Сура 39. аз-Зумар (Сад-садан гуьгъуьналлай кIапIалар)

 

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. И Ктабдин (авудна) ракъурун – Гзаф Гужлу (Гьайбатлу), Камаллу Аллагьдин патай я.

2. Гьакъикъатда Чна ваз (авудна) ракъурнава Ктаб (виче) гьахъ аваз, (гьавиляй) ибадат ая вуна Аллагьдиз, рикIин сидкьидай дин са Адаз талукьарна!

3. Дугъриданни! Анжах Аллагьдиз михьи дин талукь я. Ва чпи Адалай гъейри (маса) «архаяр» (гъуцар) кьунвайбуру (лугьузва): «Чна абуруз анжах – абуру чун Аллагьдиз жезмай кьван мукьвал авун патал ибадатзава». Гьакъикъатда Аллагьди абурун арада дуван ийида абур чара хьайи крара. Гьакъикъатда Аллагьди дуьз рекьел гъидач – вич тапархъан, (кIеви) кафирвалзавайди тирди!

4. Эгер Аллагьдиз велед къачуз кIан хьанайтIа, Ада хкядай Вичи халкьзавайбурукай Вичиз кIаниди. Лап Пак я Ам! Ам я Аллагь – Сад Тир, виридан винел (гьар са кардал) Винел Пад (гъалибвал) Къачудайди (Вичиз вири шейэр муьтIуьгъ тир- Кьадарсуз Къудратлуди)!

5. Ада цавар ва чил халкьнава гьакъикъат патал (яни виче гьахъ аваз, камаллу себеб аваз, гьакI гьаваянда тушиз). Ада йиф элкъуьриз алчударзава йикъал, ва югъ элкъуьриз алчударзава йифел. Ва муьтIуьгъарнава Ада рагъ ва варз; гьар сад гьерекатна физва тайинарнавай вахтундалди (а вахт патал). Дугъриданни, Ам (Аллагь) – Гзаф Гужлуди, Гзаф Багъишламишдайди я!

6. Ада куьн са чандикай халкьнава, ахпа Ада адакай адаз паб яратмишна – ва авудна* (яратмишна ва муьтIуьгъарна) Ада квез маларикай (кIвалин гьайванрикай) муьжуьд жуьреяр (жуьтер). – Ада куьн куь дидейрин руфунра халкьзава са яратмишунин гьал муькуь яратмишунин гьалдин гуьгъуьна аваз пуд къат (тах) мичIивилера (руфун, аялдин кIвал, ген). Гьа ахьтинди я Аллагь – куь Рабби; (са) Адаз талукь я (вири) гьакимвал. Авач ила́ гьи (ибадатдиз лайихлу тир) Адалай гъейри. Бес гьикI куьн элкъуьрзава (тавгь́ иддикай, яргъаз ийизва Адаз ибадат авуникай)?!

7. Эгер куьне кафирвал авуртIа (эй инсанар), гьакъикъатда Аллагь гьич квез муьгьтеж туш (Адаз герек авач куь иман, куь тавгьид* – куьн чеб адаз муьгьтеж я, яни квевай тавгьид* кьиле тухун тIалабзава квез менфят хьун ва зарардикай яргъа хьун патал). – Ва Ам Вичин лукIар патал куфрдал (абуру куфр авунал) рази туш. – Ва эгер куьне шукур авуртIа, Ам – квез а кардал рази я (Адаз куьне а кар авун хуш я ва хъсан эвезни гуда). Ва са чандини пар ялзавай – масадан пар ялдач (са гунагькар чандини масадан гунагьрин пар ялдач). Ахпа, куь Раббидин патав я куь элкъвена хтун, ва хабар гуда Ада квез куьне авур амалрикай. Гьакъикъатда Адаз (куь) хурара (рикIера) вуч аватIа (хъсандиз) чизва!

8. Ва инсандив четинвал (бала́ ) хкIурла (кьилел атайла), ада вичин Раббидиз эверзава (ялвариз, умундиз дуьа ийиз) са Адахъ элкъвез. Ахпа, Ада (а бала алудна) Вичин патай адаз нямет багъишайла – ада рикIелай алудзава вичи виликдай Низ эвернатIа (ялвариз), ва ада Аллагьдиз «барамбар авурбур» (шерикар) гъизва, (масадбур) Адан рекьелай алудун патал. Лагь: «Ишлемиша жуваз няметар са тIимил вахтунда жуван куфрда аваз, гьакъикъатда вун ЦIун агьалийрикай я! »

9. Бес вичи йифди ибадат ийизвайди сажда ийиз ва акъвазна капI ийиз, Ахиратдикай кичI аваз ва вичин Раббидин регьимдик умуд кваз (а кафирдихъ галаз сад хьиз жедани)!? Лагь: «Сад жедани кьван (вичин Раббидикай, гьахъ-диндикай) чирвилер авайбур, ва чпиз чирвал авачирбур? » Гьакъикъатда рикIел гъана ибрет къачузва анжах акьулрин сагьибри.

10.  Лагь (эй Пайгъамбар – муъминриз За лугьузвайди): «Эй, Иман гъанвай (Зи) лукIар, кичIе хьухь куь Раббидикай (яни давамара куь инанмишвал ва кичIевал)! Чпи хъсан амал (диндар крар) авурбуруз и дуьньяда – (абуруз и дуьньядани Ахиратдани) хъсанвал (хъсан гьал ва саваб) жеда. Ва Аллагьдин чил гегьенш я (куьч хьухь диндин рекье лазим хьайила). Гьакъикъатда сабурлубуруз тамамвилелди жеда абурун саваб (гьич) сан-гьисаб авачиз! »

11. Лагь (инсанриз): «Гьакъикъатда заз эмирнава за Аллагьдиз ибадат авун михьидаказ* (ихлас гваз яни рикIин сидкьидай) са Адаз дин талукьарна,

12. Ва эмирнава заз – зун мусурманрин сифтеди (яни Аллагьдиз муьтIуьгъ хьайи сад лагьай кас) хьун патал».

13. Лагь: «Гьакъикъатда, заз кичIезва эгер за зи Раббидиз асивал авуртIа (чIалаз яб тагайтIа, заз) ЧIехи йикъан азаб жез».

14. Лагь: «За (са) Аллагьдиз ибадатзава – михьидаказ жуван дин (тIеат, ибадат) Адаз талукьарна.

15. Ва куьне квез кIанзавай затIариз ибадат ая Адалай гъейри (заз адакай зарар авач, ва квев ахпа агакьда пис жаза)». Лагь: «Гьакъикъатда, зиянвал хьайибур абур я, Къияматдин Юкъуз чпивай чеб ва чпин хзанар квахьайбур (гъиляй акъатайбур)». Дугъриданни, гьам я – ачух зиян!  

16. Абуруз (Къияматдин Юкъуз) – чпин винелайни «чардахар» цIукай (яни цIун къатар) жеда, ва абурун кIаникни «чардахар» (цIун къатар)». Адалди – Аллагьди Вичин лукIарик кичI кутазва. Эй (Зи) лукIар, кичIе хьухь квез Закай (Зи эмирар кьилиз акъудиз ва Зи къадагъайрикай яргъа жез)!

17. Ва чеб «тIа́ гъу́ тдикай» (Аллагьдилай гъейри – амай вири: бутар, гъуцар, шейтIанар куьз мушрикри ибадатзаватIа) – абуруз ибадат авуникай яргъа хьана ва (чпини туба авуна) Аллагьдихъ элкъвейбур – гьабуруз шад хабар ава (и дуьньядни ва Ахиратдани). Ва шад хабар це Зи лукIариз,

18. Чпи гафунихъ (чпиз лугьузвай чIаларихъ) яб акалзавай ва адакай (лап) хъсандаз табий жезвай. Ахьтинбур – Аллагьди дуьз рекьел гъанвайбур я, ва ахьтинбур – гьабур я акьулрин (къанажагърин) сагьибар.

19. Бес, вичел азабдин Келима тестикь хьанвайди – бес вавай вич ЦIа авайди къутармишиз жедани кьван?!

20. Амма чпи, чпин Раббидикай кичIевал* (Адан эмирар кьилиз акъудна ва къадагъайрикай яргъа) хьайибур -абуруз эцигнавай тавханаяр (михьи кIвалер) гьазурнава – чпин винелни тавханаяр алай (яни мертебайрин зурба кIвалер), чпин кIаникайни вацIар авахьзавай Аллагьдин патай хиве кьунвай кар яз – Аллагьди гайи гаф гьич чIурдач!

21. Бес ваз акунвачни гьакъикъатда Аллагьди цавай яд авуднавайди, ва ам чешмеяр яз чиле тунвайди? Ахпа Ада адалди гьар жуьре рангарин къацар (набататар чиляй) акъудзава. Ахпа абур чIехи хьана агакьзава, ва ваз абур хъипи хьана аквазва, ахпа Ада абур кьуру хьана куьлуь хьанвай кьаматIриз (кьалар-кьулариз) элкъуьрзава. Гьакъикъатда а карда – акьулрин (къанажагърин) сагьибриз рикIел гъун (ибрет) ава.  

22. Бес вичин хур Аллагьди Ислам (дин) патал ачухарнавайди ва вични вичин Раббидин патай тир нурдал алайди (барабар жедани кафирдихъ векъи рикI авай)?! «Еке мусибат (къати азаб, гьалаквал)» я чпихъ векъи (къван хьтин) рикIер авайбуруз Аллагьдин Зикрдин* (Къуръандин) гьакъиндай! Ахьтинбур – ачух ягъалмишвиле ава.

23. Аллагьди – (авудна) ракъурнава виридалайни хъсан Хабар* (Малумат яни Къуръан) – Ктаб яз (вичин паяр) сад – садаз ухшар авай ва кьве-кьвед (яни тикрар) тир, адакай чпин Раббидикай кичIебурун хамуник зурзун акатзава (хамуниз хар акъатзава), ахпа хъуьтуьл (секин) жезва абурун хамар ва абурун рикIер Аллагьдин «Зикрдиз». Ам (а кар) – Аллагьдин патай тир регьбервал я, адалди Ада Вичиз кIаниди дуьз рекьел гъизва. Ва вуж Аллагьди ягъалмишвиле туртIа, адаз дуьз рекьел гъидайди авач!

24. - Бес Къияматдин Юкъуз вич (бухавралди кутIунна чинихъди Жегьеннемдиз гадарайла) вичин чиналди жув азабдин писвиликай хуьдайди (барабар жедани – Женнетда няметрин юкьва жедайдахъ галаз)?! Ва зулумкарриз лугьуда: «Дадмиша гила куьне къазанмиш авурди! »

25. Абурулай (ви халкьдилай) вилик хьайибуруни (эй Пайгъамбар) таб яз кьунай (расулар) – ва абуруз чпи гьич гьиссни тавур патай азаб атана.

26. Ва Аллагьди абурув и дуьньядин уьмуьрда агъузвал (алчахвал) дадмишиз туна, амма Ахиратдин азаб лап чIехи я, эгер абуруз (а кар) чир хьанайтIа! -

27. Ва гьакъикъатда Чна и Къуръанда инсанриз гьар са мисалдикай гъанва, абуру рикIел гъун (фагьум авун) патал!

28. (Ва авуна Чна ам) Араб чIалал тир Къуръан яз, виче са какурвални авачир, абуруз (Аллагьдикай) кичIевал (Адаз итIаатлувал авуна эмирар кьилиз акъудун ва къадагъайрикай яргъаз) хьун патал!

29. Аллагьди мисал яз гъанва: са (лукI) итим – (вич) еке гьуьжетдавай шерикрин (шерикар тир иесийрин) гъилик квай, ва (маса лукI) итимни – михьиз са итимдин (иесидин) гъилик квай, бес сад яни абур кьвед мисалдиз (гьалдиз)?! (Гьелбетда, ваъ! Им – мушрикдин ва мусурмандин гьалар гекъигун я). – Вири гьамд хьуй Аллагьдиз! – Амма абурун чIехи паюниз чизвач (гьахъ)!

30. Гьакъикъатда вахъни кьиникь гала (вунни рекьида), ва гьакъикъатда абурухъни кьиникь гала (абурни-яни мушрикарни рекьида).

31. Ахпа, гьакъикъатда куьне Къияматдин Юкъуз куь Раббидин вилик гьуьжетарда (Ва Аллагьди дуван атIуда..).

32. Ва (бес) вуж я мадни зулумкарди, Аллагьдикай тапарар туькIуьрайдалай, ва гьакь (Къуръан) табдай кьурдалай вичин патав ам атайла?! Бес Жегьеннемда тушни кафирриз «акъваздай чка»?!

33. Ва (вичи) сидкьи* (гьакь) гваз атайди ва адахъ инанмишвал авурди – гьабур я (Аллагьдикай) кичIебур.

34. Абуруз чпин Рабиддин патав, чпиз вуч кIан хьайитIани (леззетрикай) гьам жеда. Гьам (гьа ихьтинди) я – гьакъи (эвез) хъсан (яни диндар) крар ийизвайбурун,

35. Аллагьди, абуру авур лап пис амалрилай гъил къачун патал, ва абуру авур лап хъсан амалриз килигна абуруз чпин гьакъи (саваб) гун патал.  

36. Бес, Аллагь бес тушни Адан ЛукIраз (хуьдайди ва куьмекчи яз) – ва абуру (мушрикри) ваз (эй Пайгъамбар) Адалай гъейрибуралди (яни чпин гъуцаралди) кичIерар гузва. Ва вуж Аллагьди ягъалмишвиле туртIа, авач адаз дуьз рекьел гъидайди!

37. Ва вуж Аллагьди дуьз рекьел гъайитIа, авач адаз рекьелай алуддай садни. Бес Аллагь – Гзаф Гужлуди, (куфр ва гунагьар авурбурулай) интикъам (кьисас) къахчунин Сагьиб тушни?!

38. Ва эгер вуна абурувай хабар кьуртIа: «Ни халкьнава цавар ва чил? » – абуру гьакъикъатда лугьуда: «Аллагьди». Лагь: «Квез гьикI аквазва куьне Аллагьдилай гъейри ибадатзавайбурун гьакъиндай? Эгер Аллагьдиз заз зарар гуз кIан хьайитIа, абурувай Адан зарар алудиз жедани? Ва я, эгер Адаз заз регьим багъишиз кIан хьайитIа, жедани абурувай Адан регьимлувал (кьуна) акъвазариз? » (Абуру лугьуда: «Гьелбетда, ваъ! ») Лагь: «Заз бес я Аллагь! Гьадал (яни Аллагьдал) таваккул* ийизва таваккул*- завайбуру! »

39. Лагь: «Эй, зи халкь! Куьне амал ая куь чкадаллаз (куь жуьреда), зани амал ийида. Ва мукьвара квез чир жеда,

40. Нив вич агъузардай азаб агакьдатIа ва нин кьилел (нел) гьамиша амукьдай азаб къведатIа».

41. Гьакъикъатда Чна вал Ктаб (авудна) ракъурнава (виче) гьахъ аваз инсанар патал, ва вуж дуьз рекьел атайтIа – ам вич патал я, ва вуж ягъалмиш хьайитIа – ам анжах вичиз акси яз ягъалмиш жезва, ва туш вун абурал (вичел абур имандал гъун) тапшурмишнавайди (вал алайди анжах дин агакьарун я)».

42. Аллагьди чан къахчузва «чан алай затIарин» (инсанрин) абурун кьиникь атайла (ва им – чIехи кьиникь я), ва кьин тавунвайди – (адан чан къачузва) ам ахварик квайла (им- гъвечIи кьиникь я); ва вичиз ажал (кьиникь) кьисмет-кьадарнавайдан чан Ада кьуна тазва, ва муькуьди -тайин тир вахтуналди аххъайзава (рахкурзава бедендиз). Гьакъикъатда, а карда – (ачух) делилар ава фикирзавай ксариз!

43. Я тахьайтIа абуру Аллагьдилай гъейри (чпин гъуцар) шафаатчияр (тереф хуьдайбур) яз кьунвани? Лагь: «Ва эгер абурун гъиле (а гъуцарин ихтиярда) са шейни авачтIани, ва абуру (куьне абуруз ийизвай ибадат) кьатIузвачтIани – (куьне абур шафаатчияр яз кьазвани)?! »

44. Лагь: «Аллагьдиз талукь я михьиз вири шафаат. Адаз талукь я цаварин ва чилин гьакимвал, ахпа Адан патав куьн (элкъуьрна) хкида».

45. Ва кьилди са Аллагь (ва я: гьахъ ила́ гьи са Аллагь я лагьана) рикIел гъайила, чпи Ахиратдихъ инанмишвал тийизвайбурун рикIериз нифретлувал (пис такIанвал) жезва. Ва Адалай гъейрибур (Ам квачиз масадбур: гъуцар, бутар) рикIел гъайила, – ингье абуру еке шадвалзава.

46. Лагь: «Я Аллагь! Цаварни чил Яратмишайди, гъайб*(чинебанди) ва ачух тирди Чизвайди! Вуна дуван атIуда Ви лукIарин арада, абурун арада чаравилер (гьуьжет) хьайи крара».

47. Ва эгер зулум авурбурухъ чилел алай кьванди вири ва адахъ галаз са гьакьванди мадни хьанайтIа, абуру ам чеб Къияматдин Юкъуз азабдин писвиликай къутармиш хьун патал вири гудай. Ва ачух жеда абуруз Аллагьдин патай а кар (азаб)- чпи (и дуьньяда) гьич гьисабани кьун тавур (чпин кьилел къведа лагьана).

48. Ва ачух жеда абуруз чпи къазанмиш авур пис крар(-ин жаза), ва элкъвена кьада абур чпи (гьа) ягьанатар авур карди (азабди).

49. Ва инсандив зарар (писвал, бала́ ) хкIурла, ада Чаз (ялвариз) эверзава. Ахпа, Чи патай Чна адаз нямет багъишайла, ада лугьузва: «Ам заз ганва анжах чирвал себеб яз. Аксина, ам – имтигьан (синемишун) я, амма абурун чIехи паюниз чизвач (а кар)!

50. Гьакъикъатда ам (ахьтин гафар) абурулай вилик хьайибуруни лагьанай, ва са куьмекни хьаначир абуруз абуру къазанмиш авурдакай (чпин мал- девлетрикай, веледрикай менфят хьанач къутармиш хьунин карда).

51. Ва агакьна абурув (кьилел атана вилик хьайи халкьарин) чпи къазанмиш авур писвилер (-ин жаза). Ва зулум авурбурув ибурукайни (ви халкьдикай эй Пайгъамбар) – абуру къазанмиш авур писвилер (-ин жаза) агакьда, ва туш абур ажизариз жедайбур (Чун зайифариз, гъалибвал къачуна Чи азабдикай хкечIиз жедач).

52. Бес абуруз чизвачирни гьакъикъатда Аллагьди гегьеншарзавайди ризкьи (паяр) Вичиз кIан хьайидаз ва кьадар эцигзавайди (дарзавайди, тIимиларзавайди)? Гьакъикъатда а карда делилар (ишараяр) ава инанмишвалзавай ксариз!   

53. Лагь (эй Пайгъамбар – муъминриз За лугьузвайди): «Эй, Зи лукIар – чпи чпин аксина исраф* авур (яни гзаф асивилер, гунагьар авур ксар), Аллагьдин регьимдикай (куьне) умуд атIумир! Гьакъикъатда Аллагьди вири гунагьар багъишламишзава. Гьакъикъатда Ам я – Гъил Къачудайди, Регьимлуди!

54. Ва туба авуна элхкъуьгъ куьн куь Раббидихъ, ва муьтIуьгъ хьухь Адаз – агакьдалди квев азаб, ахпа квез са куьмекни хъжедач.

55. Ва табий хьухь (куьн) квез куь Раббидин патай (авудна) ракъурнавай «лап хъсанди тирдаз» (яни Къуръандиз) – квез бейхабардиз азаб къведалди, куьне гьич гьиссни тавуна,

56. (Ахпа) Лугьун тавун патал чанди* (инсанди): «Агь, гьайиф хьи заз! За Аллагьдин гьакъиндай авур къайгъусузвилер (гъиляй ахъай авур крар), ва гьакъикъатда зун (диндикай) хъуьруьнар (рахшандар) ийизвайбурукай сад тир».

57. Ва я лугьун тавун патал (ахпа инсанди): «Эгер зун Аллагьди дуьз рекьел гъанайтIа, зун (Аллагьдикай) кичIебурукай жедай».

58. Ва я лугьун тавун патал ада, (адаз) азаб акур чIавуз: «(Агь), эгер заз (дуьньядиз) элкъвена хкведай мумкинвал хьанайтIа – зун хъсан (диндар) крар ийизвайбурукай жедайвал! »

59. Аксина! Гьакъикъатда атанай ваз (агакьнай вав) Зи аятар (ва делилар) – бес вуна абур таб яз кьунай, ва такабурлувал авунай (абур кьабулуникай), ва вун кафирвал авубурукай хьанай.

60. Ва Къияматдин Юкъуз ваз аквада Аллагьдикай тапарар къундармишайбур – абурун чинар чIулав хьана. Бес Жегьеннемда тушни такабурлувал авурбуруз «акъваздай чка»?!

61. Ва Аллагьди къутармишда (Жегьеннемдин азабдикай) Адакай кичIевал авурбур (Ада эмирнавай ферз крар ада́ ийиз ва къадагъайрикай яргъа жез) абурун агалкьунриз килигна (ва я: абурун агалкьунрин чкада – Женнетда). ХкIадач абурув писвал (азаб), ва жедач абур пашманни.

62. Аллагь я – вири шейэрин Халикь, ва Ам гьар са шейинал къаюмвалзавайди (идара ийизвайди, гуьзчи, хуьзвайди) я!

63. Адаз талукь я цаварин ва чилин «хазинайрин куьлегар». Ва чпи, Аллагьдин делилрихъ (аятрихъ) кафирвал авурбур, ахьтинбур – гьабур я зиянвал хьайибур (и дуьньяда ягъалмишвиле хьана ва Эхиратда ЦIун азабда жедайбур).

64. -Лагь: – «Бес куьне заз за Аллагьдилай гъейри масадаз ибадат авун эмирзавани (вични ибадат авуниз лайихлу тирди са Ам тирла), эй авамар?! »

65. Ва гьакъикъатда вагьй*ракъурна инандирмишнава ваз, ва валай вилик хьайибурузни (расулризни): «Эгер вуна ширк авуртIа (Аллагьдиз шерик гъайитIа) – гьакъикъатда ви амал (вири хъсан крар) дугъриданни чIур жеда (квахьда, бада фида), ва вун гьакъикъатда (еке) зиянвал хьайибурукай жеда».

66. Аксина, са Аллагьдиз ибадат ая ва хьухь вун шукурлубурукай!

67. Ва абуру Аллагьдиз Адан гьакъикъи къадир*(дережа) ганач (абуруз Адан ЧIехивилин къадир чир хьанач), – ва вири чил Къияматдин Юкъуз Адан са Гъапа* (кьуна) жеда, ва цавар алчударда Адан ЭрчIида (Гъили)*. Лап Пак я Ам ва Вине я – абуру (Адаз) шерик гъуникай (гъизвай ширкдикай)!

68. Ва Карчуниз* (Къаргъудиз) уф гуда – ва цавара авайбур, чилел алайбур чеб-чпелай фена ярх жеда (рекьида), анжах Аллагьдиз кIан хьайибур квачиз. Ахпа адаз (Къаргъудиз)* маса (уф гуналди) уф гуда – ва ингье абур (чпин сурарай) къарагъна акъвазнава, килигиз (Аллагьди чпиз вуч ийидатIа).

69. Ва чил вичин Раббидин Нурдалди ишигълаван (экуь) жеда (Аллагьди Вич махлукьриз ачух авурла дуван атIуз), ва эцигда (гьар садан авур вири крар кхьенвай) ктаб*, ва гъида пайгъамбарар ва шагьидар (инсандин хъсан ва пис крар кхьей малаикар), ва дуван ийида(вири алемрин Раббиди) абурун арада гьахъвилелди ва абуруз зулумни ийидач (я къазанмишай саваб тIимилардач, я азаб артухардач).

70. Ва гьар са чандиз, вичи авур амалдиз килигна тамамвилелди (гьакъи) гуда. Ва Адаз хъсан чизва абуру ийизвай крарикай.

71. Ва вилик ктуна гьалда кафирвал авурбур Жегьеннемдиз кIапIал-кIапIал (авур куфрдин дережадиз килигна сад-садан гуьгъуьналлай кIапIалар яз); ва абур адан (яни Жегьеннемдин) патав атайла адан варар ахъа жеда, ва анин хазиначийри (къаравулри) абуруз лугьуда: «Бес куь патав квекай тир, квез куь Раббидин аятар кIелзавай, ва квез и куь йикъахъ гуьруьшмиш жеда лагьай игьтиятвилин хабар гудай расулар (пайгъамбарар) атаначирни? » Абуру лугьуда: «Гьелбетда (атанай)! Амма (чна гьахъдикай такабурлувалнай ва) тестикь хьана «азабдин келима» кафирвал авурбурал! »

72. (Абуруз) лугьуда: «Гьахьа Жегьеннемдин варариз, гьамишалугъ ана (Жегьеннемда) амукьдайбур яз! Ва гьикьван писди я такабурлубурун «акъваздай чка»!

73. Ва чпин Раббидикай кичIевал* авурбур Женнетдиз гьалда* (рекье твада) кIапIал-кIапIал (имандин къуватдин ва диндарвилн дережадиз килигна сад-садан гуьгъуьналлай кIапIалар яз); та абур адан (яни Женнетдин) патав атайла – анин варар ахъайнаваз жеда, ва абурун хазиначийри (къаравулри) абуруз лугьуда: «Салам квез! Хушбахтвал я квез, гьахь аниз (Женнетдиз), гьамишалугъ амукьдайбур яз! »

74. Ва абуру лугьуда: «(Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз – Вичин гайи гаф чаз кьилиз акъудай, ва чаз (Женнетдин) чил ирс яз гайи чун Женнетда чаз кIан хьайи чкада яшамиш жез ацукьиз! Ва гьикьван иерди я (диндар) амал авурбурун саваб! »

75. Ва ваз аквада (эй, Пайгъамбар) малаикар Аршдин* вири патарихъай элкъвена акъвазнаваз – пак ийиз чпин Раббидиз гьамд гъиз. Ва абурун (вири махлукьрин) арада (Аллагьди) гьахълувилелди дуван ийида, ва лугьуда: «(Вири) гьамд хьуй Аллагьдиз – алемрин Рабби! »

 

Сура 40. Гъа́ фир (Гъил Къачудайди)

 

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Ѓ ьа́, ми́ м. (мана – Аллагьдиз хъсан чида)

2. И Ктабдин авудна ракъурун – Къудратлу (Лап Гужлу), Вири Чидай Аллагьдин патай я,

3. Гунагьар Багъишламишдай, Туба Кьабулдай, Къати жаза гудай, зурба няметрин Сагьиб. Авач Адалай гъейри (ибадатдиз лайихлу тир маса) ила́ гьи, Адан патав я – (виридан) элкъвена хтун (Къияматдин Юкъуз).

4. Гьуьжетар ийизва Аллагьдин аятрин патахъай анжах кафирвал авурбуру, ва къуй алдатмиш тавурай вун абурун гурлу гьалари (майишатдин гьерекатри) уьлквейра.

5. Абурулай виликни таб яз кьунай (расулар) Нугьан халкьди, ва абурулай гуьгъуьнай дестейрини (уьмметрикай). Ва гьар са уьмметди къаст авунай чпин Расулдиз – ам кьун* (яна рекьин) патал. Ва абуру тапарралди гьуьжетарнай, адалди гьахъ чIурун (инкарун) патал, ва кьуна За абур (азабдалди)- ва (бес) гьихьтинди хьана Зи (патай) жаза!  

6. Ва гьа икI (виликдай хьайи- пайгъмбарар таб яз кьур уьмметриз азаб тестикь хьайивал)- кафирвал авурбурал тестикь хьана ви Раббидин «абур ЦIун агьалияр жеда лагьай» Келима!

7. Чпи, Арш* хкажна кьунвайбуру (яни малаикри), ва элкъвена адан патарив гвайбуруни (малаикри) тасбигь* ийизва чпин Раббидиз гьамд гъиз, ва (тамавилелди) Адахъ инанмишвалзава, ва (абуру) иман гъанвай ксариз багъишламишун тIалабзава (астагъфир ийизва): «Чи Рабби! Вуна гьар са шей регьимдалди ва чирвилелди элкъуьрна кьунва. Бес багъишламиша Вуна – туба авуна ва Ви рекьиз табий хьайибуруз, ва хуьх абур Джаѓ ьи́ м*-дин («Къати ЦIун») азабдикай!

8. Чи Рабби! Ва тур Вуна абур А́ дн* – (яшамиш жез даим амукьдай) женнетра, Вуна абуруз хиве кьунвай ва (гьакIни) диндар хьайибур абурун бубайрикай, папарикай ва несилрикай. Гьакъикъатда Вун – Лап Гужлуди, Камаллуди я!

9. Ва хуьх (Вуна) абур писвилерикай (абуру авур пис крарин эвезрикай). Ва вуж Вуна а Юкъуз писвилерикай хвейитIа, гьакъикъатда Вуна адаз регьимлувал авунва. Ва гьа ам я – чIехи агалкьун! »

10. Гьакъикъатда, кафирвал авурбуруз эверда (малаикри): « Дугъриданни Аллагьдин хъел мадни чIехи тир – квез имандихъ эвер гузваз ва куьне кафирвал ийизвайла, (гила ЦIун азаб акурла) квез (куь чпин гьакъиндай) авай куь хъилелай! »

11. Абуру лугьуда: «Чи Рабби! Вуна чун чансузбур авуна кьведра (чун стIал яз дидед руфуна авайла – руьгь кутадалди, ва и дуьньяда уьмуьр куьтягь хьана – чан къахчурла) ва Вуна чан гъана **чал кьведра(дидейри чун хайила и дуьньяда, ва Къияматдин Юкъуз чан хкана сурарай ахкъудайла) – ва (бес гила) чна чи гунагьар хиве кьунва, авачни экъечIуниз (Жегьеннемдай экъечIна дуьньядиз хкведай) са рехъ (Ви эмирриз муьтIуьгъ хьана Ви разивал къачудайвал)? » 

12. Ам (а азаб) квез (эй кафирар) авиляй я хьи – (бес) кьилди са Аллагьдиз (ва я: гьахъ ила́ гьи са Аллагь я лагьана) эверайла куьне (тавѓ ьиддихъ) кафирвална, ва нагагь Адаз шерик гъанваз хьайитIа – куьне (а шерикрихъ) инанмишвалзавай. Ва къарар (гьукум авун) – са Аллагьдиз талукь я, Вине Тир, ЧIехи тир».

13. Ам я – квез къалурзавайди Вичин делилар (лишанар), ва куьн патал цавай ризкьи (марфар) авудзавайди. Ва рикIел гъизва (а делилрикай, аятрикай менфят къачузва) – анжах, (туба ийиз Аллагьдихъ) элкъвезвайбуру!

14. Ва (гьавиляй) Аллагьдиз эвера куьне, михьиз (ихласдиз) Адаз дин талукьарна, кафирриз а кар такIан яз хьайитIани!

15. (Адаз) лап кьакьан дережаяр (чIехивилин зурба сифетар) талукь я (ва я: Ам дережаяр гзаф хкажзавайди я Вичиз кIанидаз), Аршдин*Сагьиб я (Ам). Ада вагьй* «вегьезва»(садлагьана ракъурзава) Вичиз кIан хьайидаз Вичин лукIарикай Адан эмирдалди – игьтиятвал авунин хабар гун патал (ада инсанриз, виче эвелимжибурни эхиримжибурни) сад-садахъ галаз гуьруьшмиш жедай Йикъакай,

16. - Абур ачухдал акъатдай Йикъакай, чуьнуьх жедач Аллагьдикай са шейни абурукай (абуру и дуьньяда авур ачух ва чинебан крарикай). (Аллагьди лугьуда): «Нинди я къе гьакимвал (Нин гъиле ава къе пачагьвал)?! » – «Сад Тир, виридан винел (ва гьар са кардал) Винел Пад (гъалибвал) Къачудай (Вичиз вири шейэр муьтIуьгъ тир, зурба тир, къудратлу) Аллагьдин! »

17. Къе гьар са чандиз вичи къазанмишайдан эвез (гьакъи) гуда. Жедач къе зулум (саваб тIимиларун, ва я гунагьар артухарун). Гьакъикъатда Аллагь – фад гьахъ-гьисабдайди я!

18. Ва игьтиятвал авунин хабар це (вуна) абуруз «Мукьвал жезвай» (яни Къияматдин) Йикъакай – (кичIевиляй) рикIер туьтуьхрив атана жедай, чебни (са чуькьни акъат тийиз) лал хьанваз (ва я: чебни гъамуникди ва пашманвиликди ацIанваз). Жедач зулумкарриз (мушрикриз) я кIаниди (мукьвади, дуст) ва я вичин шафаат кьабул жедай (вичин гафуниз масад табий жедай) шафаат* ийидайди (тереф хуьдайди).

19. Адаз вилерин хиянкарвиликай (хаинвилин килигунрикай) ва хурари чуьнуьхнавайдакай (вири хъсан) чизва.

20. Ва Аллагьди гьахъдалди дуван ийизва. Ва куьз абуру (мушрикри) Адалай гъейри эверзаватIа (ибадатзаватIа – яни абурун гъуцари чпин ихтиярда са шейни авачирвиляй), са шейинни дуван ийизвач. Гьакъикъатда Аллагь – Ам я Вири Ванер Къвезвайди, Вири Аквазвайди!

21. Ва бес абуру сиягьатнавачни чилел (сеферра хьанвачни), ва килигнавачни абур, чпелай вилик хьайибурун гуьгъуьнин гьал (эхир) гьихьтинди хьанайтIа? Абур чпелай къуватдизни, ва чилел тунвай эсерризни зурба тир – (амма абуру кафирвална) ва абур Аллагьди (азабдалди) кьуна абурун гунагьриз килигна, ва хьанач абуруз Аллагьдикай чеб хуьдай (гьич) садни.

22. Ам (а азаб) – а виляй хьана, абурун патав ачух делилар гваз абурун расулар атанай, амма абуру кафирвал авуна, ва Аллагьди абур (азабдалди) кьуна. Гьакъикъатда Ам – (лап) къуватлуди, къати жаза гудайди я!

23. Ва гьакъикъатда Чна ракъурнай Муса Чи аламатар (ишараяр) ва ачух делил гваз,

24. Фиръавандин, Гьа́ ма́ н-ан ва Къа́ ру́ нан патав, ва абуру лагьана: «(Ам) – суьгьуьрчи, тапархъан я! »

25. Ва ам (Муса пайгъамбар) Чи патай тир гьахъ гваз абурун патав атайла, абуру лагьана: «Яна йикь (куьне) адахъ галаз иман гъанвайбрун рухваяр, ва чан алаз тур абурун дишегьлияр! » Амма кафиррин (чинебан чIуру) къастар – анжах телефвиле ава (абуру ийизвай фендигарвилерин эхир – чIур хьун я)!

26. Ва фиръаванди лагьана: «Ша (куьне) зун тур за Муса рекьидайвал, ва къуй ада вичин Раббидиз эверрай. Гьакъикъатда, заз кичIезва ада куь дин (маса диндалди) дегишариз, ва я ада (Мисрдин) и чилел чIурувал арадал гъиз (фитне кар чукIуриз)! »

27. Ва Мусади лагьана (фиръавандиз ва адан жемятдиз): «Гьакъикъатда за зи Раббидивай ва куь Раббидивай жув хуьнуьх тIалабнава гьар са такабурлудакай Гьисабдин Йикъахъ инанмишвал тийизвай! »

28. Ва фиръавандин тухумдикай, вичин иман чуьнуьхарнавай са муъмин итимди лагьана: «Бес куьне яна рекьидани итим, ада: «Зи Рабби – Аллагь я» лугьузвайвиляй? Ва ам куь патав куь Раббидин патай ачух делилар (аламатар) гваз атанва. Ва эгер ам табзавайди ятIа, адан таб вичиз аксиз акъвазда; ва эгер ам гьахълуди ятIа, (а чIавуз) ада квез хиве кьунвайдан бязиди (гьелягьрин бязи пай) куь кьилел къведа. Гьакъикъатда Аллагьди дуьз рекьел гъидач вич (дуьз кардин) сергьятдилай элячIзавайди тапархъан тирди!

29. Эй, зи халкь! Къе куь гъиле ава гьакимвал (агъавал)- гъалибвал аваз квез и чилел (куь гъилик квайбурун винел). Бес ни чаз куьмек гуда Аллагьдин гуждикай (азабдикай), эгер (ам) чав атана агакьайтIа? » Фиръаванди лагьана: «За квез къалурзавайди – анжах, (жув патални ва куьн патални) заз дуьз аквазвай кар я, ва за куьн анжах дуьзвилин (къанажагълувилин) рекьел гъизва».

30. Ва (фиръавандин тухумдикай тир) инанмишвал авунвай касди лагьана: «Эй, зи халкь! Гьакъикъатда заз кичIезва квел (чпин пайгъамбаррин аксина кIватI хьайи) «дестейрин (жазадин) югъ» хьтинди къвез, -

31. Нугьан халкьдин, «гIа́ д»-дин, «с́ аму́ д»-дин, ва абурулай гуьгъуьниз хьайибурунни адет (деб) хьтинди (абуру кьур адетдин – ширк авунин- жазади югъ хьтинди). Ва Аллагьдиз, лукIариз зулум ийиз кIанзавай туш!

32. Ва эй, зи халкь! Заз кичIезва куь патахъай «сада-садаз эвердай» Йикъакай, –

33. Йикъакай, куьн кьулухъ хъфидай – (элкъвена) катиз, (ва) жедач квез хуьдайдини Аллагьдикай (Адан азабдикай). Ва вуж Аллагьди ягъалмишвиле туртIа – жедач адаз дуьз рекьел гъидайди!

34. Ва гьакъикъатда атанай виликдайни квез Йу́ суф ачух делилар гваз, ва куьн (ам) куь патав гваз атайдан гьакъиндай шаклу яз амукьнай, та ам кьейила куьне лагьанай: «Ракъурдач Аллагьди адалай гуьгъуьниз са расулни! » Гьа икI – Аллагьди ягъалмишвиле твазва «сергьятдилай элячIзавайди» гзаф шаклуди! -

35. Чпи, Аллагьдин делилрин (аятрин) гьакъиндай гьуьжетарзавайбур чпиз атанвай са делилни авачиз. ЧIехиди я хъел Аллагьдиз авай (ахьтин гьужетрин гьакъиндай) ва иман гъанвайбурузни. Гьа икI – Аллагьди гьар са (зурба) такабурлу, гзаф залум тирдан рикIел муьгьуьр эцигзава! »

36. Ва фиръаванди лагьана: «Я Гьа́ ма́ н! Эцига заз кьакьан минара, белки зун агакьин рекьерив, -

37. Рекьерив цаварин, бес зун килигдайвал Мусадин Ила́ гьидиз, ва гьакъикъатда за ам – табзавайди яз фикирзава». Ва гьа икI – фиръавандиз адан амалдин писвал хъсан яз къалурна, ва ам дуьз рекьикай къакъудна. Ва фиръавандин (вири) фендигарвилер (гьиллеяр) – анжах зиянвиле(гьалаквиле, телефвиле) ава!

38. Ва инанмишвал авунвайда лагьана: «Эй зи халкь, табий хьухь заз (зи рекьеваз ша), ва за куьн дуьзвилин (къанажагълувилин) рекьел гъида.

39. Эй, зи халкь! И дуьньядин уьмуьр – анжах «тIимил вахтуналди ишлемишна ахпа акьалтIдай менфят» я, гьакъикъатда Ахират – гьам я «амукьиз акъваздай Мескен».

40. Ни пис амал авуртIа – адаз анжах гьам хьтин эвезни гуда. Ва ни, вич муъмин яз диндар амал авуртIа, гьам итим ва гьам дишегьли, ахьтинбур – Женнетдиз гьахьда, ана абуруз сан-гьисаб авачир паяр (няметар) гуда.

41. Ва эй, зи халкь! Бес гьикI жеда заз, за квез къутармиш хьунихъ эверзава, амма куьне заз эверзава ЦIуз?!

42. Куьне заз за Аллагьдихъ кафирвал авунихъ ва за Адаз вичикай заз чирвал авачирди шерик гъунихъ эверзава. Амма за эверзава квез – Лап Гужлудан (Къудратлудан), Гзаф Багъишламишдайдан патав.

43. Са шакни алач (гьакъикъатдиз), куьне заз куьн патав эверзаватIа (яни бутрин), талукь туш адаз эверун (дуьа авун) я и дуьньяда я Ахиратда (ибадат авуниз лайихлу туш ам, ва жедач адавай куь дуьайриз жаваб гуз), ва гьакъикъатда «чи элкъвена хтун» Аллагьдин патав я, ва гьакъикъатда, (куфр ийиз) сергьятрилай элячIзавайбур – гьабур я ЦIун сагьибар!

44. Ва (куьне) рикIел хкида заз квез лугьузвайди, ва за зи кар Аллагьдиз эхтибарзава. Гьакъикъатда Аллагь – (Вичин вири) лукIар Аквазвайди я! »

45. Ва Аллагьди ам абуру авур фендигарвилерин (чIуру къастарин) писвилерикай хвена, ва фиръавандин тухум элкъвена кьуна пис азабди (батмиш хьуни).

46. ЦIайунив абур вугузва пакамаз ва йикъан эхирдани. Ва (Къияматдин) Сят алукьдай Юкъуз – тур (куьне эй малаикар) фиръавандин тухум лап къати азабда!

47. Ва ингье абуру ЦIун къене сада-садахъ гьуьжетарзавайла зайифбуру (авам халкьди башчийриз муьтIуьгъ хьайи) лугьуда такабурлувал авурбуруз (башчийриз, кьиле акъвазай чIехи ксариз): «Гьакъикъатда чун квез табий хьайибур тир. Гила (куьне квел къачуна) алуддани куьне чалай са пай кьванни ЦIун? »

48. Такабурлувал авурбуру лугьуда: «(Ваъ, жедач чавай а кар) Гьакъикъатда чун вири ана (ЦIа) ава. Гьакъикъатда, Аллагьди дуван атIанва лукIарин арада (адалатлувилелди ва гьардаз вичи къазанмишай азаб ганва)! »

49. Ва ЦIа авайбуру лугьуда Жегьеннемдин хазиначийриз (къаравулриз): «Эвера куь Рабиддиз, къуй Ада чал алай азаб са юкъуз кьванни кьезил авурай».

50. Абуру лугьуда: «Ва бес куь патав куь расулар атаначирни ачух делилар (аламатар) гваз? » Абуру (жавабдиз) лугьуда: «Гьелбетда, (атанай)». Абуру лугьуда: «Гила эвера куьне (чпи, – чна гьич эвердач)». Амма, кафиррин эвер гунар (дуьаяр)- анжах анжах телефвиле жеда (абуру ийизвай дуьайриз жаваб гудач, кьвахьда)!

51. Гьакъикъатда Чна куьмек гуда Чи расулриз ва инанмишвал авунвайбуруз и дуьньядин уьмуьрдани ва шагьидвалзавайбур (пайгъамбарар, малаикар, муъминар) атана акъваздай Юкъузни, -

52. А юкъуз, зулумкарриз абурун багъишламишун (уьзуьр) тIалабуни са менфятни тагудай. Ва абурал лянет жеда, ва жеда абуруз (гзаф) пис Мескен (Жегьеннем)!

53. Ва гьакъикъатда Чна Мусадиз регьбервал (пайгъамбарвал) багъишна, ва Чна Исраилан рухвайриз Ктаб (Таврат- Мусадилай гуьгъуьниз несилдилай несилдиз) ирс* авуна,

54. Дуьз рекьин регьбервал яз, ва акьулрин (къанажагърин) сагьибриз рикIел гъун яз.

55. Ва сабур ая вуна (эй Пайгъамбар), гьакъикъатда Аллагьдин гайи гаф гьахъ я. Ва астагъфир* ая жуван гунагьдилай ва ви Раббидиз гьамд гъиз пак ая (Ам) – йикъан эхирдани пакамахъ фадни!

56. Гьакъикъатда чпи, Аллагьдин аятрин (делилрин) гьакъиндай гьуьжетарзавайбур чпихъ чпиз атанвай са делилни авачиз, – абурун рикIера авайди анжах такабурлувал я, ва агакьдач абур анив (чпин чIуру къастунив). Ва Аллагьдикай куьмек яхъ (вуна, жув абурукай) хуьнин. Гьакъикъатда, Ам я – Ван Къведайди, Вири Аквадайди!

57. (Гьелбетда), цаварни чил халкь авун инсанар халкь авунилай (ва кьейидалай кьулухъ абурал чан хкунилай) мадни зурба я эхир, амма инсанрин чIехи паюниз чизвач (а крар вири Аллагьдиз лап регьят тирди)!

58. Ва (гьич) сад хьиз туш буьркьуьдини – экв аквазвайди, ва чпи инанмишвал авуна диндар амал ийизвайбурни – пис крар ийизвайди. Гьикьван тIимил куьне рикIел гъизва (ибрет къачузва)!

59. Гьакъикъатда (Къияматдин) Сят дугъриданни алукьда, ада са шакни авач. Амма инсанрин чIехи паюни инанмишвалзавач.

60. Ва куь Раббиди (Аллагьди) лагьанва: « Заз эвера куьне (дуьаяр, ялварар са Заз ая) – За квез жаваб гуда. Гьакъикъатда Заз ибадат авуникай такабурлувалзавайбур Жегьеннемдиз гьахьда, чеб агъузвилеваз! »

61. Аллагь я – квез йиф авунвайди, виче куьн секин хьун патал, ва югъ – экв гудайди яз (ишигълуди яз квез аквадайвал). – Гьакъикъатда Аллагь – чIехи регьимдин (гзаф няметрин) Сагьиб я инсанар патал, амма инсанрин чIехи паюни шукур ийизвач (иман гъана муьтIуьгъвал ийизвач Адаз)! -

62. Гьа ихьтинди я Аллагь – куь Рабби, вири шейэрин Халикь, авач ила́ гьи (ибадатдиз лайихлу тир) Адалай гъейри. Бес гьикI куьн элкъуьрзава (иман туна, ширкдихъ)?!

63.  – Гьа икI (куьн элкъвенвайвал гьакъдикай эй кафирвалзавай къурейш халкь) – элкъуьрзава (гьахъдикай) чпи Аллагьдин аятар (делилар) инкар ийизвайбурни. -

64. Аллагь я – квез чил авурди дуланмиш жез акъваздай чка яз, ва цав – (эцигнавай) къав (тагъ) яз. Ва Ада квез суьрет (къамат) гана ва куь суьретриз гуьрчегвал гана, ва Ада квез (хуш) няметрикай паяр гана. Гьа ихьтинди я Аллагь – куь Рабби. Лап Берекатлуди я Аллагь – алемрин Рабби!

65. Ам я – Чан Алайди, авач ила́ гьи (ибадатдиз лайихлу тир) Адалай гъейри, ва (гьавиляй дуьа ийиз, куьмекдиз, тIалабунариз) эвера (яни ибадата са) Адаз – михьиз (ихласдиз) Адаз «дин» талукьарна! (Вири) Гьамд хьуй Аллагьдиз – алемрин Раббидиз!

66. - Лагь: «Гьакъикъатда, заз къадагъа авунва за ибадат авун куьне Аллагьдилай гъейри эверзавай (ибадатзавай) шейэриз, вични заз зи Раббидин патай ачух делилар атайдалай кьулухъ, ва заз эмирнава зун муьтIуьгъ хьун алемрин Раббидиз». -

67. Ам я – куьн (куь ата-буба Адам) халкьнавайди накьвадикай, ахпа – стIалдикай, ахпа – ивидин лахтадикай. Ахпа Ада акъудзава (арадал гъизва) куьн (куьрпе) аял яз, ахпа (тазва)- агакьун патал куьн куь къуватлувилихъ, ахпа (тазва) -куьн кьуьзуьбур жедайвал. – Ва ава куь арада адалай виликни (Чна вичин чан къахчуна) рекьизвайбурни. – Ва (са гьалдай муькуь гьалдиз физ а къайдада ийизва) – агакьун патал куьн тайинарнавай вахтунив (ажалдив), ва куь акьулди кьатIун патал (а крари делил яз къалурзавайди квез Халикь авайди, ва са Ам -ибадатдиз лайихлу тирди)!

68. Ам я -Чан Гъизвайди, ва Чан Къачузвайдини. Ва Ада са кар къетI авурла, Ада адаз анжах: «Хьухь! » лугьузва ва ам (а кар) гьасятда жезва.

69. Бес ваз акунвачни чпи Аллагьдин аятрин (ачухдиз гьахъ къалурзавай делилрин) гьакъиндай гьуьжетзавайбур (мушрикрикай), гьикI абур (гьахъдикай) элкъуьрзава?!

70. (Абур я) – чпи, и Ктаб (Къуръан) ва Чна Чи расулрив гваз ракъурнавайди таб яз кьурбур, ва ахпа абуруз чир жеда (кафирал авунин эхир гьихьтинди жедатIа),

71. Абурун гарданриз бухавар вегьейла ва зунжурра аваз чеб чIугурла –

72. Лап ргазвай циз, ахпа ЦIуз (Жегьеннемдиз), чеб (ана) куз (ЦIаюниз «кудай затI» яз).

73. Ахпа абуруз лугьуда: «Гьинава куьне шерикар яз кьурбур (куьне ибадат авур куь гъуцар),

74. Аллагьдилай гъейри? » Абуру лугьуда: «Квахь хьана (къакъатна) абур чакай. Туш! (Куьмекдиз) Эверай туш чна виликдай са куьнизни (яни ибадатначир чна гъуцариз)». Гьа икI (гьа абур хьиз) – Аллагьди (вири) кафирвалзавайбур ягъалмишвиле твазва!

75. «Ам (а азаб) я квез – куьне чилел са гьакьни авачиз (яни гунагь крарал) шадвилер авурвиляй ва куьне дамахар (яни такабурвилер) авурвиляй.

76. Гьахь (гила) куьн Жегьеннемдин варариз гьамишалугъ ана амукьдайбур яз. Ва гьикьван писди я такабурлувал авурбурун «акъваздай (амукьдай) чка»!

77. Ва сабур ая (вуна эй Пайгъамбар), гьакъикъатда Аллагьдин гайи гаф гьахъ я. Ва нагагь Чна ваз къалурайтIани (ви уьмуьрда) Чна абуруз хиве кьунвай кардин бязиди (азаб), ва я Чна ви чан къачуртIани (абурув а азаб агакьдалди), гьар гьикI хьайитIани абур Чи патав элкъвена хкида (ва Чна абурун дуван ийида).

78. Ва гьакъикъатда Чна валай виликни расулар ракъурнай; абурукай садбурун хабарар Чна ваз ахъайнава, ва ава абурукай Чна ваз (чпин хабарар) ахъай тавунвайбурни. Ва гьич са расулдизни ихтияр авачир аламат* гъиз – анжах Аллагьдин изиндалди (гъизвай). Ва Аллагьдин эмир атайла (кафирриз азаб гунин) – дуван атIуда гьахълувилелди (Пайгъамбаррин ва абур таб яз кьур абурун халкьарин арада), ва а чIавуз (анал)- еке зиянвиле жеда таб гвайбур.

79. Аллагь я – куьн патал малар (девеяр, калер, хпер, цIегьер) авунвайди (яратмишнавайди); абурукай садбурал куьн акьахна фин патал, ва куьне абурукай (тукIваз) ненни ийизва.

80. Ва квез абурукай (маса) менфятарни ава; ва абурал алаз куьн агакьун патал гьажетдив (къастдив, герек кардив) куь хурара авай.- Ва абурал алазни ва гимийра авазни куьн (иниз-аниз) тухунни ийизва. -

81. Ва Ада квез Вичин аламатар (делилар, лишанар) къалурзава, – ва гьим Аллагьдин аламатрикай (делилрикай) куьне инкарзава?!

82. Бес абуру абуру сиягьатнавачни чилел (сеферра хьанвачни), ва килигнавачни абур, чпелай вилик хьайибурун гуьгъуьнин гьал (эхир) гьихьтинди хьанайтIа? Абур чпелай къуватдизни, ва чилел тунвай эсерризни зурба тир, – ва абуруз чпи къазанмиш авурдакай (къуватрикай, мал-девлетрикай) са куьмекни хьанач!

83. Ва абурун патав ачух аламатар (делилар) гваз чпин расулар атайла, абуру (кафир халкьари) шадвализ хьана чпихъ авай чирвилерал (пайгъамбарри гъайи чирвилериз акси), ва элкъвена кьуна абур чпи ягьанатар авур карди (азабди).

84. Ва абуруз Чи (патай ракъурнавай) гуж (къати азаб) акурла, абуру лагьана: «Чна инанмишвалнава Аллагьдихъ Тек Са Адахъ, ва чна кафирвалнава чна Адаз шерикар яз гъайибурухъ (яни инкарзава чна вгъуцар, бутар)! »

85. Ва менфят хьанач абуруз чпин имандикай абуруз Чи (патай ракъурнавай) гуж (къати азаб) акур чIавуз – Аллагьдин «суннат» (къанун) яз, Вичин лукIариз (вири уьмметриз) виликдай тайинарнавай (яни азаб атайла иман гъайибуруз адакай са куьмекни жедач – лагьай). Ва а чIавуз (анал) еке зиянвиле хьана кафирвал авурбур!

 

Сура 41. Фуссилат (Баян гана ачухарнава)

 

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. Ѓ ьа́, ми́ м (мана – Аллагьдиз хъсан чида)

2. (И Къуръан) Авудна ракъурун я – Мергьяметлудан, Регьимлудан патай,

3. (Ам я) Ктаб – вичин аятар баян гана ачухарнавай, араб чIалал тир Къуръан яз (яни гзаф кIелдай Гафар яз) – чирвал авай ксариз,

4. Шад хабар гудайди яз ва игьтиятвал авунин хабар гудайди яз, (амма) абурун чIехи пай (адакай) патахъ элкъвена ва абуру яб кьванни акалзавач!

5. Ва абуру лагьана: «Чи рикIер (кIевна) пердейрин къене ава, вуна чаз вичихъ эверзавай кардикай, ва чи япара бишивал ава, ва чини ви арада перде ава. Бес вуна (жуван диндай) амал ая, чнани (чи) амал ийида».

6. Лагь: «Зун анжах гьа куьн хьтин инсан я; заз (Аллагьдин патай) вагьй* ракъурна инандирмишзава – бес (гьакъикъатда) куь ила́ гьи – анжах Сад тир Ила́ гьи (Аллагь) тирди. (Гьавиляй) дуьздиз твах куьне рехъ Адан патав ва «астагъфир» ая куьне Адаз. Ва «еке мусибат (къати азаб, гьалаквал)» я мушрикриз,

7. Чпи закат гун тийизвай, ва чпи Ахиратдихъ кафирвалзавай».

8. Гьакъикъатда, чпи – инанмишвал авуна диндар амал авурбур, абуруз акьалтI тийидай саваб жеда!

9. Лагь: «Бес куьне кафирвалзавани Вичи чил кьве* йикъан къене Халкьайдахъ, ва куьне Адаз «ухшар авунвайбур» (шерикар) гъизвани? Ам (а Халикь) – (вири) алемрин Рабби я!

10. Ва Ада ана «мягькембур» (яни дагълар) яратмишнава – винелай адан, ва Ада ана (чиле) берекатар (бул няметар) авунва, ва Ада ана адан рузияр (лазим) кьадарда тайинарнава – дуьз кьуд* йикъан къене (сифте кьве югъ ва и кьве югъ, вири – кьуд югъ), хабар кьазвайбуруз (ва я: ризкьи тIалабзавайбуруз).

11. Ахпа Ада къаст авуна (чалишмишвална) цавухъ, ва ам гум тир, ва Ада адаз ва чилиз лагьана: «МуьтIуьгъ хьухь (Зи эмирдиз) кьведни – гуьгьуьллувилелди ва я мажбур яз». Абуру (кьведани) лагьана: «Чун муьтIуьгъ я – гуьгьуьллувилелди» (чун ква Ви вилик гуьгьуьллувилелди муьтIуьгъбур яз).

12.  – Ва Ада абур ирид цав яз (тайинарна) туькIуьрна, кьве йикъан къене (яни вад ва ругуд лагьай йикъара). Ва гьар са цавуз Ада вагьй*- далди инандирмишна (чирна) вичин кар (везифаяр). Ва и дуьньядин цав Чна чирагъралди (гъетералди) безетмишна, ва хуьн яз (цавар – яб акалзавай шейтIанрикай). Ам (а крар вири) – Къудратлуда, Вири Чидайда эцигнавай къайда (низам ва гьисаб) я!

13. Ва эгер абур патахъ элкъвейтIа (и делилрикай яни давамарайтIа гьахъ кьабул тавун), (вуна) бес лагь: «За квез игьтиятвал авунин хабар гузва (цавай тадиз къведай къати) азабдикай «ѓ ьа́ д»- (халкь)дин ва «с́ аму́ д»- (халкь)дин къати азаб хьтин,

14. Абурун патав (Чи) расулар атай чIавуз, абурун виликайни ва абурун кьулухъайни: «Бес куьне, анжах са Аллагьдиз ибадат ая (лугьуз)». Абуру лагьана: «Эгер чи Раббидиз кIан хьанайтIа (Ада) авудна ракъурдай малаикар (чи патав расулар яз), ва гьакъикъатда чна, куьн гваз ракъурнавайдахъ кафирвалзава».

15. Ва «ѓ ьа́ д» (лагьайтIа) – абуру еке такабурлувална чилел са гьахъни авачиз, ва абуру лагьана: «Вуж я чалай къуватдиз мадни зурбади? » – Бес абуруз акунвачни гьакъикъатда, чеб халкь авур Аллагь чпелай къуватдиз лапни зурба тирди?! – Ва абуру Чи аламатар (делилар, лишанар) инкар ийизвай.

16.  Ва чна абурал къати (лап къайи, гув ийидай) гар ракъурна – «бедбахт йикъара» (абуруз еке писвилер жедай йикъара), Чна абурув дадмишиз тун патал агъузвилин азаб и дуьньядин уьмуьрда. Ва Ахиратдин азаб – алчахаруниз (агъузаруниз) мадни писди я, ва абуруз са куьмекни гудач!

17. Ва «с́ аму́ д» (лагьайтIа) – Чна абуруз дуьз рехъ къалурнай, амма абуруз «буьркьуьвал» (ягъалмишвал) гзаф кIан хьана дуьз рекьин регьбервилелай, ва абур – чпи къазанмиш авурдаз (еке гунагьриз) килигна агъузардай азаб гудай (цавун) къати ванци кьуна!

18. Ва инанмишвал авурбур Чна къутармишна, ва абур (Аллагьдикай) кичIебур тир.

19. Ва Аллагьдин душманар ЦIуз кIватI ийидай юкъуз – абур (малаикри) кьуна акъвазариз къайдада твада.

20. Та абур анив (ЦIув) агакьайла (абуру инкарда чпи авур гунагь крар – ва) абурун «ван хьуни» (япари), абурун «килигунри» (вилери) ва абурун хамари чпи авур амалрин гьакъиндай абурун аксина шагьидвалда.

21. Абуру чпин хамариз лугьуда: «Вучиз куьне чаз акси яз шагьидвална? » Абуру (хамари) лугьуда: «Чав Аллагьди рахаз туна, Вичи гьар са шейинив рахаз тур». – Ва Ада халкьнава куьн сифте сеферни ва Адан патав куьн хкинни хъийида.

22. Ва куьне чуьнуьхни ийизвачир (гунагь крар ийидайла) куь япари, куь вилери ва куь хамари квел шагьидвал авуникай, амма куьне гиман (фикир) авунай – гьакъикъатда Аллагьдиз куьне ийизвай крарикай гзафбур чизвай туш лагьана.

23. Ва ам я – куь гиман, куьне куь Раббидин гьакъиндай гиман авур, – гьада куьн телефна, ва куьн – еке зиянвал хьайибурукай хьана. -

24. Бес (эгер) абуру сабур авуртIани, абурун «акъваздай (амукьдай) чка» ЦIай я, ва эгер абуру чпел алай туьгьметдилай гъил къахчун (рази хъхьун) тIалабайтIани – жедач абур тIалабун кьабул жедайбурукай.

25. Ва Чна абуруз (гьамиша абурухъ галаз жедай) «юлдашар» тайинарнай (яни шейтIанрикай ва инсанрикай чIуру дустар гьазурнай), ва абуру хъсанди яз къалурна абуруз абурун вилик квайдини (чпи ийизвай чIуру крар и дуьньяда) ва («хъсанди яз къалурна» – яни таб яз кьун къалурна) абурун кьулухъ галайдини (Ахиратдин крар). Ва тестикь хьана абурал (азабдин) Гаф, чпелай вилик хьайи джинринни, инсанрин уьмметрик кваз. Гьакъикъатда абур еке зиянвал хьайибурукай тир.

26. Ва кафирвал авурбуру лагьана: «Яб гумир (куьне) и Къуръандиз ва буш рахунар ая ам кIелдайла (кIевиз рахаз манийвилер ая Пайгъамбардиз кIелун акъвазардайвал), белки куьне гъалибвал къачун (адал)! »

27. Ва (гьавиляй) дугъриданни дадмишиз тада Чна кафирвал авурбурув къати азаб, ва Чна дугъриданни эвез (жаза) гуда абуруз, абуру авур лап пис амалрин!

28. Ам я – Аллагьдин душманрин жаза, ЦIай! Гьана жеда абуруз «гьамишалугъ мескен» – эвез (жаза) яз абуру Чи делилар (аятар -таб яз кьуна) инкар ийиз хьайивиляй.

29. Ва кафирвал авурбуру лагьана (яни Жегьеннемда лугьуда): «Чи Рабби! Къалура чаз чун рекьяй акъудай а кьвед джинрикайни ва инсанрикай – чна абур кьведни чи кIвачерин кIанерик кутада, абур (кьведни) виридалайни агъада авайбурукай (агъузвиле авайбурукай) хьун патал! »

30. Гьакъикъатда, чпи: «Чи Рабби – са Аллагь я» лагьана ахпани «дуьз рехъ мягькемдиз кьиле тухвайбур», эвичIзава абурун патав малаикар: «Бес кичIе жемир квез ва пашманни жемир, ва шадвал ая куьне квез хиве кьунвай Женнетдал! »

31. (Ва лугьуда абуруз малаикри): «Чун я – куь куьмекчияр (ва хуьдайбур) и дуьньядин уьмуьрда, ва Ахиратдани. Ва квез ана куь чанариз вуч тамарзу хьайитIани (ам) жеда, ва жеда квез ана куь хушуниз кIан хьайи шейэрни,

32. Къунагълух яз – Багъишламишдайдан, Регьимлудан патай».

33. Ва вуж я гафариз (ихтилатдиз) мадни гуьрчегди – вичи Аллагьдин патав эверзавайдалай, (вичи) диндар амал ийиз, «гьакъикъатда зун – мусурманрикай я» лугьузвайдалай?!

34. Ва сад хьиз жедач хъсанвал (Аллагьдиз муьтIуьгъвал – хъсан кар) ва писвал (Адаз асивал – пис кар). Алуда вуна (ваз абуру авур писвал) «лапни хъсан кардалди»(гъил къачуналди, регьим авуналди, хъсанвал авуналди), ва ингье, ви ва вичин арада адават (душманвал) авайди – лап мукьвал дуст хьиз хьанва.

35. Ва адахъ (а лайихлу хесетдихъ) гуьруьшмишвал хьун садазни гудач – (Аллагьдин рекье четинвилерал, ва Адан эмирар кьилиз акъудунин карда) сабур авурбурулай гъейри, ва гудач адахъ гуьруьшмишвал хьун (садазни) – «зурба несибдин» (чIехи лайихвилерин, хийирвилин) сагьибдилай гъейри.

36. Ва эгер вав шейтIандин патай чIуру футфа (пис хиял) хкIуртIа (акатайтIа), – бес Аллагьдивай вуна хуьнин куьмек тIалаба, гьакъикъатда, Гьам я – Вири Ванер Къвезвайди, Вири Чидайди!

37. Ва Адан делилрикай (лишанрикай) я – йиф ва югъ, рагъ ва варз. Ракъиниз ва вацраз «сажда» ийимир куьне, амма «сажда» ая куьне абур халкьнавай Аллагьдиз, эгер куьн (гьакъикъатдиз) Адаз ибадатзавайбур ятIа!

38. Ва эгер абуру (мушрикри) такабурлувал авуртIа, бес ви Раббидин патав гвайбуру (малаикри) тасбигьзава* Адаз (тариф ийиз пак ийизва Ам) йифизни, юкъузни – ва абур (а кардикай) юргъун жезвач. 

39. Ва Адан делилрикай (лишанрикай) ам я – ваз аквазва чил (кьур акъатна набат авачирла) умунди (секинди) яз ва Чна адал яд (марф) авударайла, адак юзун акатзава ва ам дакIвазва (хкаж жезва). Гьакъикъатда, адал (чилел) Чан Хкайда – кьенвайбурални гьакъикъатда Ада чан хкида. Гьакъикъатда, Ам гьар са шейинал къудратлу я!

40. Гьакъикъатда, Чи аятрин (делилрин) патахъай (инкар ийиз, дуьзвиликай патахъ) ян гузвайбур – абур (чпин ян гунар) Чакай чуьнуьх туш! Бес (гьахъдикай ян гуниз килигна) вич (малаикри) ЦIуз вегьедайди хъсан яни, я тахьайтIа Къияматдин Юкъуз вич саламатвилеваз къведайди? Ая квез кIани амал (эй гьахъдикай ян гузвайбур), гьакъикъатда Адаз куьне вуч амал ийизватIани аквазва (Ада квез адан жаза гуда)!

41. Гьакъикъатда, чпи Зикрдихъ* (Къуръандихъ) кафирвал авурбур чпи ам атайла – (абуруз къати азаб жеда). Ва гьакъикъатда ам (Къуръан) – лап зурба*(багьа, чIехи дережадин) Ктаб я!

42. Агатдач адав таб я адан виликай я адан кьулухъай (кутаз жедач адак таб гьич са патахъайни, са куьнивайни ам чIуриз жедач, ам Аллагьди хуьзва) – (ам) Камаллудан, Гьамддиз Лайихлудан патай авудна ракъурун я.

43. Ваз (мушрикри) лугьузвай гафар (эй Пайгъамбар) – анжах, валай вилик хьайи расулриз (абурун жемятри) дугъриданни лагьай (хьтин) гафар я. Гьакъикъатда ви Рабби – багъишламишунин Сагьиб я (туба ийизвайбуруз), ва азиятлу жазадин Сагьиб я (куфрдал терсвалзавайбуруз)!

44. Ва эгер Чна ам «а́ жамдал» (араб чIалалай гъейри маса чIалал) тир Къуръан авунайтIа, абуру лугьудай: «Баян гана ачухарнайтIа адан аятар (чун гъавурда гьатдайвал)! «А́ жам» – чIал ва араб (кас, ам гьикI жеда кьван)?! » Лагь: «Ам – иман гъанвайбуруз дуьз рекьин регьбервал ва (рикIера авай азаррикай, шаклувилерикай) сагърун (дава -дарман) я. Ва чпи (Къуръандихъ) инанмишвал тийизвайбур – абурун япара бишивал ава (яб акалзавач фагьум гуз), ва ам абуруз – «буьркьуьвал» я (яни – ана къалурнавай дуьз рекьел къвезвач). Абур – чпиз яргъал чкадай эвер гузвайбур хьиз я (абур ухшар ава – вич яргъа аваз эвер гузавайдан ван текъвезвайдаз)».

45. - Ва гьакъикъатда Чна Мусадиз Ктаб багъишнай, ва адан гьакъиндай чаравилер хьанай. – Ва эгер ви Раббидин Келима хьаначиртIа виликдай гайи, абурун арада дуван атIана куьтягьнавайди тир. Ва гьакъикъатда абур (мушрикар) адан (Къуръандин) гьакъиндай шаклувиле твадай (яни зурба) шакда ава.

46. Ни диндар амал авуртIа – адаз вичиз я (адан менфят, саваб вич патал я), ва ни писвал авуртIа – (адан) вичин аксина я. Ва гьич туш ви Рабби (саваб тIимилариз, гунагьар артухариз) лукIариз зулум ийидайди.

47. (Са) Адан патав элкъуьр хъийизва Сятдикай* чирвал (нивай хабар кьуртIани Къияматдин Югъ алукьдай вахтуникай – вирибуру а кар Аллагьдал вегьезва). Ва (гьакIни): вири емишар экъечIзава чпин тумарин кисейрай, ва гьар са дишиди аялдик акатзава, ва ада (дишида бала) хазва – анжах Адаз чирвал аваз. Ва (рикIел гъваш вуна абурун) а Югъ – Ада абуруз эвердай: «Гьинава Зи шерикар? » – абуру лугьуда: «Чна Ваз хабар гузва (малумзава), авач чи арада шагьидвалдайди (абур Ви шерикар я лугьуз)».

48. Ва квахьна абурувай (амукьнач) чпи виликдай эверайбур (ибадат авур гъуцар, шерикар), ва абуруз якъиндиз чир хьана чпиз «(къутармиш жез) катдай чка» авачирди.

49. Инсан (и дуьньядин) хийирдин тIалабунар (дуьаяр) ийиз галат жезвач, ва эгер адав писвал хкIуртIа – ингье ам лап умудсузди, чара атIанвайди я!

50. Ва эгер Чна адав Чи патай регьим (нямет) дадмишиз туртIа, адав хкIур баладилай кьулухъ, абуру дугъриданни лугьуда: «Им – заз (зи лайихлувиляй) я, ва (Къияматдин Югъ адан рикIел гъайила, ада жаваб гузва): «За фикирзавач (Къияматдин) Сят* алукьда лагьана. Ва эгер зун элкъвена хкайтIани зи Раббидин патав, гьакъикъатда заз Адан патав «лап хъсанди» (Женнет) жеда». Ва гьакъикъатда Чна хабар хгуда кафирвал авурбуруз чпи авур (пис) амалрикай, ва гьакъикъатда Чна абурув дадмишиз тада кIеви (векъи) азабдикай!

51. Ва Чна инсандиз няметар (сагъвал, булвал) гайила, ам патахъ элкъвезва (Чаз шукур гъуникай) ва «вичин къвал элкъуьрна» яргъаз жезва (Чаз муьтIуьгъ хьуникай, такабурвалзава). Ва адав писвал хкIурла – ингье ам гьяркьуь дуьадин сагьиб я (ада Аллагьдивай а бала алудунин – гзаф тикрар тир тIалабунар ийизва)!

52. Лагь: «Квез гьикI аквазва (куь фикир вуч я) эгер ам (Къуръан) Аллагьдин патай яз хьайитIа, ахпани куьне адахъ кафирвал авурла (авунвайла), – вуж жеда кьван мадни ягъалмишди, вич (гьахъдикай) яргъал чаравиле авайдалай (яни квелай)?! »

53. Ва къалурда Чна абуруз Чи делилар (аламатар, лишанар) «гьар патахъай» (вири алемра: цавара, чилел), ва абура чпени (чпин чанарани), та абуруз ам (Къуръан) гьахъ тирди ачухдиз чир жедалди. Ва бес тушни (абуруз), ви Рабби гьар са шейинал Шагьид тирди?!

54. Дугъриданни! Гьакъикъатда абур, чпин Раббидихъ галаз гуьруьшмиш хьунин гьакъиндай шаклувиле ава. Дугъриданни! Гьакъикъатда Ада вири шейэр элкъуьрна кьунва (чирвилелди…)!

 

Сура 42. аш-Шу́ ра́ (Мешвера [меслят авун])

 

Мергьяметлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди!

1. ХIа́, ми́ м. (мана – Аллагьдиз хъсан чида)

2. ГIайн, си́ н, къа́ ф.

3. Гьа икI – вагьй* ракъурна инандирмишзава Ваз ва валай вилик хьайибурузни – Къудратлу (Гзаф Гужлу), Камаллу Аллагьди!

4. Цавара вуч аватIани, ва чилел вуч алатIани – (са) Адаз талукь я (виридан иеси – Ам я). Ва Ам – Вине Авайди, ЧIехиди я!

5. Цавар чпин винелай пад-пад жез гьазур я (ирид цаварикай гьар сад вичин кIаник квайдан винел хъиткьин жез мукьвал я – Аллагьдин гьейбатдикай, чIехивиликай кичIе яз). Ва малаикри чпин Раббидиз гьамд гъиз Ам пак ийизва, ва (абуру – гунагьар) багъишламишун тIалабзава (Адавай) чилел алайбуруз (астагъфир ийизва муъминриз). Эхь! Гьакъикъатда, Аллагь – Гьам я Багъишламишдайди, Регьимлуди!

6. Ва чпи, Адалай гъейри (масадбур – гъуцар) архаяр ва куьмекчияр яз къачурбур – абурал Аллагьди гуьзчивал ийизва (абуру ийизвай амал хуьзва – жаза гун патал), ва вун абурал – векил (тапшурмишнавайди) туш.

7. Ва гьа икI – Чна ваз вагьй* ракъурна инандирмишнава Къуръан араб чIалалди, вуна «Умму-ль-къура́ »-диз («хуьрерин дидедиз» – яни вири хуьрерикай, шегьеррикай виридалайни кьилинди тир – Меккадиз) ва адан патарив гвайбурузни игьтиятвал авунин хабар гун патал, ва вуна (абуруз) – виче са шакни авачир «КIватIунин Йикъакай» (вири кIватI хъийидай Къияматдин Йикъакай) игьтиятвал авунин хабар гун патал. Са кIватIал (абурукай) Женнетда жеда, ва са кIватIал – «Саѓ ьи́ р»*- да (Ялавда).

8. Ва эгер Аллагьдиз кIан хьанайтIа, Ада абурукай са уьммет (дуьз рекьел алай сад тир жемят) ийидай. Амма, Ада Вичин регьимдик Вичиз кIан хьайиди кутазва. Ва зулумкарриз – я арха, я куьмекчи жедач!

9. Я тахьайтIа абуру Адалай гъейри (маса) архаяр кьунвани? Бес, Аллагь – (са) Ам я (гьакъикъи) Арха! Ва (са) Ада кьейибурал чан хкизва, ва (са) Ам – гьар са шейинал къудратлу я!

10.  – Ва гьи карда куь арада чаравал хьайитIани, а кардин дуван атIун – Аллагьдиз я. «Гьа ихьтинди я Аллагь, зи Рабби! Адал за таваккул* ийизва, ва Адан патав зун (зи гьар са карда) элкъвена хквезва». -

11. (Ам я)- Цаварни чил Яратмишайди! Ада квез квекай чпикай жуьтер (папар) авунва, ва маларикайни (гьайванрикайни) – жуьтербур (эркек-дишиди яз), – адалди Ада куьн гзафарна чукIурзава. Адаз ухшар (тешпигь) хьтин са шейни авач, ва Ам – (Гьар са) Ван Къведайди, Вири Аквадайди я!

12. Са Адаз талукь я (са Адан ихтиярда ава) цаваринни чилин «хазинайрин куьлегар». Ада Вичиз кIанидаз ризкьи (пай) гегьеншарзава, ва дар ийизва (тIимиларзава – Вичиз кIанидаз). Гьакъикъатда, Адаз гьар са шейиникай (лап хъсан) чизва!

13. Къанунламишнава Ада квез (ачухдиз баян гана ва тайинарнава) диндикай: Ада Нугьаз эмир авурди, ва Чна ваз вагьй*- далди инандирмиш авурди, ва Чна Ибрагьимаз, Мусадиз, Исадиз эмир авурди: «Бес, дуьздиз кьиле твах куьне Дин, ва чара (пай) жемир куьн адан гьакъиндай». – «ЧIехи» (яни гзаф залан) я мушрикриз вуна абуруз эверзавай кар (тавѓ ьид). Аллагьди хкязава Вичихъ Вичиз кIаниди, ва Вичин патав дуьз рекьел гъизва вич (Адахъ) элкъвез хквезайди». -

14. Ва чара хьана абур – анжах, чпин патав чирвал атайдалай кьулухъ абурун арадавай мидявилиз (зулумдиз) килигна. Ва эгер виликдай хьайи ви Раббидин патай Келима хьаначиртIа, тайин тир вахтуналди (муьгьлет гунин), – абурун арада дуван атIудай. Ва гьакъикъатда чпел абурулай гуьгъуьниз Ктаб ирс яз гьалтайбур – адан гьакъиндай «шаклувиле твадай» шакда ава.

15. Ва гьавиляй эвера (вуна) адахъ (а Дуьз диндиз), ва ваз эмирнавайвал дуьздиз дин кьиле тухун давамара. Ва табий жемир вун абурун гьевесриз, ва лагь: «За, Аллагьди авуднавай (гьар са) Ктабдихъ инанмишвалнава. Ва заз куь арада адалатлувал авун эмирнава! Аллагь я – чи Рабби ва куь Рабби; чаз чи амалар (чна авур крарин саваб) жеда, ва квез – куь амалар (куьне авур крарин жаза). Чи арадани куь арада мад «субут авун» жедач (Гьахъ – ачух хьанва, ва чна квехъ гьуьжетар хъийидач делилар гъиз). Аллагьди чун (вири) кIватI хъийида, ва Адан патав я – элкъвена хтун! »

16. Ва чпи, (муъминрихъ галаз) гьуьжетарзавайбур Аллагьдин (ва Адан диндин) гьакъиндай, вични Адаз (Адан диндиз муъминри иман гъана муьтIуьгъвал авуналди) жаваб ганвайдалай кьулухъ – абурун (яни а гьуьжетзавай кафир ксарин) делил субутсузди (чIуруди ва квахьдайди) я, абурун Раббидин вилик. Ва абурал (Адан) ажугъ жеда (и дуьньяда), ва абуруз къати азаб жеда (Жегьеннемда)!

17. Аллагь я – (виче) гьакь (дуьзвал) аваз Ктаб (Къуръан ва амай пайгъамбаррин ктабарни – авудна) ракъурнавайди, ва «терезарни» (яни адалатлувални). Ва ваз гьинай чир жеда кьван, белки (Къияматдин Югъ алукьдай) Сят* мукьвал ала?!

18. Ам (Къияматдин Югъ) алукьуник тади кутазва адахъ инанмишвал тийизвайбуру (ам ягьанатрай кьуна). Амма, чпи адахъ инанмишвал авунвайбуруз адакай кичIезва (къурхулу я) ва абуруз ам гьахъ тирди чизва. Дугъриданни (эхь)! Чпи Сятдин* гьакъиндай гьуьжетарзавайбур – (гьакъикъатда) яргъал ягъалмишвиле ава.

19. Аллагь Вичин лукIар патал лап юмшагъди (гзаф хъсанвалдайди) я, ва Ада пай (няметар) гузва Вичиз кIанидаз. Ва Ам – Къуватлуди, Гзаф Гужлуди я!

20. Низ – Ахиратдиз (ам патал) «ник цаз» (къазанмишиз) кIанз хьайитIа, Чна адаз адан «ник цун» (диндар крарин саваб) артухарда. Ва низ (са) и дуьньядиз (ам патал) «ник цаз» (къазанмишиз) кIанз хьайитIа, Чна адаз гуда адакай, ва адаз Ахиратда са пайни (несибни) жедач!

21. Я тахьайтIа абуруз (мушрикриз) шерикар авани абуруз динда – Аллагьди ихтияр гун тавунвай крар къанунламишнавай?! Ва эгер «КъетIи Келима» (Аллагьдин патай Къияматдин Йикъалди муьгьлет гунин къаза – кьадар) авачиртIа, абурун арада дуван атIудай (и дуньяда – мушрикриз азаб гудай). Гьакъикъатда, зулумкарриз (мушрикриз, кафирриз) – абуруз азиятлу азаб жеда (Ахиратда)!

22. Ваз аквада зулумкарар чпи къазанмишайдан гьакъиндай (адан жазадикай) лап кичIезваз – ам (азаб) абурун кьилел атай чIавуз. Ва чпи, иман гъана диндар амал авурбур – Женнетрин багълара жеда, абуруз чпин Раббидин патав абуруз (няметрикай) вуч кIан хьайитIани жеда. Гьа ам я – чIехи регьим (тамам нямет, еке агалкьун)!

23. Гьа адалди – Аллагьди шад хабар гузва, иман гъана диндар амал авур Вичин лукIариз. Лагь: «За квевай адахъ (квев Къуръан агакьарунай, гьахъ – диндихъ эверунай) гьакъи тIалабзавач – (заз кIанзава) анжах кIанивилин (ва дуствилин) алакъаяр (зини куь арада авай) мукьва-кьиливилиз килигна; ва ни хъсан (диндар) кар ийиз зегьмет къачуртIа, Чна адаз а карда хъсанвал (саваб) артухарда. Гьакъикъатда, Аллагь – Гзаф Багъишламишдайди, Гзаф Шукурлуди я!

24. Я тахьайтIа абуру ада (Пайгъамбарди) Аллагьдикай тапарар къундармишнава лугьузвани?! Бес (нагагь вуна акI ийиз хьанайтIа) – эгер Аллагьдиз кIан хьайитIа – Ада ви рикIел муьгьуьр эцигдай (яни ви акьул кIевна ийиз тадачир). Ва квадарзава Аллагьди таб ва тестикьарзава гьахъ Вичин Келимайралди. Гьакъикъатда, Адаз – хурара (рикIера) авайди (вири) чизва!

25. Ва Ам я Вичин лукIаривай туба кьабулзавайди, ва писвилерилай гъил къачузвайди – ва Адаз куьне вуч ийизватIани чизва!

26. Ва жаваб гузва (Ада) инанмишвал авуна ва диндар амал авурбуруз (абурун дуьайриз, ялварриз), ва артухрни ийизва (Ада) абуруз Вичин чIехи регьимдикай. – Амма кафирар – абуруз кIеви азаб жеда! -

27. Ва эгер Аллагьди Вичин (вири) лукIариз ризкьи (паяр) гегьеншарнайтIа, – (гьакъикъатда) абуру зулум ийидай чилел, амма Ада авудзава (ризкьи, няметар тайин тир) кьадардалди Вичиз кIанзавайвал. Гьакъикъатда Ам – Вичин лукIарикай (вири) хабар авайди, (абур) аквазвайди я!

28. Ва (анжах) Ам я – марф авудзавайди абурун умуд атIанвайдалай кьулухъ ва Вичин регьим (гьарна) чукIурзавайди. Ва Ам я – Хъсан Арха, Гьамддиз Лайихлуди!

29. Ва Адан делилрикай я (Адан лап къудратлувал къалурзавай) – цавар ва чил халкьун, ва Ада анра (кьвенани) чукIурнавай «чилел къекъвезвай затIарни» (гьайванар ва маса чан алай затIар). Ва Ам абур Вичиз кIан хьайила (виридал чан хкана Къияматдин Юкъуз) кIватI хъийиз, – къудратлу я!

30. Ва куь кьилел атай гьар са мусибат (бала) – ам куь гъилери къазанмишайдаз (куьне авур гунагьриз) килигна я, ва гзафбурулай Ада гъил къачузва.

31. Ва жедач квевай (садавайни Адан къудратлувал) ажиз ийиз чилел (хкечIиз Адан азабдикай), ва авач квез Аллагьдилай гъейри я арха, я куьмекчи!

32. Ва Адан делилрикай (лишанрикай) я – гьуьлелай физвай дагълар хьтин чIехи гимияр.

33. Эгер Адаз кIан хьайитIа, Ада гар секинарда, ва абур юзун тийизвайбур яз адан (гьуьлуьн цин) винел аламукьда. Гьакъикъатда, а карда – гьар са гзаф сабурлудаз, гзаф шукурлудаз делилар (ибретар) ава.

34. Ва я (эгер кIан хьайитIа) Ада, абуру къазанмишайдаз (авур гунагьриз) килигна абур тергда (батмишарда), ва Ада гзафбурулай гъил къачузва.

35. (Тергда – гунагьрин жаза гун яз) – Ва Чир хьун патал Чи делилрин (аламатрин, аятрин) гьакъиндай гьуьжетар ийизвайбуруз чпиз «(къутармиш жез) катдай чка» авачирди!

36. Ва вуч шеъ (Ада) квез ганватIани – ам дуьньядин уьмуьрдин «алатна фидай нямет» (фана жедай затI) я. Ва Аллагьдин патав гвайди (саваб, Женнет) – лапни хийирлу ва лапни яргъал (гьамишалугъ яз) амукьдайди я – чпи инанмишвал авуна, чпин Раббидал таваккул* ийизвайбуруз, -

37. Ва чеб чIехи гунагьрикай ва мурдарвилерикай (алчахвилерикай) яргъаз жезвайбуруз ва чпиз хъел атайла (садан) абуру (адаз) багъишламишзава,

38. Ва чпи, чпин Раббидиз жаваб гайибуруз (Ада эверайла тавгьид*-дихъ ва муьтIуьгъ хьунихъ) ва капI кьиле тухвайбуруз, ва абурун карни (адетни- са лазим кар хьайила) – чпин арада мешвера (меслят) авун я, ва Чна чпиз пай ганвайдакай (Аллагьдин рекье) харжавайбуруз,

39. Ва чпи, (масабурун патай) чпел зулум атайла (жаваб хгуз) винел пад къахчузвайбуруз.

40. Ва писвилин (пис кардин) гьакъи (жаза) – адаз ухшар (барабар) тир писвал я. Амма ни гъил къачуртIа (вичиз писвал авур касдилай) ва (чпин арарда) меслят авуртIа, адан саваб Аллагьдал ала. Гьакъикъатда, Адаз зулумкарар кIандач!

41. Ва гьакъикъатда, вичиз зулум авурдалай кьулухъ жаваб хгана гъалибвал къахчурди – ахьтинбуруз аксивалдай «рехъ» авач (яни абурал туьнбуьгь алач).

42. А «рехъ» (жавабдарвал истемиш хъувуна жаза гун) ава анжах – инсанриз зулум ийизвайбурун ва са гьакьни (ихтиярни) авачиз чилел зулумвилер ийизвайбурун аксина. Ахьтинбур – абуруз (Къияматдин Юкъуз) азиятлу азаб жеда!

43. Ва (гьакъикъатда) – ни сабур авунатIа ва багъишламишнатIа, гьакъикъатда ам – кьетIъивилин (ва я: къетIивал (кIевивал) авун лазим) крарикай я.

44. Ва вуж Аллагьди (дуьз рекьикай) ягъалмишвиле туртIа – бес адаз Адалай кьулухъ арха (куьмекчи) жедач. Ва ваз аквада зулумкарар, абуруз азаб акурла, абуру лугьуз: «Авачни элкъвена хтуниз (дуьньядиз) са рехъ? »

45. Ва ваз аквада абур, адав (ЦIув) вугана, агъузвиликай чеб умунлу (ажузвал аваз михьиз муьтIуьгъ) яз – чинеба са гьяле килигиз (лап кичIевиляй). Ва инанмишвал авурбуру лугьуда: «Гьакъикъатда, еке зиянвал хьайибур абур я, Къияматдин Юкъуз чпивай чеб ва чпин хзанар квахьайбур (гъиляй акъатайбур)». Эхь! Гьакъикъатда, зулумкарар гьамишан азабда жеда!

46. Ва хьанач абуруз, чпиз куьмек гуз жедай архаяр-куьмекчияр Аллагьдилай гъейри. Ва вуж Аллагьди ягъалмишвиле туртIа, адаз са рехъни авач (къутармиш жедай).

47. Жаваб це куьне (эй кафирар) куь Раббидиз (иман гъана Адаз муьтIуьгъвал ая) – вич элкъуьриз тежедай Югъ къведалди Аллагьдин патай. Жедач квез а Юкъуз «къутармиш жез катдай чка», ва жедач квез инкарни авун (куь гунагьар)!

48. Ва эгер абур (иман гъуникай патахъ) элкъвейтIа, – бес Чна вун абурал хуьдайди (абуру ийизвай крар хуьз ахпа гьахъ- гьисаб тухудай гуьзчи) яз ракъурнавач эхир, вал алайди анжах (Ислам- дин) агакьарун я. Ва гьакъикъатда, Чна инсандив Чи регьимдин (няметдин) дад акваз турла, ада адалди шадвалзава, ва эгер чпин гъилери авурдаз (авур гунагьриз)килигна абурув писвал агакьайтIа – (бес) гьакъикъатда инсан гзаф инкарлуди жезва.

49. (Са) Аллагьдиз талукь я цаварин ва чилин гьакимвал (иесивал). Ада Вичиз кIан хьайи шеъ халкьзава. Ада Вичиз кIан хьайидаз (анжах) руш – аялар багъишзава, ва багъишзава Вичиз кIанидаз (анжах) эркек -аялар,

50. Ва я (багъишзава) Ада абур (кьве жинсиникайни яз) жуьтдиз – эркекбурни дишибур. Ва Вичиз кIаниди Ада ийизва аял тежедайди яз. Гьакъикъатда, Ам – вири чидайди, къудратлуди я!

51. Ва виже къведач инсандиз Аллагь адахъ галаз рахана (маса са тегьердани): анжах вагьй*-далди (Аллагьди пайгъамбардин рикIе твазвай инандирмишунин рахуналди), ва я «пердедин» кьулухъай (рахун яз- Муса пайгъамбардихъ хьиз), ва я Ада векил (Джабраиль малаик) ракъурна ва ада Адаз кIани кар вагьй*- ийизва (инандирмишзава, лугьузва пайгъамбардиз) Адан изиндалди (яни Аллагь инсаниятдихъ галаз анжах и пуд саягъда рахазва пайгъамбаррилай). Гьакъикъатда Ам – вине тирди, камаллуди я!

52. Ва гьа икI (виликдай расулриз Чна вагьй*- далди инандирмишайвал) – Чна ваз вагьй*- далди инандирмишнава Чи Кардикай тир «Руьгь»(яни Къуръан ва ада авай шариат – инсандиз и дуьньядани ва Ахиратдани анжах хийир жедай рехъ къалурзавай. ГьикI руьгьди бедендал чан гъизватIа- гьакI Къуръанди Дуьз рекьикай ягъалмишвилевай акьулдал чан гъизва, ам дуьз рекьеваз тухузва). Ваз Ктаб (виликдай Чна ракъурай Ктабар) вуч ятIа ва Иман вуч ятIа чизвайди тушир, амма Чна ам (Къуръан) нур яз авуна – адалди Чна Чаз кIан хьайиди Чи лукIарикай дуьз рекьел гъизвай. Ва гьакъикъатда вуна къалурзава «Дуьз рехъ» -

53. Аллагьдин рехъ, Вичиз цавара вуч аватIани ва чилел вуч алатIани (вири) талукь тир. Эхь! Аллагьдин патав (вири) крар хквезва (Ва Ада виридаз – эвез хгуда)!

 

⇐ Предыдущая12345678910Следующая ⇒

Поделиться: