай) экъечIда (ва я: Ахпа Ада, чилик квай квез садра эвер гайила, ингье куьн экъечIда сурарай).

26. Ва Адаз талукь я цавара авайбур ва чилел алайбур; вири (абур) Адаз муьтIуьгъвиле ава!

27. Ва Ам я (махлукьатар) сифтедай халкьзавайди (авачирди арадал гъизвайди), ахпа ам Ада мад цIийиз яратмиш хъийизва (мад сефер арадал хкизва), ва ам (кьенвайди цIийиз яратмиш хъувун) Адаз лапни регьят я. Ва Адаз талукь я виридалайни вини дережадин сифет* (ери) цаварални чилелни. Ва Ам – Къудратлуди, Камаллуди я!

28. Ада квез (эй мушрикар) квекай (чпикай) мисал гъанва; авани (кьван) квез куь «эрчIи гъилик»* акатнавайбурукай (яни куь лукIарикай) шерикар Чна квез ганвай паярин (мал – девлетдин) гьакъиндай куьн(ни абур) а карда барамбар жедайвал – чпикайни квез квекай (яни азад шерикрикай) хьиз къурху авай?! (гьелбетда куьн а кардал гьич рази жедач -бес гьикI куьн рази жезва а кар ийиз Аллагьдин гьакъиндай Адаз Вичи халкьнавай лукIарикай шерикар гъиз?! ) Гьа икI – Чна аламатар (делилар, аятар) баян гана тамамвилелди ачухарзава, акьулди кьатIузвай ксар патал!

29. Аксина, зулум авурбур чпин гьевесриз табий хьанва са чирвални авачиз! Ва вич – Аллагьди ягъалмишвиле тунвайди ни дуьз рекьел гъида кьван?! Ва жедач абуруз куьмекчияр!

30. Гьавиляй, дуьз ая жуван чин Диндихъ (давамара жуван чин элкъуьрун Диндихъ) гьаниф* яз (ширкдикай элкъвена ян гуз гьакьдихъ – Аллагь сад тирди тестикьарзавай диндихъ). Аллагьдин (патай тир) тIебиат яз – вичел (а тIебиатдал) алаз Аллагьди инсанар яратмишнавай. Авач (а Динда) дегишрун (дегишвал тун) Аллагьдин халкь авунвай затIара (махлукьатрин тIебиатар дегишзавач – мушрикрин динди ийизвайвал). (Ва я: – Твамир куьне Аллагьдин халкь авунвай затIара дегишвал инсанар чпин тIебиатрилай дегишариз -). Гьам я – (тамам) дуьз Дин, амма инсанрин чIехи паюниз чизвач (а кар)!

31. (Диндихъ чин элкъуьра куьне) Адан патав (туба ийиз) хквез (ва я: Гьар сефер муьтIуьгъвализ Адаз), ва кичIе хьухь (квез) Адакай (Адан эмирар кьилиз акъудиз ва къадагъайрикай яргъа жез), ва капI кьиле твах (куьне дуьз къайдада ва давамвилелди), ва жемир куьн мушрикрикай (Адахъ галаз шерикризни ибадатзавайбурукай);

32. Чпи, чпин дин (дегишвилер туна) чара (пай- пай) авур ва (чеб) кIапIалар (гьардахъ вичин фикир аваз) хьайибурукай, гьар са кIватIалди (жемятди) вичихъ авайдал шадвалзава (дамахзава).

33. Ва инсанрив четинвал (бала́ ) хкIурла, абуру чпин Раббидиз эверзава (ялвариз, дуьа ийиз) са Адахъ элкъвез, ахпа Ада абурув Вичин патай регьимдин дад акваз турла (а бала́ алудайла), ингье абурукай са кIватIалди чпин Раббидиз шерикар гъизва,

34. Инкар авун патал Чна чпиз багъиш авур нямет (бала́ алудун). Ва (бес) ишлемиша куьне няметар са кьадар вахтунда, ва гележегда квез чир жеда (вуч азаб квез жедатIа)!

35. Я тахьайтIа Чна абуруз делил (Ктаб) авуднавани, ва ам рахазва абуру Адаз шерикар гъунин кардикай (а ктабди ширк дуьз кар яз тестикьарзавани)?!

36. Ва Чна инсанрив регьимдин (еке няметдин) дад акваз турла, абуру адал шадвалзава (дамахзава), ва эгер абурув писвал агакьайтIа чпин гъилери къазанмишайдаз (авур гунагьриз) килигна, ингье абурун лап умуд атIузва!

37. Бес абуруз акунвачни (чизвачни), гьакъикъатда Аллагьди ризкьи гегьеншарзава Вичиз кIанидаз, ва дар ийизва (тIимиларзава Вичиз кIанидаз). Гьакъикъатда а карда делилар (аламатар) ава инанмишвалзавай ксариз!

38. Ва це (вуна) мукьва-кьилидиз вичин гьакь (мукьвавилин алакъаяр хуьх, садакьайралди куьмек це), ва гьакIни кесибдиз, ва рекье (сеферда) авай касдиз. А кар (авун) – хийирлу я чпиз (адалди) Адан Чин* (Адан разивал, саваб къачуз) кIанзавайбуруз (ибн Касир 4п. 585ч.). Ва гьабур я – агалкьунар жедайбур! -

39. Ва вуч куьне (сада – садав) вуганватIа файдада* (яни артух алаз къахчун патал садав вуганвай бурж, мал), инсанрин мал-девлетдин гьисабдай (а мал) артухарун патал, – (бес) Аллагьдин вилик ам артух жедач (аксина, Ада ам пучда)! Ва куьне ганватIа закатдикай квез (адалди) Адан Чин* (Адан разивал, саваб къачуз) кIанз – (ахьтинбур) гьабур я (са шумуд сефер) артухвал жедайбур (чпин савабда). –

40. Аллагь я – куьн халкьнавайди, ахпа квез ризкьи гайиди, ахпа Ада куь чан къачуда, ахпа Ада квел чан хкида. Авани (бес) куь шерикрикай (сад кьванни) а крарикай са шей кьванни ийизвайди? Лап Пак я Ам ва (Лап) Вине я – абуру (Адаз) шерик гъуникай!

41. Пайда хьанва чIуру гьалар (бала́ яр, азарар, бегьерсузвилер, кьитвилер) чилел ва гьуьлел инсанрин гъилери къазанмишайдаз килигна, – (Ада) абурув дадмишиз тун патал (жаза) чпи авур бязи крарин, абур (туба авуна гунагьрикай) элкъуьн патал!

42. Лагь: «Сиягьат ая (куьне къекъуьгъ куьн гьарна) чилел ва килиг гьихьтинди хьанайтIа виликдай хьайибурун эхир. – Абурун чIехи пай мушрикар тир! »

43. Бес (гьавиляй) дуьз ая жуван чин Дуьз Диндихъ (кьиле твах ам), – Аллагьдин патай тир вич (кьулухъ) элкъуьр тежер югъ къведалди. А юкъуз абур чара жеда.

44. Ни кафирвал авунатIа, адан куфр вичиз акси акъвазда. Ва ни диндар («салигь») амал авунатIа, абуру чеб патал гьазурзава (хъсан чка – Женнетда).

45. (АкI жеда) Саваб гун патал Ада инанмишвал авуна диндар амал авурбуруз – Вичин (еке) регьимдикай. Гьакъикъатда Адаз кафирар кIандач!

46. Ва Адан аламатрикай (делилрикай) я – Ада гарар рекье тун шад хабардарар яз (марфадин вилик), ва квев дадмишиз тун патал Адан регьим (марфадин нямет), ва (абуралди) гимияр фин патал Адан эмирдалди, ва къазанмишун патал куьне Адан (еке) регьимдикай, ва куьне (Адаз) шукур гъун патал! -

47. Бес гьакъикъатда Чна валай виликни ракъурна Расулар чпин халкьдин патав, ва абур абурун патав ачух делилар (аламатар) гваз атанай (амма абурун чIехи паюни кафирвал авунай). Ва Чна чIурувилер (гунагь крар) авурбуруз интикъам (кьисас) хъувунай. Ва Чи буржи я (Чна Чал къачунвай) муъминриз куьмек гун. -

48. Аллагь я – гарар ракъурзавайди ва абуру (гьавадик гьерекат кутаз) цифер арадал гъизва, ва Ада ам (цифер) Вичиз кIан хьайивал цава экIязава, ва ийизва (Ада) ам (цифер гьакIни) чIукар-чIукар яз, – ва ваз адан (цифедин) арайрай марф (-адин стIалар) акъатзавайди аквазва. Ва Ада ам (марф) Вичин лукIарикай Вичиз кIан хьайибурув агакьарайла, ингье абуру шадвалзава, –

49. Чеб, ам (марф Ада) авуддалди чпел – адалай виликни – умуд (чара) атIанвайбур тиртIани.

50. Бес килиг (вун, эй инсан) Аллагьдин регьимдин (марфадин) эсерриз (гелериз), гьикI Ада чилел чан хкизватIа (къацар экъечIиз) ам кьенвайдалай (чансуз хьанвайдалай) къулухъ. Гьакъикъатда гьа Ада – мейитрални (дугъриданни) чан хкида, ва Ам гьар са шейъинал къудратлу я!

51. Ва эгер Чна (кьурурдай) гар ракъурайтIа ва абуруз ам (къацар, набататар) хъипи жез акуртIа, – абур адалай кьулухъ инкарвализ жеда (Аллагьдин няметар).

52. Бес гьакъикъатда вавай «кьенвайбуруз» ван къведайвал ийиз жедач ва жедач вавай (гьахъдикай) бишибуруз (Исламдихъ эверзавай ви) эвердин ван къведайвал ийиз (вични адакай) абур элкъвена къулухъ катзавайла!

53. Ва туш вун (гьахъдикай) буьркьуьбур чпин ягъалмишвиляй дуьз рекьел гъидайди. Вавай жеда ван къведайвал ийиз анжах – вичи Чи аятрихъ (аламатрихъ, делилрихъ) инанмишвалзавайдаз чеб мусурманар (Аллагьдиз муьтIуьгъбур) яз.

54. Аллагь я – куьн зайифвиликай (зайиф гьалдикай – усал стIалдикай) халкьнавайди, ахпа Ада (квез) зайифвилелай гуьгъуьниз (жегьил яшдин) къуват гузва, ахпа къуватдин гуьгъуьнлай – зайифвал ва рехивал гузва. Ада Вичиз кIан хьайи затI халкьзава, ва Ам я – Вири Чидайди, (Лап) Къудратлуди!

55. Ва (Къияматдин) Сят алукьур юкъуз тахсиркарри (кафирри) кьинер кьада, чеб (дуьньядал) анжах са тIимил вахтунда амукьайди я лугьуз. Гьа икI – абур (дуьньядани гьакьдикай) элкъуьрнаваз авай! -

56. Ва чпиз (Аллагьди) илим (чирвилер) ва иман ганвайбуру лугьуда: «Гьакъикъатда куьн амукьна (ана), Аллагьдин Ктабда авайвал, чан хкидай Йикъалди. Ва гьа им я – чан хкидай Югъ, амма квез чирвал авачир. -

57. Ва а юкъуз менфят жедач зулум авурбуруз абуру гъидай уьзуьррикай, ва абурувай чпелай (Аллагь) рази хъжедай кар хъувун тIалабни ийидач (ва я: ва алудизни жедач абурувай чпелай туьгьмет).

58. Ва гьакъикъатда Чна инсанриз и Къуръанда гьар са мисал гъана ачухарнава (гьахъ субутзавай). Ва эгер вуна абуруз са делил (аят) гъайитIа, кафирвал авурбуру дугъриданни лугьуда: «Куьн анжах таб гвайбур я (куьне чаз лугьузвай ва я къалурзавай крара)». -

59. Гьа икI – Аллагьди муьгьуьр эцигзава (вуна, эй Расул, абуруз Аллагьдин патай гъизвай делилрин гьакъикъат) чизвачирбурун рикIерал. -

60. Ва (гьавиляй) сабур ая вуна, гьакъикъатда Аллагьдин ганвай гаф (хиве кьунвай кар) гьакь я. Ва къуй (гьич) «кьезилардайвал» (сабурсуз ийидайвал) тахьуй вун (ви карда) якъинвал авачирбуру!

Сура 31. Лукъма́ н (Лукьман)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Алиф, ля́ м, ми́ м.

2. Ибур – камаллу (ва я: «(мягькем) ачух манадин») Ктабдин аятар я,

3. (Дуьз рекьин) Регьбервал ва регьимлувал яз – хъсан (диндар) крар ийизвайбуруз,

4. Чпи, (вичин вахтара) капI кьиле тухузвай, ва закат гузвай ва чпи Ахиратдихъ (якъиндиз) инандирмишвал ийизвай.

5. Ахьтинбур – дуьз рекьел ала чпин Раббидин патай тир, ва гьабур я чIехи агалкьунар авайбур.

6. Ва ава инсанрин арада «машгъулатрин ихтилатар» (буш гафар, хкетар) маса къачузвайбур, (адалди масадбур) Аллагьдин рекьелай алудун патал (вичиз) са чирвални авачиз, ва ам (Аллагьдин рехъ) ягьанатдай кьун патал. – Ахьтинбуруз – алчахардай азаб жеда! -

7. Ва адаз Чи аятар кIелайла, ам такабурлудаказ кьулухъ элкъвезва – вичиз абурун ван тахьанвай хьиз на лугьуди адан япара бишивал ава. Бес «шад хабар» це адаз – азиятлу азабдин!

8. Гьакъикъатда, чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур – няметрин (гьамишалугъ тир Хушбахтвилин) Женнетра жеда

9. Абур ана гьамишалугъ яз амукьда, – Аллагьдин гьакь тир «гайи гаф» яз. Ва Ам я – Къудратлуди (Гзаф Гужлуди), Камаллуди!

10. Ада халкьнава цавар (виневаз) са даяхни квачиз, квез аквазвайвал, ва чилел Ада «мягькембур» (дагълар) вегьенва ам куьнни галаз галтад (юзур) тахьун патал, ва яшамиш жез чукIурна (Ада) анал гьар са жуьре гьайванрикай. Ва Чна цавай яд авудна ва адай (чиляй) экъечIдайвал авуна набататар гьар са хъсан (багьа) жуьредикай.

11. Ибур (вири: цавар-чилер, дагълар, гьайванар, марфар) – Аллагьдин махлукьатар (Ада халкьнавай затIар) я! Къалура (кван) куьне заз (эй мушрикар) – вуч халкьнава Адалай гъейрибуру (куь гъуцари)? Аксина, зулумкарар (мушрикар) ачух ягъалмишвиле ава!

12. Гьакъикъатда Чна (диндар кас) Лукьманаз камаллувал гана (ва Чна адаз эмирна): Шукур ая Аллагьдиз, ва ни шукур авуртIа ада шукур ийизва анжах вич патал. Ва ни инкарвал авунатIа – бес гьакъикъатда Аллагь Девлетлуди, Гьамддиз Лайихлуди я!

13. Ва ингье Лукьмана вичин хциз – несигьат (вяз) ийиз – лагьана: «Я, зи хва! Аллагьдиз шерик гъимир (вуна), гьакъикъатда, ширк – чIехи зулум я».

14. Ва Чна эмирнава (веси авунва) инсандиз вичин диде-буба (абуруз хъсанвал авун); адан дидеди ам руфуна хвена зайифвал зайифвилин винел къвез (вичиз лап такьатсузвал аваз); ва хурукай ам хкудун – кьве йиса аваз я. (Ва эмирнава Чна адаз): «Бес шукур ая (вуна) Заз ва жуван диде-бубадиз, ва Зи патав я – (куь) элкъвена хтун (ва гьар садаз вичин эвез гуда).

15. Ва эгер абур (кьведни кIевивилелди) чалишмиш хьайитIа вал вуна Заз шерик гъун патал – вичин гьакъиндай ваз чирвални авачир, – вун абуруз (кьведаз) муьтIуьгъ жемир, ва абурухъ галаз и дуьньяда жув твах дуьзвилелди. Ва табий хьухь (вун, гунагьрикай туба хъувуна Зи патав хквез) Захъ элхкъвенвайбурун рекьиз. Ахпа, Зи патав я элкъвена хтун куь, ва За квез хабар хгуда куьне авур амалрикай»!

16. «Я, зи хва! Эгер ам (авур кар) «хардал»-дин*(килиг: сура -21, аят -47) тварцин кьван заланвал аваз хьайитIани ва ам рагун къене аваз хьайитIани, ва я цавара, ва я чиле – Аллагьди ам (ачухдал) гъида. Гьакъикъатда Аллагь вири кьатIудайди (юмшагъди), (виридакай) хабар авайди я!

17. Я, зи хва! КапI кьиле твах, дуьз (хъсан) кар авун эмир ая, нагьакьан (айиб алай) кар авун къадагъа ая, ва сабур ая ви кьилел атайдал. Гьакъикъатда ам – (Аллагьди важиблу авунвай, чпел) къетIивал (кIевивал) авун лазим крарикай я.

18. Ва «патахъ ийимир жуван хъвехъ инсанрикай» (элкъуьмир вун абурукай такабурлувализ) ва къекъвемир чилел дамах (лавгъавал) гваз. Гьакъикъатда Аллагьдиз кIандач гьар са такабурлуди гзаф лавгъади.

19. Ва (кьама ял туна къекъуьникайни ва агъуздиз капарал къекъуьникай яргъа хьана) юкьван гьалда къекъуьгъ (вун) ва явашара жуван сес, гьакъикъатда виридалайни нагьакьан (такIан къведай) сес – (гьелбетда) ламарин гьарай я».

20. Бес квез акунвачни, гьакъикъатда Аллагьди куьн патал муьтIуьгъарнавайди цавара вуч аватIа ва чилел вуч алатIа, ва Ада квез булдиз (гзафдиз) Вичин няметар ганвайди – (садбур) ачухбур яз ва (мьукуьбур) чуьнуьхбур яз? Ва ава инсанрин арада вичи – са чирвални авачиз ва я регьбервал авачиз ва я нур (баян) гудай ктаб авачиз Аллагьдин гьакъиндай гьуьжетарзавайди.

21. Ва абуруз лагьайла: «Табий хьухь (куьн) Аллагьди авуднавайдаз (Пайгъамбардиз авуднавай шариатдиз)! » – абуру лугьузва: «Аксина, чун табий жеда чаз чи бубаяр алаз жагъай рекьиз». (Бес абур чпин бубайриз табий жедани) Гьатта эгер шейтIанди эвер гуз хьайитIани абуруз (абурун бубайриз) «Саѓ ьи́ р-дин» («Ялавдин») азабдиз?!

22. Ва ни вичин чин Аллагьдиз (михьиз) муьтIуьгъарайтIа – вични диндар амал (ва ихласвал) ийизвайди яз – гьакъикъатда ада лап «мягькем гиг» («кIеви епинин мягькем кьил») кIевиз кьунва. Ва (са) Аллагьдиз талукь я -крарин эхир (вири крар Адан патав хкведа)!

23. Ва ни кафирвал авунватIа, къуй адан куфрди вун пашман тавурай, Чи патав я абурун элкъвена хтун ва Чна абуруз чпи авур амалрикай хабар гуда (ва жазаламишда). Гьакъикъатда, Аллагьдиз хурара вуч аватIа хъсан чизва (абурун чIуру къастар, куфр)!

24. Чна абуруз са тIимил (вахтунда) няметар ишлемишдай мумкинвал гуда, ахпа Чна абур мажбурда (гьалда)- «лап векъи» азабдиз.

25. Ва эгер вуна абурувай (мушрикривай) хабар кьуртIа: «Ни халкьнава цавар ва чил? » – абуру дугъриданни лугьуда: «Аллагьди» Лагь: «Гьамд хьуй Аллагьдиз! » Амма абурун чIехи паюниз чизвач (гьакъикъат ва гьавиляй шерикар гъанва). -

26. (Са) Аллагьдиз талукь я цавара вуч аватIани ва чилел вуч алатIани. Гьакъикъатда Аллагь – Ам я Девлетлуди, Гьамддиз Лайихлуди!

27. Ва эгер гьакъикъатда чилел алай кьван (вири) тарарикай (кхьидай) къелемар авуртIа ва гьуьл (а къелемриз кхьинардай ранг яз) адалай кьулухъ (яни ранг акьалтIна кьурайдалай кьулухъ) ам артухарайтIани (кхьинардай рангунин) ирид (ва я мадни гзаф кьадар) гьуьлералди (ва а къелемралди ранг акьалтIдалди кхьейтIа келимаяр) – куьтягь жедач Аллагьдин Келимаяр (Гафар). Гьакъикъатда Аллагь – Гзаф Гужлуди, Камаллуди я!

28. Куьн халкь авун (эй инсанар) ва квел чан хкун (Къияматдин Юкъуз) – (анжах) са кас (халкь авун ва адал чан хкун) хьиз я (регьятвилиз). Гьакъикъатда Аллагь (вири) ванер къведайди, вири аквадайди я!

29. Бес ваз акунвачни Аллагьди йиф йикъа гьатдайвал ийизвайди ва югъ йифе гьатдайвал ийизвайди (яни югъ яргъи ийизва йифен гьакъиндай ва йиф яргъи ийизва йикъан гьакъиндай), ва Ада муьтIуьгъарнавайди рагъ ва варз, гьар сад (абурукай) тадиз физва тайинарнавай вахтуналди, ва гьакъикъатда Аллагьдиз куьне ийизвай амалрикай хабар авайди?

30. Ам (а крар), гьакъикъатда Аллагь – Ам Гьакь тирвиляй я, ва (а карди къалурзава) гьакъикъатда абуру (мушрикри) Адалай гъейри (тIалабунариз) эверзавай (ибадатзавай) затIар – таб тирди, ва гьакъикъатда Аллагь – Ам Виридалайни Вине Тирди, Екеди (ЧIехиди) тирвиляй!

31. Бес ваз аквунвачни, гьакъикъатда гимияр гьуьлелай (фад) физвайди Аллагьдин няметдалди (регьимдалди), (Ада) квез къалурун патал Вичин аламатрикай (делилрикай)? Гьакъикъатда а карда аламатар (делилар) ава гьар са гзаф сабурлу гзаф шукурлудаз!

32. Ва абур лепеди кIевайла дагълар (ва я: цифер) хьтин, абуру Аллагьдиз эверзава (дуьа ийизва) са Гьадаз михьиз (ихласдиз, рикIин сидкьидай) дин (дуьа, ибадат) талукьарна, ва Ада абур къутармишайла къураматдиз акъудна – ава абурун арада «уртатабвалзавайди» (лазим тирвал шукур тийизвайди). Ва Чи аламатар (делилар) инкарзава анжах гьар са лап хиянаткар (намерд) тир (няметриз) гзаф инкарвалзавайда!

33. Эй, инсанар! КичIе хьухь (квез) куь Раббидикай ва къурху хьухь а Йикъакай – бубадивай вичин веледдин паталай эвез хъийиз тежедай (бубадикай хциз куьмек тежедай), ва ханвай веледдивай жедач эвез ийиз са шейни вичин бубадин паталай. Гьакъикъатда Аллагьдин «ганвай гаф» (чан хкун) гьакь я, ва къуй куьн и дуьньядин уьмуьрди гьич алдатмиш тавурай, ва къуй куьн гьич алдатмиш (ягъалмиш) тавурай Аллагьдин гьакъиндай – «гзаф алдатмишдайда» (шейтIанди).

34. Гьакъикъатда Аллагьдиз – са Гьадаз ава чирвал (Къияматдин) Сят* мус алукьдатIа, ва (гьакъикъатда са) Гьада авудзава марф (къвал са Вичиз чидай вахтунда), ва (са) Адаз чизва (дидед руфунра) «аялдин кIвалера» вуч аватIа. Гьич са чандизни (касдизни, чириз алахъайтIани) малум туш ада пака вуч къазанмишдатIа (хийир ва я пис кар – са Аллагьдиз чизва) ва са чандизни (касдизни, чириз алахъайтIани) малум туш гьи чилел ам рекьидатIа (гьар са кас рекьидай чка – са Аллагьдиз чизва). Гьакъикъатда Аллагь вири чидайди, виридакай хабар авайди я!

Сура 32. ас-Саждагь (Сажда)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Алиф, ля́ м, ми́ м.

2. И Ктабдин (авудна) ракъурун, виче с шакни авачиз, алемрин Раббидин патай я!

3. Я тахьайтIа абуру (мушрикри) лугьузвани: «Ам (Къуръан) ада (Муѓ ьаммада) къундармишнавайди я? » Аксина, ам гьакь я ви Раббидин патай, вуна игьтиятвал авунин хабар гун патал халкьдиз чпин патав валай вилик игьтиятвал авунин хабар гудайди татанвай – абур дуьз рекьел атун патал!

4. Аллагь я – халкьнавайди цавар ва чил ва абурун (кьведан) арада авай затIарни ругуд йикъан къене, ахпа Ам Аршдал хкаж*(тестикь) хьана. Авач квез Адалай гъейри са архани ва са терефдарни (шафаатдайдини – яни авач куь гъуцариз ахьтин алакьунар). Бес (рикIел гъана) фикирзавачни куьне?

5. Ада (тамамвилелди) идара ийизва (алемрин вири) крар цавай чилелди, ахпа (а крар) Адан патав хкаж жеда а юкъуз вичин яргъивал агъзур йис тир, куьне ийизвай гьисабуналди.

6. Ам (Аллагь) я – гъайб* ва ачухди (чуьнуьх тир ва ашкара крар вири) Чизвайди, Къудратлуди, Регьимлуди!

7. Вичи, гьар са шей Вичи халкь авунвай – лап хъсандаказ (дуьздиз) авунвайди, ва инсан халкь авун – Ада чепедикай башламишна,

8. Ахпа Ада авуна адан несил – стIалдикай, усал (гьисаба кьун тийидай) цикай тир,

9. Ахпа Ада дуьзна тамамарна ам (инсан) ва адан къенез Вичин руьгьдикай* уф гана (адак Вичин руьгьдикай ктуна, чан гъана). Ва авунва Ада квез ван хьунин (гьисс) ва акунин гьиссер ва рикIерни.- ТIимилди я куьне ийизвай шукур!

10. Ва абуру лагьана: «Бес чун чилик (ахкатна) квахьайла, чун цIийиз халкь хъувуна жедани? Аксина, абур чпин Раббидихъ галаз гуьруьшмиш хьунихъ кафирвалзавайбур я.

11. Лагь: «Куь чан къахчуда, куьн вичел тапшурмишнавай «ажалдин малаикди» (чан къахчудай малаикди), ахпа куьн куь Раббидин патав (элкъуьрна) хкида».

12. Ва (эгер) акунайтIа ваз тахсиркарар (гьакь таб яз кьурбур) чпин Раббидин вилик кьилер куьрсна чпин: «Чи Рабби! Чаз акуна (Ахират гьакь тирди) ва ванни хьанва (чаз якъиндиз чир хьанва Ислам гьакь тирди), элкъуьрна рахкура чун (дуьньядиз) чна диндар амал ийида, гьакъикъатда чаз якъинвал хьанва». -

13. Ва эгер Чаз кIан хьанайтIа, Чна гьар са нефесдиз (чандиз) адан дуьз рехъ гудай (имандал гъидай), амма тестикь хьанва Зи патай Гаф: «Дугъриданни За ацIурда Жегьеннем джинрикай ва инсанрикай (тир кафирралди) – вирибуралди! » -

14. Гила дадмиша куьне (азаб) и куь йикъахъ галаз гуьруьшмиш хьун куьне рикIелай алудурвиляй (къайгъусузвал авурвиляй), Чнани куьн «рикIелай алуднава» (гадарна тунва азабда) ва дадмиша куьне гила даимвилин (гьамишалугъ) азаб, куьне авур амалдиз килигна!

15. Гьакъикъатда, Чи аятрихъ инанмишвалзава анжах абуру – чпиз абуралди (аятралди) несигьат авурла (чпиз абур кIелайла, рикIел гъайила) – агъуз (метIерал) ават жезвайбуру сажда ийизвайбур яз, чпин Раббидиз гьамд гъиз (Ам) пак ийизвайбуру чпини такабурлувал тийизвайбуру. –

16. Хкажна жезва (яргъал хьана ава) абурун къвалар «къаткидай чкайрикай» (месерикай – тагьажжуд* кпIарал) ялварар ийиз чпин Раббидивай -кичI кваз ва умуд кутуна, ва Чна чпиз ганвай паярикайни (Аллагьдин рекье абуру) харжзава.

17. Гьич са чандизни (нефесдизни) чизвач хьи, вуч абуруз чуьнуьхарнаватIа «вилерин хушвилерикай» (яни Женнетда жедай савабар, шадвилер, няметар), чпи авур амалдин эвез яз!

18. Бес вич муъмин яз хьайиди вич фасикь (мушрик) яз хьайидахъ галаз барабар жедани (Къияматдин Юкъуз)? Сад хьиз (барабар) жедач абур!

19. Чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур лагьайтIа – абуруз «хтана амукьдай чка тир» Женнетар жеда «къунагълух яз» абуру авур амалдиз килигна.

20. Ва чпи, фасикьвал (асивал, куфр) авурбур лагьайтIа – абурун «хтана амукьдай чка» ЦIай жеда. Гьар сеферда абуруз анай экъечIиз кIан хьайила, абур аниз (элкъуьрна) рахкурда, ва лугьуда абуруз: «Дадмиша (куьне) ЦIун азаб, вич куьне таб яз кьур! »

21. Ва Чна (гьелбетда) абурув дугъриданни дадмишиз тада лап мукьва азабдикайни (дуьньяда), лап чIехи азабдилай вилик (Ахиратда), – белки абур (куфрдикай) элкъвена хквен (имандихъ).

22. Ва вуж я мадни зулумкарди, вичин рикIел вичин Раббидин аятар гъайила – адалай кьулухъ абурукай патахъ элкъвейдалай?! Гьакъикъатда Чна а тахсиркаррилай (зулумкаррилай) интикъам (кьисас) къахчуда!

23. Ва гьакъикъатда Чна Мусадиз Ктаб ракъурна, – бес (гьич) шаклувиле жемир вун адахъ галаз (Мусадихъ Исра́ - дин йифиз) гуьруьшмиш хьунин гьакъиндай, – ва Чна ам (а Ктаб) Исраилан – рухвайриз (дуьз рекьин) регьбервал авуна.

24. Ва Чна абурукай (абурун арада) имамар (регьберар) авуна Чи эмирдалди дуьз рехъ къалурдай – (а кьакьан дережа Аллагьди абуруз гана) абуру сабур авурвиляй, ва Чи аламатрихъ (делилрихъ) якъиндиз инанмишвал авурвиляй.

25. Гьакъикъатда ви Раббиди – Ада абурун арада Къияматдин Юкъуз дуван атIуда абурун арада чаравилер хьайи крара!

26. Бес абуруз (Муѓ ьаммад таб яз кьунвайбуруз, мушрикриз) дуьз рехъ ачухарна къалурнавачни а карди – гьикьван гзафбур чпелай вилик несилрикай Чна терг авунватIа, – (вични) чеб абурун яшамиш хьайи чкайра (терг хьайи халкьарин харапIайра рекьяй фидайла) къекъвезва?! Гьакъикъатда а карда – делилар (ибретар) ава. Бес абуру яб гузвачни (а халкьарикай хабарриз)?

27. Бес абуруз акунвачни гьакъикъатда Чна яд (марф) гьализ ракъурзавайди набататсуз хьанвай чилел – ва адалди Чна къацар (векьер) акъудзавайди; адакай абурун мал-къаради ва чпини незва?! Бес абуруз аквазвачни (а кар)?

28. Ва абуру лугьузва: «Мус жеда а гъалибвал (квез, а дуван атIун куьни чи арада) эгер куьн дуьз лугьузвайбур ятIа? »

29. Лагь: «Дуван атIудай (яни чаз гъалибвал ва квез азаб жедай) юкъуз, менфят гудач кафирвал авурбуруз абурун иманди (абуруз имандал къвез хьайитIа), ва абуруз муьгьлетни хгудач».

30. Бес (гьавиляй) элкъуьгъ (вун) абурукай ва гуьзлемиша, гьакъикъатда абуруни гуьзлемишзава (квез писвилер).

Сура 33. аль-АхIза́ б (Сад хьанвай дестеяр)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Эй, Пайгъамбар! Аллагьдикай кичIе хьухь ва кафирриз ва мунафикьриз муьтIуьгъ жемир. Гьакъикъатда, Аллагь – Вири Чидайди, Камаллуди я!

2. Ва табий хьухь вун ваз ви Раббидин патай ракъурзавай вагьйдиз*. Гьакъикъатда Аллагь куьне ийизвай амалрикай Хабар Авайди я!

3. Ва таваккул* ая Аллагьдал, ва бес я Аллагь арха (хуьдайди) яз!

4. Аллагьди авунвач итимдиз (инсандиз) кьве рикI къене адан. Ва авунвач Ада куь папар, куьне чпиз «вун заз зи дидедин далу хьиз я» лагьай (яни «з́ игьа́ р» авуна – куьне квез къадагъа авунвай папар) квез дидеяр яз, ва авунвач Ада куь хвавиле къачунвай веледар куь рухваяр яз. Абур анжах куь сивера авай гафар я. Амма Аллагьди гьакь лугьузва, ва Ада я дуьз рекьел гъизвайди!

5. Абуруз (веледвилиз кьабулнавай аялриз куьне) чпин (хайи)бубайрин тIварарихъ эвера, а кар адалатлу я Аллагьдин вилик, ва эгер квез абурун бубаяр чизвачтIа, (а чIавуз) абур куь диндин стхаяр ва я мукьва тир ксар я. Ва алач квел гунагь эгер куьн гъалатI хьайитIа, амма эгер куь рикIери къаст авунваз хьайитIа (гунагь ава). Ва Аллагь – Багъишламишдайди, Регьимлуди я!

6. (Муѓ ьаммад) Пайгъамбардиз муъминар мадни гзаф талукь я абурулай чпелай, ва адан (Пайгъамбардин) папар – абуруз (муъминриз) дидеяр я. Ва мукьва-кьилийвилин сагьибар садбур-муькуьбуруз мадни гзаф талукь я Аллагьдин Ктабда(Ада шариатда эмирнавайвал – маса) муъминрилай ва мугьажиррилай*(мугьа́ жир – Меккадай Мединадиз дин патахъай куьч хьайи асгьаб), – анжах, куьне куь мукьва ксариз хъсанвал авуназ хьайитIа квачиз (веси авуна адаз са шеъ гайитIа – ихтияр ава квез). А крар – Ктабда цIарара чIугунва (Лавѓ ь-уль- Маѓ ьфу́ зда*- вири шейэр кхьенвай «Хуьзвай Кьулуна» кхьенва).

7. Ва (рикIел гъваш эй Пайгъамбар) Чна пайгъамбарривай абурун «кьинералди мягькемарнавай икьрар» къачур вахт, ва вавайни, ва Нугьавайни, ва Ибрагьимавайни, ва Мусадивайни, ва Марйаман хва Исадивайни. Ва абурувай Чна «кIеви икьрар» къачуна (чпи Дин агакьарда тамамвилелди, ва чпел аманат авунвай кар кьилиз акъудда лагьана),

8. Ада хабар хкьун патал дугърибурувай (керчекбурувай) абурун дугъривиликай (яни пайгъамбарривай – чпин халкьари вуч жаваб ганатIа – муъминриз Женнет гудайвал). Ва кафирриз Ада азиятлу азаб гьазурнава.

9. Эй, инанмишвал авунвайбур(иман гъанвайбур)! РикIел гъваш (куьне) Аллагьдин нямет Ада квез гайи (Хандакь* – гъазаватда) квел кьушунар атайла, – бес Чна абурал къати гар ва квез акун тавур кьушунар (малаикар) ракъурнай, – Аллагьдиз аквазвай куьне вуч амал ийизвайтIа!

10. Ингье абур атана куь винел куь винидихъайни ва куь агъадихъайни, ва ингье (еке кичIдикай куь) вилер (килигунар) патахъ алгъана, ва (куь) рикIер кIалханрив (туьтуьхрив) агакьна, ва куьне гиманзавай Аллагьдикай (гьар жуьредин) гиманар (фикирар)!

11. Гьа анал муъминар синемишнай (абуруз еке имтигьан хьанай) ва «зурзурнай абур зурба зурзуруналди»!

12. Ва ингье мунафикьри ва чпин рикIера азар авайбуру лугьузва: «Аллагьди ва Адан Расулди анжах алдатмишвал я чаз хиве кьунвайди».

13. Ва ингье абурукай са кIватIалди лагьана: «Эй, Яс́ рибдин (Мединадин) агьалияр! Жедач квевай (инал) акъвазиз (амукьиз), куьн (элкъвена) ахлад! » Ва (маса) кIеретIди абурукай Пайгъамбардивай ихтияр къачузва ва (абуру) лугьузва: «Гьакъикъатда чи кIвалер хуьн галачиз («кьецIил») амукьнава». – Амма хьи абур (кIвалер) хуьн галачиз авач (амукьнавач) – абуруз (анжах) катиз кIанзавайди я.

14. Ва эгер абурун винел (Яс́ рибдиз) адан вири патарихъай (душмандин дестеяр) гьахьнаваз хьанайтIа, ахпани абурувай (мунафикьривай атайбуру) истемишнайтIа «фитне кар» (куфр, ва я: мусурманриз чIуру къаст, писвал авун) абуру (дугъриданни) а кар ийидай (ва я: абур дугъриданни а кардиз фидай) – ва (акъвазна) аставални ийидачир абур а кардин гьакъиндай, са жизви (вахт) квачиз!

15. Ва (бес) абуру Аллагьдиз икьрар ганвайди тир хьи адалай вилик, чпи «далуяр элкъуьрдач» лагьана (душмандикай катиз). Ва Аллагьдиз ганвай икьрар – ам (кьилиз акъудун) хабар хкьадай кар я! –

16. Лагь: «Гьич са куьмекни (менфятни) жедач квез катуникай (женгинин майдандилай), эгер куьн ажалдикай ва я яна кьиникай (кичIез) катнаватIа (а карди куь уьмуьр гьич яргъи хъийидач), – (ва эгер куьн катайтIани) а чIавузни квез анжах тIимил мумкинвал я хъжедайди няметар ишлемишдай (яни куь ажал агакьдалди)».

17. Лагь: «Вуж я ам куьн хуьз жедайди Аллагьдикай, эгер Адаз квез писвал ийиз (азаб гуз) кIан хьайитIа, ва я (вуж я Адаз манийвализ жедайди)- Адаз квез регьим (хъсанвал) ийиз кIан хьайитIа? » Ва жагъидач абуруз чеб патал Аллагьдилай гъейри я архавалдайди, я куьмекчи!

18. Гьакъикъатда Аллагьдиз (хъсан) чизва квекай «манийвалзавайбур» (гъазаватда иштирак тавун патал масадбур акъвазарзавайбур) ва чпин стхайриз (чеб хьтин мунафикьриз) лугьузвайбур: «Чи патав ша (чак экечI – ва тур мусурманрин кьушун)! » Ва къвезвач абур дяведиз – са тIимилдалай гъейри,

19. (Чебни) мискьивалзавайбур яз квел атайла (квез куьмек тагуз). Ва (бес) кичI атайла (дяведа кьушунар гьалтайла), ваз аквада гьикI абур ваз килигзаватIа, – абурун вилер (гьарнихъ) элкъвезва, чан гудай чIавуз вич-вичелай физвай касдин хьиз. Ва кичI алатайла (дяве акъваз хьайила), абуру хци мецералди (гьараюнар ийиз) квез азият гузва – хийирдал атайла (мусурманриз хийир авай кардал, ва я: мал-девлет патахъай) мискьивалзавайбур яз. Ахьтинбуру – абуру инанмишвалнавач ва (гьавиляй) Аллагьди абурун крар файдасуз (гьаваянбур) авуна. Ва а кар – Аллагьдиз (ийиз) регьят я!

20. Абуру (мунафикьри) «сад хьанвай дестеяр» хъфенвач лагьана гьисабзавай (мусурманриз мецералди азият гудайла). Ва эгер «сад хьанвай дестеяр» (мад сефер) атайтIа – абуруз (мунафикьриз) чеб бедевияр (куьчерияр) яз «куьчери арабрин» арада хьана кIан жедай, жузунариз куь хабаррикай. Ва эгер абур куь арада хьанайтIани, женг чIугвадачир (иштиракдачир) абуру – са тIимилдалай гъейри.

21. Гьакъикъатда квез Аллагьдин Расулда хъсан чешне авай – чеб Аллагьдал ва Эхиримжи Йикъал умуд авунвайбур ва Аллагь гзаф рикIел ва мецел гъизвайбур тирбуруз.

22. Ва муъминриз (Медина кьаз атанвай душманрин) «сад хьанвай дестеяр» акурла, (абуру) лагьана: «Им – Аллагьди ва Адан Расулди чаз (виликдай, четинвилералди мусурманар ахтармишда лагьай ва сабурлубуруз куьмек ва гъалибвал гуда лагьай) хиве кьунвай а кар я! Дуьз (гьахъ) лагьанва Аллагьди ва Адан Расулди». Ва а карди абуруз анжах иман ва муьтIуьгъвал артухарна.

23. Ава муъминрин арада итимар чпи Аллагьдиз икьрар ганвай карда (ам кьилиз акъудна) керчеквал авурбур; (бес) ава абурукай – вичин буржи кьилиз акъуднавайди, ва ава абурун арада гуьзетзавайдини (я гъалибвал, я диндин рекье чан гайи кас – «шагьид» хьун), ва дегишарнач абуру (ам) са дегишаруналдини, -

24. Аллагьди керчеквал авурбуруз абурун керчеквилиз килигна эвез (саваб) гун патал, ва мунафикьриз азаб гун патал – эгер Адаз кIан хьайитIа, ва я (абуру туба авуна) абурун кьабулун патал. Гьакъикъатда Аллагь – Багъишламишдайди, Регьимлуди я!

25. Ва элкъуьр хъувуна Аллагьди кафирвал авурбур – чпиз ажугъвал аваз, чпизни са хийирни тахьана. Ва хилас авуна (хкудна) Аллагьди муъминар женгиникай. Ва Аллагь – къуватлуди, гзаф гужлуди (гьайбатлуди) я!

26. Ва авудна (акъудна) Ада – чпи абуруз (душманриз -«сад хьанвай дестериз») куьмек гайибур Ктаб-эгьлийрикай, абурун къелейрай (яни хаинвал авур «бану́ – Къурайз́ агь» лугьудай чувуд- дин гвай къебила), ва вигьена абурун рикIериз (зурба) кичI; са десте (а къебиледин итимар) куьне ягъиз рекьизва, ва (муькуь) десте (абурун папар ва аялар) есирвиле кьазва куьне.

27. Ва ирс яз гана Ада квез абурун чил, абурун кIвалер-къар, абурун мал-девлет, ва (маса) чил вичел куьне кIвачни эциг тавунвай. Ва Аллагь гьар са шейинал къудратлу я!

28. (Гъазаватра душманривай гьатай шейэр: чилер, кIвалер, мал – девлетар бул хьайила бязи папари тIалабна чпиз и дуьньядин няметар, харжияр артухрун…) Эй, Пайгъамбар! Лагь жуван папариз: «Эгер квез дуьньядин уьмуьр ва адан зинетар (гуьзелвилер) кIанзаватIа, (куьн) ша за квез гуда «паяр» (итимди вичин папаз талакь гайила папаз гудай пишкешар) ва хъсандиз (дуьзвилелди) за куьн аххъайда (тIалакь гана чара ийида) хъсан (дуьз) ахъай хъувуналди.

29. Ва эгер квез кIанзаватIа Аллагь (рази ийиз), ва Адан Расул(-дин разивал) ва Эхиримжи Мескен (Ахират – анин няметар), -(бес, сабур ая куьне) гьакъикъатда Аллагьди хъсан (диндар) амал ийизвайбуруз квекай чIехи саваб гьазурнава».

30. Эй, Пайгъамбардин папар! Ни квекай ачух (ачухардай вич) гунагь кар (асивал) авуртIа – адаз азаб кьве сефер артухарда. – Ва а кар – Аллагьдиз (ийиз) регьят я! –

31. Ва ни квекай муьтIуьгъвал авуртIа Аллагьдиз ва Адан Расулдиз, ва (вичи) диндар амал авуртIа, Чна адаз вичин саваб кьве сефер (артухдиз) гуда, ва гьазурнава Чна адаз багьа паяр (Женнетда).

32. Эй, Пайгъамбардин папар! Куьн – гьар гьи дишегьли хьиз туш, эгер куьне (Аллагьдикай) кичIевалнаватIа – ва (гьавиляй) назикармир куьне (куь) рахунар (хъуьтуьлвал ийимир гафара), бес темягь къведа вичин рикIе азар авайдаз, ва лагь куьне дуьз гафар (адет тирвал рахух).

33. Ва хьухь (амукьа) куьн куь кIвалера, ва ачухдал акъудмир куьне (куь) гуьрчегвилер (чара итимриз аквадайвал) сифте «джа́ гьилиййа*-дин» ачухдал акъудун хьиз гуьрчегвилер (Ислам-дин къведалди вилик хьайи девирдиз «джа́ гьилиййа» лугьуда, яни инсанар а девирда авамвиле авай Аллагьдикай, Адан диндикай, шариатдикай), ва капI кьиле твах (куьне), ва закат це, ва Аллагьдиз ва Адан Расулдиз муьтIуьгъ хьухь. Аллагьдиз кIанзава анжах – квелай «чиркинвал» (гунагьар, нукьсанар) алудиз эй «(Пайгъамбардин) кIвалин – эгьлияр», ва михьи ийиз куьн (лап) михьи авуналди.

34. Ва рикIел (ва мецел) гъваш (куьне) куь кIвалера (квез) кIелзавайди – Аллагьдин аятрикай ва камаллувиликай (Пайгъамбарди гайи баянрикай – ва кьилиз акъуда ам тамамвилелди). Гьакъикъатда Аллагь (куьн патал) юмшагъди (вири кьатIудайди), виридакай хабар авайди я!

35. Гьакъикъатда, мусурман -итимар ва мусурман -дишегьлияр, муъмин- итимар ва муъмин -дишегьлияр, (Аллагьдиз лап) муьтIуьгъ- итимар ва (Аллагьдиз лап) муьтIуьгъ -дишегьлияр, керчек (дугъри)- итимар ва керчек (дугъри)-дишегьлияр, сабурлу -итимар ва сабурлу -дишегьлияр, умунлу -итимар ва умунлу-дишегьлияр, садакьа гузвай итимар ва садакьа гузвай дишегьлияр, сивер хуьзвай итимар ва сивер хуьзвай дишегьлияр, чпин «авратар»(гьарамдикай) хуьзвай итимар ва (чпин «авратар» гьарамдикай) хуьзвай дишегьлияр, Аллагь гзаф рикIел ва мецел гъизвай итимар ва (Аллагь гзаф) рикIел ва мецел гъизвай дишегьлияр – гьазурнава Аллагьди абуруз багъишламишун ва чIехи саваб (Женнет)!

36. Ва авач я муъмин – итимдиз, я муъмин – дишегьлидиз Аллагьди ва Адан Расулди са кар къетI (гьукум) авурла чпин крарин гьакъиндай, хкядай ихтиярар. Ва ни Аллагьдиз ва Адан Расулдиз асивал авуртIа, гьакъикъатда ам ягъалмишвиле гьатнава ачух ягъалмишвилелди.

37. Ва (рикIел гъваш вуна эй Пагъамбар)- ингье вуна лугьузва, вичиз Аллагьди нямет ганвайдаз ва вунани вичиз нямет ганвайдаз (лукIвиликай азадвал гана хвавилиз кьабулнавай Ѓ ьа́ рисан хва Зайд-аз): «Тур жуван паб жувахъ галаз (санал амукь), ва Аллагьдикай кичIе хьухь (а карда)». Ва чуьнуьхнава вуна ви чанда вич Аллагьди винел акъуддай кар (ваз Аллагьди вагьй*-далди инандирмишнавай кар: Зайда вичин папаз тIалакь гудайди ва вун а дишегьлидал эвленмиш жедайди), ва ваз инсанрикай (мунафикьрин рахунрикай) кичIевал ава, – (амма) Аллагь лап лайихлу я ваз Адакай кичIе хьуниз. – Ва Зайда адакай (папакай) метлеб (мурад кар) кьилиз акъудайла (ва чара хьайила, ахпа а папан «идда»* куьтягь хьайила) Чна вун адал эвленмишна (хвавилиз кьабулнавай рухвайрин папарал рухваяр абурухъ галаз чара хьайидалай кьулухъ эвленмиш хьун къадагъа ийизвай чIуру адет кардикай хкудун, чIурун патал) – муъмин ксарал чпи веледвиле (хвавиле) кьабулай рухвайрин папарин гьакъиндай «дарвал» (гунагьдин тахсирвал) тахьун патал, абуру (хвавилиз кьабулнавай рухвайри) абурукай (чпин папарикай) метлеб (мурад кар) кьилиз акъудайла (ва чара хьайила). Ва Аллагьдин эмир – дугъриданни (гьикI хьайитIани) кьилиз акъатдайди я эхир! (Гила, веледвилиз кьабулунин кар – авун лазим я 33-сура 5-аятда къалурнавайвал)*

38. Ва алач Пайгъамбардал тахсир (гунагь), Аллагьди адаз (гьалал авуна) эмирнавай карда, – Аллагьдин сунна* (адет, рехъ) тирвал виликдай алатайбурун (пайгъамбаррин) гьакъиндайни. – Ва Аллагьдин эмир – кьадар – кьисмет авунвай (гьикI хьайитIани кьилиз акъатдай) кьисмет (кар) я. -

39. (А Пайгъамбарар я абур) – чпи, Аллагьдин «ракъурай эмирар» агакьарзавайбур, ва абуруз Адакай кичIезва, ва кичIезвач абуруз садакайни (са) Аллагьдилай гъейри. Ва бес я, Аллагь – гьисаб тухудайди хьун!

40. Муѓ ьаммад – куь итимрикай садан бубани туш (яни хайи буба), амма ам – Аллагьдин Расул ва пайгъамбаррин «муьгьуьр» я (яни пайгъамбарар ракъурун адал акъваз хьанва – ам эхир хатам я). Ва Аллагь – гьар са шей чизвайди я!

41. Эй, инанмишвал авунвайбур(иман гъанвайбур) – рикIел ва мецел гъваш куьне Аллагь гзафдиз,

42. Ва (тарифиз) пак ая (куьне) Ам – йикъан (сифте) кьиляйни ва йикъан эхирдани.

43. (Вучиз лагьайтIа) Ам я квел салават* гъизвайди ва Адан малаикарни (салават *Аллагьдин патай: тариф авун ва регьим авун, ва малаикрин патай: хийир-дуьа авун ва астагъфир авун я) – куьн зулуматрай (мичIивилерай) нурдиз акъудун патал. Ва Ам муъминар патал Регьимлуди я!

44. Абурун салам жеда (сада-садаз, ва я: Адан патай абуруз) абурал Ам гьалтдай (гуьруьшмиш жедай) юкъуз – «Салам» (саламатлувал квез). Ва Ада абуруз багьа саваб гьазурнава (Женнет).

45. Эй, Пайгъамбар! Гьакъикъатда Чна вун ракъурнава шагьид яз (ви уьмметдал), шад хабар гудайди яз (муъминриз -Женнетдин) ва игьтиятвал авунин хабардар яз (асивал авурбуруз -Жегьеннемдин),

46. Ва эверзавайди яз Аллагьдихъ – Адан ихтиярдалди, ва «нурлу чирагъ» яз!

47. Ва шад хабар це (вуна) муъминриз, гьакъикъатда абуруз Аллагьдин патай еке артухан – савабни (алава пишкешни) гьазурнавайди!

48. Ва муьтIуьгъ жемир (вун) кафирриз ва мунафикьриз ва тур абурун эзиятар (абуру ваз гузвай эзиятриз фикир гумир), ва таваккул* ая Аллагьдал! Ва бес я Аллагь архавалдайди яз!

49. Эй, инанмишвал авунвайбур! Эгер куьн муъмин дишегьлийрал эвленмиш хьана, ахпа куьне абуруз тIалакь* гахкайтIа (чара хьайитIа) куьне абурув «кядалди» (жинсвилин алакъа ийидалди)- авач куьн патал абурал (а папари гуьзлемишун важиблу тир мугьлет) идда* (куьне) адан гьисаб тухудай(идда*- дишегьлиди вичин итим кьейила ва я итимди тIалакь гайила, маса гъуьлуьз фидалди гуьзетун лазим тир вахт я. Ам са шумуд жуьре ава: 1) итим кьейила – 4 варзни 10 югъ акъвазна кIанда; 2) паб аялдик кваз итимдикай чара хьайитIа, ада аял хадалди; 3)вацран кьилер авай яшда авайбуру – 3 варз, ва я пуд – михьивал (вацран кьилерикай) – гуьзетна кIанда, яни а вахтунда гъуьлуьз фидай ихтияр авач, ва я итимдин кIваляй я йифиз я юкъуз экъечдай ихтиярни авач), – бес це куьне абуруз «паяр» (итимди вичин папаз талакь гайила папаз гудай пишкешар) ва ахъай хъия (тIалакь гана чара хъия) куьне абур хъсан (дуьз) ахъай хъувуналди(зарар тагана чара авуналди).

50. Эй, Пайгъамбар! Гьакъикъатда Чна ваз гьалал авунва ви папар вуна чпиз чпин гьакъияр (жигьизар) ганвай, ва ви эрчIи гъилик* акатнавайбур (лукI-дишегьлияр) Аллагьди ваз багъишай дяведа душманривай гьатай пай яз, ва гьакIни ви имидин рушар ва ви эмейрин рушар, ва ви халудин рушар, ва ви халайрин рушар чпи вахъ галаз гьижра* авур(куьч хьайи Меккадай Мединадиз), ва гьакIни гьар са муъмин-дишегьли вичи вич Пайгъамбардиз багъишай, эгер Пайгъамбардиз эвленмиш жез кIан хьайитIа адал, амни тек са ваз талукь (хас) я, амай муъминар квачиз. Гьакъикъатда Чаз чизва вуч Чна абурал (муъминрал) ферз авунватIа чпин папарин ва абурун эрчIи гъилерик* акатнавайбурун (дишегьли-лукIарин) гьакъиндай, (амма а кьетIенвилер Чна ваз авунва) вал са «дарвални» тахьун патал. Бес Аллагь – багъишламишдайди, регьимлуди я эхир!

51. Вавай жеда абурукай (ви папарикай) ваз кIан хьайиди (адан нубатдилай) кьулухъ вегьез, ва ваз кIан хьайиди жувахъди ийиз (таз). Ва вуж вуна тIалабуртIа вуна яргъал къакъудайбурукай (яни вуж абурукай ваз агуд хъийиз кIан хьайитIа) – алач вал гунагь (а карда). А кар (ваз а ихтиярар гун) – абурун (ви папарин) вилер секин (шад) хьун патал, ва абур пашман тахьун патал я, ва абур вири -вуна абуруз гайидал рази жедайвал. Ва Аллагьдиз чизва куь рикIера вуч аватIа, ва Аллагь – вири чидайди, милайимди я!

52. Ихтияр авач ваз (мад) дишегьлияр идалай гъейри (ва я: идалай кьулухъ), ва (гьакIни ихтияр авач) вуна абур (ви авай папар, тIалакь гахкана) маса папаралди дегишардай гьатта вун абурун (масабурун) гуьрчегвили гьейран (тажуб) авуртIани – анжах, ви эрчIи гъилик* акатайбур (лукIвиле гьатай-дишегьлияр) квачиз. Ва Аллагьди – гьар са шейинал гуьзчивал тухузвайди я!

53. Эй, инанмишвал авунвайбур! Гьахьмир (фимир куьн) Пайгъамбардин кIвалериз – (алад) анжах, эгер квез ихтияр гайитIа – тIуьн нез теклифна, вични куьн ам (тIуьн) гьазур хьун гуьзетзавайбур тушиз (яни виликамаз тефена). Амма хьи, квез эверайла алад (гьахь) куьн, ва тIуьна куьтягьайла чукIун хъия – суьгьбетар патал (сада-садаз) юлдашвалзавайбур тушиз (яргъалди амукь тавуна). Гьакъикъатда а крари Пайгъамбардиз эзият гузва (ам инжикли жезва ва адаз куьн хъфена кIан жезва) – амма адаз регъуь жезва квекай (лугьуз квез), ва Аллагьдиз гьахъ патахъай (ам лугьуникай, баян гуникай) регъуьзвач. Ва эгер куьне абурувай (Пайгъамбардин папаривай са) герек затI (метягь) хабар кьазватIа, хабар яхъ абурувай пердедин кьулухъай. А кар – лап михьивал я куь рикIериз ва абурун рикIеризни. Ва (гьич) ихтияр авач квез Аллагьдин Расулдиз эзият гудай, ва (гьакIни) адалай кьулухъ адан папарал эвленмиш жедай гьич са вахтундани (Пайгъамбардин папар – муъминриз дидеяр я). Гьакъикъатда а крар – Аллагьдин вилик чIехи (гунагь) кар я.

54. Эгер (куьне) винел (ачухдал) акъудайтIани са шей (Пайгъамбардиз эзият гудай рахунар), ва я ам (куьне) чуьнуьхарайтIани – гьакъикъатда Аллагьдиз гьар са шей (вири) чизва!

55. Авач гунагь абуруз (Пайгъамбардин папариз ва гьакIни амай муъмин – дишегьлийриз ѓ ьиджаб* алукI тавуна – чеб михьиз кIев тавуртIа) чпин бубайрин, чпин рухвайрин, чпин стхайрин, чпин стхайрин рухвайрин, чпин вахарин рухвайрин, чпин дишегьлийрин ва чпин эрчIи гъилик* акатнавайбурун (лукIарин) вилик (абуруз акунин карда), ва кичIе хьухь квез Аллагьдикай (эй дишегьлияр). Гьакъикъатда Аллагь – гьар са шейинал (кардал) шагьид я!

56. Гьакъикъатда Аллагьди ва Адан малаикри Пайгъамбардал салават* гъизва (салават – Аллагьдин патай: адан тариф авун малаикриз ва адаз регьимар гун я, ва малаикрин патай: ам патал дуьа авун ва астагъфир авун я) Эй, инанмишвал авунвайбур, салават* гъваш куьне адал ва салам це (куьне адаз) салам гуналди!

57. Гьакъикъатда, чпи Аллагьдиз (ширк, гунагьар ийиз – Адаз хъел гъиз) ва адан Расулдиз (адакай фитнеяр ийиз) эзият гузвайбур – Аллагьди абур лянетнава и дуьньядани ва Ахиратдани, ва гьазурнава (Ада) абуруз агъузардай (алчахардай) азаб.

58. Ва чпи, муъмин – итимриз ва муъмин – дишегьлийриз эзият гузвайбур (абуру яни муъминри) къазанмиш тавунвай (абуру тавунвай крар, гунагьар абурал вегьез) – абуру чпел (залан пар яз) буьгьтен ва ачух гунагь къачунва.

59. Эй, Пайгъамбар! Лагь жуван папариз, жуван рушариз ва муъминрин дишегьлийриз, къуй абуру чпел чпин чадураяр «вигьирай» (яни джилбаб*-ар алукIрай – кьилелай вегьена кьил, чин, хур къуьнерни кваз кIевдай шаршав). А кар – лапни мукьвал я абур (азад дишегьлияр тирди) чир хьуниз (ва лукIарикай тафаватлу хьуниз) ва (акI хьайила) абуруз зиян гудач. Бес Аллагь – багъишламишдайди, регьимлуди я эхир!

60. Эгер акъвазар тавуртIа (муъминриз эзият гун) мунафикьри ва чпин рикIера азар авайбуру ва (чIуру) хабарар чукIурзавайбуру Мединада, – Чна (дугъриданни) гьевеслу ийида (ракъурда) вун абурал (жазаламишиз), ахпа амукьдач абур ана ви къуншидал яшамиш жез, са тIимил квачиз -

61. (Вични) чеб лянетламишнаваз. Гьинал абур жагъайтIани, абур (есирдиз) кьада ва яз рекьида (пис) терг авуналди,

62. Аллагьдин сунна* (адет, къанун) тирвал виликдай хьайибурун гьакъиндайни, ва гьич жагъидач ваз Аллагьдин суннадиз* дегишвал хьана!

63. Инсанри вавай хабар кьазва Сятдикай*(Къияматдин Югъ алукьдай вахтуникай), лагь: «Адакай чирвал са Аллагьдиз ава». Ва ваз гьинай чир жеда кьван, белки (Къияматдин) Сят* мукьвара (алукьда) жеди?!

64. Гьакъикъатда Аллагьди кафирар лянетнава, ва абуруз «къизгъинаравай ялав» гьазурнава,

65. Абур ана (ЦIа) Гьамишалугъ амукьда – эбеди яз, жагъидач абуруз я арха, я куьмекчи -

66. Абурун чинар ЦIа пад дегишиз элкъуьрдай юкъуз, абуру лугьуз жеда: «Агь (гьайиф чаз), муьтIуьгъ хьанайтIа чун Аллагьдиз, ва муьтIуьгъ хьанайтIа чун Расулдиз! »

67. Ва лугьуда абуру: «Чи Рабби! Гьакъикъатда чун чи агъайриз ва чи чIехибуруз муьтIуьгъ хьанай – бес абуру чун (дуьз) рекьикай къакъудна (ягъалмишвиле туна)!

68. Рабби чи! Абуруз кьве сеферда артух азаб це ва абур чIехи лянетдалди лянетламиша! »

69. Эй, инанмишвал авунвайбур! Ухшар жемир куьн (чпи гафаралди, краралди) Мусадиз азият гайибуруз – ва Аллагьди адан михьивал абуру лагьайдакай ачухдал акъудна. Ва ам Аллагьдин вилик еке дережа (гьуьрмет) авайди тир.

70. Эй, инанмишвал авунвайбур! КичIе хьухь квез Аллагьдикай ва лагь (куьне) дуьз (гьакь) гаф,

71. (Эгер куьне акI авуртIа) Ада квез куь крарни дуьз ийида ва куь гунагьрилайни гъил къачуда. Ва вуж Аллагьдиз ва Адан Расулдиз муьтIуьгъ хьайитIа, гьакъикъатда адаз чIехи агалкьун жеда!

72. Гьакъикъатда Чна теклифнай (диндин крарин) аманат*цавариз, чилиз ва дагълариз чпел къачун, амма (абурувай ам къатламиш хьанач ва) абуру а кар чпел къачун хиве кьунач ва кичIе хьана абуруз а кардикай (чпивай а кар кьилиз акъудиз тежез кичIе хьана), – ва инсанди ам вичел къачуна, гьакъикъатда ам (инсан вичиз) гзаф зулум ийидайди, пара авамди я, –

73. (Инсанди вичел а аманат къачунин кардин нетижа) Аллагьди мунафикь-итимриз ва мунафикь-дишегьлийриз ва мушрик-итимриз ва мушрик-дишегьлийриз азаб гун жедайвал, ва муъмин-итимрин ва муъмин-дишегьлийрин туба Аллагьди кьабулдайвал. Ва Аллагь – Багъишламишдайди (Гъил Къачудайди), Регьимлуди я!

Сура 34. Сабаъ (Сабаъ [Йеменда, чкадин тIвар])

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. (Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз, Вичиз цавара вуч аватIани, чилел вуч алатIани талукь тир. Ва Адаз талукь я гьамд Ахиратдани. Ва Ам – Камаллуди, (Виридакай) Хабар Авайди я!

2. Адаз чизва чилиз вуч гьахьзаватIа ва вуч анай экъечIзаватIа, ва цавай вуч аватзаватIа, ва вуч аниз хкаж жезватIа. Ва Ам – Регьимлуди, Багъишламишдайди (Гъил Къачудайди) я!

3. Ва кафирвал авурбуру лагьана: «Чал а Сят* къведай туш (Къияматдин Югъ алукьдач)». Лагь: «Аксина! Кьин кьазва Вичиз гъайб*чизвай Зи Раббидал, дугъриданни ам квел къведа! Чуьнуьх жедач Адакай (Адан чирвилерикай хкатдач) я цавара, я чилел (са) зерре (ва я: лап куьлуь цекв) кьван заланвал авай гьич са затIни, ва я гьадалайни гъвечIиди ва я чIехиди – (ам вири) ачух Ктабда ава (Лавгь́ -уль-Маѓ ьфу́ зда*).

4. (Къияматдин Югъ алукьда) Ада хъсан эвез (саваб) гун патал инанмишвал авуна диндар амал авурбуруз. Абуруз – багъишламишун ва багьа пай (Женнет) жеда»

5. Ва чпи, Чи «аламатрин» (Къуръандин аятрин, делилрин) патахъай, (вилик пад кьаз кIанз) абур зайифариз сяйи авурбур (чалишмиш хьайибур) – абуруз лап пис тир азиятлу азаб жеда.

6. Ва чпиз (Аллагьди) чирвилер (илим) ганвайбуруз аквазва, ваз ви Раббидин патай (авудна) ракъурнавайди (Къуръан) – гьам тирди гьакь, ва ада (Къуръанди) Къудратлудан, Гьамддиз Лайихлудан рекьиз гъизвайди.

7. Ва кафирвал авурбуру лагьана: «Къалурдани чна квез итим (вичи) квез, «куьн (куь беденар, кьейидалай кьулухъ) михьиз кукIвар хьана кIус – кIус хьайидалай кьулухъ, гьакъикъатда куьн цIийиз халкь хъувуна хъжедайди (квел мад сефер чан хкидайди) хабар гудай?! »

8. Бес ада Аллагьдикай тапарар къундармишнавани (таб туькIуьрна Аллагьдал вегьенвани) я тахьайтIа адак джинерар (диливал) акатнавани? » Аксина! Чпи, Ахиратдихъ инанмишвал тийизвайбур – (абур Ахиратда) азабда жеда, ва (и дуьньяда абур) яргъал ягъалмишвиле ава!

9. Бес абур килигнавачни чпин вилик квайдаз (вилик пата авай кьван затIариз) ва чпин кьулухъ галайдаз (кьулухъ пата авай затIариз), цавани ва чилелни? Эгер Чаз кIан хьайитIа, Чна абур (мушрикар) чилив туькьуьниз тада, ва я Чна абурал цавай (азабдин) чIукар вегьеда (къурда). Гьакъикъатда а карда гьар са (туба ийиз вичин Раббидин патав) элкъвена хквезвай лукI патал делил ава!

10. Ва гьакъикъатда, Чна Давудаз Чи патай «еке артухвал» (регьимар) гана. (Ва Чна лагьана): «Эй, дагълар! Тикрар ая куьне адахъ галаз (пак авун Ам), ва (эй) къушар (куьнени). Ва адаз Чна ракь хъуьтуьларна (тини хьиз адан гъиле авай),

11. (Ва инандирмишна Чна адаз) ТуькIуьра (адакай яргъи) кьер кьер (дяведин ракьун парталар) ва ам хрунин карда (уьнуьгрин, мисмаррин) уьлчме хуьх. Ва диндар амал ая куьне, гьакъикъатда Заз куьне ийизвай крар аквазва! »

12. Ва Сулейманаз (Чна муьтIуьгъарна) гар, вичин «экуьнин фин» (рекье гьатун) – са вацран (рехъ) тир, ва «нянин хтун» -са вацран (рехъ) тир (яни пакамлай нисиналди ам физвай мензилдиз – са вацра физ жедай, ва нисинлай няналди физвай мензилдиз -са вацра физ жедай, гьаIкни са вацра а гарар физвай шаркъ галайвал, ва са вацра – ам галайвал хквезвай). – Ва Чна адаз цурдин чешме (мяден жимидиз) авахьдайвал авуна.- Ва (муьтIуьгъарна Чна адаз) джинарни (чпи) адан гъилик кIвалах ийизвай – адан Раббидин изиндалди. Ва ни абурукай Чи эмирдикай (патахъ) ян гайитIа (муьтIуьгъсузвал авуртIа), Чна адав «Саѓ ьи́ рдин» (къизгъинарнавай Ялавдин) азабдикай дадмишиз тада.

13. Эцигиз туькIуьрзавай абуру (джинри) адаз (Сулейманаз), адаз кIан хьайи; зурба дараматар (къелеяр, ибадатханаяр), кIалубар (суьретар), чIехи бадияр гьавизар хьтин (цин гьамбарханаяр), ва чкайрал мягькем тир (юзуриз тежедай чIехи) къажгъанар(къазанар). (Ва Чна лагьана): «(Диндар) амал ая (куьне)- эй, Давудан хзанар (тухум) – шукур яз (Ада квез ганвай няметриз)! Амма хьи, Зи лукIарикай гзаф шукурзавайбур – тIимилбур я!

14. Ва Чна адаз (Сулейманаз) кьиникь къаза-кьадар авурла, абуруз (джинриз) ам кьенвайди къалурна анжах «дааббатул-арзд»-ди*(кIарас текIвен -текIвен ийидай куквари, са гьашаратри) – адан аса (гьалт хьана акъвазнавай чумахъ) тIуьр. Ва ам ярх хьайила джинриз ачух (яни чир) хьана: эгер чпиз гъайб* (чинебан, чуьнуьх тир крар) чизвай тиртIа (чпиз чир жедай адан кьиникьикай ва), абур агъузардай азабда аваз амукьдачир.

15. Гьакъикъатда сабаъвийриз чпин мескенда (яшамиш жезвай чкайра) ибрет (делил) авай: кьве багъ – эрчIи патани чапла патани. Неъ (куьне) куь Раббидин (патай тир) ризкьидикай ва шукур ая (куьне) Адаз. Хуш уьлкве (ава квез) ва Багъишламишдай (Гъил къачудай) Раббини!

16. Амма абур (Аллагьдин эмирдикай) элкъвена, ва Чна абурал (яд кьун патал эцигнавай чIехи банд чIур авур) къати сел ракъурна, ва Чна абуруз абурун кьве багъ чпе лап туькьуьл недай затIар авай ва ас́ л*-тарар (къумлухра жедай цацар алай, чпел емиш тежедай тарар) ва са тIимил (кьван вичел гзаф цацар жедай) къвакъвадин куларни авай (маса) кьве «багъдалди» дегишарна.

17. Ам – Чна абуруз эвез яз гана (гьа а жаза Чна абуруз гана) – абуру кафирвал авуниз килигна. Бес Чна (ахьтин) жаза гузвайди анжах (лап) кафирвал авурбуруз тушни?!

18. Ва Чна абурунни (Йеменда авай) ва Чна чеб берекатлу авунвай (Шамда авай) хуьрерин арада ачухдиз аквадай (мукьвал-мукьвал алай) хуьрер авуна, ва Чна абуралди (хуьрералди) фидай рехъ уьлчмишна (яни рекьевай кас са йикъан къене фидай рехъ а хуьрерин арарайра авай мензилралди тайинарна). (Ва лагьана Чна): «Алад (вач) куьн абурай йиферани -йикъарани саламатбур яз! »

19. Ва (бес) абуру лагьана: «Чи Рабби! Чи сеферар (рекьер)- яргъал ая (хуьрер сад – садавай яргъалбур авуна чи рекьерин мензилар гзафара)». Абуру чпи чпиз зулум авуна – ва Чна абур (жазаламишна) «риваятриз» элкъуьрна (абурун кьилел атай крар – ибрет къачудай кьисаяр яз авуна), ва Чна абур пайи-пайна михьиз чукIурна (гьарна). Гьакъикъатда а карда гьар са гзаф сабурлу гзаф шукурлудаз ибретар (делилар) ава!

20. Ва (ингье) дугъриданни Иблисдиз абурун гьакъиндай авур вичин гиман кьилиз акъатна – бес абур адаз табий хьана, муъминрикай тир кIватIалдилай гъейри(ада фикирна нагагь вичи абурук футфа ктуртIа абур вичиз муьтIуьгъ жеда лагьана, ва ада абуруз гунагьрихъ эверайла абуру адаз табий хьана – ва адаз вичин фикир дуьз яз жагъана)

21. Ва адаз абурун (кафирвал авурбурун) винел са гьакимвални (мажбурдай къуват) авачир, (амма Чна адаз футфа кутадай мумкинвал гана) анжах чирун (винел акъудун) Чна патал Ахиратдихъ ни инанмишвалзаватIа ва тафаватлу жедайвал ам – вич адан гьакъиндай шаклувиле авайдакай. Ва ви Рабби – гьар са шей (ам) хуьдайди я!

22. Лагь: «Эвера куьне Адалай гъейри куьне (абурни гъуцар) я лугьуз тестикьарнавайбуруз (къуй абуру квез куьмек гурай, куь ялварриз жаваб гурай)». Авач абурун ихтиярда я цавара, я чилел зерредин заланвал авай кьвандини, ва авач абуруз анра (кьвенани: цавара ва чилел) уртахвални (шериквал са куьнани), ва авач Адаз абурукай (гъуцарикай) куьмекчи тирди.

23. Ва куьмек (менфят) жедач Адан вилик садан шафаатдикайни, анжах вичиз Ада (шафаат ийиз) изин гайидалай гъейри. Та абурун (шафаат гуьзлемишзавайбурун) рикIерилай кичIевал алудайла (ихтияр гунин шад хабар атана) абуру лугьуда (малаикриз): «Вуч лагьана куь Раббиди? » Абуру (малаикри) лугьуда: «(Ада лагьана) Гьакь (гаф), бес Ам – Виридалай Вине Тирди, Екеди (ЧIехиди) я эхир! »

24. Лагь (вуна эй Пайгъамбар, мушрикриз): «Вуж я квез ризкьи гузвайди цаварай (марфар къуриз) ва чиляй (набататар акъудиз)? » Лагь: «Аллагь! » Ва гьакъикъатда чун, ва я куьн – дуьз рекьел ала ва я ачух ягъалмишвиле ава! »

25. Лагь: «Квевай хабар хкьадач чна авур тахсиркарвилерикай (гунагьрикай) ва чавай хабар хкьадач куьне ийизвай амалрикай».

26. Лагь: «Чи Раббиди чун санал кIватIда, ахпа дуван ийида гьакьвилелди чи арада, бес Ам – (Дуьз) Гзаф Дуван Ийидайди, Вири Чидайди я эхир! »

27. Лагь: «Къалура кван (куьне) заз (делилралди) чеб куьне Адахъ, шерикар яз (Адаз), «гилиг» хъувунвайбур! » Туш (куьне лугьузвайвал, ва авач Адаз шерикар)! Аксина, Ам я Аллагь – Гзаф Гужлуди (ширк авурбуруз жаза гудай), Камаллуди (вири крара)!

28. Ва Чна вун ракъурнава инсанриз вирибуруз яз – шад хабар гудайди ва игьтиятвал авунин хабар гудайди яз, амма инсанрин чIехи паюниз чизвач (шад хабар ва игьтиятлувал авунин хабар вуч я ва низ я).

29. Ва абуру (мушрикри) лугьузва: «Мус алукьда и хиве кьунвай кар (санал кIватI хъувуна дуван атIун), – эгер куьн гьахъбур ятIа? »

30. Лагь: «Квез Йикъан (патахъай) ганвай гаф (ва я: тайинарнавай вяде) ава, вичикай квевай «са тIимил кьван вахтунда» я геж ийиз тежедай, я вилик физ».

31. Ва кафирвал авурбуру лагьана: «Гьич инанмишвалдач чна и Къуръандихъ ва (гьакIни) адалай вилик хьайибурухъни (Ктабрихъни)». Ва эгер ваз акунайтIа зулумкарар (ширк авурбур) чпин Раббидин вилик акъвазарнавайбур яз – садбуру абурукай муькуьбуруз гафар элкъуьр хъийиз (гьуьжетариз, жавабар гуз). Чеб (вилик -кьилик квайбуру зайифарна) зайиф хьайибуру (еке) такабурлувал авурбуруз (чIехи ксариз, башчийриз) лугьуда: «Эгер (чун дуьз рекьикай ягъалмишвиле тур) куьн хьаначиртIа, чакай инанмишбур (муъминар) жедай! »

32. Ва (еке) такабурлувал авурбуру зайиф хьайибуруз лугьуда: «Бес чна къакъуднани куьн (дуьз рекьин) регьбервиликай, квев ам агакьайдалай кьулухъ? Аксина, (куь гуьгьуьлдалди ширк авур) тахсиркарар куьн чеб тир! »

33. Ва зайиф хьайибуру (еке) такабурлувал авурбуруз лугьуда: «Аксина, йифди-югъди авур (куь) гьиллеяр (чIуру къастар, амалдарвилер) я (чун дуьз рекьивай къакъудайди), куьне чаз чна Аллагьдихъ кафирвал авун ва чна Адаз «барамбар авунвайбур» (шерикар) кьун эмирар гайила». Ва абуруз (чпиз гьазурнавай) азаб акурла, абуру (кьведбуруни) гьайиф чIугун чуьнуьхарда, ва Чна кафирвал авурбурун гарданра бухавар твада. Бес абуруз чпи авур амалрин эвез (жаза) тушни гузвайди?

34. Ва гьи хуьруьз Чна «игьтиятвал авунин хабар гудайди» ракъурнайтIани, адан гурлувилелди (кефина) дуланамиш жезвай агьалийри (девлетлуйри, чIехибуру) лугьуз хьана: «Гьакъикъатда чна, квев гваз ракъурнавай шейэрихъ кафирвалзава (инанмишвалзавач)! »

35. Ва абуру лагьана: «Чаз мал-девлетар ва веледар (квелай) гзаф ава (бес Аллагьди ам чаз ганвайди я Ам чалай рази тирвиляй), ва чаз азабни гудай туш (я и дуьньяда я Ахиратда)».

36. Лагь: «Гьакъикъатда зи Раббиди гегьеншарзава (артухарзава) ризкьи (паяр) Вичиз кIан хьайидаз ва кьадар эцигзава (дарзава Вичиз кIан хьайидаз – и дуьньяда, а кас пара кIанивиляй ва я такIанвиляй ваъ, амма имтигьан яз а касдиз), амма инсанрин чIехи паюниз чизвач (а кар)».

37. Ва, я куь мал-девлетар я куь веледар – абур туш куьн Чаз мукьвалзавайди мукьув авуналди (ва куь дережаяр Чи вилик хкажзавайди), амма вичи инанмишвал авуна диндар амал авурди – абуруз са шумуд сефер артухарнавай саваб жеда абуру авур амалриз килигна (яни гьабур я Чаз мукьвал жезвайбур ва абуруз жеда а саваб абурун диндар крариз килигна – девлетриз ва аялриз килигна ваъ), ва абур «Женнетда лап кьакьан дережада авай кIвалера» жеда саламатвилевайбур яз.

38. Ва чпи, Чи «аламатрин» (Къуръандин аятрин, делилрин) патахъай, (вилик пад кьаз кIанз) абур зайифариз сяйи авурбур (чалишмиш хьайибур) – абур гъана (Жегьеннемдин) азабда ттуна жеда.

39. Лагь: «Гьакъикъатда зи Раббиди гегьеншарзава ризкьи (паяр) Вичиз кIан хьайидаз Вичин лукIарикай ва дарни (тIимиларни) ийизва адаз (ам патал). Ва вуч куьне (Адан рекье) харж авуртIани, Ада квез ам эвез хъийида (адан ериндал артух хгуда); ва Ам я – ризкьи (паяр) гудайбурун Виридалайни Хъсанди! »

40. Ва (рикIел гъваш) а Югъ – Ада абур вири кIватI хъийидай, ахпа Ада малаикриз лугьуда: «Абуру яни квез ибадат авурди? »

41. Абуру лугьуда: «Пак я Вун! Вун я чи Арха – абур тушиз. Аксина, абуру джинриз (чинерриз) ибадатзавай; абурун чIехи пай гьабурухъ инанмишбур тир! »

42. (Абуруз- а мушрикризни джинриз- Аллагьдин патай лугьуда): «Къе (гила), куь садбурувай-муькуьбуруз я хийир гуз жедач я зарар»(низ ибадат авунатIа абурувай чпиз ибадатай мушрикриз са куьмекни гуз жедач). Ва Чна лугьуда зулум авурбуруз: «Дадмиша (гила) куьне ЦIун азаб, вич куьне таб яз кьур! »

43. Ва абуруз (Меккадавай мушрикриз) Чи аятар кIелайла – ачухбур яз – абуру лагьана: «Им анжах – куьн куь бубайри ибадат авур затIарикай къакъудиз кIанзавай итим я! » Ва абуру лагьана: «Им (вуна чаз кIелзавай Къуръан) – анжах къундармишнавай таб я! » Ва кафирвал авурбуру лагьана гьакьдикай (Къуръандикай), ам чпин патав атайла: «Им – анжах ачух суьгьуьр я! »

44. Ва (бес) багъишначир (авудначир) Чна абуруз Ктабар (чпи) абур фагьум гуз кIелдайвал (ва чпиз абуру къалурдайвал- бес вун гваз атанвай Къуръан суьгьуьр тирди), ва ракъурначир Чна абурун патав валай вилик «игьтиятвал авунин хабар гудайди»!

45. Ва абурулай вилик хьайибуруни таб яз кьунай(Чи Расулар). – Ва абур (Меккадавай мушрикар) Чна атIабуруз гайидан цIудакай са паюнивни агакьнавач (девлетрин, къуватрин ва маса няметринни гьакъиндай) – (бес) абуру Зи Расулар таб яз кьунай (ва Чна абур тергнай). Бес (килиг вун эй Пайгъамбар) гьихьтинди хьана Зи пислемишун (жаза гун – абуруз)!

46. Лагь: «За квез несигьатзавайди са кар я: куьн Аллагь патал чалишмиш хьун – кьве-кьвед ва са-сад ахпа куьне фикир-фагьум авун (яни чирун): квач эхир куь юлдашдик (яни Пайгъамбардик) диливал. Ам (Пайгъамбар) – анжах игьтиятвал авунин хабар гузвайди я квез – пис кIеви азабдин вилик (мукьвал тир еке азабдикай)! »

47. Лагь: «За квевай са гьакъини тIалабнавач, (эгер тIалабнаватIа) ам квез хьуй (яни тIалабзавач за квевай гьакъи), заз гьакъи гун анжах Аллагьдал ала. Ва Ам – гьар са шейинал Шагьид я! »

48. Лагь: «Гьакъикъатда зи Раббиди гьакь гьалчзава (таб кукIварна гьакь винел акъудзава), (ва Ам)- Вири гъайб*-ар (лап хъсандиз) Чизвайди я! »

49. Лагь: «Гьакь (Ислам) атанва, ва табди (мад са шейни) я арадал гъидач ва я (элкъуьрна) хкидач (адан эсер куьтягь хьанва)! »

50. Лагь: «Эгер зун (дуьз рекьикай) ягъалмиш хьайитIа, зун анжах жуван аксина ягъалмиш жеда (а кардин гунагь са заз жеда), ва эгер зун дуьз рекьеваз фейитIа, ам анжах зи Раббиди заз инандирмишзавай вагьйдиз*килигна я. Гьакъикъатда Ам – ван къведайди, мукьвалди я! »

51. Ва эгер ваз акунайтIа, абуруз (кафирриз) садлагьана кичIе жедайвал (чпиз Къияматдин Юкъуз азаб акурла)! – Ва хилас (къутармиш) жедай мумкинвални жедач.- Ва вегьена кьада абур «мукьвал чкадай» (ЦIуз тухуз).

52. Ва абуру лугьуда: «Чна адахъ (Аллагьди ракъурнавай гьакьдихъ) инанмишвалзава! » Амма гьинай жеда абуруз «регьят къачун (иман, ихьтин) яргъал чкадай» (яни иман гъидай чка и дуьнья тир, гила чеб къутармишиз Ахиратда ам абуру гьинай гъида)?! -

53. Вични (абуру) виликдай адахъ кафирвал авунвайла, ва (абуру) яргъал чкадай (дуьньядай, Ахиратдин гьакъиндай делилсуз гафар) гиманар вегьиз (гьалчиз) хьанвайла (яни абур чпикай чуьнуьх тир, таквазвай шейинал яргъал чкадай са вуч ятIани гьалчзавайбур хьиз авай).

54. Ва абурунни абуруз кIанзавай кардин (туба хъувунин, иман гъунин) арада чаравал жеда, виликдай гьа чеб хьтинбурузни (абур хьтин куфрдин жемятриз) авурвал. Гьакъикъатда абур, (кIевиз) шаклувиле твадай шакда авай.

Сура 35. Фа́ тIир (Халикь)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. (Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз – цаварин ва чилин Халикьдиз, малаикрикай векилар авур (чебни) кьве-кьвед, пуд-пуд ва кьуд-кьуд луварин сагьибар тир. Артухарзава Ада (бязи) махлукьатра Вичиз кIан хьайи затIар. Гьакъикъатда Аллагь гьар са шейинал къудратлу я!

2. Вуч Аллагьди инсанриз ачухарайтIа регьимрикай, авач ам кьуна акъвазардайди, ва вуч Ада акъвазарайтIа, авач ам ракъурдайди Адалай кьулухъ. Ва Ам – Гзаф Гужлуди, Камаллуди я!

3. Эй, инсанар! РикIел гъваш Аллагьдин няметар квез ганвай (яни шукур ая). Авани (кьван маса) халикь Аллагьдилай гъейри квез цавай ва чиляй ризкьи гузвай?! Авач ила́ гьи Адалай гъейри, бес гьикI куьн (гьакьдикай) элкъуьрзава?!

4. Ва эгер абуру вун (ви пайгъамбарвал) таб яз кьуртIа, бес (дугъриданни) валай виликни расулар таб яз кьунай. Ва Аллагьдин патав (элкъуьрна) хкида (вири) крар.

5. Эй, инсанар! Гьакъикъатда Аллагьди ганвай гаф (Ахиратда квел чан хкидайди, саваб ва азаб жедайди) гьакь я! Къуй куьн (гьич) алдатмиш тавурай дуьньядин уьмуьрди, ва къуй куьн гзаф алдатмишдайда (шейтIанди) Аллагьдин гьакъиндай гьич алдатмиш тавурай.

6. Гьакъикъатда шейтIан квез душман я, ва куьне ам душман яз яхъ. Ада эверзава вичин кIапIалдиз (вичиз табий жемятдиз) анжах – абур «Саѓ ьи́ рдин» (къизгъинарнавай Ялавдин) агьалияр хьун патал.

7. Чпи кафирвал авурбур – абуруз пис кIеви азаб жеда, ва чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур – абуруз багъишламишун ва чIехи саваб (Женнет) жеда.

8. Бес низ вичин пис амал (винелай) иерди яз къалурнаватIа ва адаз ам хъсан яз акунватIа (ам, Аллагьди вич дуьз рекьел гъана вичиз хъсанди хъсан яз писди пис яз аквазвайди хьиз яни)?! Гьакъикъатда Аллагьди Вичиз кIан хьайиди ягъалмишвиле твазва, ва дуьз рекьел гъизва Вичиз кIан хьайиди. Ва (гьавиляй) къуй ви чан тефирай абурал хажалатар чIугваз (жува-жув телеф мийир). Гьакъикъатда Аллагьдиз абуру вуч (крар) ийизватIа (хъсан) чизва!

9. Ва Аллагь я – гарар ракъурнавайди ва абуру циф гьерекатдик кутазва, ва Чна ам гьална чан алачир уьлкведиз ва адалди (марфадалди) Чна чилел, ам чансуз тирдалай кьулухъ чан хканва. Гьа икI я – (квел) чан хкунни!

10. Низ гьейбатлувал (къудратлувал) кIанзаватIа (къуй ада Ислам-дин кьиле тухурай, вучиз лагьайтIа) -гьейбатлувал (къудратлувал) вири Аллагьдиз талукь я. Адан патав виниз акъатзава «хъсан келима» (зикр, дуьа), ва диндар амалди ам хкажзава (ва я: диндар амал ам (Ада) хкажзава). Ва чпи, (чIуру) амалдарвализ пис гьиллеяр арадал гъизвайбур – абуруз пис кIеви азаб жеда, ва абурун гьиллеяр – гьам я кьиле тефидайди (бада жедайди).

11. Ва Аллагьди куьн накьвадикай халкьнава, ахпа стIалдикай, ахпа куьн жуьтер авунва (итим ва паб). Ва (гьар) дишиди руфунал залан жезва ва ада аял хазва – анжах Адан чирвилелди. Ва уьмуьр яргъи авун гзаф яшар ганвайдаз, ва куьруь авун адан (садан) уьмуьр – (вири) ам Ктабда ава. Гьакъикъатда а кар – Аллагьдиз регьят я!

12. Ва сад хьиз жедач кьве гьуьл: им (сад) – хъваз жедай дадлу (алциф) ва им (муькуьди) – уькIуь, нарга (туькьуьл хьтин) я. Ва гьар садай куьне таза як незва ва куьне алукIзавай безекар (жавагьирар, гевгьерар) акъудзава. Ваз аквазва хьи, гимияр ана яд кьатIиз физва куьне Адан «еке регьимдикай» (няметрикай) къазанмишун патал, ва куьне шукур авун патал!

13. Ада йиф йикъа твазва (йифен гьакъиндай югъ яргъи ийизва), ва югъ йифе твазва (йикъан гьакъиндай йиф яргъи ийизва); ва Ада рагъ ва варз муьтIуьгъарнава: гьар сад тадиз физва тайинарнавай вахтуналди (ва я: вахт патал). Ам я (а крар вири авунвайди) Аллагь – куь Рабби, Адаз талукь я (вири) гьакимвал. Ва куьне Адалай гъейри чпиз эверзавайбурун (ибадатзавайбурун яни куь гъуцарин) ихтиярда гьич хумравдин цилин винел алай кьелечI хам кьванни авач.

14. Куьне абуруз эверайтIани, абуруз куь эверунин (ялвардин, дуьадин) ван къвезвач, ва эгер ван атанайтIани, абуру квез жаваб гудачир. Ва Къияматдин Юкъуз абуру куь ширк инкар ийида (куьне абур Адаз шерикар яз кьуниз акси жеда). Ва «(кар хъсан чиз) хабар авайда хьиз (яни Аллагьди хьиз дуьздиз), садани ваз хабар гудач»!

15. Эй, инсанар! Куьн я муьгьтежбур Аллагьдиз, ва Аллагь – Ам я Девлетлуди, Гьамддиз Лайихлуди!

16. Эгер Адаз кIан хьайитIа, Ада куьн (тергна) алудда ва цIийи махлукьар (ксар арадал) гъида.

17. Ва а кар Аллагьдиз четин туш (гуж акакь тийир кар гьич туш).

18. Ва са чандини пар ялзавай – масадан пар ялдач (ва я: са гунагькар чандини масадан гунагьрин пар ялдач), ва эгер (гунагьрин пар алаз) залан тир чанди вичеллай пар тухуз куьмекдиз эверайтIани адакай (парцикай) са затIни (масада къачуна) ялдач, гьатта ам (нивай куьмек кIанзаватIа) лап мукьва-кьили яз хьайитIани. Вуна, игьтиятвал авунин хабар гузва (эй Пайгъамбар, яни адакай менфят къачузва) анжах – чпиз, (чеб садазни такваз) кьилди авайлани (ва Ам акунни тийиз) чпин Раббидикай кичIебуруз, чпини капI кьилиз акъудзавайбуруз (дуьздиз ада́ ийизвайбуруз). Ва ни михьивалайтIа (ширкдикай ва гунагьрикай- игьтиятвилин хабардихъ инанмишвална) ада михьивал вич патал ийизва. Ва Аллагьдин патав я – (элкъвена) хтун (ва Ада гьар садаз вичин эвез хгуда).

19. Ва сад хьиз жедач буьркьуьди (Аллагьдин диндикай) ва экв аквазвайди (Дуьз рекьеваз физвайди),

20. Ва (сад хьиз жеч куфрдин) зулуматар (мичIивилер) ва (имандин) нур,

21. Ва (сад хьиз жеч) хъен (серин – яни имандин эсер) ва зегьем (куфрдин эсер).

22. Сад хьиз жедач чан алайбур (муъминрин гьал) ва мейитар (кафиррин гьал). Гьакъикъатда Аллагьди ван къведайвал ийизва (гьакьдин) Вичиз кIан хьайидаз, ва вавай сурара авайбуруз ван къведайвал ийиз жедач.

23. Вун анжах -игьтиятвилин хабардар я!

24. Гьакъикъатда Чна вун гьакь гваз (ва я: гьахъдиз) ракъурнава -шад хабар гудайди ва игьтиятвилин хабардар яз, ва авач са уьмметни, вичин арада игьтиятвал авунин хабар гудайди тахьай!

25. Ва эгер абуру вун таб яз кьуртIа, бес абурулай вилик хьайибуруни (чпин пайгъамбарар) таб яз кьунай – абурун патав атанай чпин Расулар ачух делилар (ишараяр), «кхьенвай кьулар» ва нурлу Ктаб гваз.

26. Ахпа За кафирвал авурбур (азабдалди) кьунай. Бес гьихьтинди хьанай Зи пислемишун (жаза гун – абуруз)!

27. Бес ваз акунвачни гьакъикъатда Аллагьди цавай яд авуднавайди, ва адалди Чна (чиляй) емишар гьар жуьредин рангаринбур яз акъуднава. Ва дагъларани (халкьнава Ада) рекьер (къатар) – лацу, яру – гьар жуьредин рангарин, ва (дагълар) лап мичIи чIулавбурни.

28. Ва инсанрикайни, ва гьайванарни ва мал-къараярни гьар жуьре рангаринбур авунва, гьа а жуьреда. Гьакъикъатда, Аллагьдикай кичIезва анжах алимриз (шариатдин чирвилер авай ксариз) Адан лукIарикай. Гьакъикъатда Аллагь – гзаф гужлуди, багъишламишдайди я!

29. Гьакъикъатда чпи Аллагьдин Ктаб кIелзавайбуру ва капI кьиле тухузавайбуру ва Чна чпиз ганвай паярикай чинеба ва ачухдиз (Аллагьдин рекье) харжзавайбуру – умудзава «алишверишдал» (вичин хийир) гьич акъваз тийидай (яни Аллагьдин разивал ва Адан саваб къазанмишунал), –

30. Ада абуруз тамамвилелди чпин гьакъи гун ва (Ада) Вичин «еке регьимдикай» абуруз артухарни авун патал. Гьакъикъатда Ам – Багъишламишдайди, Шукурлуди я!

31. Ва Чна ваз вагьй*-далди инандирмишнавай Ктаб (Къуръан) – ам я Гьакь, (ва Чна ам ракъурнава) вичелай вилик хьайибурни (Ктабар) тестикьариз. Гьакъикъатда Аллагь Вичин лукIарикай – хабар авайди, (абур) аквазвайди я!

32. Ахпа Чна Ктаб ирс авуна Чна хкягъайбуруз Чи лукIарикай (яни Къуръан Мугьаммад пайгъамбардин уьмметдиз ирсиниз гана): ава абурун арада чпи чпиз зулумзавайбур (бязи гунагьар ийиз), ва ава абурукай кьулан гьалдинбур (важиблу крар кьилиз акъудиз ва къадагъа крарикай яргъабур), ва ава абурукай хийирлу(диндар) крара (масабурулай гзаф ийиз) вилик элячIзавайбур, Аллагьдин изиндалди. Ва (а Ктабдиз варисвилиз хкягъун) гьам я – (артух хийирлу) еке регьим! -

33. А́ дн* (гьамишалугъ яз яшамиш жез амукьдай)- Женнетар – (абур) аниз гьахьда, ва абур анра къизилдикай цамаралди ва гевгьерралди безетмишда; ва абурун парталар анра ипекдикай жеда.

34. Ва абуру лугьуда: «(Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз чалай пашманвал алудай. Гьакъикъатда чи Рабби – (гзаф) багъишламишдайди, (гзаф) шукурлуди я,

35. Вичи, чун Вичин регьимдалди «гьамишалугъ амукьдай мескенда» (Женнетда) яшамиш жез ацукьарай, виче чав я галат хьун «хкIун» тийидай, ва виче чав я юргъунвални (хурт хьунни) «хкIун» тийидай».

36. Ва чпи кафирвал авурбур – абуруз Жегьеннемдин цIай жеда; абуруз кьиникь кьадар-кьисметдач – (абур) рекьидайвал, ва абуруз адан (Жегьеннемдин) азабдикайни кьезилардач. Гьа акI – Чна гьар са лап кафирдиз жаза гуда!

37. Ва абур ана кIевиз гьарайиз жеда: «Чи Рабби! Ахкъуда чун (инай) чна диндар амал ийида, чна виликдай авур хьтин амал ваъ! » Бес Чна квез яргъи (бес кьадар) уьмуьр ганачирни несигьат рикIел гъидайдаз несигьат рикIел гъана менфят къачун патал бес тир, ва куь патав «игьтиятвал авунин хабар гудайдини» (Мугьаммад пайгъамбар) атанай?! Гила дадмиша куьне (азаб), ва зулумкарриз са куьмекчини жедач!

38. Гьакъикъатда Аллагь – цаварин ва чилин гъайб*(чинебан крар) чизвайди я. Гьакъикъатда Адаз хурара вуч аватIани (яни инсанрин рикIера авай вири чинебан фикирар, къастар, ниетар) хъсан чизва!

39. Ам я – квекай «чилел сада садалай гуьгъуьниз (са несилди муькуьдан) чка кьадайбур» авунвайди. Ва ни кафирвал авуртIа – адан куфр вичиз аксиз акъвазда. Ва кафирриз абурун куфрди – чпин Раббидин патай анжах ажугъ артухарзава, ва кафирриз абурун куфрди са зияндилай гъейри (маса шей) артухарзавач!

40. Лагь: «Акунани квез куь шерикар (куьне Аллагьдиз кьунвай), чпиз куьне Аллагьдилай гъейри (тIалабунариз) эверзавай, къалура (хабар це) куьне заз вуч абуру чиликай (ва я: чилел алайбурукай) халкь авунватIа, я тахьайтIа абуруз цаварин карда (абур халкь авунин, абурал гьакимвал авунин карда абуруз Аллагьдихъ галаз шериквал) уртахвал авани?! » Я тахьайтIа Чна абуруз (мушрикриз) Ктаб багъишнавани ва абур адалди ачух делилдал алаз яни?! Аксина, зулумкарри (кафирри) садбуру муькуьбуруз хиве кьазвайди анжах алдатмишвилин кар я.

41. Гьакъикъатда Аллагьди я кьунвайди (хуьзвайди) цавар ва чил – абур (кьведбурни чпин) чкадилай алатуникай (ва я: абур михьиз квахьуникай). Ва эгер абур (кьведбурни чпин) чкадилай алатайтIа (юзайтIа) – гьич садавайни абур кьаз (элкъуьриз) хъжедачир, Адалай кьулухъ (яни Аллагьдилай гъейри). Гьакъикъатда Ам я – милайимди (умунди), багъишламишдайди!

42. Ва абуру (мушрик къурайшри, арабри) – (чпивай) лап алакьдай кьван алахъиз чпин кьинерал – Аллагьдал чIехи кьинер кьунай, эгер абурун патав «игьтиятвал авунин хабар гудайди» (Аллагьдин патай расул) атайтIа, чеб гьакъикъатда (амай) гьар са уьмметдилай виридалайни дуьздиз (мягькемдиз) дуьз рехъ тухузвайбур жеда лагьана. Ва абурун патав «игьтиятвал авунин хабар гудайди» атайла, абуруз а карди анжах яргъавал (ва катун) артухарна.

43. (Абуру акI авуна) Лап такабурлувализ чилел ва писвилин амалдарвализ. Ва пис гьиллейри элкъуьрна кьазвайди анжах адан иесияр (чеб гьиллечияр) я. Ва бес абуру эвелимжибурун «адетдилай» (сифте халкьариз пайгъамбарар таб яз кьурла хьайи кардилай) гъейри маса затI гуьзетзавани? Ва гьич жагъидач ваз Аллагьдин «суннатдихъ» (адетдихъ, къанундихъ) дегишвал хьана, ва гьич жагъидач ваз Аллагьдин «суннатдиз» – (патахъ) алудун хьана.

44. Бес абуру сиягьатнавачни (сеферра хьанвачни) чилел ва (бес) абур килигнавачни, чпелай вилик хьайибурун эхир гьихьтинди хьанатIа, ва абур чпелай къуватдиз гужлу тир. Ва гьич са шейинивайни я цавара, я чилел Аллагь ажизариз жедач (яни Адан эмир акъвазариз, Адан азабдикай хкечIиз). Гьакъикъатда Ам – вири чидайди, къудратлуди я!

45. Ва эгер Аллагьди инсанар абуру къазанмишай крариз (гунагьриз) килигна жазадалди кьаз хьанайтIа, Ада адан (чилин) винел «чилел къекъведай чан алай са затIни» тадачир, амма Ада абуруз (а кар) гежел вегьезва тайинарнавай вахтуналди. Ва абурун (жазадин) тайинарнавай вахт атайла (Ада абуруз эвез хгуда чпи къазанмишайдаз килигна) – бес гьакъикъатда Аллагь Вичин лукIар аквазвайди(абурукай вири крар чизвайди) я эхир!

Сура 36. Йа́ си́ н (Йа син)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Йа́ си́ н (мана Аллагьдиз хъсан чида).

2. Кьин кьазва камаллу (ва) лап тамам Къуръандал -

3. Гьакъикъатда вун ракъурнавай Векилрикай (Расулрикай) я,

4. (Ва) Дуьз Рекьел ала.

5. (Ахьтин Къуръандал, вич) – Къудратлуда, Регьимлуда (авудна) ракъурнавай!

6. (Чна ваз ам авуднава) Вуна игьтиятвал авунин хабар гун патал (а) халкьдиз чпин бубайриз (валай вилик) игьтиятвал авунин хабар татанвай (яни чпиз виликдай пайгъамбарар татанвай арабрин къебилайрилай башламишун вуна диндиз эверун) – ва (гьавиляй имандикай) абур гъафилбур яз амукьай.

7. Гьакъикъатда абурун чIехи паюнал (азабдин) Гаф тестикь хьанва – бес абуру инанмишвалдач (иман гъидач).

8. Гьакъикъатда, Чна абурун (яни гьакь ва иман кьабул тавур кафиррин) «гарданра бухавар тунва – чебни лап ченедив агакьарна (ва я: гъилерни хкажна ченеда акIурна) ва абур кьилер винидихъди яз ава (са шейни такваз)».

9. Ва Чна абурун виликайни «манийвалдай затI»(«цал», «перде») авунва ва абурун кьулухъайни «манийвалдай затI», ва Чна абур («перде») гьална кIевнава ва абуруз (затIни- дуьз рехъ) аквазвач.

10. Ва сад я абуруз (вуна) абуруз игьтиятвал авунин хабар гайитIани ва я (вуна) абуруз игьтиятвал авунин хабар тагайтIани – абуру иман гъидач.

11. Вуна, игьтиятвал авунин хабар гузва (эй Пайгъамбар, яни адакай менфят къачузва) анжах – вич «Зикр*-диз» (Къуръандиз) табий хьанвайдаз ва (вич садазни такваз) кьилди авайлани (ва Ам акунни тийиз) Мергьяметлудакай вичиз кичIезвайдаз. Бес, ахьтиндаз (вуна) багъишламишунин ва багьа гьакъидин (савабдин) шад хабар це!

12. Гьакъикъатда Чна, кьейибурал Чна чан хкида, ва Чна кхьизва абуру (гьазур) авур крар ва абурун эсерарни («гелерни» чпелай гуьгъуьниз тур). Ва гьар са шей Чна «Ачух Регьберда» (Ктабда, Лавѓ ь-ул-Маѓ ьфу́ зда) гьисабдиз къачунва.

13. Ва гъваш (вуна) абуруз (гьакь инкарзавай ви халкьдиз – ибрет къачун патал) мисал са хуьруьн агьалияр: абурун патав ракъурнавай векилар атайла.

14. Ингье Чна абурун патав кьвед ракъурнай, ва абуру абур кьведни таб яз кьуна, ва Чна (абур кьвед) гужлу хъувуна пуд лагьайдал, ва абуру (пудани а хуьруьн-агьалийриз ) лагьана: «Гьакъикъатда чун куь патав ракъурнавай векилар я».

15. Абуру (халкьди) лагьана: «Куьн анжах, гьа чун хьтин инсанар я. Ва (авудна) ракъурнавач Мергьяметлуда са шейни (вагьй*), ва куьне анжах табзава! »

16. Абуру лагьана: «Чи Раббидиз чизва гьакъикъатда чун куь патав ракъурнавай векилар тирди.

17. Ва чал алайди (чи хивевайди) анжах ачухдиз агакьарун я (Дин)».

18. Абуру лагьана: «Куьне чаз писвал лишанламишзава. Эгер куьне акъвазар тавуртIа, дугъриданни чна квез къван гуда (дашкъалагъ ийида), ва гьакъикъатда чи патай квев азиятлу азаб хкIада».

19. Абуру лагьана: «Куь писвал лишанламишун квехъ я галайди. Бес куь рикIел (Аллагь) гъиз хьайитIани (куьне а гафар лугьузвани)? Аксина, куьн исраф*-завай (сергьятар чIурзавай, тахсиркар) ксар я! »

20. Ва шегьердин (яргъал) къерехдай тади кваз са итим атана, (адаз хабар хьана хуьруьн- эгьлияр а векилар яна рекьиз ва я азаб гуз гьазур хьанвайди, ада) лагьана: «Эй, зи халкь! Табий хьухь куьн ракъурнавай векилриз.

21. Табий хьухь куьн, чпи квевай гьакъи тIалаб тийизвай ксариз ва чебни дуьз рекьел алайбур тирбуруз!

22. Ва вучиз за ибадатдач кьван Вичи зун халкь авунвайдаз ва Адан патав куьн элкъуьрна хкинни хъийидайдаз?

23. Бес за Адалай гъейри (масадбур) гъуцар яз кьадани кьван!? - Эгер Мергьяметлудаз зарар гуз кIан хьайитIа заз, абурун (а гъуцарин) шафаатди заз гьич са куьнинни куьмек гудач ва абурувай зун къутармишизни жедач.

24. А чIавуз (яни эгер за маса гъуцар кьуртIа) – зун ачух ягъалмишвиле жеда.

25. Гьакъикъатда, за куь (гьакъикъи) Раббидихъ инанмишвалнава – яб це (куьне) заз эхир! » (Ва кафирвал авур адан халкьди ам яна кьена…),

26. (Аллагьди) Адаз лагьана: «Гьахь (алад вун) Женнетдиз! » Ада лагьана: «Агь! Чир хьанайтIа зи халкьдиз,

27. Зи Раббиди залай (зи вири гунагьрилай) гъил къачунвайди ва Ада зун (вичиз Аллагьди) еке гьуьрметар авунвайбурукай авунвайди! »

28. Ва адалай (а муъмин касдилай) кьулухъ Чна адан халкьдал (абур терг ийиз) са кьушунни цавай (авудна) ракъурнач.- Ва тушир Чун (кафирвал авур уьмметар гьалак ийиз малаикар авудна) ракъурдайбур. -

29. (Абуруз) Ана хьайиди анжах са «къати сес» я, ва ингье абур «туьхвенвайбур» (хкахьнавай цIай хьиз -мейитар) хьана.

30. Агь, гьайифвал (ва еке хажалат) я лукIариз (инсанриз – Къияматдин Юкъуз азаб акурла)! (Аллагьдин патай) Абурун патав гьи расул атанатIани, абуру адакай ягьанатар ийиз хьана.

31. Бес абуруз акунвачни, гьикьван (гзаф) несилар Чна чпелай вилик терг авунватIа – гьакъикъатда абур чпин патав (дуьньядиз) элкъвена хквен тийизвайди?!

32. Ва вири (абур – а несилар ва амайбурни) Чи вилик гъана жеда вири санал кIватIна (гьахъ-гьисабдиз ва эвез хгуниз)!

33. Ва делил (ишара) я абуруз «кьенвай» (чансуз) чил – Чна адал (марф авудна) «чан гъана» ва акъудна Чна адай тумар (тварар), ва адакай (абуру) ненни ийизва.

34. Ва Чна ана (чилел) хумраврин ва ципицIрин багълар (уьзуьмлухар) авуна ва ана Чна булахарни акъудна (къизгъиндиз яд акъатдайвал авуна),

35. (Чна а крар вири авуна) Абуру тIуьн патал адан емишрикай ва абурун гъилери ам яратмишнач (ва я: ва чпин гъилери авурдини). Бес (абуру Аллагьдиз) шукур ийизвачни?!

36. Лап пак я Ам – Вичи жуьреяр (ва я: жуьтер) абур вирибур халкь авурди: чили битмишарзавайбурун (гузвайбурун яни набататрин), ва абурун чпин (яни инсанрин- эркекар ва дишибур яз) ва абуруз чин тийизвай затIаринни.

37. Ва делил (ишара) я абуруз йиф – адалай Чна югъ «алажзава», ва ингье абур – мичIивиле гьатзава.

38. Ва рагъни тадиз (гьерекатиз) физва адаз (Аллагьди) тайинарнавай «акъваздай чкадиз» (ва я: акъваз жедай вахтуналди). Ам (а крар)- Къудратлуда (Гзаф Гужлуда), Вири Чидайда эцигнавай къайда(ва кьадар) я!

39. Ва варзни – Чна адаз тайинарнава «мензилар» (гьар йифиз ам «жедай чкаяр») – (ва ам башламиш жезва шуькIуьдаказ ахпа гьяркьуь жез ацIузва, ахпа мад тIимил жезва) та ам «хумрав тарцин куьгьне хел хьтинди» хъжезва.

40. Ракъиниз виже къведач вацрав агакьрун (ва аксинани), ва йифевайни «вилик элячIиз» жедач йикъалай (яни йифевай хкечIиз, хилас жез йикъакай жедач – ва аксинани). Гьар сада фелекда (гьерекатдин рекье -цава) «сирнавзава».

41. Ва делил (ишара) я абуруз – Чна абурун (эвелимжибурун) несилар ацIанвай гимидаваз тухун. -

42. Ва халкьнава Чна абуруз – ам хьтин (Нугьан гими хьтин) абур акьахна фидай шейэрни (яни гимияр ва маса затIарни).-

43. Ва эгер Чаз кIан хьайитIа, Чна абур (гимияр ва ана авайбур) батмишарда – ва жедач абуруз «куьмекдиз гьарайдайди», ва абур (батмишвиликай садани) къутармишни ийидач,

44. (Къутармиш жеда абур) Анжах регьим яз Чи патай (абуруз) ва тайин тир вахтуналди няметар ишлемишдай мумкинвал гун яз.

45. Ва абуруз лагьайла: «КичIе хьухь куь вилик квай кардикай (Ахиратдин крарикай) ва куь кьулухъ галайдакай (кафир уьмметар терг авун), белки квез регьим ийин» (- абур адакай элкъвезва).

46. Ва гьихьтин аят (ва я: делил, аламат) абурун патав атайтIани чпин Раббидин аламатрикай (делилрикай), абур адакай патахъ элкъвезвай.

47. Ва абуруз лагьайла: «Харж ая куьне (кесибриз) квез Аллагьди пай ганвайдакай» – кафирвал авурбуру иман гъанвайбуруз лугьузва: «Бес чна тIуьн гудани адаз, эгер Аллагьдиз кIан хьайитIа (Вичи) адаз тIуьн (рузи) гудайдаз? Куьн дугъриданни ачух ягъалмишвиле ава (а карда)».

48. Ва абуру (кафирри) лугьузва: «Мус кьилиз акъатда хиве кьунвай и кар, эгер куьн гьахъбур ятIа? » «Мус алукьда и хиве кьунвай кар (санал кIватI хъувуна дуван атIун), – эгер куьн гьахъбур ятIа? »

49. Абуру гуьзлемишзавайди анжах са «къати ван» я (яни Исрафил малаикди сифте уф гунин), чеб (бейхабардиз) кьадай – абур (фана дуьньядин крара) гьуьжетар ийиз авайла.

50. Ва абурувай я веси таз хъжедач, ва я чпин хизанрин патав хквез жедач.

51. Ва Карчуниз* (Къаргъудиз) уф гуда (кьвед лагьай сефер), ва ингье абур сурарай чпин Раббидин патав тади кваз физва.

52. Абуру лугьуда: «Агь, «еке мусибат (лап писвал, къати азаб, гьалаквал)» я чаз! Ни чал, чи «ярх хьанвай чкадай» (сурарай) чан хканва? Им (гьа) – Мергьяметлуда хиве кьунвай кар я, ва ракъурнавай Векилар гьахъ тир».

53. Ана жедайди анжах са «къати ван» я (яни Исрафил малаикди Карчуниз*уф гунин кIеви сес), ва ингье абур Чи вилик вири санал кIватIна гъанва (гьахъ-гьисабдиз ва эвез хгуниз)!

54. Бес къе са чандизни гьич (са жуьрединни) зулум жедач, ва квез анжах куьне авур амалдин гьакъи (жаза) я гудайди.

55. Гьакъикъатда Женнетдин агьалияр къе машгъулвиле ава, лезет къачуз (кеф чIугваз).

56. Абур ва абурун папар серинрик (хъенрик) вичел винелай перде ва хъуьцуьганар алай тахтрал (чарпайрал) кьуьнт яна ярх хьана жеда.

57. Абур патал ана емишар (мейваяр) жеда, ва абуруз ана чпиз кIан хьайи (тIалабай) затIарни жеда.

58. (Ва лугьуда абуруз) «Салам» – гаф яз Регьимлу Раббидин патай.

59. Ва (лугьуда кафирриз) «Чара хьухь къе (абурукай), эй гунагьар авурбур (тахсиркарар)! »

60. (Ва Аллагьди лугьуда абуруз) «Бес За квез эмирначирни (весиначирни) эй Адаман рухваяр, куьне шейтIандиз ибадат тавун – гьакъикъатда ам квез ачух душман я,

61. Ва (эмирна За квез) куьне (са) Заз ибадат авун. Гьа им я – Дуьз Рехъ!

62. (Амма куьн дуьз рекьяй фенач ва шайтIандиз табий хьана) Ва гьакъикъатда (ада) квекай гзаф халкь (ксар) ягъалмишарна (чIуру рекье туна). Бес куьне акьулдалди кьатIузвачирни?

63. Ингье а Жегьеннем – вич квез хиве кьунвай (ва я: вичелди квез гьелягьар кьур).

64. Къе (гила гьахь аниз ва) къати кунин (кана кармаш хьунин) азаб чIугу (куьне) ана – (куьне) кафирвал авурвиляй! »

65. Къе Чна абурун сиверал муьгьуьр эцигда, ва Чахъ галаз абурун гъилер рахада, ва абурун кIвачерини шагьидвалда – вуч абуру къазанмишнатIа (вуч гунагь крар абуру авунатIа).

66. Ва эгер Чаз кIан хьанайтIа, Чна абурун вилер михьиз чIурдай (чинлай вилер квахьдайвал авуна буьркьуь ийидай) – ва абуру тади кваз тепилмиш жедай дуьз рекьихъ, амма (абуруз) гьикI аквада (дуьз рехъ)?!

67. Ва эгер Чаз кIан хьанайтIа, Чна абур «маса затIариз (маймунриз, къванериз) элкъуьрдай» (гьа) чеб алай чкадал – ва алакьдачир абурувай вилик физ ва я (абур) элкъвена (кьулухъни) хкведачир.

68. Ва низ (мушрикрикай) Чна уьмуьр гана туртIа, Чна ам халкьарин (инсанрин) арада (гьейбатлу гьалдай) усалвилихъ элкъуьр хъийида (ва я: Чна низ яргъи уьмуьр гузватIа, Чна адан гьал усалвилихъ элкъуьр хъийизва) – бес, кьатIузвачни абурун акьулди?

69. Ва Чна адаз (Мугь́ аммадаз) шиират чирнавач ва виже къведач (ам) адаз. Ам (Чна адаз вагьй*-далди инандирмишна чирнавайди) – анжах «Зикр» (РикIел Гъун) ва ачух (гьахъ ва таб ачухдиз къалурзавай) Къуръан я,

70. Игьтиятвал авунин хабар гун патал (ада – Пайгъамбарди) чан алайбуруз (кьатIудай акьул ва кьабулдай рикIер авайбуруз) ва кафиррал (азаб жеда лагьай) Гаф тестикь жедайвал (Къуръанда авай делилар агакьайла мад кафир инсанриз уьзуьрар амукьдач).

71. Бес абуруз акунвачни Чна халкьнавайди чеб патал – Чи Гъилери* авунвай – малар (кIвалин гьайванар: девеяр, калер, хпер, цIегьер) ва абур чпин ихтиярда авайди?

72. Ва Чна абур абуруз муьтIуьгъарнава: абурукай садбур абуруз акьахна фидайбур я, ва абурукай (садбур) – абуру ненни ийизва.

73. Ва абуруз абура (маса) менфятар ва хъвадай затIарни (некIер) ава. Бес (абуру) шукур ийизвачни?!

74. Ва абуру Аллагьдилай гъейри (маса) гъуцар кьунва (ибадатиз абуруз), чпиз (абуру) куьмек гун патал (абурукай куьмек жеда лагьана умуд аваз).

75. Абурувай (гъуцаривай) абуруз са куьмекни гуз алакьдач – абур(гъуцар) абурухъ галаз гъана авай кьушун яз хьайитIани (ва я: – абур (мушрикар чеб) гьабур (гъуцар) патал гьазур тир кьушун ятIани).

76. Ва (гьавиляй) къуй вун абурун (вун таб яз кьунин, эзиятдин) гафари пашман тавурай. Гьакъикъатда Чаз чизва – (абуру) гьам чинеба ийизвайдини (чуьнуьхзавайдини) гьам ачухдиз ийизвайди (ачухарзавайди).

77. Ва бес акунвачни инсандиз гьакъикъатда Чна ам стIалдикай халкьнавайди? Ва ингье ам ачух гьуьжеткар хьанва (кьейидалай кьулухъ инсанрал Аллагьди чан хкун инкарзава),

78. Ва ада Чаз мисал гъизва – ва вич халкь авун (Аллагьди стIалдикай вич гьикI халкьнаватIа) рикIелай алуднава. Ада лугьузва: «Ни, ктIана руквадиз элкъвенвай кIарабрал чан хкида? »

79. Лагь (адаз): «Абурал чан хкида Вичи абур сифте сефер арадал гъайида. Ва Ам – гьар са махлукьдикай (Ада халкьнавай шейиникай) вири чизвайди я,

80. Вичи, къацу (ицIи) тарарикай квез цIай авунвай (тарарикай кьве жуьре ава, гьар садакай ицIи хел къачуна сад садвай кIевиз гуьцIайла цIерекIвар хкатда), ва ингье – куьне адакай (цIай) куькIуьрзава».

81. Бес Вичи, цавар ва чил халкь авунвайда – (Ам) къудратлу тушни абур хьтинбур (а инсанриз ухшарбур) халкь ийиз? Гьелбетда (эхь, къудратлу я)! – Ва Ам – Гзаф Халкьдайди, Вири Чидайди я эхир! -

82. Адан кар я – Адаз са шей (ийиз) кIан хьайила (Ада) анжах лугьун адаз «Хьухь! » ва ам гьасятда жезва.

83. Лап Пак я Ам, Вичин Гъиле* гьар са шейинин (винел) вири гьакимвал (пачагьвал, агъавал) авайди, ва Адан патав куьн элкъуьрна хкида!

Сура 37. ас-Са́ ффа́ т (Жергейра акъвазнавайбур)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Кьин кьазва (За жерге- жерге) жергеда акъвазнавайбурал,

2. Ва кIевиз (цифер) гьалзавайбурал,

3. Ва «Зикр» (Аллагь пак авун, Адаз гьамд гъун ва Адан Келимаяр) кIелзавайбурал (яни гьар жуьре малаикрал), -

4. Гьакъикъатда, Ила́ гьи куь – сад я (Вичиз са шерикни авачир Сад тир Аллагь я – са Гьадаз куьне ибадат ая),

5. (Ам) я – Рабби цаварин ва чилин ва абурун (кьведан) арада авай затIаринни, ва Рабби – рагъэкъечIдай (ва гьакIни рагъакIидай) патаринни! (рагъ гьар экуьнахъ экъечIдай чка хъуьтIуьз, гатуз дегиш жезва)

6. Гьакъикъатда Чна дуьньядин цав (яни чилиз мукьвал цав) безетмишдай затIаралди (зинетдалди) – гъетералди безетмишнава,

7. Ва (гьакIни цав гъетералди) хуьн яз – гьар са муьтIуьгъсуз (аси) шейтIандикай. -

8. Алакьдач (жезвач) абурувай (шейтIанривай) агакьриз яб акалдайвал «лап вини дережадин жемятдихъ» (малаикрихъ- абуруз Аллагьди эмирар гудайла инсанрин гьакъиндай) ва гьар патахъай абурал (цIаюн чIукар) гьалчзава,

9. Чукурун патал (абур малаикрихъ яб акалуникай). – Ва (Ахиратда) абуруз даим тир азаб жеда.-

10. (Жедач абурувай яб акализ) Анжах – ни (абурукай) тадиз кьунатIа са тадиз кьурди (ни тадиз чуьнуьхнатIа са гаф малаикрин рахунрикай) – адалай гъейри, ва адан гуьгъуьнани текIвен акъуддай «цIай квай гъед». –

11. Ва абурувай (Ахиратда чан хкун инкарзавайбурувай) хабар яхъ вуна «фетва» (месэладин гьакъиндай фикирна къарар лугьун): чеб халкь авун четин (ва зурба) кар яни, я тахьайтIа – Чна халкьнавай масабур (цавар, чил… халкь авун)? Гьакъикъатда Чна абур (абурун ата – буба Адам) кикIидай (алкIидай) чепедикай халкьнава.

12. Амма, ваз ажеб хьанва (чеб акI тухуникай) – ва абуру (ви гафарикай) ягьанатарни ийизва.

13. Ва абурун рикIел хкайлани – (абуру) рикIел гъизвач (менфят къачузвач).

14. Ва (абуруз) са аламат (ви пайгъамбарвал гьахъ тирди къалурзавай са ажеб кар) акурла – абуру (адакай) еке ягьанатар ийизва.

15. Ва абуру лугьузва: «Им – анжах ачух суьгьуьр я!

16. Бес чун кьейила ва чун руквадизни кIарабриз элкъвейла, чал чан хкидани кьван?

17. Ва (гьакIни) чи эвелимжи бубайрални? »

18. Лагь: «Эхь (квел чан хкида), – ва куьн (эй инкарзавай ксар) агъузвилевайбур (ажузарнавайбур) яз жеда! »

19. Ва (гьакъикъатда) ана жедай кар – (анжах) са кIеви гьарай я, ва ингье абур (сурарай къахрагъна) килигзава (Къияматдин Йикъан азабриз).

20. Ва абуру лугьуда: «Агь, еке мусибат (лап гьалаквал) я чаз! Им – Эвездин (гьахъ-гьисабдин) Югъ я! »

21. (Ва лугьуда абуруз): «Им – чара авунин (дуьзвилелди дуван атIана чара ийидай) югъ я, вич куьне таб яз кьур».

22. (Ва малаикриз эмир гуда) «КIватIа санал зулум авурбур (ширк авурбур), ва абуруз ухшарбур (терефдарар, ва я: ва абурун мушрик папар), ва абуру ибадат авур затIарни (бутарни, гъуцарни)

23. Аллагьдилай гъейри, ва (фад) рекье тур абур «Джаѓ ьи́ м»-дин рекьиз (гьала абур Жегьеннемдиз).

24. Ва акъвазара абур, гьакъикъатда абурувай (гила) хабар хкьада (авур крар ва лагьай гафар патахъай),

25. (Ва лугьуда абуруз): «Вуч хьанва квехъ, вучиз (куьне) сада-садаз куьмек гузвач?! »

26. Аксина! Къе абур михьиз муьтIуьгъ хьанва.

27. Ва элкъведа абур сад-садахъ – (туьгьметариз, гьуьжетариз) садбуру муькуьбурувай хабарар кьаз.

28. Абуру (башчийриз табий хьайи ксари) лугьуда: «Куьн чав эгечIнай – эрчIи патахъай» (яни: куьне къаст вунай чун хийирдикай (къенивиликай, имандикай) къакъудиз, арабри хийир эрчIи патахъ галаз алакъалу ийизвай).

29. Абуру лугьуда: «Аксина! Куьн (чеб) – йагъазвайбур тушир (яни куьн чеб иман инкардайбур тир).

30. Ва авачир чаз куь винел гьакимвал (къуват, делил), ва аксина куьн чеб сергьятар чIурзавай (гьахъдикай такабурлувалзавай) ксар тир.

31. -Ва тестикь хьана чал чи Раббидин Гаф (чаз азаб жеда лагьай), гьакъикъатда (гила) чна дадмишда (азаб)! -

32. Ва (гьакI тирвиляй) чна куьн (дуьз рекьикай) ягъалмишвиле ттунай, гьакъикъатда чун чеб ягъалмишвилевайбур тир».

33. -Ва (гьавиляй) гьакъикъатда абуру а Юкъуз вирида (санал) азабда иштиракда (абуру дуьняда ширкда санал иштиракайвал).

34. Гьакъикъатда Чна гунагькарриз (мушрикриз) гьа икI ийизва! –

35. (Бес) Гьакъикъатда абур, чпиз лагьайла: «Ля́ иля́ гьа илла-Алла́ гьу» (Авач ила́ гьи ибадатдиз лайихлу тир Аллагьдилай гъейри) – (абуру адакай) еке такабурлувалзавай,

36. Ва лугьузвай: «Бес чна шаирдиз, дилидаз килигна (абуру акI фикирзавай Пайгъамбардикай) чи гъуцар тадани (гадардани) кьван? »

37. -Аксина! Ам атанвай гьакь гваз ва (ракъурнавай) Векилар гьакь тирди тестикьарна.-

38. Гьакъикъатда куьне (эй мушрикар) азиятлу азаб дадмишда!

39. Ва квез гузвай эвез (жаза) – анжах куьне авур амалринди я.

40. Анжах – Аллагьдин хкянавай (яни муъмин) лукIарилай гъейри,

41. Ахьтинбуруз – малум тир паяр жеда (Женнетда – ризкьидин) -

42. (Гьар жуьредин) емишар (мейваяр, салан хъчар) – ва абур (чпиз Аллагьди) еке гьуьрметар авунвайбурукай жеда

43. Няметрин (гьамишалугъ тир хушбахтвилин) Женнетра,

44. Сад-садан чина (къаншарда) аваз тахтрал (ацукьун, къаткун патал хъуьтуьл месер алай чарпайрал) алаз.

45. Гелкъведа абурухъ (Женнетдин къаравушар) авахьна физвай чешмедай тир чехир авай фенжанар(чехир хъвадай чIехи къапар) гваз -

46. (Вични гзаф) лацу, хъвадайбуруз лезетлу.

47. Виче я (кьилин ва я руфунин) тIал авачир, ва я адакай абурун акьул тефидай (и дуьньядавай ичкидикай хъвайидаз кьуд гьал жезва: пиянвал, кьилин тIал, къусмишун яни экъуьшун, цвар авун. Ва Женнетдин чехирдикай- а крар садни жедач).

48. Ва абурун патав (абурухъ галаз) вилер чиле тунвай папар («гьуьрияр») жеда, гуьрчег чIехи вилер авай,

49. На лугьуди абур гелкъвез хуьзвай (девекъушдин) какадиз ухшамиш я (какадин къеневай лацу перде хьтин, назик).

50. Ва элкъведа абурун садбур муькуьбурухъ – сад-садавай хабарар кьаз.

51. Са лугьудайда абурукай лугьуда: «Гьакъикъатда заз (гьамиша захъ галай Ахиратда чан хкун инкарзавай) са дуст авай.

52. Ада лугьудай: «Вун дугъриданни (чан хкунихъ) инанмиш хьанвайбурукай яни?

53. Бес чун кьейила, ва чакай руг ва кIарабар хьайила, чаз (гьахъ-гьисаб хъувуна) эвез хгудани кьван? »

54. Ада (Женнетда авай а муъминди) лугьуда: «Куьне килигна ахтармишдани? »

55. Ва ам килигна ахтармишда ва адаз ам «Джаѓ ьи́ м»-дин (ЦIун) лап юкьва аваз аквада.

56. Ада (муъминди) лугьуда: «Кьин кьазва Аллагьдал! Гьакъикъатда вун лап мукьвал тир (яни са тIимил амай) вуна зун гьалак ийиз (вуна зун имандикай къакъудиз – эгер за ваз яб ганайтIа).

57. Ва эгер зи Раббидин нямет хьаначиртIа (зун дуьз рекьел – имандал мягькемарай), дугъриданни зунни (вахъ галаз азабдиз) гъанвайбурукай жедай».

58. Ва (Женнетда авай а муъминди лугьуда): «Бес, мад рекьидач кьван чун (чун мад рекьизмай туш кьван) -

59. Чи эвелимжи кьиникьлай гъейри? Ва гудач кьван чаз азаб (Женнетдиз ракъурнавайдалай кьулухъ)?!

60. Гьакъикъатда гьа им я чIехи агалкьун! »

61. Гьа ихьтинди патал къуй амал авурай амалзавайбуру (гьа ихьтин саваб, гьамишалугъ няметар патал – чалишмиш хьурай чалишмиш жезвайбур)!

62. Гьа гьа ам (а хушвилер, няметар) хъсан яни (Аллагьдин патай) къунагълух яз, я тахьайтIа «закъкъум» тар?

63. Гьакъикъатда Чна ам фитне (ва я: азаб) яз авунва зулумкарриз.

64. Гьакъикъатда ам я тар – «Джаѓ ьи́ м»-дин (Жегьеннемдин) кIане экъечIзавай.

65. Адан (хумрав тарцин хьтин) «тумунин кисеяр» (яни емишар) – на лугьуди ам шейтIанрин келлеяр я.

66. Ва гьакъикъатда абуру (кафирри) неда адакай (а тарцин емишрикай) – ва адакди (абуру) руфунар ацIурда.

67. Ахпа абуруз адан винелай лап ргазвай цин (ва я: ириндин) къаришугъ затI (хъваз) гуда.

68. Ахпани, гьакъикъатда, абуруз (а къати азабдай) хкведай чка «Джаѓ ьи́ м» (ЦIай) я. -

69. Бес гьакъикъатда абуруз чпин бубаяр (дуьз рекьикай) ягъалмишвиле аваз жагъанай,

70. Ва абурук – абурун гелера аваз финал (бубайрин рекьиз табий хьунал) лап гьерекат кутазвай (вилик- кьилик квай ксари- ва ибур чпи фикирни тавуна, делилни истемиш тавуна гьа рекьиз табий хьанай).

71. Ва дугъриданни абурулай (ви халкьдилай эй Пайгъамбар) виликни эвелимжибурун (сифте уьмметрин) чIехи пай ягъалмишвиле гьатнай.

72. Ва дугъриданни Чна абуруз «игьтиятвал авунин хабар гудайбур» ракъурнай.

73. Бес килиг (ибрет къачу), чпиз игьтиятвал авунин хабар атайбурун (ва ам кьабул тавуна чпин куфрдал акъвазайбурун) эхир гьихьтинди хьанатIа!

74. Анжах – Аллагьдин хкянавай (яни муъмин) лукIарилай гъейри (инанмишвал авурла -азабдикай хкатна).

75. Ва гьакъикъатда Чаз Нугьа эверна (куьмекдиз) – ва гьикьван хъсан «жаваб гудайбур» я (Чун)!

76. Ва Чна ам ва адан хзанар (ва муъмин ксарни) «чIехи пашманвиликай» (батмиш хьуникай) къутармишна.

77. Ва (анжах) гьадан несилар Чна амукьдайбур авуна (адан халкь батмиш хьайидалай кьулухъ).

78. Ва Чна адал (хъсан тариф) эхиримжибурун (гуьгъуьналлай несилрин) арада туна (давамарна),

79. Салам* хьуй Нугьаз алемрин (вири уьмметрин) арада!

80. Гьакъикъатда Чна гьа икI (Нугьаз хьиз) – эвез гузва хъсан крар ийизвайбуруз!

81. Гьакъикъатда, ам – Чи муъмин (иман гъайи) лукIарикай я!

82. Ахпа, Чна муькуьбур (амай вирибур) батмишарна.

83. Ва гьакъикъатда Ибрагьим адан (Нугьан диндин) терефдаррикай тир

84. Вичин Раббидин вилик «саламат» (михьи) рикI гваз атай (акъвазай) чIавуз -

85. Вичин бубадиз ва вичин халкьдиз (ада) лагьай чIавуз: «Куьне куьз ибадатзава (Аллагьдилай гъейри)?!

86. Бес квез Аллагьдилай гъейри (маса) гъуцар кьаз кIанзавани (куьн а карда) тапарар къундармишзавайбур яз (ва я: квез (къундармишнавай) тапаррин гъуцар кьаз кIанзавани Аллагьдилай гъейри)?

87. Бес вуч я куь фикир (гиман) алемрин Раббидин патахъай (гьихьтин жаза гуда Ада квез – куьне Адаз шерикар гъайила)?! »

88. Ва (адаз адан халкьди чпин сувар кьиле тухудай чкадиз ша лагьайла) ам килигна гъетериз са килигуналди (фикириз)

89. Ва (ада) лагьана: «Бес зун азарлу я».

90. Ва (элкъвена) хъфена (абур) адакай – далу ганвайбур яз.

91. Ва гьерекатна ада (чинебадаказ) абурун гъуцарихъ (бутарин патав) ва (ягьанат яз абурукай) лагьана: «Незвач хьи куьне (квез бахшнавай тIуьнар)?!

92. Квез вуч хьанва, рахазвач хьи (куьн)? »

93. Ва элкъвена ам абурал – эрчIи гъилелди ягъиз (якIунал хаз кукIвариз).

94. Ва атана абур (мушрикар) адан патав звериз тадидаказ.

95. Ада лагьана: «Куьне куь гъилералди (къванерикай, кIарасрикай) атIуз туькIуьрзавайбуруз ибадатзавани?

96. (Вични) Аллагьди халкьнавайла куьн ва куь (ва я: куьне ийизвай) амални (крарни)».

97. Абуру лагьана: «Эцига ам патал са (еке) дарамат ва (ацIурна ам кIарасралди цIай авуна) вегь ам а къати цIуз! »

98. Ва абуруз адаз (чIуру) къаст (гьилле авуна ам гьалак) ийиз кIан хьана, амма Чна чпикай кIаник акатайбур (магълуб хьайибур) авуна.

99. Ва ада лагьана: «Зун зи Раббидин патав физва (куьч жезва Аллагьдин рекье) Ада зун дуьз рекье твада.

100. Рабби! Пишкеш ая заз диндарбурукай (багъиша заз диндар велед)! »

101. Ва Чна адаз шад хабар гана умунлу (къени) эркек аял жеда лагьай (яни Исмаилакай муштулух гана).

102. Ва ам (Исмаил) адахъ галаз чалишмиш жедай (фена санал крар ийидай) яшдив агакьайла, ада лагьана: «Я зи хва! Гьакъикъатда заз ахварай за вун (къурбанддиз) тукIваз акуна (ва Пайгъамбаррин ахвар гьахъ я) – бес килиг вун, ваз гьикI аквазва (а кар)? » Ада лагьана: «Я зи буба! Кьилиз акъуда ваз эмирзавай кар ва «ин ша́ Аллагь» (эгер Аллагьдиз кIан хьайитIа), ваз зун сабурлубурукай яз жагъида».

103. Ва абур кьведни (Аллагьдин эмирдиз михьиз) муьтIуьгъ хьайила, ва ада ам ярхарайла пелен са къвалахъди (тукIуна къурбандиз гъиз),

104. Ва (а макъамда) Чна адаз эверна: «Эй, Ибрагьим!

105. Гьакъикъатда, вуна кьилиз акъудна акур ахвар! Гьакъикъатда Чна гьа икI (Ибрагьимаз хьиз) – хъсан крар ийизвайбуруз эвез гузва!

106. Гьакъикъатда (гьа) им – ачух (яни зурба) имтигьан я (ви имандин гьакъикъивал ачухдиз къалурзавай).

107. Ва (дугъриданни)Чна ам (ви хва къурбанддиз гъуникай) азаднава чIехи «тукIвадай гьайвандалди» эвез авуна.

108. Ва туна Чна адал (Ибрагьимал хъсан тариф) эхиримжибурун (гуьгъуьналлай несилрин) арада.

109. «Салам» (тебрик ва саламатвал) хьуй Ибрагьимаз!

110. Гьа икI (Ибрагьимаз хьиз) – Чна эвез (саваб) гузва (Чи лукIарикай чпи иман гъана) хъсан (диндар) крар ийизвайбуруз!

111. Гьакъикъатда ам – Чи муъмин (иман гъайи) лукIарикай я!

112. Ва Чна адаз (Ибрагьимаз гьакIни) шад хабар гана Исгьакъ (велед) жеда лагьай – пайгъамбар яз «салиѓ ьбурукай» (диндарбурукай) жедай.

113. Ва Чна адал ва Исгьакъал (еке) берекатлувал ракъурна (абур кьведни гзаф берекатлу авуна). Ва абурун кьведан несилрин арада хъсан (диндар) амалзавайдини ава, ва вичиз (вичин чандиз) ачух тир зулум ийизвайдини.

114. Ва (гьакIни) гьакъикъатда Чна Мусадиз ва Гьаруназ чIехи нямет (регьимар) гана.

115. Ва Чна абур (кьведни) ва абурун халкьни чIехи пашманвиликай къутармишна.

116. Ва Чна абуруз (еке) куьмек гана – ва гьабур хьана гъалиб хьайибур.

117. Ва Чна абуруз (кьведаз) лап ачух Ктаб (Таврат) багъишна.

118. Ва Чна абур (кьведни) Дуьз Рекьел (гьахъ диндал- Исламдал) гъана.

119. Ва туна Чна абурал (кьведални -хъсан тариф) эхиримжибурун (гуьгъуьналлай несилрин) арада.

120. «Салам» (тебрик ва саламатвал) хьуй Мусадиз ва Гьаруназ!

121. Гьакъикъатда Чна гьа икI (Мусадизни Гьаруназ хьиз)- эвез (саваб) гузва хъсан (диндар) крар ийизвайбуруз!

122. Гьакъикъатда абур кьведни Чи муъмин (иман гъайи) лукIарикай я!

123. Ва гьакъикъатда Илйа́ с ракъурнавай Векилрикай я,

124. Ингье ада (бану-Исраилрикай тир) вичин халкьдиз лагьана: «Бес кичIезвачни квез (Аллагьдикай)?!

125. Бес куьне багь́ л*- диз (бутдин тIвар, тIалабунариз) эверзавани (ибадатзавани) кьван, вични Виридалайни Хъсан Халикь туна –

126. Куь ва куь эвелимжи (бан) бубайрин Рабби тир – Аллагь туна?! »

127. Ва абуру ам (адан пайгъамбарвал) таб яз кьуна, ва гьакъикъатда абур кIватIна хкана жеда (азабдиз),

128. Анжах – хкянавай (пайгъамбардиз табий хьайи) Аллагьдин лукIар квачиз!

129. Ва туна Чна адал (хъсан тариф) эхиримжибурун (гуьгъуьналлай несилрин) арада.

130. «Салам» хьуй Ил-Йа́ синаз (яни Илйасаз, ва я: Йа́ синан терефдарриз)!

131. Гьакъикъатда Чна гьа икI (Илйа́ саз хьиз) – эвез (саваб) гузва хъсан (диндар) крар ийизвайбуруз!

132. Гьакъикъатда ам Чи муъмин (иман гъайи) лукIарикай я!

133. Ва гьакъикъатда ЛутI – ракъурнавай Векилрикай (расулрикай) я,

134. Ингье Чна ам ва адан хзанар вири къутармишна,

135. Анжах кьуьзуь дишегьли (ЛутIан паб) квачиз – кьулухъ амукьайбурукай (яни гьалак хьайибурукай) хьайи.

136. Ахпа Чна муькуьбур (кафирвал авурбур михьиз) кукIварна.

137. Ва гьакъикъатда куьн (эй къурайш халкь куь сеферра Шамдиз фидайла) абурун чкайрай физва – пакаман вахтарани (экуьнрихъни),

138. Ва йифизни. Бес куьне кьатIузвачни (фагьумзавачни)?!

139. Ва гьакъикъатда Йу́ нус ракъурнавай Векилрикай я,

140. Ингье ам (лукIвилевай кас вичин иесидикай михьиз катдай хьиз, вичин уьлкведай) катна лап ацIанвай гимидиз,

141. Ва (гими батмиш жедайла, заланвал тIимиларун патал вичел чип гьалтайди гьуьлуьз гадарна амайбур къутармиш хьун патал) ада (амайбурухъ галаз) чип вегьена – ва ам «цIуьдгъуьн хьайибурукай» хьана (яни а карда ам кIаник акатайбурукай хьана – гьуьлуьз гадарна).

142. Ва ам чIехи балугъди туькьуьнна – вич туьгьметдиз лайихлу яз.

143. Ва эгер ам тасбигь*-завайбурукай (Аллагь пакзавайбурукай) хьаначиртIа,

144. Дугъриданни ам адан руфуна амукьдай абурал чан хкидай Йикъалди.

145. Ва Чна ам (а чIехи балугъдин руфунай ахкъудна) вегьена баябан чилел, вич сагъсузди яз.

146. Ва Чна адан винелай къабахдин (бурандин) тар экъечIдайвал авуна (хъендик хьана, адакай менфят къачудайвал).

147. Ва Чна ам (пайгъамбар яз) виш агъзуран ва гьадалайни гзаф ксарин патав ракъурна,

148. Ва абуру инанмишвална, ва Чна абуруз тайин тир вахтуналди няметар ишлемишдай мумкинвал хгана.

149. Ва (гила) хабар яхъ вуна абурувай (ви халкьдивай) «фетва» (месэладин гьакъиндай фикирна къарар лугьун): бес ви Раббидиз рушар яни ва чпизни – гадаяр?!

150. Я тахьайтIа Чна малаикар дишегьлияр (диши жинсининбур) яз халкьнавани, вични абуру (а ксари а кардиз) шагьидвал ийиз?!

151. Ангье! Гьакъикъатда абуру, чпин къундармишнавай тапаррикай яз, лугьузва:

152. «Аллагьди (велед) аладнава», – ва гьакъикъатда абур тапархъанар я.

153. Бес Ада рушар хкянавани рухваяр туна?!

154. Квехъ вуч хьанва, гьикI куьне (ахьтин) къарар акъудзава?!

155. Бес рикIел гъана фагьумзавачни куьне?

156. Я тахьайтIа квехъ ачух делил авани (куьне лугьузвай а гафариз)?

157. (АкI ятIа) гъваш куь ктаб (Аллагьдин патай квез ракъурнавай), эгер куьн гьахъбур ятIа!

158. Ва (бес) абуру (мушрикри) Аданни джинрин арада мукьва-кьиливал тунва. – Ва дугъриданни джинриз хъсан чизва гьакъикъатда абур (акI лагьай мушрикар, Къияматдин Юкъуз азабдиз) хкана жедайди. -

159. Пак я Аллагь, абуру (кафирри) Адаз гузвай сифетрикай (лугьузвай шикилдикай).

160. - Анжах Аллагьдин хкянавай (яни муъмин) лукIарилай гъейри (абуру Аллагьдиз Адан чIехи дережадиз, Адан садвилиз лайихлу сифетар гузва)! –

161. Ва (гьавиляй) гьакъикъатда куьн ва куьне ибадатзавай затIарни (эй мушрикар), -

162. Жедач квевай (куь) а кардиз (куьне ибадатзавай затIариз ибадатдайвал) рекьяй акъудиз (садни),

163. Анжах ам, вич Джаѓ ьи́ м*- дин (Жегьеннемдин) къати кунин (кана кармаш хьунин) азаб чIугвадайди тирди, квачиз.

164. (Малаикри лагьана): «Ва чакай гьар садаз (цавара – вичин) малум тир чка (кар) ава.

165. Ва гьакъикъатда, гьа чун я жерге-жерге акъваззавайбур (Аллагьдиз ибадатдайла).

166. Ва гьакъикъатда гьа чун я «тасбигьзавайбур» (пак ийиз Аллагьдин тарифзавайбур)».

167. Ва (бес) гьакъикъатда абур (яни Меккадин мушрикар вун пайгъамбар яз ракъурдалди) лугьуз авай:

168. «Эгер чаз эвелимжибурулай атанвай (виликдай хьайи пайгъамбаррилай атай Ктабар -Таврат, Инжил хьтин) Зикр*(Ктаб) хьанайтIа,

169. Дугъриданни, чун Аллагьдин хкянавай (ихласвилелди Адаз ибадатзавай муъмин) лукIар жедай».

170. Амма (абуруз ахьтин Ктаб – Къуръан атайла) абуру адахъ кафирвална – ва абуруз ахпа чир жеда (гьихьтин азаб чпиз жедатIа)!

171. Ва дугъриданни виликдай тестикь хьанва Чи Келима (гьакъикъатда Чна виликдай гаф ганва) Векилар яз ракъурнавай Чи лукIариз;

172. Гьакъикъатда гьабур я – чпиз (Чи патай) куьмек жедайбур.

173. Ва гьакъикъатда Чи кьушун – гьабур я гъалиб жедайбур.

174. Ва (гьавиляй) элкъуьгъ (вун) абурукай (гьакь кьабул тийизвайбурукай) та (тайин тир) вахтуналди.

175. Ва килиг (вун) абуруз (гуьзета) ва гележегда абуруз аквада (чпив агакьдай азаб).

176. Бес абуру Чи азаб атуник тади кутазвани?

177. Ва ам (азаб) абурун гьаятдиз эвичIайла (къапудал атайла) – чпиз игьтиятвал авунин хабар атайбурун пакаман вахт лап писди жеда эхир!

178. Ва элкъуьгъ (вун) абурукай та (тайин тир) вахтуналди.

179. Ва килиг, ва абурузни мукьвара аквада (чпи дадмишдай азаб)!

180. Лап Пак я (михьи я ва вине я) ви Рабби – «чIехивилин» (са Вичиз вири чIехивал, зурбавал, гьайбатлувал, талукь тир) Рабби – абуру (кафирри) Адаз гузвай сифетрикай (лугьузвай шикилдикай).

181. Ва салам*(Аллагьдин патай тебрик ва саламатвал) хьуй ракъурнавай Векилриз!

182. Ва гьамд хьуй Аллагьдиз – алемрин Рабби!

Сура 38. Соа́ д (Соа́ д)

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Соа́ д (мана Аллагьдиз хъсан чида). Кьин кьазва Къуръандал виче (инсанриз) рикIел гъун авай!

2. Амма кафирвал авурбур (гьакьдикай, имандикай) такабурлувиле ва чаравиле (аксивиле) ава.

3. Гьикьван гзаф уьмметар Чна тергнай абурулай вилик, ва абуру (чпив азаб атана агакьайла куьмекдиз) эвернай (Аллагьдиз) – амма (туба кьабул хъийидай, катдай) къутармиш жедай вахт тушир чIавуз!

4. Ва (абуруз) ажеб хьанва абурун патав, чпикай тир игьтиятвал авунин хабар гудайди атана лугьуз! Ва кафирри лагьана: «Им – суьгьуьрчи, тапархъан я!

5. Бес ада (авай гзаф) ила́ гьирикай (гъуцарикай) – (ибадатдиз лайихлу тир) са ила́ гьи авунвани?! Гьакъикъатда им (ада эверзавай а кар) – лап ажайиб кар я! »

6. Ва башламишна (ва я: фена) чIехи ксар абурукай (лугьуз чпин халкьдиз) бес: алад куьн (вач куь физвай рекьяй яни давамара) ва сабур ая куь ила́ гьийрал (гъуцарал), гьакъикъатда им (Пайгъамбарди Сад Аллагьдихъ эверунин кар) – вичелди (адаз) маса шей кIанзавай кар я(яни адаз маса къаст ава-куь кьилел гьакимвал авун),

7. Чаз идакай (Пайгъамбарди эверзавай и тавгь́ иддикай*) ван хьайи туш эхиримжи диндани(Иса пайгъамбардин дин «насра́ ния»-да, ва чи бубайрин диндани). Им -анжах къундарма (туькIуьрнавай таб) я.

8. Бес чи арадай гьа адаз яни Зикр* (Къуръан) авуднавайди?! » Аксина! Абур Зи Зикрдин* (Къуръандин) гьакъиндай шаклувиле ава! Аксина, абуру Зи азаб гьеле дадмишнавач!

9. Я тахьайтIа абурув гвани ви Гзаф Гужлу (Къудратлу), Гзаф Пишкеш Гудай Раббидин регьимрин хазинаяр?!

10. Я тахьайтIа абуруз авани гьакимвал (ва иесивал) цаварин, чилин ва абурун (кьведан) арада авайбурун винел?! (АкI ятIа) Къуй хкаж хьурай абур (цавуз) рекьерай (ва я: цIилералди – анай идара ийидайвал чпиз кIанивал).

11. (Абур я) анал алай (са) кьушун – кIаник акатдай (магълуб жедай), чеб «са фикирдал сад хьанвай дестейрикай тир» (яни виликдай пайгъамбарриз акси экъечIай ва чеб Аллагьди жазаламишай дестейрикай я).

12. Абурулай виликни (расулар) таб яз кьунай Нугьан халкьди, гIад-ди ва фиръаванди – «руькуьнрин (хкарин) сагьибди» (чIехи къуватдин ва гьакимвилин ва я: зурба дараматрин – сагьибди),

13. С́ аму́ д-ди, ЛутIан халкьди, ва аль-Айкатдин* агьалийри (Шуайбан халкьдикай тир къалин тарар, бустанар авай чкадин сагьибри). – Абур – «са фикирдал сад хьанвай дестеяр» тир (гьар сад диндиз акси яз кIватI хьанвай уьмметар тир). -

14. Гьар сада (абурукай) расулар таб яз кьунай, ва (гьар садаз) Зи жаза тестикь хьана!

15. Ва абуру (Меккадавай мушрикри) гуьзетзавайдини анжах са «къати ван» я (яни Исрафил малаикди Карчуниз*уф гунин кIеви сес) я – вичелай кьулухъни (деве сифте ацана ахпа са тIимил гуьзетна мад сефер ацун хъувурла, гьа сад ва кьвед лагьай ацунрин арада авай вахт кьванни) муьгьлет галачир(ва я: - вичиз элкъуьр хъувун авачир).

16. Ва абуру (а мушрикри рахшандариз) лагьана: «Чи Рабби! Фад агакьара чав чи (азабдин) пай -Гьисабдин Югъ жедалди»!

17. Сабур ая вуна абуру лугьузвайдал, ва рикIел гъваш Чи лукI Давуд, еке къуватдин сагьиб, гьакъикъатда ам – (Аллагьдихъ) гзаф элхкъведайди тир.

18. Гьакъикъатда Чна адаз дагълар муьтIуьгъарна – адахъ галаз санал тасбигь* ийиз (Аллагь пак ийиз) йикъан эхирдани ва рагъ экъечIдай чIавузни.

19. Ва (муьтIуьгъарна Чна адаз) къушарни – (абур) санал кIватIнаваз (тасбигь* ийиз), вирибур адан патав (элкъвез) хквезвай (адаз табий тир).

20. Ва мягькемарна Чна адан гьакимвал (пачагьвал), ва Чна адаз камаллувал (пайгъамбарвал) ва чIалан устадвал* (лазим мана ачухардай, гьахъ ва таб чара ийидай баянлу рахунин бажарагъвал) гана.

21. Ва атанани ваз гьуьжетчийрин хабар – (цлалай хкаж хьана) «мигьрабдиз» (Давудан ибадатханадиз) гьахьай?

22. Ингье абур Давудан патав атана, ва адаз абурукай къурху (кичI) хьана. Абуру лагьана: «КичIе жемир! (Чун) – гьуьжетдавай кьве кас я, чакай сада муькуьдаз зулум авунва – бес (вуна) дуван атIутI чи арада гьахълувилелди ва сергьятрилай элячIмир (зулум мийир), ва къалура (вуна) чаз гьахъ (дуьз) рехъ (а карда).

23. (Абурукай сада лагьана): «Гьакъикъатда им – зи стха я, адахъ кьудкъанни цIекIуьд хеб ава, захъ авайди са хеб я. Ада лагьана: «Амни зи гъилик кутур* (яни заз хце)» ва ада (гьуьжетрин) рахунрани зал винел пад къачуна».

24. Ада (Давуда) лагьана: «Дугъриданни ада ваз зулум авуна ви хеб вичин хиперик кухтун тIалабуналди. Гьакъикъатда гзафбуру (са карда иштиракзавай) шерикрикай садбуру муькуьбуруз зулум ийизва, – инанмишвал авуна диндар амал авурбурулай гъейри – ва (гьикьван) тIимил ава абур». Ва фикирна (яни кьатIана) Давуда Чна (и кардалди) вичиз анжах имтигьан* авунвайди, ва ада вичин Раббидивай (гунагь) багъишламишун тIалабна, ва агъуз (ярх) хьана рукугI*(сажда) ийиз, ва (туба авуна) элхкъвена (Адахъ).

25. Ва Чна адаз а кар багъишламишна. Ва гьакъикъатда адаз Чи патав (Ахиратда) «мукьвавал (Чаз)» ва хъсан «элкъвена хкведай чка» ава!

26. Эй, Давуд! Гьакъикъатда Чна вакай халифа*(Чи патай чилел шариатдин истемишунар кьиле тухудай кьетIен ихтиярар ганвай гьаким, сердер) авунва чилел, (гьавиляй) гьахълувилелди дуван ая инсанрин арада ва табий жемир вун гьевесриз, тахьайтIа(а карди) вун Аллагьдин рекьелай алудда. Гьакъикъатда, Аллагьдин рекьелай алатзавайбур, – абуруз къати азаб жеда (абуру) Гьисабдин Югъ рикIелай алудуниз(адакай элкъуьниз) килигна!

27. Ва Чна цав, чил ва абурун (кьведан) арада авай затIарни гьакI гьавайда яз халкьнавач! Ам (а фикир)- кафирвал авурбурун гиман я. (Гьавиляй) «еке мусибат (къати азаб, гьалаквал)» жеда кафирвал авурбуруз, ЦIаюкай!

28. Бес Чна, чпи инанмишвал авуна диндар амал авурбур – чпи чилел чIурувилер авурбур хьиз ийидани, я тахьайтIа Чна (Аллагьдикай) кичIебур – гунагькарар (лап чIуру ксар) хьиз ийидани (эвездин гьакъиндай сад хьиз ийидани)?!

29. Чна ваз авуднавай (и) Ктаб – берекатлуди (виче гзаф хийирар, регьимар авайди) я, абуру адан аятрал фикир – фагьум авун патал ва акьулрин сагьибри рикIел гъана менфят (ибрет) къачун патал.

30. Ва Чна Давудаз (хва) Сулейман багъишна! Гьикьван хъсанди я а лукI (Сулейман). Гьакъикъатда ам – гзаф элкъведайди тир (Аллагьдихъ)!

31. Ингье адаз йикъан эхирда вилик гъана къалурна – акъваздайла пуд кIвачел акъвазна кьуд лагьай кIвач гьакI экисдай, багьа шив-ар (балкIанар).

32. Ада лагьана: « Гьакъикъатда, (дуьньядин) багьа нямет кIан хьун зи Рабби рикIел гъунилай (капI авунилай) заз гзаф кIан хьана, та ам (рагъ) пердедихъ чуьнуьх хьана.

33. Хкваш абур куьне зи патав! » Ва ам абурун зангар ва гарданар турунал ягъиз(къурбанддиз гъиз) гатIунна (ва я: Ада лагьана: «Гьакъикъатда заз кIан хьанва багьа нямет(балкIанар) кIан хьун, зи Раббидин зикр* патал абурал джигьад авун патал, та абур вилерикай чуьнуьх хьана ва ада лагьана Хкваш абур зи патав» ва башламишна ам абурун зангарилай, гарданрилай кап алтадиз).

34. Ва гьакъикъатда Чна Сулейман синемишна (адаз имтигьан авуна), ва Чна адан тахт-дал (са) жасад (беден) вегьена*, ахпа ам (туба авуна Аллагьдихъ) элхкъвена.

35. Ада лагьана: «Рабби! Багъишламиша заз, ва пишкеша (Вуна) заз (ахьтин) гьакимвал (пачагьвал), залай кьулухъ садазни тежедай, хьтин. Гьакъикъатда Вун я – Гзаф Пишкеш Гудайди! »

36. Ва Чна адаз гар муьтIуьгъарна, ам хъуьтуьлдиз фад физвай адан эмирдалди адаз кIан хьайи патахъ.

37. Ва (муьтIуьгъарна Чна адаз) шейтIанарни: гьар са «(зурба) эцигдайди дараматар» ва «(зурба) гьуьлуьн деринриз эвичIдайди» (абурукай),

38. Ва (гьакIни абурукай) зунжурра (бухавра) аваз кутIуннавай масадбурни.

39. Им (и вири няметар) – Чи (патай тир пай) пишкеш я (ваз); ва (гьавиляй) багъиш ая (вуна адакай ваз кIанидаз) ва я (кьуна) тур – (ваз а карда) са гьахъ-гьисабни жедач.

40. Ва гьакъикъатда адаз Чи патав (Ахиратда) «мукьвавал (Чаз)» ва хъсан «элкъвена хкведай чка» ава!

41. Ва рикIел гъваш (вуна) Чи лукI Аййу́ б – ада вичин Раббидиз (ялвариз) эверай чIавуз: «Гьакъикъатда зак шейтIанди четинвилер (гьелеквал) ва азаб (тIал) хкIурнава! »

42. (Ва Чна адаз лагьана): «Эця жуван кIвач чиле (ва анай ваз къайи булах акъатда)! Ингье – вичел чуьхуьнагардайди (эхъведайди) къайи, ва хъвадайди (яни ишлемиша – вун сагъ хъжеда)».

43. Ва Чна адаз (Аййубаз) вичин хзан ва абурухъ галаз са гьакьван артухни багъишна, Чи патай регьим яз, ва акьулрин (къанажагърин) сагьибриз рикIел гъун яз.

44. «Ва къачу жуван гъиле (векьер- кьаларин) са кIунчI ва ягъа адалди (паб), ва чIурмир жуван кьунвай кьин»* (ам азарлу тир чIавуз адаз вичин папа авур са кардал хъел атана ва ада ам виш сеферда яда лагьана кьин кьуна …ва сагъ хъхьайла, вичин кьин чIур тавун патал, адаз икI лагьанай). Гьакъикъатда Чаз ам сабурлуди яз жагъана. Гьикьван хъсанди я (Чи) а лукI (Аййуб), гьакъикъатда ам гзаф элкъведайди тир (Аллагьдихъ)!

45. Ва рикIел гъваш Чи лукIар Ибрагьим, ва Исгь́ акъ ва Йакъу́ б – (дин кьиле тухунин карда) къуватлувилин ва дерин кьатIунрин (басаратвилин) сагьибар.

46. Гьакъикъатда Чна абуруз башкъа кьетIенвал гана – (Ахиратдин) Мескен гьамиша рикIел хьун (яни Чна абур дуьньядин крар рикIе хьуникай михьи авуна, абуру гьамиша Ахират рикIеваз Аллагьдиз гзаф ибадатар ийизва, инсанриз диндиз эверзава Ахиратдиз гьазурвал акун патал),

47. Ва гьакъикъатда абур Чи вилик – хкянавайбурукай, лап хъсанбурукай я.

48. Ва рикIел гъваш Исма́ и́ л, ва Аль-Йасаъ ва Зуль-Кифл. Ва вири (абур) – лап хъсанбурукай я.

49. Им (Къуръан) – «РикIел Гъун» я, ва гьакъикъатда (Аллагьдикай) кичIебуруз гьазурнава хъсан «элкъвена хкведай чка» -

50. А́ дн* – Женнетар – (чпин) ракIарар абур патал ахъа тир;

51. Абур ана кьуьнт яна ярх хьанваз жеда, эвериз ана (чпиз) емишар гзаф ва хъвадай затIар.

52. Ва абурун патав (ана) вилер чиле тунвай* (масадбуруз садазни килиг тийиз са чпин итимриз килигдай), чпин таяр тир папар (ва гьуьрияр) жеда.

53. Гьа им я – квез хиве кьунвайди, Гьисабдин Югъ патал!

54. Гьакъикъатда гьа им я – Чи (патай тир) ризкьи (няметар, паяр), вичизни акьалтIун (куьтягь хьун) авачир!

55. Им – (Аллагьдикай кичIебуруз я)! Ва гьакъикъатда, (гьахъдикай такабурлувална) сергьятар чIурзавайбуруз лап пис «элкъвена хкведай чка» гьазурнава, -

56. Жегьеннем, чпив ана къати кунин азаб чIугваз тадай, ва гьикьван пис «мес» я ам!

57. Им (а азаб) – ва къуй абуру дадмишрай ам – лап ргазвай яд ва ирин (гъура) я,

58. Ва масадни (яни жеда абуруз маса азабни) гьа шикилдикай, гьар жуьрейрин!

59. (Ва ЦIуз вегьидайла, гьахъдикай такабурлувална сергьятар чIурайбуру сада садаз лугьуда): «И чIехи кIватIални квехъ галаз (аниз) гьахьдайбур я». (Абуруз жаваб гуда): «Тахьуй абуруз гегьенш (яни хушвилин) кьабулун! Гьакъикъатда абурни ЦIун къати кунин азаб чIугвадайбур я! »

60. Абуру (а еке кIватIалди) лугьуда: «Аксина, квез тахьуй гегьенш (яни хушвилин) кьабулун! Куьн я ам (ягъалмишвал, азаб) чаз гъайиди (яни куьн – чIехи ксар – себеб хьана чун дуьз рекьикай ягъалмишвиле хьуниз). Ва гьикьван писди я а амукьдай чка! »

61. Абуру лугьуда: «Чи Рабби! Ни им (гьахъдикай ягъалмишвал) чаз гъанатIа, артухара адаз ЦIа гзафарнавай азаб! »

62. Ва абуру лугьуда: «Чахъ вуч хьанва, чаз аквазвач хьи итимар чна чеб писбур (ва бахтсузбур) яз гьисабай (абуру акI муъминрикай фикирзавай)?

63. Яраб чна абур (са гьакьни авачиз) ягьанатрай кьуна жал? Я тахьайтIа (чи) вилер абурулай алат хьанвани? »

64. Гьакъикъатда а кар – ЦIун агьалийри сада-садахъ гьуьжет авун, гьахъ я.

65. Лагь: «Зун анжах – игьтиятвал авунин хабар гудайди я, ва авач ила́ гьи (ибадатдиз лайихлу тир) – Сад Тир, виридан винел (гъалибвал) Винел Пад Къачудай са Аллагьдилай гъейри,

66. (Вич) Цаварин, чилин ва абурун (кьведан) арада авай затIаринни Рабби, Гзаф Гужлуди, Гзаф Багъишламишдайди, тирди».

67. Лагь: «Ам (яни Къуръан) – зурба хабар я.

68. Куьн адакай (патахъ) элкъвенва,

69. Авачир заз чирвал «лап вини дережадин жемятдикай» (малаикрин)- абуру гьуьжетардайла (Адам халкь авунин гьакъиндай, заз а кар чир хьана вагьй*- дай).

70. Заз (Аллагьди) вагьй*- ракъурна инандирмишзава (а кар) гьакъикъатда зун анжах – ачух, игьтиятвилин хабар гудайди тирвиляй (яни за квез хабар гун патал)».

71. (РикIел гъваш вуна абурун): Ингье ви Раббиди малаикриз лагьана: «За инсан халкьда чепедикай.

72. Ва За дуьзарна тамамарайла ам, ва За адан къенез Зи Руьгьдикай* уф гайила (адак Зи Руьгьдикай кутурла), ават (агъуз) хьухь куьн адаз сажда ийиз! »

73. Ва (гьасятда) малаикри вирибуру вирида (санал) сажда авуна,

74. Са иблисдилай гъейри, ада еке такабурлувална ва ам кафиррикай хьана.

75. Ада (Аллагь Таалади) лагьана: «Эй, иблис! Куь ваз манийвална (куь вун акъвазарна) За Зи кьве Гъилелди* халкьнавайдаз сажда ийиз? Вуна (Адаман патахъай) такабурлувалнани, я тахьайтIа вун (ви Раббидин вилик) жув винедай кьурбурукай хьанвани? »

76. Ада (иблисди) лагьана: «Зун адалай (Адамалай) хъсан я, Вуна зун цIукай халкьнава, ам Вуна халкьнава чепедикай».

77. Ада лагьана: «(АкI ята) ЭкъечI анай (Женнетдай); бес гьакъикъатда вун – алчахарна чукурнавайди я.

78. Ва гьакъикъатда вал Зи лянет жеда – Эвездин Йикъадалди».

79. Ада (иблисди) лагьана: «Рабби! Муьгьлет це заз – абурал чан хкидай йикъалди».

80. Ада лагьана: «Гьакъикъатда вун – (вичиз Чна) муьгьлет ганвайбурукай я

81. Малум вахтунин (Исрафил малаикди Къаргъудиз*сифте уф гудай) йикъалди! »

82. Ада (иблисди) лагьана: «Кьин кьазва (за) Ви лап зурбавилел (чIехивилел), за гьакъикъатда абур вири рекьяй акъудда (ягъалмишвиле твада),

83. Анжах абурукай Ви хкянавай лукIар квачиз! »

84. Ада (Аллагь Таалади) лагьана: «Гьахъ я (Зи патай). Ва За (анжах) Гьахъ лугьузва:

85. Гьакъикъатда, За Жегьеннем валди (эй иблис) ва абурукай ваз табий хьайибуралди, дугъриданни ацIурда, – вирибуралди! »

86. Лагь (эй Пайгъамбар): «ТIалабзавач за квевай а кардихъ гьакъи, ва туш зун авачиз (ва я: я лугьуз) жува жувал а кар къачунвайбурукай».

87. Ам (Къуръан) – анжах алемриз «РикIел Гъун» я.

88. Ва дугъриданни, квез (эй мушрикар) чир жеда са кьадар вахтунилай адан зурба хабар (яни Къуръан гьакь тирди -инсанри жемятралди Ислам-дин кьабулайла, ва квезни азаб атайла)! »

⇐ Предыдущая 1 234 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒

Последнее изменение этой страницы: 2019-05-06; Просмотров: 279; Нарушение авторского права страницы