ASSESSMENT OF THE QUALITY OF RENDERING PULMANOLOGICAL ASSISTANCE IN THE AMBULATORY-POLYCLINIC CONDITIONS (ON THE EXAMPLE OF THE TURKESTAN REGION)

A methodical manual on improving the quality and organization of pulmonology has been developed and the results of the study are presented. The reasons for the adverse effect on the quality of work of physicians of pulmonologists and regional physicians of therapists are determined. Recommendations are given for improving the skills of regional doctors and therapeutic pulmonologists in the prevention, treatment and rehabilitation of pulmonary diseases.

Key words: pulmonological aid, organization improvement, regional therapist, disease prevention, treatment, rehabilitation.

 

 

ОӘ Ж:

ПНЕВМОНИЯҒ А БАЙЛАНЫСТЫ НАУҚ АСТАРДЫҢ Ә ЛЕУМЕТТІК-ГИГИЕНАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

Булешов М.А. м.ғ.д., профессор., Токкулиева Б.Б., м.ғ.к., доцент., Примжарова А.А. магистрант

Оң тү стік Қ азақ стан медицина академиясы, Қ азақ стан Республикасы, Шымкент қ аласы.

ТҮ ЙІН

Тыныс жү йесінің аурулары жыл ө ткен сайын ү лкен медициналық ә леуметтік маң ызғ а ие болуда. Оның басты себебі, бронх-ө кпе жү йесі ауруларының тұ рғ ындар арасында кең інен етек алуына байланысты болып отыр. Жыл сайын алғ аш рет пульмонологиялық аурумен сырқ аттанғ андардың саны артып, созылмалы ө кпе патологияларымен ауыратындардың саны ұ лғ аюда.

Кілтті сө здер: тыныс жү йесінің аурулары, медициналық -ә леуметтік маң ыздылық, созылмалы ө кпе патологиялары, аурулардың профилактикасы, ә леуметтік-гигиеналық сипаттама.

Денсаулық сақ тау жү йесінің оның ішінде ауруханалық -емханалық ұ йымдардың кезек кү ттірмейтін міндетіне пульманологиялық қ ызметті барынша жетік ұ йымдастырудың ғ ылыми негіздерін жасауы қ ажет. Бұ л бағ дарламалар медицина ғ ылымы мен денсаулық сақ тау тә жірибесінің соң ғ ы жетістіктеріне сай жасалынуы тиіс. Біздің еліміздегі пульманологиялық қ ызметтің дамуына арнлғ ан ө кімет пен денсаулық сақ тау министрлігінің шешімдерімен бағ дарламалары бар. Соң ғ ы 2010-2017 жылдары пульмонологиялық аурулардың алдын алуғ а, емдеуді жетілдіруге жә не профилактикасын арттыруғ а бағ ытталғ ан кө птеген ғ ылыми жұ мыстар жү зеге асырылғ ан. Ауруларды барынша емдеу жә не профилактикамен қ амту ү шін астма мектептері, пульмонологиялық аурулардың мектептері ұ йымдастырылғ ан.

Болжамдарғ а сә йкес, алдың ғ ы 20 жыл ішінде созылмалы пневмания салдарынан болғ ан ө лім саны артады.Қ ауіп-қ атерлерішінде, темекі шегу мен ауаны ластауғ а қ атысты шұ ғ ыл шаралар қ олданылмаса, ол ә лемдегі ө лімдіодан ары арттырады. Қ атерлі себептер мен оның салдары арасындағ ы жоғ ары байланысты есепке алып, бү кіл ә лем жыл сайын Халық аралық СОӨ А кү ресу кү нін (қ араша айының ү шінші сә рсенбісі) [1, 2, 3, 4, 5] жә не Халық аралық темекі шегуден бас тарту кү нін (қ араша айының ү шінші бейсенбісі) атап ө теді.

Эпидемиологиялық зерттеу барысында пневмонияның туындауына алып келетін негізгі қ атерлі себептердің таралу жиілігіне баса кө ң іл бө лдік. Ғ ылыми зерттеу жұ мыстарының нә тижелері пневмония ауруларының қ алыптасуына ө мір сү ру салты себептеріне жататын зиянды ә деттердің қ осатын ү лесі ө те ү лкен екендігін кө рсетіп отыр. Біздің жү ргізген социологиялық зерттеуіміз темекі шегу ә йелдер мен ер кісілердің барлық жастың топтарында орын алатындығ ын байқ атты (1 сурет). Орта есеппен темекі шегу оқ иғ алары ер кісілердің арасында 42, 63±3, 8% қ ұ раса, ә йелдердің арасында 16, 3± 1, 21% жетті.

 

Сурет 1 – Тү ркістан қ аласы тұ рғ ындарының темекі шегу оқ иғ аларының жыныстық жә не жастық ерекшеліктері (% есептегенде).

 

7-9 жастағ ы оқ ушылардың арасындағ ы темекі шегетін ер балалардың ү лес салмағ ы 1, 48% - ал қ ыздардың арасында 0, 82% қ ұ рады. 10-14 жас аралығ ындағ ы ер балалар арасында темекі шегетіндерінің ү лес салмағ ы 13, 82% -ғ а жетсе, қ ыздар арасында 4, 31% қ ұ рады. Жасө спірімдер арасында темекі шегу оқ иғ алары одан ары жоғ арылап жігіттер арасында 29, 38%, қ ыздар арасында 18, 26% қ ұ рады. 20 жастан 49 жасқ а дейінгі аралық та ер кісілер арасындағ ы темекі шегу жиілігі 41, 79% - дан 63, 91% -ғ а дейін сатылап ө ссе, ә йелдер арасында 17, 62%- дан 10, 24% дейін бірте – бірте тө мендейді. Алынғ ан деректерге қ арағ анда ә йелдердің ө з денсаулығ ына деген жауапкершілігі ер кісілерге қ арағ анда жасы ұ лғ айғ ан сайын жоғ арылай тү сетіндігін кө рсетеді. 60 жастан кейін ер кісілердің арасындағ ы темекі шегу оқ иғ аларының де ү лес салмағ ы тө мендей бастады. Алынғ ан деректерқ артайғ ан ер кісілер арасындағ ы салауатсыз ө мір сү ретіндердің денсаулығ ы одан ары нашарлап, ө лім-жетімге жиі ұ шырайтындығ ымен тү сіндіруге болады.

Ө кпенің созылмалы обструктивті ауруының қ алыптасуына ер кісілер мен ә йелдердің білім дең гейі де ә сер етеді деген ғ алымдардың ұ станымдарын зеріттедік (2 сурет).

 

Сурет 2 - Ө СОА – ның ер кісілер мен ә йелдердің білім дең гейіне қ арай таралуы (%).

 

Социологиялық зерттеу барысында алғ ан мә ліметтеріміз осы қ ағ иданы дұ рыстайды. Ер кісілер (32, 52±2, 87) мен ә йелдердің (26, 17±1, 89) білімдерінің аяқ талмағ ан орташа болуына байланысты пневмониямен науқ астануы, олардың білімінің орта (19, 38±1, 81 жә не 7, 82±0, 42) жә не жоғ ары (9, 84±0, 63 жә не 3, 51±0, 32) болуына қ арағ анда айтарлық тай немесе нақ ты (р< 0, 05) жоғ ары. Ер кісілердің білім дең гейі ә йелдердің білімімен тең болуына қ арамастан олардың пневмониямен науқ астану жиілігі нақ ты жоғ ары (р< 0, 05) болып шық ты.

 

Ә ДЕБИЕТТЕР

6. Организация и оценка качества лечебно-профилактической помощи населе­нию. Учебное пособие / под ред. чл.-корр. РАМН, проф. В.З. Кучеренко. -М.: ГЭОТАР - Медиа, 2008. - с. 333 - 356.

7. Серегина И.Ф. Качество и доступность медицинской помощи - суть реформы здравоохранения / И.Ф. Серегина // Здравоохранение Российской Федерации. - 2004. - №12. - С. 15-19.

8. Стародубов В.И. Новые экономические условия деятельности учреждений здравоохранения / В.И. Стародубов, Ф.Н. Кадыров // Менеджер здравоохра­нения. - 2011. - №6. - С. 6-13.

9. Тихонова Е.В. Медико-социологические исследования качества медицинской помощи, оказываемой врачами-терапевтами участковыми / Е.В. Тихонова // Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. -2008. - №6. - С. 22-24.

10. Хабриев Р.У. О результатах социологического исследования по оценке до­ступности и качества медицинской помощи населению / Р.У. Хабриев, И.Ф. Серегина // Здравоохранение Российской Федерации. - 2007. - №6. - С. 31-45.

РЕЗЮМЕ

⇐ Предыдущая20212223242526272829Следующая ⇒

Поделиться: