Мәліметтер қорындағы өрістердің қасиеттері

Мәліметтер қоры – ақпаратты ұйымдастырылған түрде сақтауға арналған құрылым.

Мәліметтер қоры ұғымымен деректер қорын басқару жүйесі тығыз байланысты.

МҚБЖ деп жаңа қордың құрылымн жасауға, оны мәліметпен толтыру, түзету және визуализциялауға мүмкіндік беретін программалық кешенді айтады.

Егер де деректер қорында ешбір мәлімет болмаса бұл – бос деректер қоры деп атайды. Қорда мәлімет болмағанымен, онда қордың құрылымы бойынша ақпарат бар деп айтады.

Кез келген деректер қорының негізгі объектісі – кесте болып саналады.

Әрбір кестенің өзінің бағандары мен жолдары болады, деректер қорында оларды өрістер(поля) мен жазбалар(записи) деп атайды.

 

Мәліметтер қорындағы өрістердің қасиеттері

1. Өріс аты (имя поля) – автоматты операцияларды жүргізген кезде өрістерді хабарлау.

2. Өріс типі (тип поля) – берілген өрісте сақталатын деректердің типін анықтайды.

3. Өріс өлшемі (размер поля) – берілген өрісте сақталатын деректердің ені бойынша шектелуін көрсетеді. (символдар бойынша)

4. Өріс форматы (формат поля) – ұяшықтардағы мәліметтерді форматтау тәсілін анықтайды.

5. Енгізу маскасы (маска ввода) – ұяшықтарға деректердің енгізілу түрін анықтайды.

6. Жазылуы (подпись) – берілген өрістің кестедегі хабарлануын анықтайды.

7. (значение по умолчанию) – көрсетілетін мән ұяшықтарға автоматты түрде енгізіледі.

8. (условие на значение) – енгізілетін мәліметті тексеру мақсатында қойылатын шектеу.

9. Қате туралы хабар (сообщение об ошибке) – ұяшыққа қате мәліметті енгізген кезде автоматты түрде шығатын сұхбаттық хабар.

10. Міндетті өріс (обязательное поле) – деректер қорын толтырғанда бұл өрістердің міндетті толтыруын анықтайды.

Мәліметтер типі

Мәтіндік (текстовый) – мәтіндік ақпаратты сақтауға арналған тип (255 символға дейін).

Мемо өрісі (поле Мемо) – үлкен көлемді мәліметті сақтауға арналған арнайы тип (65535 символға дейін).

Сандық (числовой) – нақты сандық мәліметті сақтауға арналған тип.

Дата/время – календарлық күндер мен ағымды уақытты сақтауға арналған тип.

Ақшалық (денежный) – ақшалық мәнді сақтайтын тип.

Счетчик – автоматты түрде өсірілетін натуралды сандарды сақтайтын арнайы тип. (мәндері қайталанбайды).

Логикалық – логикалық мәліметті сақтайтын тип. Екі мәнді қабылдайды: Иә - Жоқ

OLE объектісінің өрісі (поле объекта OLE)- мультимедиялық ақпаратты сақтауға арналған арнайы тип. (Excel кестесі, Word құжаты, т.б.)

Гиперссылка – Интернеттің Web-объектілерінің адрестерін сақтауға арналған тип.

 

Мәліметтер қорын басқару жүйесінің негізгі объектілері

Кесте – біріншіден, кестеде мәліметтер сақталады, екіншіден, қордың құрылымын сақтайды (өрістер, олардың типтері мен қасиеттері).

Сұраныс(Запросы) – бұл объект кестедегі ақпаратты пайдаланушыға ыңғайлы түрде алып шығуға мүмкіндік береді. Сұраныстың көмегімен ақпаратты сұрыптайды, сүзгілейді және қажетті алгоритм бойынша жаңа кестелерді құруға болады.

Форма – мәліметті енгізу құралы, бұның көмегімен пайдаланушыға тек толтыруға қажетті өрістерді көрсетіп, артығын жасырып тастауға болады. Форманы қалауымызша безендіруге болады.

Отчет - өзінің қасиеті бойынша формаларға ұқсас, бірақ ең басты айырмашылығы отчет мәліметтерді баспаға (қағазға) шығаруға дайындайды. Сондықтан да оның бет нөмірін, колонтитулды, отчеттың жасалған күнін көрсететін арнайы мүмкіндіктері бар.

Макрос және модуль – қайталанатын операцияларды автоматтандыру мақсатында қолданады.

Макростар ДҚБЖ-ң ішкі командалар тізбегінен тұратын және деректер қорымен жұмысты автоматтандыратын негізгі құралы болып табылады.

Модульдер Visual Basic for Applications программалу тілінің көмегімен жасалынады. Құрастырушы бұның көмегімен деректер қорына бейстандарт мүмкіндіктерді енгізе алады.

1 тапсырма. Access МҚБЖ-інде жаңа мәліметтер қорын құру.

1. Программаны іске қосу үшін: Пуск →Все программы- MS Access . . .

2. Файл→Создать→Новая база данных(Имя файла терезесіне Database1.accdb орнына өз тобыңыздың атын және атыңызды жазыңыз, мәселен, 1ГМК_***. Accdb)→Создать.

3. Таблица1 атын Автосалон деп сақтаңыз.

4. Таблица1 сұхбат терезесінде өрістердің аты мен берілгендердің типін жазамыз. Ол үшін Щелкните для добавления батырмасын басқанда пайда болған тізімнен өріске енгізілетін мәліметтің типін таңдаймыз. Мысалы, Кестедегі Модель өрісі (баған) текст, жүрген жолы число және т.с.с. болады. Поле1 жазуын Модель деп өзгертеміз.

5. Кестені толтырыңыз.

Автосалон кестесі

Модель коды	Модель	Жүрген жолы (тыс.км.)	Шыққан жылы	Түсі	Құны     ($)
1257	Ауди-100	100	1984	Металик	2800
1257	Ауди-100	22	1989	Көк. мет.	4000
1278	Опель –Омега	100	1989	Күміс түстес	7600
1287	БМВ525	86	1995	Шие түстес	13800
1234	ВАЗ2105	35	1998	Мурена	3200
1234	ВАЗ2105	98	1989	Мираж	2600
1245	ВАЗ21093	72	1995	Логуна	2800
1287	БМВ525	87	1994	Қоңыр түстес. мет.	23000
1290	Тойото Карина	65	1995	Қара түстес	17000
1290	Тойото Карина	140	1989	Ақ түстес	4000

2 тапсырма. Конструктор режимінде кесте құру.

Конструктор — мәліметтер базасы объектілерінің (кестелер, мұраныстар, формалар, басылымдар, макростар, модульдер) қасиеттерін анықтау режимі.

Конструктор — кесте өріс аттарының тізімін құрастыру және әрбір өрістің қасиеттерін беру арқылы жазылады.

1.Создание→Конструктор таблиц батырмасын таңдаңыз.

 2.Кестеге өріс аттарын, сәйкес өріс типтерімен бірге белгілеп толтырыңыз.

    3. Барлық кестені 10 жолдан толтырыңыз.

        

Автор

№	Өрістің аты	Типі	Кілт
1	Автор (Қадіров С.Д.)	текстік (30)
2	Авт_белгі (К89)	текстік (3)

 

2.Баспа түрі

№	Өрістің аты	Типі	Кілт
1	Баспа түрі (оқу құралы, анықтама, монография ж.т.б.)	текстік(50)

 

Баспа

№	Өрістің аты	Типі	Кілт
1	Баспа (АӨМУ)	текстік (40)
2	Баспа орны (Ақтөбе)	текстік (25)

 

Баспагер

№	Өрістің аты	Типі	Кілт
1	Баспа аты(оқу құралы)	Баспа түрі
2	Автор	Автор кестесінен алу
3	Заглавие (МҚ негізі)	Текстік
4	Кітапхана_шифр (ББК 32.973)
5	Баспа	Баспа кестесінен алу
6	Шыққан жылы (200 ж)	Текстік
7	Қысқаша мәлімет	МЕМО өрісі
8	Баспа_коды	Санауыш

 

5.Оқырмандар

№	Өрістің аты	Типі	Кілт
1	Фамилиясы	Текстік
2	Аты	Текстік
3	Әкесінің аты	Текстік
4	Қаласы	Текстік
5	Көшесі	Текстік
6	Үйі	Сандық
7	Пәтері	сандық
8	Ұялы телефон	Текстік
9	Телефон	Текстік
10	Билет номері	Санауыш

 

Глоссарий.

Мәліметтер қоры дегеніміз ақпаратты сақтауға жәнежинақтауға арналған ұйымдасқан құрылым.

Кесте – бұл объект деректерді жол және баған түрінде сақтауға арналған, әдетте кесте нақты мағлұматты сақтау үшін пайдаланады.

Сұраныс – керекті деректерді бір немесе бірнеше кестелерден алуға рұқсат беретін объект.

Форма - Microsoft Access объектісі негізінен деректерді енгізу  үшін арналған. Форма тек қолданушыға тек толтыруға рұқсат етілген өрістерді толтыру құралдарын ұсынады.

Есептер – Microsoft Access деректер базасының объектісіндегі деректерді басып шығаруға арналған.

Макростар – бұл макрокомандалар. Макрокоманда – бірнеше командалардың бір командаға топталған және оған клавиштар комбинация бөлінген.

Модульдер – бұл Visual Basic тілінде жазылған програмалық процедуралар. Деректер базасының көбісінде кестелік құрылым бар.

Өріс – бұл кестенің элементі. Әрбір өрістің аты бар. Өрісте оның типі беріледі.

Өрістің типтері: текстік, сандық, күні, уақыты, ақшалық, OLE объектінің типі ( суреттер, клиптер және т.б. ), МEMO (ұзақ текст) типі, санаушы (счетчик) өрісі.

Әдебиеттер: [1], [2], [3], [19], [22], [25]

№9 ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚ

Сабақтың тақырыбы: Кестелер арасында байланыстар құру. Access МҚБЖ-де формалар құру.

Жұмыстың мақсаты: МҚБЖ Access –де кестелер арасында байланыс орнатуды үйрену және ақпарат іздеу үшін өзара байланысқан кестелерді қолдану.

Жоспары:

1. Деректер сұлбасы (Схема данных).

2. Кестелер арасындағы байланыс түрлері.

3. Кестелер арасында байланыстар орнату.

Блиц-тест

1. Мәліметтер қорында бағандар қалай аталады?

А) жазбалар   

В) өрістер      

С) бағаналар           

Д) ұяшықтар  

Е) жолдар.

2. ACCESS МҚБЖ қай терезесінде байланыс орнатылады.

А) негізгі терезеде;

В) «Байланыс» терезесінде;

С) МҚ терезесінде;

Д) туынды терезесінде;

Е) «Берілгендер схемасы» терезесінде.

3. Кесте өрісінің типі:

А) берілген өріске енгізілетін символдардың ақырғы ұзындығын анықтайды;

В) берілген өрістегі мәліметтер типін анықтайды;

С) енгізудің түрін анықтайды;  

Д) кестенің бағанының тақырыбын анықтайды;  

Е) мәліметтерді енгізудің дұрыстығын тексереді

Бақылау сұрақтары:

1. Кестелер арасында байланыс қалай құрылады?

2. Кестелер арасында байланыс қандай мақсаттар үшін орнатылады?

3. «Берілгендер схемасы» терезесі не үшін қажет?

4. Белгілі шарттарды қанағаттандырып құрылған кестені не деп атайды?

5. Өрістердің атын қандай команданың көмегімен өзгертуге болады, тағы қандай амалдар жасауға болады?

⇐ Предыдущая45678910111213Следующая ⇒

Поделиться: